Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Voorzitter, minister, de wereldvoetbalbond FIFA bepaalt dat zaakwaarnemers in het voetbal vanaf 1 april geen licentie meer moeten hebben. Ze moeten alleen nog hun transfers registreren en ‘à la limite’ nog enigszins controleren. De Europese Commissie heeft daar in het verleden al bemerkingen over gemaakt en vindt dat er beter toch een zekere kwaliteitscontrole is, niet alleen in het belang van de voetbalwereld, maar ook om te voorkomen dat er activiteiten worden ontwikkeld zoals witwaspraktijken, matchfixing en in het allerergste geval ook mensenhandel.
Vanuit FIFA krijgen de nationale voetbalbonden wel de mogelijkheid om strenger te zijn en om regels in te voeren. Engeland heeft dat gedaan en ik meen Duitsland ook, maar wat dat laatste land betreft, kan ik me vergissen.
Het is natuurlijk niet alleen een zaak van de Voetbalbond, ook van het algemeen belang. We moeten maximaal voorkomen dat voetbaltransfers gebruikt of misbruikt worden voor witwaspraktijken of andere malafide praktijken.
Het is natuurlijk ook van belang om jonge spelers te beschermen in een periode van hun leven waarin ze bijzonder beïnvloedbaar kunnen zijn. Ik denk aan het interview met de vader van Junior Malanda. Het geeft aan hoe essentieel een goede begeleiding is voor jonge spelers, zowel bij de transfers als daarna. Het is niet evident om op zo’n jonge leeftijd plots in de spotlights te staan en om te gaan met de druk die daarbij komt kijken – we kunnen er ook van meespreken als politici.
Minister, wat is uw opinie bij deze materie? Hebt u hierover al overleg gehad met de Voetbalbond en zo ja, wat is dan het resultaat ervan?
De heer Wynants heeft het woord.
Voorzitter, ik zou willen aanvullen met de woorden van de vader van Junior Malanda: “Blijf uit de buurt van de makelaars”.
Ik denk dat de minister het reglement heeft gekregen van de Belgische Voetbalbond. Hij zal het er straks wel over hebben. We moeten nu registreren via het Belgische systeem. We moeten immers de Europese normen volgen. Wij moeten gegevens kunnen nakijken bij de Belgische Voetbalbond. De spelers moeten geregistreerd zijn, dat wil zeggen dat de clubs moeten doorgeven wie heeft betaald en wat werd betaald. Onder 18 jaar mogen ze zelfs geen geld vragen. Ook voor de begeleiding zijn er normen. Maar ja, wie beslist daar dan over? De minister zal dit kunnen verduidelijken, hij zal het reglement wel gelezen hebben.
Minister Muyters heeft het woord.
Voorzitter, dames en heren, ik wil eerst even stilstaan bij het Europese kader en vooral bij de studie die in 2009 in opdracht van de Europese Commissie werd gemaakt over de sportmakelaars. In die studie staan een aantal essentiële punten. Het eerste betreft de verantwoordelijkheid van de sportorganisaties inzake goed bestuur en het scheppen van een duidelijk kader voor sportmakelaars. Volgens die studie zijn de sportfederaties het beste geplaatst om dit kader uit te werken. De publieke overheden kunnen complementair optreden om toe te zien op de activiteiten van die sportmakelaars. Ten aanzien van de sportfederaties stelt dezelfde studie dat het het beste is dat zij duidelijke kaders creëren voor vrijwillige licentiesystemen voor agenten, de gedragscodes en dergelijke. Die systemen mogen aldus de Europese Commissie – het zal u niet verwonderen – het vrije verkeer van sportmakelaars binnen de Europese Unie niet belemmeren. Verder deed een EU-expertengroep een aantal aanbevelingen over het reguleren van de activiteiten van makelaars. Dit was niet politiek, het waren puur aanbevelingen van experten.
Mijnheer Van Rompuy, een tweede punt dat ik duidelijk wil stellen, is dat wij in Vlaanderen een decreet hebben over de private arbeidsbemiddeling. Ik kan me vergissen, maar ik meen dat u net parlementslid was geworden toen het goedgekeurd werd. Die wetgeving omvat een gedetailleerde gedragscode, een klachtenprocedure, en een controle- en sanctioneringsmechanisme. Uiteraard gelden de regels van de arbeidsbemiddeling ook voor de voetbalmakelaars. Al deze regels werden opgesteld om de werknemer te beschermen, dat is de basisfilosofie van die wetgeving. Voor 2010 moesten de makelaars ook erkend worden, maar onder impuls van de Europese Dienstenrichtlijn is dat weggevallen.
Het FIFA-reglement ruilt het oude licentiesysteem voor zaakwaarnemers in voor een versoepeld ‘registratiesysteem’. Dit werd gedaan omdat werd vastgesteld dat slechts 25 tot 30 procent van de internationale transfers van spelers gebeurde via een sportmakelaar met licentie. Als ik goed kan tellen, wil dit zeggen dat 70 tot 75 procent van de transfers niet gebeurde door een makelaar met licentie.
De doelstelling die het oude FIFA-reglement had met betrekking tot de licenties, om schadelijke praktijken in de voetbalbemiddeling tegen te gaan, werd met het oude licentiesysteem dus zeker niet bereikt. De registratieverplichting die FIFA nu invoert voor alle spelersmakelaarsactiviteiten, zowel betaalde als onbetaalde, moet transparantie bieden. Er wordt vereist dat alle transacties geregistreerd en openbaar gemaakt worden. Daardoor kan, volgens FIFA, een beter zicht verkregen worden op de werking van de tussenpersonen in de voetbalwereld en op de commissielonen.
Specifiek met betrekking tot de juridische waarde van het nieuwe FIFA-reglement, wil ik nog benadrukken dat het een minimumbepaling omvat. Het FIFA-reglement stelt daarbij dat de nationale bonden die minimumbepaling moeten implementeren en afdwingen, en dat onder voorbehoud van het dwingend recht en de dwingende nationale wettelijke normen.
De nieuwe reglementering voorziet in een responsabilisering van de clubs en de spelers. Zij zijn verplicht om aan de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) alle informatie mee te delen over de betaling die ze aan een tussenpersoon doen. De disciplinaire sancties gelden voor tussenpersonen, voetbalclubs en spelers. Het responsabiliseren van de clubs en spelers is een belangrijk aspect bij het bestrijden van slechte praktijken.
Ik heb geen voorafgaand contact gehad met de KBVB. Ik heb wel begrepen dat het nieuwe reglement betreffende de samenwerking met tussenpersonen van de KBVB de minimumverplichtingen van de nieuwe FIFA-reglementering inzake tussenpersonen vertaalt. De KBVB plant overleg met alle stakeholders, om te zien of ook zij een verstrenging van het reglement willen doorvoeren.
Op basis van de doorvertaling van de FIFA-reglementering door de KBVB en de bestaande Vlaamse regelgeving inzake private arbeidsbemiddeling, die volgens mij de meest essentiële is, hebben we nu een duidelijk kader waarbinnen we malafide praktijken gemakkelijker kunnen aanklagen, omdat er nu toch een zekere transparantie zou moeten komen volgens de FIFA-reglementering.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw verhelderende uitleg. Het is goed dat het kader er al is, al dan niet door een decreet dat ik mee zou hebben goedgekeurd – maar dat is nu van minder belang.
De vraag daarbij zal zijn in welke mate daar controle op wordt toegepast. Er zal ongetwijfeld controle zijn, maar misschien moet ik eens een schriftelijke vraag stellen, om te kijken in welke mate dat ook binnen de voetbalwereld gebeurd is en wat de resultaten daarvan zijn.
Ik begrijp dat men binnen de KBVB aan het onderzoeken is of men niet een aangepast reglement kan maken, zoals dat onder andere in Engeland het geval is.
De vraag om uitleg is afgehandeld.