Verslag vergadering Commissie voor Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering en Stedenbeleid
Vraag om uitleg over Jobpunt Vlaanderen
Verslag
De heer Maertens heeft het woord.
Minister, in het regeerakkoord staat heel duidelijk dat de Vlaamse Regering een rationalisatie wil doorvoeren van het Vlaams overheidsapparaat, een verdere afslanking van het apparaat, maar ook een herdenken van de structuren van het Beter Bestuurlijk Beleid (BBB), dat in de jaren 2000 werd uitgedacht, met een nieuw organogram dat eigenlijk al als bijlage aan het regeerakkoord werd toegevoegd.
U zult heel wat maatregelen en initiatieven nemen. Een daarvan is de terugtrekking van de Vlaamse overheid uit Jobpunt Vlaanderen, een coöperatie waarvan ze 75 procent van de aandelen bezit. Op 19 september werd dat aan de regering voorgelegd.
De taken die Jobpunt vandaag voor de Vlaamse overheid uitoefent, zullen, als ik het goed lees en begrijp, worden overgenomen door het Agentschap voor Overheidspersoneel (AgO). Het gaat niet alleen over werving en selectie van kandidaten, statutairen en anderen, maar bijvoorbeeld ook over herplaatsing, een niet onbelangrijk thema bij de overheid, en de bijstand bij de evaluatie van de topambtenaren die vandaag gebeurt. Die taken zullen dus worden uitgevoerd door het Agentschap voor Overheidspersoneel. Daarover is in de media heel wat heisa geweest. Er zouden redenen zijn bij de regering om zich terug te trekken uit Jobpunt omdat er in het verleden politieke benoemingen zouden zijn gebeurd. Men wil daar nu komaf mee maken. Evengoed hoor ik heel vaak het omgekeerde in de media. Ik denk dat we daar geen lijn in kunnen trekken. Ik mag hopen dat, mochten die politieke benoemingen gebeuren, daar dan komaf mee wordt gemaakt.
Maar goed, ik ga ervan uit dat er andere, objectief vast te stellen redenen zijn waarom de Vlaamse overheid zich terugtrekt uit Jobpunt Vlaanderen. Het is heel actueel, want vandaag staat ook in enkele media een berichtgeving over het rapport van het Rekenhof. Aangezien dat rapport evenwel nog niet gepubliceerd is op de website van het Rekenhof, vermoed ik dat u daar dus heel weinig of niets over kunt zeggen. Ik vermoed dat er objectieve redenen zijn.
Minister, welke redenen liggen aan de basis van de beslissing tot uitstap uit Jobpunt Vlaanderen?
Welke timing stelt de regering voorop voor de exit uit Jobpunt en de overname door het Agentschap voor Overheidspersoneel? Er moeten daarvoor toch nog wat stappen worden gezet. Zo denk ik dat er ook een decretale wijziging nodig zal zijn aan het Jobpuntdecreet. Ook het Vlaams personeelsstatuut (VPS) zal moeten worden gewijzigd enzovoort.
Mevrouw Pira heeft het woord.
Mijn vraagstelling is gelijkaardig, maar komt vanuit een andere invalshoek. Ik denk dat u met uw antwoord ons beiden tevreden kunt stellen.
Zoals de heer Maertens al zei, heeft de Vlaamse Regering beslist om zich terug te trekken als aandeelhouder uit Jopbunt Vlaanderen. Meer concreet: het extern verzelfstandigd agentschap Jobpunt Vlaanderen is niet meer opgenomen in het organogram van de Vlaamse overheid. Nochtans – dat wil ik benadrukken en heb ik ook ondervonden toen ik burgemeester was – geniet Jobpunt Vlaanderen vandaag een zeer goede reputatie en erkennen vriend en vijand dat het agentschap veel heeft betekend voor de professionalisering van het personeelsbeleid van de Vlaamse overheid.
De aanwervingsprocedures zijn sterk wetenschappelijk onderbouwd. Selecties gebeuren volgens procedures die niet discrimineren en kandidaten rechtvaardig behandelen. Zelfs hr-verantwoordelijken uit de privésector vragen vaak naar adviezen van Jobpunt Vlaanderen of kopiëren hun manier van werken. Daarmee wil ik onderstrepen dat men daar toch zeer tevreden mee was en dat het eigenlijk voor velen een donderslag bij heldere hemel was dat de Vlaamse overheid zich terugtrok.
Minister, welke garanties kunt u bieden dat de aanwervingen van functies en topfuncties binnen de Vlaamse overheid even efficiënt en objectief zullen blijven gebeuren als voorheen? Jobpunt Vlaanderen heeft zoveel jaren geleden het leven gezien omdat men komaf wilde maken met een aantal ondeugdelijke praktijken. Welke garanties kunt u bieden dat het in de toekomst even efficiënt en objectief zal gebeuren als vandaag?
Op welke manier zullen de kosten voor aanwervingen en selectie laag worden gehouden? U kent uiteraard het schaalvoordeel dat Jobpunt Vlaanderen had. Doordat de Vlaamse overheid zich terugtrekt, vervalt dat voor een deel voor de andere vennoten.
Het Agentschap voor Overheidspersoneel neemt de coördinerende rol over. Bestaat het risico dat hierdoor op termijn een nieuw agentschap wordt gecreëerd met dezelfde taken als Jobpunt Vlaanderen, minister?
De heer De Loor heeft het woord.
Mevrouw Pira heeft er al naar verwezen dat vriend en vijand het erover eens zijn dat Jobpunt Vlaanderen heel veel heeft betekend en nog elke dag betekent voor de professionalisering van het personeelsbeleid bij de Vlaamse overheid en andere organisaties. Als ik me niet vergis – een kleine correctie –, heeft de Vlaamse Regering 75 procent van de aandelen in de coöperatieve en niet 40 procent. In de media is dat ook verkeerd weergegeven.
Minister, de heer Maertens stelt dat hij ervan overtuigd is dat objectieve redenen hebben geleid tot de beslissing om u terug te trekken uit Jobpunt Vlaanderen. Die redenen had ik graag ook gekend. Aan het woord ‘objectief’ twijfel ik momenteel, omdat ik heb gezocht naar mogelijke redenen.
Daarvoor heb ik de verschillende verslagen van de ombudsman bekeken en de rapporten van het Rekenhof. In De Standaard vandaag staat dat daarin eerder de Vlaamse ministers op de vingers worden getikt en dat er bepaalde aandachtspunten zijn die voor verbetering vatbaar zijn. Ook in de jaarlijkse evaluatie tussen Jobpunt Vlaanderen en de Vlaamse Regering worden er bitter weinig of geen opmerkingen gemaakt. Op basis van de klantentevredenheidsmetingen die worden uitgevoerd, zie ik geen zaken die uw beslissing kunnen motiveren, bij de controles die gebeuren evenmin. Ik heb me ook de vraag gesteld of er misschien financiële redenen zijn, maar als je ziet dat de jaarlijkse dotatie is stopgezet en dat Jobpunt Vlaanderen zelfbedruipend is, blijf ik daar ook op mijn honger. Andere inhoudelijke redenen heb ik niet gevonden. De procedures zijn wetenschappelijk onderbouwd. Ik kan zo nog een hele tijd doorgaan.
Ik ben daarom heel nieuwsgierig, hoewel het uw recht is als Vlaamse Regering om de samenwerking stop te zetten en u daaruit terug te trekken, naar de redenen. Ook vraag ik me af wat de redenen zijn dat de autonome diensten zoals Kind en Gezin en Flanders Investment and Trade geen gebruik meer mogen maken van de dienstverlening van Jobpunt Vlaanderen. Verder wil ik me aansluiten bij de vragen van mevrouw Pira.
De heer De Meulemeester heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, als ik het goed begrijp, heeft Jobpunt Vlaanderen altijd een coördinerende rol gespeeld, bij het begeleiden van allerhande instanties. Ook veel steden en gemeenten hebben gebruik gemaakt van Jobpunt Vlaanderen om op een objectieve wijze aanwervingen te doen.
Nu, we hebben het AgO, dat die taak gaat overnemen. Blijkbaar hebben we de voorbije jaren een nieuw agentschap gecreëerd, Jobpunt Vlaanderen, terwijl het binnen het AgO kan gebeuren. Dat kan die coördinerende rol blijkbaar zelf opnemen. De vraag rijst waarom Jobpunt Vlaanderen moest worden opgericht als het AgO al die taken op een zelfde objectieve wijze tot een goed einde zou moeten brengen.
Hopelijk, als die operatie vanuit de Vlaamse Regering is gebeurd, boeten wij niet in aan kwaliteit. Dat zou natuurlijk spijtig zijn. Ik neem aan dat de beslissing niet is genomen vanuit besparingsoogpunt. Goed, ik wacht daarvoor op uw antwoord, minister. Uiteraard zou ik ook graag de precieze beweegredenen kennen die aan de basis liggen van de stopzetting van de samenwerking met Jobpunt Vlaanderen.
De heer Kennes heeft het woord.
Voor een juiste historische weergave is het misschien goed om eraan te herinneren dat Jobpunt al een vijftal jaar bestond voor Beter Bestuurlijk Beleid is gestart en de proliferatie van agentschappen zich in Vlaanderen heeft gemanifesteerd.
Ik denk dat Jobpunt de afgelopen jaren voor heel veel Vlaamse besturen, niet enkel de Vlaamse overheid maar zeker ook de lokale besturen, een behoorlijke bijdrage heeft kunnen leveren tot de professionalisering van de selectieprocedures. In heel wat steden en gemeenten is dat het geval geweest, en ik vermoed dat ze daar ongetwijfeld nog een rol kunnen spelen. Ik denk dat heel wat besturen in de toekomst daarop nog een beroep zullen willen blijven doen, omdat het hen ondersteunt en zij geen agentschap hebben dat die taak zou kunnen overnemen. Zeker voor heel wat lokale besturen is Jobpunt op dit moment onvervangbaar, tenzij men zelf de markt opgaat en er heel wat tijd in steekt met de lastenboeken enzovoort, wat dan ook weer expertise vergt.
Goed, de Vlaamse overheid gaat uittreden. Dan is de vraag op welke termijn men dat beoogt en hoe het juist gaat verlopen met de aandelen. Vlaanderen heeft destijds, dacht ik, 1,388 miljoen euro ingebracht. Moeten die aandelen worden overgekocht door de andere besturen die lid zijn? Als de provincies zouden moeten uittreden uit een aantal intercommunales, moeten de gemeenten dat overnemen. Die vraag is wie het moet doen. Het lijkt me onwaarschijnlijk dat de aandelen gewoon worden vernietigd.
Ook decretaal zal er iets moeten gebeuren. Op welke termijn moet het parlement daarin een rol spelen?
Wordt hierover verder overlegd met de syndicale organisaties? Het heeft toch te maken met selecties, dus moet dat aspect misschien in het oog worden gehouden.
Enkele collega’s hebben al verwezen naar het rapport waarover Guy Tegenbos schrijft. Hij is een van de zeer geloofwaardige journalisten. In de krant stond dat de Vlaamse overheid natuurlijk zal moeten garanderen dat ze het goed zal doen en dat ze een hoge standaard respecteert als het met het eigen agentschap gebeurt. Ik denk dat de overheid daarvoor de middelen heeft, maar dat zullen we vanuit het parlement in het oog houden.
Mevrouw Lieten heeft het woord.
Minister, ik verwijs naar de effecten van de beslissing voor de lokale besturen. De collega’s hebben al gezegd dat Jobpunt de voorbije tien jaar een positief effect heeft gehad op de kwaliteit van de procedures die door de lokale besturen worden georganiseerd. Ze worden begeleid, zodat er minder fouten worden gemaakt, er minder procedures naar de Raad van State gaan. De deugdelijkheid van de procedures is vergroot.
Ik kan uit eigen ervaring spreken, want ik ben in een vorig leven gemeentesecretaris geweest. Tien tot twintig jaar geleden pakte elke gemeente dat nog op eigen houtje aan, met alle gevolgen van dien. De ene gemeente deed het al wat beter dan de andere. Nu is er een professioneel agentschap, dat een goede partner is voor de gemeenten.
Dat was toch ook de bedoeling van de oprichting van Jobpunt Vlaanderen destijds, om niet alleen te zorgen voor een agentschap dat de Vlaamse overheid bijstaat, maar ook dat de Vlaamse overheid als grote broer een servicecenter zou uitbouwen dat de gemeenten zou helpen om te professionaliseren. Dat heeft Jobpunt Vlaanderen zeker waargemaakt.
De beslissing van de Vlaamse Regering, en we zullen straks uw motieven horen, minister, is natuurlijk niet neutraal voor de andere aandeelhouders. Als de Vlaamse Regering, die de overgrote meerderheid van het kapitaal heeft, zich daaruit terugtrekt, is de vraag of de vennootschap nog levensvatbaar is. De Vlaamse Regering heeft als hoofdaandeelhouder vennootschapsrechtelijk een verantwoordelijkheid om geen beslissingen te nemen die de vennootschap in de problemen brengt, maar ook maatschappelijk heeft ze de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat die dienstverlening voor de lokale besturen kan blijven bestaan.
Minister, deelt u het standpunt dat we er alles aan moeten doen om die dienstverlening voor de lokale besturen te laten bestaan? Wilt u daarvoor ook de nodige acties nemen en garanties geven?
Ik heb begrepen dat de Vlaamse overheid dat vanaf nu in house zal doen. Het is me niet erg duidelijk – want daarover heb ik verschillende informatie – of de aanbestedingen met de selectie, coördinatie en de kwaliteitsbewaking van de selectie gaan gebeuren door het AgO of door het Agentschap voor Facilitair Management (AFM). Ik hoop daarover duidelijkheid te krijgen. En is daar voldoende capaciteit aanwezig om een dergelijk proces te begeleiden?
Ik stel die vraag omdat de Vlaamse Regering vorige week vrijdag heeft beslist om een belangrijke hr-activiteit, namelijk het herijken van de functiebeschrijvingen van de leidend ambtenaren en andere ambtenaren, uit te stellen, minstens met een jaar. In de motivatie van de Vlaamse Regering staat dat men dat onder andere doet wegens een gebrek aan voldoende professionele, strategische, operationele hr-capaciteit. Ik ben dus een beetje in dubio. De Vlaamse Regering stelt Jobpunt niet meer nodig te hebben en die taken zelf te doen. Toch lees ik in een beslissing van de Vlaamse Regering dat het eigen normale hr-traject niet kan worden gevolgd, omdat er onvoldoende hr-capaciteit is. Ik ben dus een beetje bevreesd: kan men de kwaliteit die nu wordt geleverd, zomaar van vandaag op morgen vervangen?
Minister, ik heb in de wandelgangen ook gehoord dat u hierover een onderhoud hebt gehad met Federgon, de beroepsfederatie van de professionele selectiebureaus. Ik zou graag van u horen wat u juist met hen hebt besproken. Dank u.
Politiek geladen vragen, minister, dat had u niet anders verwacht.
Minister Homans heeft het woord.
Sta me toe om in te gaan op de redenen waarom deze meerderheid heeft beslist om zich terug te trekken uit Jobpunt. U hebt er ook naar gevraagd, mijnheer Maertens en mevrouw Pira. In het Vlaams regeerakkoord staat heel duidelijk – dat heeft de ene misschien iets beter of uitgebreider gelezen dan de andere – dat we naar een hervorming van de Vlaamse overheid willen gaan. We willen een beperking van het aantal entiteiten, een samenvoeging van een aantal entiteiten en de afschaffing van een aantal entiteiten. Ik denk dat Jobpunt nominatim staat ingeschreven in het regeerakkoord als een entiteit die niet meer zal werken voor de Vlaamse overheid of toch voor een groot deel van de Vlaamse overheid. Wij trekken ons dus terug als aandeelhouder van Jobpunt, dat heeft de Vlaamse Regering beslist.
U vraagt of dat voor elke entiteit geldt, bijvoorbeeld ook voor Kind en Gezin. Ik kan u zeggen dat de terugtrekking geldt voor elke entiteit die valt onder het Vlaams personeelsstatuut. Bij De Lijn zit de bevoegdheid voor het selecteren van personeel bijvoorbeeld nog altijd bij de raad van bestuur. Zij kunnen autonoom beslissen of ze met Jobpunt willen voortwerken.
Mevrouw Lieten, u stelde dat de beslissing van de Vlaamse Regering de levenskracht wegneemt bij Jobpunt om voort te werken met de lokale besturen. Wij hebben er opzettelijk voor gekozen om ons terug te trekken, en niet voor een ontbinding. Het staat de lokale overheden en alle andere entiteiten nog altijd vrij om met Jobpunt Vlaanderen te blijven werken. Wij hebben gewoon gezegd dat we het niet meer doen.
Er is gezegd, door u en door anderen, mijnheer Maertens, dat de taken die nu bij Jobpunt Vlaanderen zitten inzake rekrutering en selectie zullen worden overgenomen door het AgO. Er is verwezen naar de verwarring over het percentage aandelen dat de Vlaamse overheid had, op basis van een aantal krantenartikels. Mijnheer De Loor, het is inderdaad zo dat de Vlaamse overheid 75 procent van de aandelen heeft. Maar Jobpunt Vlaanderen deed maar 40 procent van de selecties. Daar is de verwarring in de media ontstaan, denk ik. Ik kan hier nu voor eens en voor altijd duidelijk zeggen dat wij dus 75 procent van de aandelen in Jobpunt Vlaanderen hadden, maar Jobpunt Vlaanderen stond maar garant voor 40 procent van de selecties die gebeuren binnen de Vlaamse overheid. Bij dezen is die bekommernis weggewerkt.
Los van alles wat er in het Vlaams regeerakkoord staat over efficiëntie, hertekenen en herdenken van BBB, hebben ook andere zaken meegespeeld in de beslissing over Jobpunt. Ik ga er open en bloot over zijn.
Er werd heel hard getwijfeld, niet door de Vlaamse Regering maar door andere partners, aan de kwaliteit van de dienstverlening van Jobpunt. Zo zijn er heel wat klachten binnengekomen over een gebrekkige controle van de toelatingsvoorwaarden. In 2010 – ik zie u al een gezicht trekken, mevrouw Lieten, dus toen u lid was van de vorige Vlaamse Regering – is er een topambtenaar benoemd door Jobpunt Vlaanderen van wie de aanstelling nadien moest worden ingetrokken omdat de geselecteerde kandidaat niet voldeed aan de diplomavoorwaarden. Het lijkt me toch voor een selectiebureau als Jobpunt Vlaanderen redelijk belangrijk, als je dan toch kwaliteit wilt garanderen, dat je dat kunt nakijken. Het toetsen van bepaalde voorwaarden als het al dan niet hebben van het geschikte diploma lijkt me fundamenteel.
Een andere oorzaak is dat Jobpunt Vlaanderen onvoldoende transparant was in zijn werking. Verschillende entiteiten hebben ons gemeld dat het wat prijszetting betreft heel onduidelijk was welk aandeel van de kostprijs voor Jobpunt was en welk aandeel voor een extern selectiekantoor.
Een laatste reden, ook fundamenteel, was dat Jobpunt Vlaanderen, omdat het een extern verzelfstandig agentschap (EVA) was, niet onder het toepassingsgebied viel van Audit Vlaanderen, noch van de Inspectie van Financiën. Dat heeft in het verleden voor een aantal problemen gezorgd. Nu hebben we gezegd dat we van die toestanden af willen.
Ik ga over naar de timing. Het is de bedoeling om de terugtrekking uit Jobpunt in de eerste helft van 2015 te realiseren, zo snel mogelijk. Er zijn al verschillende gesprekken geweest met mevrouw Deziron, met mij en met mensen van mijn kabinet. Het is duidelijk gecommuniceerd aan mevrouw Deziron, om het duidelijk te kunnen meedelen op de laatste raad van bestuur van Jobpunt.
Natuurlijk zijn er nog zaken die we eerst moeten doen, voor we dat kunnen realiseren. Het doorvoeren van een statutenwijziging is essentieel. Die moet worden geakteerd door de algemene vergadering van Jobpunt Vlaanderen. We zijn ons er natuurlijk van bewust dat er decreten moeten worden aangepast, zoals hier is gezegd. Het zogenaamde Jobpuntdecreet moet worden aangepast. Daarnaast moeten we ons eigen AgO voorbereiden op de nieuwe taak. Ook moeten we een aanpassing doen aan de afspraken met Selor dienaangaande.
De statuten van Jobpunt Vlaanderen bepalen dat A- en B-aandeelhouders kunnen uitstappen in de eerste helft van het kalenderjaar. Alles bij elkaar genomen zullen we dit moeten doen voor 30 juni 2015. De heer Kennes, die nu verdwenen is – waarvoor alle begrip – stelde een concrete vraag over de aandelen. We bekijken nu ook met de transitiemanager wat dat kan betekenen voor Vlaanderen en hoe we het moeten oplossen.
Er is ook gevraagd of er overleg is geweest met de vakbonden. Verschillende collega’s hebben hier, al dan niet selectief, geciteerd uit bepaalde krantenartikels. Maar ik herinner me toch, van voor ik op deze stoel zat, dat er in de kranten net door die syndicale organisaties heel kritisch werd gekeken naar de werking van Jobpunt. Ik maak me er dus weinig zorgen over dat de syndicale organisaties hierover moeilijk gaan doen, met dien verstande dat het absoluut niet mijn bedoeling is om de 24 mensen die nu voor Jobpunt werken, koudweg op straat te zetten vanwege een beslissing van de Vlaamse overheid. We zullen kijken, als we bepaalde expertise nodig hebben binnen de Vlaamse overheid, of we bepaalde mensen kunnen opvangen. Er zitten heel veel mensen met heel veel expertise en kwaliteiten. Het zou zonde zijn om die verloren te laten gaan.
Wat me ook van het hart moet – en dan richt ik me vooral tot u, mevrouw Pira en mevrouw Lieten –, is dat het me stoort hoe hier wordt gesproken over onze topambtenaren. In tegenstelling tot u heb ik alle vertrouwen in onze topambtenaren binnen onze eigen administraties. Nu insinueert u, omdat het niet meer via een EVA maar via een eigen topambtenaar zal verlopen, dat het misschien niet meer even professioneel en objectief gaat zijn. Maar in tegenstelling tot u heb ik alle vertrouwen in de mensen die als topambtenaar zijn aangeduid door de vorige regeringen en door andere mensen, om dit tot een goed einde te brengen. Ik vind dat heel belangrijk. We mogen niet op een denigrerende manier over onze ambtenaren spreken, zeker niet in het kader van deze discussie.
Voorzitter, ik probeer af te ronden, maar er zijn heel veel vragen gesteld.
Het is gevoelige materie. Er zijn reglementen en spelregels waaraan we ons moeten houden. Maar hierover is al veel gepubliceerd, er is ook controverse. In het belang van regering en oppositie mag iedereen, de regering maar ook de oppositie, nu het achterste van zijn of haar tong laten zien. Mijn geduld is oeverloos, minister.
Dat van mij ook, dan kunnen we nog een tijdje doorgaan. Los van de opmerkingen over de eventuele twijfels over onze eigen topambtenaren binnen de Vlaamse administratie - die niet door mij worden geuit, voor alle duidelijkheid, want ik heb er alle vertrouwen in - zijn er nog andere zaken die kunnen garanderen dat alles op een objectieve manier zal verlopen. We hebben bijvoorbeeld de omzendbrief van 23 mei 2014, nog niet zo lang geleden, waarin de kwaliteitscriteria voor selecties en selectoren zijn vastgelegd. Het gaat om een hele lijst van kwaliteitscriteria waaraan alle selectoren en selectieprocedures van de Vlaamse overheid moeten voldoen. Die omzendbrief bestaat. Daarop kunnen we voortwerken.
Heel recent, niet vandaag, stond er een artikel in De Standaard over een rapport van het Rekenhof. Er is al naar verwezen. Dat rapport is mij gedeeltelijk bekend. Ik moet eerlijk zeggen dat hier, en niet enkel hier, maar ook in de krant De Standaard, een zeer selectieve lezing wordt gegeven van het rapport. Wat bijvoorbeeld wel in het rapport staat, maar niet in de krant, is dat het Rekenhof het zeer vreemd vond dat bepaalde beoordelingen door Jobpunt Vlaanderen van ongunstig naar gunstig werden veranderd zonder dat daar enige aanleiding toe was of er enige uitleg bij werd gegeven. Ik zal absoluut rekening houden met de aanbevelingen van het Rekenhof, maar als bepaalde kranten het nodig vinden om een zeer selectieve lezing van dat rapport in de krant te publiceren, net op de dag dat het debat plaatsvindt – en ik ben het eens met de voorzitter dat het debat de tijd moet krijgen dat het verdient en in alle objectiviteit moet kunnen worden gevoerd – helpt dat natuurlijk niet. Absoluut zal ik rekening houden met het rapport van het Rekenhof, maar dan ook wel met het totale rapport en niet met een selectieve lezing.
Wel heel blij ben ik met het feit dat door deze beslissing de procedures onder het toezicht komen van Audit Vlaanderen. Als de selecties en rekruteringen worden gedaan door AgO, is er wel controle mogelijk door Audit Vlaanderen en de Inspectie van Financiën. Dat was een belangrijk punt in het verleden, en de mensen die een beetje ervaring hebben weten dat het al aan bod is gekomen. Daar kunnen we nu aan tegemoetkomen.
Mevrouw Pira, u vraagt naar de kosten, of het kan gebeuren op een even efficiënte manier. Ik denk niet dat het duurder gaat worden, omdat Jobpunt Vlaanderen in het verleden veeleer de rol van procesbegeleider bij selectieprocedures op zich heeft genomen en de uiteindelijke rekrutering en selectie heeft uitbesteed. Het is niet zo dat Jobpunt dat allemaal zelf deed. Die uitbesteding aan externen brengt natuurlijk ook extra kosten mee.
Ik ben ervan overtuigd dat deze oefening kostenefficiënt is. Maar u mag het niet in die zin interpreteren als zou het passen binnen de besparingsoefening. Het is ons absoluut niet om een besparing te doen. Het heeft te maken met efficiëntie op het vlak van werk en van kosten. Vooral ook willen we het aantal entiteiten binnen de Vlaamse overheid zo goed en structureel mogelijk organiseren, zodat iedereen er beter van wordt.
Gelet op het feit dat er heel vaak, om niet te zeggen nagenoeg altijd, een beroep werd gedaan op externe selectiekantoren, denk ik niet dat het meer gaat kosten als we het zelf doen, integendeel. We hebben een nieuw concept van aankoopcentrale uitgewerkt bij het AFM. Zodra je bepaalde raamcontracten in de markt brengt, ga je sowieso ook het voordeel hebben van de schaalvergroting, die Jobpunt nu op bepaalde gebieden ook had, omdat wij niet alleen aandeelhouder waren, maar er ook gemeenten gebruik van maakten. Die aankoopcentrale die we nu in de markt hebben gezet, kan dus ook schaalvergroting garanderen.
Mevrouw Pira, u vraagt of we hiermee een nieuw agentschap oprichten. Neen, dat is absoluut niet onze bedoeling. Ik denk dat ik heel duidelijk heb gezegd dat het onze bedoeling is om het binnen het AgO onder te brengen, gebundeld met de andere hr-activiteiten die nu nog door het departement Bestuurszaken worden gedaan, maar dat dan ophoudt te bestaan. Dat wordt allemaal gebundeld. Met minder entiteiten kunnen we dan veel efficiënter werken, met nog altijd heel veel oog voor de kwaliteitsbewaking, ook qua dienstverlening. We moeten vooral letten op het belang van selectie en rekrutering, en die dienen op een objectieve manier te gebeuren, maar, in tegenstelling tot sommigen hier, heb ik alle vertrouwen in de ambtenaren die daarvoor verantwoordelijk zullen worden in de toekomst.
Collega’s, dat was een omstandig antwoord, ik kan me voorstellen dat u nog bedenkingen wilt maken.
De heer Maertens heeft het woord.
Minister, bedankt voor het omstandige antwoord, maar zoals gezegd is het een belangrijk thema. Het leeft bij elk van ons, misschien zelfs dubbel, vanuit de lokale expertise – want ik zie hier toch vooral schepenen, burgemeesters en OCMW-voorzitters – en als mensen met ervaring in de overheid zelf.
Minister, u hebt een onzekerheid kunnen wegenemen bij de lokale besturen. Dat is heel belangrijk. Het gaat niet om een ontbinding of het stopzetten van Jobpunt, maar wel over het terugtrekken van de Vlaamse overheid. Als 40 procent van de omzet van Jobpunt door Vlaanderen wordt afgenomen, blijft er toch ruim voldoende kritische massa bij de lokale besturen en de verzelfstandigde agentschappen, die wel nog een beroep kunnen doen op die diensten van Jobpunt, om Jobpunt rendabel te gaan runnen.
De redenen die u aanhaalt, kunnen we enkel steunen. De rationalisatie van de overheid is goed en noodzakelijk, daarover zal iedereen het eens zijn. We moeten efficiënter werken. Als we overal moeten besparen, moeten we dat ook en in eerste instantie bij onszelf doen.
Dan zijn er de klachten over de fouten die in het verleden werden gemaakt, over een onvoldoende transparante werking, maar ook over de gebrekkige toezichtmogelijkheden. Als wij nu door die overgang van Jobpunt naar het Agentschap van Overheidspersoneel de werving en selectie onder het toezicht van Audit Vlaanderen en de Inspectie van Financiën zullen brengen, dan lijkt dat mij belangrijk.
U haalde ook kort het rapport van het Rekenhof aan. Het is nog niet gepubliceerd, dus neem ik aan dat u er weinig over kunt vertellen. Wij evenmin. Maar, voorzitter, ik zie dat u het in de voorlopige timing al hebt opgenomen om daarover eens een gedachtewisseling te voeren.
We willen inderdaad het Rekenhof laten langskomen. Het is onze eerste bondgenoot, het verlengstuk wat de controletaken van het parlement betreft. Er zijn twee dingen: de raamcontracten met betrekking tot het Agentschap voor Facilitair Management en anderzijds het bewuste rapport over de topkaderfuncties bij de Vlaamse overheid.
We zullen dat verder bespreken in de regeling der werkzaamheden.
De redenen lijken mij goed geduid. Het lijkt mij heel logisch dat het Agentschap voor Overheidspersoneel, en geen ander orgaan binnen de Vlaamse overheid, die taak zal overnemen. Het is vandaag al een horizontale dienstverlener, die toch wel ervaring en intern krediet – niet onbelangrijk – heeft opgebouwd binnen de diensten van de Vlaamse overheid. Minister, zoals u het terecht zegt, moeten we echt vertrouwen hebben in de leiding van onze administratie, in de mensen van de ambtenaren-generaal, maar ook zeker specifiek in de leiding van het Agentschap voor Overheidspersoneel, een agentschap dat al jaren bekend staat als een goed draaiend, performant geheel.
Wat wel belangrijk zal zijn, is dat er goede begeleiding zal zijn in de transitie, dat er goed wordt voorbereid. Daar zullen wij vanuit dit parlement bij worden betrokken, omdat er hier een aantal zaken zullen passeren ter goedkeuring. Ik heb begrepen dat u erover sprak een transitiebegeleider aan te duiden. Dat lijkt mij heel belangrijk. Als we inderdaad merken dat er in het Agentschap voor Overheidspersoneel niet de expertise aanwezig is die er bij Jobpunt was en we die expertise echt nodig hebben, moeten we bekijken of we die expertise ook kunnen overnemen.
Mevrouw Pira heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik ben wel wat geschrokken. De meesten van ons vroegen naar de objectieve redenen waarom de Vlaamse overheid haar aandeel terugtrekt. U zegt dan dat er twijfel was over de kwaliteit van de dienstverlening en brengt een verhaal over een topambtenaar dat ik eigenlijk niet ken, en zegt dat de dienstverlening onvoldoende transparant was.
Ik vind dat een zware evaluatie, een zware beschuldiging. Het is iets waarvan ik totaal geen weet had, wat niet blijkt uit de verslagen van de ombudsdienst of uit klantentevredenheidsrapporten. Wat u vertelt, is eigenlijk totaal nieuw. Ik wist dat echt niet. Echt waar. Ik ben niet de woordvoerder van Jobpunt Vlaanderen, hoor. Ik sta daar heel objectief tegenover. Maar ik ben wel geschrokken.
Als u op basis van zo’n zware evaluatie uw aandeel terugtrekt, dan hoop ik toch dat er een document bestaat, een soort SWOT-analyse, waaruit die gebreken blijken. Dan zou ik dat bij dezen ook graag willen opvragen. Het is toch een zware beslissing over een instituut dat al vijftien jaar lang gerenommeerd draait en zijn expertise heeft ontwikkeld. Als het op basis van die argumenten is dat de handen er worden van afgetrokken, wil ik daar wel een document van zien.
U trekt zich terug. U ontbindt Jobpunt Vlaanderen niet. Maar dat is het net: het is een ongelooflijk zware aderlating. Mevrouw Lieten heeft daar ook naar verwezen. Het is een ongelooflijk zware aderlating voor de organisatie, die ervoor zal zorgen dat het schaalvoordeel waarvan ook alle andere vennoten profiteren, mettertijd zal vervallen. Volgens mij zal die organisatie doodbloeden op basis van de terugtrekking van de Vlaamse overheid. Ik zie niet in dat die ineens een inhaalbeweging zal maken. Doordat de Vlaamse overheid zich terugtrekt, zal die organisatie volgens mij verschrompelen. Nu is daar de beste prijs-kwaliteitsverhouding, ook voor de vennoten. Dat zal volgens mij stilaan uitdoven, ook door de expertise die zal wegvloeien. Ik wil er niet te negatief over doen, maar dat gevoel heb ik toch sterk.
U hoeft zich echt geen zorgen maken over het vertrouwen dat ik heb in topambtenaren. Ik heb alle vertrouwen in topambtenaren. Ik heb dat ook niet gesuggereerd, maar ik heb wel altijd verwezen naar iets dat bestaat, gerenommeerd is en bewierookt wordt door vriend en vijand. Ik zeg niet dat er geen fouten zijn binnen de organisatie. Maar als een organisatie fouten heeft, moeten we dat aangrijpen om te vernieuwen en niet om te vernietigen. Dat is wat er volgens mij nu wel zal gebeuren.
De heer De Loor heeft het woord.
Het is in deze commissie de gewoonte om lang van gedachten te wisselen. Als je minister Bourgeois hier vijf jaar aan het woord hebt gehoord, weet je dat je omstandige antwoorden kunt verwachten. Ik vind het belangrijk dat er duiding wordt gegeven bij de vragen en dat er duidelijke antwoorden worden gegeven.
Minister, in het verleden waren er objectieve redenen om Jobpunt Vlaanderen in het leven te roepen. En als je je dan terugtrekt uit die organisatie, verwacht ik ook objectieve redenen. Die heb ik echter niet gehoord.
Het antwoord dat u hebt gegeven, vind ik in feite beschamend. Ik heb geen antwoord gehoord op de vragen die gesteld zijn naar de redenen, ook niet op de vraag waarom de autonome diensten er geen beroep meer op kunnen doen. Het enige antwoord dat u hebt gegeven, is dat het in het regeerakkoord staat. Dat staat natuurlijk ook haaks op het adagium ‘Wat we zelf doen, doen we beter’. Er is een reden waarom Jobpunt Vlaanderen in het verleden werd opgericht. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat deze beslissing het personeels- en aanwervingsbeleid van de Vlaamse overheid twintig jaar terug in de tijd katapulteert en dat we hier in feite op een sluikse manier terugkeren naar de politieke benoemingen.
U hebt geen redenen gegeven. Er waren geen financiële elementen, noch inhoudelijke elementen. Mevrouw Pira heeft verwezen naar de voordelen die er zijn voor de klanten. Daarop bent u ook niet ingegaan: de samenaankoop van de hr-dienstverlening, de schaalvoordelen, de snelle inschakeling, het principe van de ristorno’s. Daarmee wordt totaal geen rekening gehouden.
Ik ben blij dat het debat hier heel breed wordt gevoerd. Er zijn een aantal getuigenissen geweest vanuit het bestuur waarbij de samenwerking heel vlot is verlopen. Er zijn ook de rapporten van het Rekenhof. Op de koop toe heeft Jobpunt Vlaanderen in 2010 een Award gewonnen, de Indigo Innovatieprijs en vorig jaar nog, in 2013, de HR Excellence Awards. Die krijg je toch ook niet voor niets. Het is zelfs zo dat privébedrijven een beroep doen op de expertise van Jobpunt Vlaanderen. Ze doen zelfs copy-paste.
Dit zet de deur open voor willekeur. Het getuigt absoluut niet van goed bestuur. U verwijst naar onregelmatigheden die er zijn: “Andere partners hebben klachten over de kwaliteit van de dienstverlening.” Ik sluit mij dan aan bij de vraag van mevrouw Pira en had dat dan ook wel graag een keer op papier gezien. Waarop baseert u zich om dat te stellen en te zeggen? U hebt het over een gebrek aan transparante werking. Wel, zoals ik daarnet al zei, is er een klanttevredenheidsbevraging waarbij er over de hele lijn een zeer hoge score is, zowel wat de betrokkenheid bij vormgeving van selectieprocedures betreft als de snelheid om in te spelen op vragen, samenwerking enzovoort. Er zijn zeer weinig verkeerde selecties gebeurd en zeer weinig procedurefouten.
Ik heb de cijfers opgevraagd over de procedures bij de Raad van State. Het gaat om een zeer laag aantal procedures. Er zijn 9 procedures afgesloten en 1 is nog lopende. Tot op heden is er 1 procedure waarin een verzoeker gelijk kreeg. Het aantal klachten is ook heel laag: het zijn er 24 over de periode 2011 tot en met 2013. Die elementen spreken tegen wat u daarnet hebt aangehaald als reden voor onregelmatigheden. Ook de jaarlijkse controles die worden uitgevoerd door de revisor naar de boekhouding en de interne processen gebeuren altijd zonder opmerkingen. Ook de controle van het Rekenhof met betrekking tot de jaarrekening gebeurt zonder opmerkingen. Zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan.
In het rapport van het Rekenhof over de selectie van topfuncties worden er zeer positieve conclusies getrokken. Er wordt gezegd dat er op een kwaliteitsvolle en vooral zeer objectieve manier tewerk wordt gegaan. De aandachtspunten zijn inderdaad onder andere met betrekking tot de sollicitatietermijnen en het bewaren van afschrijfbrieven in het selectiedossier. Dat zijn feiten.
Ik had graag van u ook eens feiten gehoord en gezien op papier. Wat ik hier vertel, kunt u lezen in verslagen van het Rekenhof, van de ombudsman enzovoort. Ik zou ook graag eens kunnen nalezen waarnaar u verwijst.
In de jaarlijkse evaluatie die gebeurt naar aanleiding van de samenwerkingsovereenkomst tussen Jobpunt Vlaanderen en de Vlaamse Regering is er bovendien nooit een opmerking gekomen.
Het is trouwens ook niet Jobpunt Vlaanderen, maar de Vlaamse Regering die de benoemingen doet. Minister, u citeerde daarnet uit het verslag van het Rekenhof. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat dat betrekking heeft op de ministers en niet op Jobpunt Vlaanderen. Ik val van de ene verbazing in de andere. Ik ben zelfs van oordeel dat alle elementen aanwezig zijn om een samenwerking met Jobpunt Vlaanderen te intensifiëren in plaats van er afstand van te doen: de objectiviteit, de transparantie, de goedkope manier van selecteren, de samenwerking met de private sector. Ook het interbestuurlijke aspect vind ik heel belangrijk. De rekrutering die Jobpunt Vlaanderen doet, kan de basis zijn voor interbestuurlijke mobiliteit.
Minister, u hebt gezegd dat het Agentschap voor Overheidspersoneel, maar ook het Agentschap voor Facilitair Management zal worden betrokken. Ik heb het vernomen dat het de bedoeling is de raamcontracten onder te brengen bij AFM. Ik heb het rapport van het Rekenhof in verband met de raamcontracten van het AFM gelezen. Ik nodig u ertoe uit dat ook eens te doen. Ik viel van de ene verbazing in de andere. Als we denken dat we de kwaliteit van onze selectie zullen verhogen, mag er dringend iets veranderen. U geeft een zekerheid op om u in een avontuur te storten waarvan we het einde nog niet hebben gezien.
Ik geef een kleine lezing uit het verslag van het Rekenhof over de raamcontracten bij het AFM: "Een gebrek aan een algemeen uitgewerkte visie voor het gebruik en beheer van raamcontracten." Dat kan nogal tellen! En verder: "Weinig transparantie. Het AFM bevraagt onvoldoende de potentiële afnemers over de noden. Er is geen structureel overleg tussen het AFM en de klanten bij nieuwe raamcontracten. Het AFM leeft de vooropgestelde doorloptijden van de gunningsprocedure niet na. Ook worden raamcontracten niet tijdig verlengd of vernieuwd. De continuïteit van de dienstverlening is dus niet verzekerd." En zo kan ik nog een tijdje doorgaan. Ik stel voor dat u of iemand van uw diensten dat verslag ook eens bekijkt. Als u dan zegt dat de combinatie tussen het Agentschap voor Overheidspersoneel en de raamcontracten zal worden verzorgd door het AFM, ben ik, met het verslag van het Rekenhof in gedachten, geneigd er heel voorzichtig mee te zijn dat als een verbetering te beschouwen.
Minister, ik vind dat u hier een valse start hebt genomen. Ik vind het hallucinant wat er gebeurt door die terugtrekking uit Jobpunt Vlaanderen. Ik vind dat dat haaks staat op goed bestuur. Goed bestuur is net iets wat wij van de minister, en bij uitbreiding de volledige regering, verwachten.
Zoals daarnet gezegd, is er in principe een hoorzitting met het Rekenhof op komst, waarbij iedereen zijn licht kan laten schijnen over die evaluatie van het Rekenhof met betrekking tot de raamcontracten die onder de noemer vallen van het AFM.
De heer Kennes heeft het woord.
Voorzitter, zoals ik daarnet aangaf, gaat mijn zorg vooral uit naar de lokale besturen. Heel wat besturen zijn in grote mate eigenlijk afhankelijk van Jobpunt Vlaanderen in de zin dat ze zelf niet over die knowhow beschikken.
Minister, ik hoop dat de herstructurering die nu zal worden doorgevoerd geen impact zal hebben op de dienstverlening aan die besturen. Ik heb begrepen dat de transitiemanager de opdracht heeft om ervoor te zorgen dat dat luik van de werking van Jobpunt Vlaanderen gewaarborgd blijft. Ik reken er dus op dat er een oplossing uit de bus komt zodat de lokale besturen en andere die verder willen samenwerken met Jobpunt Vlaanderen, dat in de beste omstandigheden kunnen doen en dat ze indirect niet het slachtoffer zouden worden van een keuze die de Vlaamse Regering heeft gemaakt.
Mevrouw Lieten heeft het woord.
Minister, het staat in de sterren geschreven dat we vaak van mening zullen verschillen. Maar laten we hoffelijk blijven. Ik zal u geen woorden in de mond leggen en ik hoop dat u dat ook niet bij mij zult doen. Ik heb op geen enkele manier uitgesproken dat ik geen vertrouwen zou hebben in de topambtenaren. Integendeel, het zijn mijn vroegere collega’s. Ik ken ze allemaal. Ik heb er heel veel vertrouwen in. Ik heb ook vertrouwen in de medewerkers. Wat mij betreft, behoort een agentschap waarin de Vlaamse Regering 75 procent van de aandelen heeft ook tot de familie van de Vlaamse Gemeenschap. Ik heb dus vertrouwen in de algemeen bestuurder van Jobpunt en ook in het personeel van Jobpunt.
Minister, wat ik zeker niet zal doen, is hier, wanneer er eens een materiële fout gebeurt door één medewerker, die hier in de ring gooien en als stok gebruiken om de hond te slaan. Dat zal ik zeker niet doen. Missen is menselijk. Iedereen maakt wel eens fouten. Als u een materiële fout van een medewerker gebruikt om te zeggen dat er geen professionaliteit is, dat er klachten zijn en dat de Vlaamse Regering waarvan ik deel uitmaakte, daar een opmerking over heeft gemaakt, zal ik u zeggen dat we bij de feiten moeten blijven. De Vlaamse Regering waarvan ik, net als uw partij, deel heb uitgemaakt, heeft ieder jaar de werking van Jobpunt Vlaanderen geëvalueerd. Iedere minister heeft daar persoonlijk zijn opmerkingen over gemaakt. Die evaluaties waren, als ik mij niet vergis, altijd zeer positief, van alle ministers. In die zin vind ik dat argument er totaal niet toe doen.
U haalt ook het argument van de controle aan. Jobpunt Vlaanderen als een privaatrechtelijke EVA wordt wel degelijk gecontroleerd door het Rekenhof. Er is een bedrijfsrevisor. De grootste garantie is natuurlijk de verzelfstandiging en de eigen raad van bestuur. Die zal wegvallen als alles onder leiding en toezicht komt van de ambtenaren die rechtstreeks rapporteren aan de minister. Ik wil niet meegaan in de beeldvorming dat er geen controle zou zijn, wel integendeel.
U vindt het ook belangrijk dat Jobpunt Vlaanderen zijn werk kan blijven doen voor de lokale besturen. We zullen van mening blijven verschillen of dit een goede beslissing is van de Vlaamse Regering, maar ik ben net als de heer De Loor van mening dat dit geen goed bestuur is. Deze beslissing mag het best geen effect hebben op de beslissingsvrijheid van de lokale besturen. Ik ben blij dat u aangeeft dat u niet overgaat tot de ontbinding, maar ik hoop dat u de daad bij het woord voert. De realiteit is natuurlijk dat als een aandeelhouder die 75 procent van het kapitaal ter beschikking stelt, zich terugtrekt, de vennootschap ondergekapitaliseerd is. U zegt eigenlijk tegen de lokale betsturen dat ze hun aandeelhouderschap mogen verhogen, maar we weten dat die niet bij machte zijn om nu zoveel geld op tafel te leggen om de aandelen van de Vlaamse Regering over te kopen.
Minister, kunt u ons geruststellen en uw goed hart laten zien dat het u menens is om Jobpunt Vlaanderen niet te laten uitdrogen, met als nadeel dat de dienstverlening naar de lokale besturen ook uitdroogt. Er zijn ongetwijfeld mogelijkheden waarbij de Vlaamse Regering ervoor kan zorgen dat er voldoende kapitaal aanwezig blijft, misschien verzelfstandigd of op afstand geplaatst als men het niet meer als beleidsinstrument wil gebruiken. Laat voldoende kapitaal aanwezig zodat Jobpunt Vlaanderen effectief kan overleven en een dienstverlening kan geven aan lokale besturen. Op die manier blijven ook de werkzekerheid en de opgebouwde kennis behouden.
Minister Homans heeft het woord.
Voorzitter, ik zal niet in detail op alle vragen en suggesties antwoorden, maar er zijn wel enkele woorden gevallen waarop ik wil reageren. Mevrouw Lieten, als ik u verkeerd hebt beoordeeld, dan was dat niet de bedoeling. Er zijn echter vragen gesteld met een suggestieve ondertoon over de objectiviteit. (Opmerkingen van mevrouw Ingrid Lieten)
U was het misschien niet, maar er zijn anderen die dat wel hebben gedaan. U kunt het me niet kwalijk nemen dat ik dit interpreteer als zijnde een niet zo’n groot vertrouwen hebben in het topkader van onze ambtenaren. Ik heb dat wel en u blijkbaar ook, waarvoor dank, maar er zijn hier anderen die dat blijkbaar niet hebben. Dat vind ik erg jammer.
Sommigen vinden het absoluut geen probleem – en ik kijk naar de heer De Loor – dat Jobpunt Vlaanderen in 2010 een topambtenaar, meer bepaald een administrateur-generaal – heeft benoemd zonder dat er ooit is nagekeken of de betrokkene aan de diplomavereisten voldeed. (Rumoer)
Iedereen kan fouten maken.
U hebt me gevraagd waarom we zijn afgestapt van de samenwerking met Jobpunt Vlaanderen. Ik heb u de hoofdzaak gegeven, zijnde dat we de versnippering willen tegengaan, het aantal entiteiten binnen de Vlaamse overheid willen verminderen en tot een efficiëntere werking willen komen. Als u me daarna om concrete voorbeelden vraagt, geef ik u die. U kunt die belachelijk vinden, ik niet. Als u dat een akkefietje, iets in de marge vindt, mij niet gelaten. Ik kan u ettelijke voorbeelden geven. Stel mij een schriftelijke vraag en ik zal u met veel plezier een overzicht geven van alle arresten van de Raad van State en dergelijke meer die beslissingen van Jobpunt Vlaanderen hebben geschorst. De heer De Loor zegt dat er weet is van één arrest van de Raad van State, ik heb weet van vijf vernietigingen door de Raad van State in het afgelopen jaar. Ik begin niet aan een welles-nietesspelletje. Het is woord tegen woord, mijnheer De Loor.
Laat ons hoffelijk debatteren en laat iedereen uitspreken. Ik geef iedereen de kans om een repliek te geven. Dit debat is belangrijk genoeg om er de nodige tijd voor uit te trekken. Minister, u krijgt ongestoord het woord waarna de vraagstellers mogen repliceren.
Voorzitter, ik kan me voorstellen dat sommigen het niet eens zijn met wat ik zeg, maar dat gold voor mij ook toen er daarnet werd geantwoord.
Vernietigingen door de Raad van State in één of twee jaar de tijd van een aantal belangrijke benoemingen, vind ik niet onbelangrijk. Nogmaals, de hoofdzaak van de beslissing om ons terug te trekken uit Jobpunt Vlaanderen is het verhogen van de efficiëntie, het tegengaan van de versnippering binnen de Vlaamse overheid en het beter bestuurlijk beleid herdenken. Ik beweer niet dat Jobpunt Vlaanderen alles slecht heeft gedaan. Ik heb een pluim gegeven aan het personeel dat er werkt en veel expertise heeft. Ik ga echter niet mee in het betoog van sommigen dat er nooit iets fout is gelopen.
Mijnheer De Loor, u hebt gewezen op de revisor. Dat klopt, maar die kijkt de kwaliteit van de selectie niet na. Audit Vlaanderen kan dat wel. Dat is een van de redenen waarom we deze beslissing hebben genomen. U hebt ook gezegd dat u heel weinig vertrouwen hebt in de werking van het AFM, meer bepaald inzake de raamcontracten en hoe de aankoopcentrale werkt. U hebt uit het rapport van het Rekenhof geciteerd. Ik kan u ook een passage uit het verslag van het Rekenhof voorlezen. We zullen daar op 21 oktober uitgebreid op terugkomen. Ik citeer: “Hoewel Jobpunt Vlaanderen het niet wenselijk acht over de wijzigingen die het gevolg zijn van de kwaliteitscontrole te communiceren, omdat dit volgens Jobpunt Vlaanderen de discretionaire bevoegdheid van de selectiespecialisten bij de beoordeling van de persoonsgebonden competenties zou kunnen aantasten, is transparantie hierin juist noodzakelijk om het risico op druk op het selectiekantoor te vermijden.” We zullen dit rapport uitgebreid bespreken in aanwezigheid van het Rekenhof.
Mevrouw Lieten, u bent bezorgd over de lokale overheden. Ik kan alleen maar spreken in naam van de Vlaamse overheid. We hebben niet geopteerd voor ontbinding, maar voor een terugtrekking. Het staat elke lokale overheid vrij om nog samen te werken met Jobpunt Vlaanderen. Het is niet omdat de Vlaamse overheid dat niet meer doet, dat een andere lokale overheid dat niet kan. We hebben zelf de expertise in huis. Niet elke lokale overheid heeft dat. Het is absoluut niet onze bedoeling om aan steden en gemeenten te zeggen dat wij ons hebben teruggetrokken en dat we hopen of verwachten dat ze hetzelfde doen. Ik kan uiteraard niemand verplichten om beslissingen in een bepaalde richting te nemen. We hebben ervoor geopteerd om ons terug te trekken en heel bewust niet gekozen voor een ontbinding. Ik heb daar zeer objectieve redenen voor op tafel gelegd. We zullen er wellicht altijd van mening over blijven verschillen, maar dit is een erg doordachte keuze. Ik ben ervan overtuigd dat de richting die we hebben gekozen met de bevoegdheid bij AgO en de topambtenaren, de goede is.
De heer Maertens heeft het woord.
Minister, sommigen hebben hier geen gegronde redenen gehoord, maar ik heb die wel gehoord. Ik heb gehoord dat het uitgangspunt voor deze maatregel efficiëntiewinst is en dat we het toezicht op Jobpunt Vlaanderen willen versterken.
Ik heb aan die kant van de tafel gehoord dat dit blijkbaar niet nodig wordt geacht. Dat zijn blijkbaar geen gegronde redenen. Als de socialisten dit niet in het antwoord van de minister hebben gehoord, weet ik niet of ze dat nuttig vinden. Als de socialisten het niet nodig vinden efficiëntiewinsten te boeken en het toezicht te versterken, moeten ze het maar zeggen.
Ik heb ook gehoord dat de internalisering van een extern bedrijf in onze organisatie het einde van de objectiviteit bij werving en selectie zal betekenen. We zouden dan naar de politieke benoemingen terugkeren. Dat is letterlijk wat hier is verklaard. Ik vind dat die zware beschuldigingen te ver gaan. Ik vind dat we ons vertrouwen in onze ambtenaren moeten uiten. Indien we iets niet extern laten begeleiden, betekent dit niet dat er sprake is van willekeur. Volgens mij zullen onze loyale en integere ambtenaren dit zeer graag horen.
Mevrouw Pira heeft het woord.
Minister, misschien zijn er, nog los van de versnippering, objectieve redenen waarom we ons moeten terugtrekken. Ik ben geschrokken van wat hier over de kwaliteit van de dienstverlening en over het gebrek aan transparantie is gezegd. Ik verwacht hierover een document te zien. Ik hoop dat u me dat kunt bezorgen. Is dit gewoon tijdens een bespreking beslist? Iets wat gedurende vijftien opeenvolgende jaren zo zorgzaam is behandeld en wat vaak is geëvalueerd, kan nu niet snel op basis van een aantal redelijk zware beschuldigingen van de kaart worden geveegd. Dat hierover zelfs geen document bestaat, vind ik geen uiting van zorgvuldig bestuur.
Ik herhaal dat ik voor de andere vennoten vrees. De terugtrekking van het aandeel van de Vlaamse overheid zal een zo zware klap vormen dat de organisatie volgens mij zal doodbloeden.
De heer De Loor heeft het woord.
Minister, ik vind uw repliek heel zwak. U hebt verwezen naar efficiëntiewinsten en naar het tegengaan van versnippering.
Mijnheer Maertens, iedereen is hier voor efficiëntiewinsten, niet het minst de socialisten. Wij hebben een heel sterk vertrouwen in ambtenaren en in de overheid. Wat dat betreft, steken wij volgens mij ver boven alle andere partijen uit.
Wat het AFM betreft, nodig ik u uit het verslag van het Rekenhof te lezen. Ik heb daarnet al een bloemlezing naar voren gebracht. Ik heb de opmerkingen niet volledig voorgelezen en ik heb geen oordeel geveld. Ik heb enkel verklaard dat de Vlaamse Regering de samenwerking op de helling zet met een organisatie die heeft bewezen voor kwaliteit, transparantie en efficiëntie te zorgen. Daar zijn we zeker van. Nu wordt dit aan de kant geschoven voor een avontuur waarvan we het einde niet kennen.
Minister, voor het overige sluit ik me aan bij mevrouw Pira. Ik wil de door u aangehaalde documenten zien. Alle andere instanties spreken u tegen. Ik herhaal dat u hiermee volgens mij een valse start neemt. Dit staat haaks op een goed bestuur.
Ik vermoed dat u een verborgen agenda hebt. Misschien is het wel uw bedoeling dit volledig te privatiseren. U zet de deur weer open voor politieke benoemingen. Ik betreur dit enorm.
Mevrouw Lieten heeft het woord.
Minister, ik wil even nog iets zuiver informatiefs opmerken. U moet het misschien eens even nakijken. Volgens mij hebt u het mis wanneer u stelt dat bijkomende controles op de kwaliteit van de selectieprocedures niet mogelijk zijn.
Minister, het staat u vrij Audit Vlaanderen opdrachten te geven met betrekking tot de verschillende EVA’s. Het is zeker niet zo dat Audit Vlaanderen binnen zijn normale bevoegdheden de kwaliteitsselecties zal nakijken. Audit Vlaanderen voert een organisatieaudit en gaat na of een organisatie sterk genoeg is.
Ik heb een suggestie. Binnen Jobpunt Vlaanderen bestaat reeds een kwaliteitscontrole op de selectieprocedures. Een wetenschappelijk comité van externe academici controleert de deugdelijkheid van de procedures. Het is misschien aanbevelingswaardig dit element van de werking in uw nieuw initiatief over te nemen.
Een andere suggestie is nog belangrijker dan mijn informatieve opmerking. Ik ben blij dat u de lokale besturen niets in de weg wilt leggen. U weet echter ook dat de terugtrekking van uw kapitaal als aandeelhouder de vennootschap op sterven na dood zal achterlaten. Ik kan begrijpen en respecteren dat de Vlaamse Regering beslist niet langer met Jobpunt Vlaanderen samen te werken. Er is dan geen samenwerkingsovereenkomst meer en er zal dan geen beroep meer worden gedaan op de dienstverlening. Het is uw politiek recht die keuze te maken. Die keuze betekent echter niet meteen dat u zich ook als aandeelhouder moet terugtrekken. U kunt nu antwoorden dat u op dit vlak duidelijk wilt zijn.
Ik zou echter een suggestie willen doen. Er is een mogelijkheid die duidelijk maakt dat u niet meer wilt samenwerken, maar die de gemeentebesturen de mogelijkheid biedt met Jobpunt Vlaanderen te blijven samenwerken. U zou de aandelen van de Vlaamse overheid bij een van de participatiemaatschappijen van de Vlaamse overheid, zoals de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV) kunnen onderbrengen. De PMV zou die aandelen dan louter financieel beheren. Hierdoor zou de vennootschap niet worden ondergekapitaliseerd, waardoor de dienstverlening voor de lokale besturen de facto zou uitdoven. Ik zou u heel vriendelijk willen vragen deze optie eens te onderzoeken en ons te laten weten of dat voor de Vlaamse Regering mogelijk is.
Minister Homans heeft het woord.
Ik wil nog even kort reageren op de woorden van mevrouw Pira en de heer De Loor. Er is me gevraagd met betrekking tot een aantal van mijn uitspraken documenten over te maken. Het staat iedereen absoluut vrij me bepaalde schriftelijke vragen te stellen. Ik zal dan alles overmaken waar me om wordt gevraagd. Een aantal mensen willen de documenten zien waarop ik mijn beschuldigingen baseer. Ik ontvang graag schriftelijke vragen. Ik zal dan alles overmaken, zoals arresten van de Raad van State.
Mijnheer De Loor, volgens u ligt de weg naar de politieke benoemingen open. U kunt blijven beweren dat u alle vertrouwen hebt in onze huidige topambtenaren en ambtenaren: uw beschuldigingen bewijzen echter het tegendeel. U kunt dat voor uw rekening nemen en verklaren dat we opnieuw de weg naar de politieke benoemingen opgaan. Ik heb alle vertrouwen in de topambtenaren die voor deze selecties en rekruteringen zullen instaan. Ik heb er alle vertrouwen in dat het geen politieke benoemingen zullen zijn.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.