Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme
Verslag
De heer Slagmulder heeft het woord.
Minister, de Brusselse Hoofdstedelijke Regering heeft recent een ontwerp van ordonnantie definitief goedgekeurd en doorgestuurd naar het Brusselse Hoofdstedelijke Parlement. Onze hoofdstad wil blijkbaar voorkomen dat de woonfunctie concurrentie moet aangaan met verhuurplatformen zoals Airbnb.
In Vlaanderen kampen we momenteel met een ongeziene wooncrisis, waarbij er ellenlange wachtlijsten voor sociale woningen zijn, en ook nog eens onbetaalbare huur- en woningprijzen. De opgang van verhuurplatformen zet een extra druk op onze woningmarkt. Zelf gaf u al meermaals aan dat lokale besturen zelf de voornaamste juridische instrumenten in handen hebben om stedenbouwkundige regels vast te leggen.
Toch zal de woningcrisis in Vlaanderen bedwongen moeten worden. Elke factor die mogelijk mee de woningcrisis veroorzaakt, moet worden afgetoetst. Toerisme Vlaanderen en het Steunpunt Wonen zouden ons correcte cijfers kunnen bezorgen over in welke mate deze verhuurplatformen een extra druk veroorzaken op de woningmarkt. U gaf eerder ook al aan met uw collega-minister van Wonen Matthias Diependaele dat er nog geen dergelijk onderzoek gevoerd kon worden door de verstoring van de Airbnb-markt als gevolg van de COVID-19-pandemie. Maar die ligt nu al een tijdje achter ons, en de toeristische sector heeft zich intussen al grotendeels hersteld.
Hoe bekijkt u die Brusselse ordonnantie? Staan er volgens u zaken in die ook in Vlaanderen kunnen worden opgenomen?
Zult u samen met minister Diependaele, bevoegd voor Wonen, de mogelijkheid bekijken om een onderzoek te laten uitvoeren over de druk van verhuurplatformen op de woningmarkt? Zo ja, wanneer plant u dergelijk overleg?
Een derde vraag: in een antwoord op een schriftelijke vraag van collega Talpe, stelde u dat u naar aanleiding van de discussies over Airbnb aan het agentschap gevraagd hebt om in samenwerking met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) een initiatief te nemen om een studiedag rond Airbnb te organiseren. U wou daarbij kijken naar goede voorbeelden uit binnen- en buitenland. De bedoeling was vooral om onze lokale besturen de nodige informatie en instrumenten aan te reiken om hun beleid optimaal af te stemmen op de lokale situatie, met ondersteuning van Toerisme Vlaanderen. Hebt u hierover al meer informatie? Zal die studiedag er komen, en wanneer?
Een laatste vraag: voorziet u nog bijkomende maatregelen voor de verhuurplatformen?
Minister Demir heeft het woord.
Ik wil eerst duidelijk stellen dat de situatie in Brussel en in Vlaanderen niet te vergelijken is. Zo is het aantal logies dat via Airbnb wordt aangeboden, totaal verschillend. In Brussel schat men dat op minstens 5200. In Vlaanderen, in de centra van Antwerpen en Brugge spreken we over minder dan vijfhonderd. De impact van Airbnb-verhuur in Vlaanderen en Brussel verschilt dus. Het is dan ook niet abnormaal dat een verschillende situatie zich vertaalt in een verschillende regelgeving.
Daarnaast geef ik ook mee dat Brussel werkt met een systeem van voorafgaande registratie/toelating om een logies te mogen uitbaten. In Vlaanderen zijn we hier in 2017 van afgestapt. Dit is gewoon een andere insteek geweest.
Maar ik heb uiteraard de Brusselse ontwerpordonnantie bekeken. De drie belangrijkste onderdelen die ik hieruit onthoud, betreffen de registratieprocedure, de brandveiligheidsvoorschriften, en de link met de stedenbouwkundige regels.
Wat betreft de registratieprocedure: in Vlaanderen hebben we er bewust voor gekozen om de administratieve lasten voor uitbaters zo laag mogelijk te houden, en te werken met een loutere aanmelding en een minimum aan attesten. In Brussel houdt men vast aan een meer uitgebreide voorafgaande toelatingsprocedure.
Qua brandveiligheidsregel past Brussel met deze ordonnantie ook de brandveiligheidsregels aan. Buiten wat technische details merk ik vooral dat dit meer op het Vlaamse systeem wordt gealigneerd.
De controle op de stedenbouwkundige regels verschilt wel. Dit is voor een groot stuk het gevolg van de verschillende insteek die Brussel en Vlaanderen hanteren. Brussel hanteert een systeem met een uitgebreide toelatingsprocedure, met daarin ook stedenbouwkundige elementen. In Vlaanderen bestaat dergelijke procedure niet, maar heb ik in het vernieuwde Logiesdecreet wel de stedenbouwkundige conformiteit toegevoegd. Geheel in lijn met de geest van het Logiesdecreet blijven de lokale besturen bevoegd voor de handhaving van hun eigen regels op dat vlak.
Maar, voor alle duidelijkheid, goede regelgeving is slechts één zaak. Het probleem zijn echter juist de cowboys die zich daar niet aan houden. Handhaving is dus van belang. En daar wil ik meegeven dat uit de controleacties van Toerisme Vlaanderen blijkt dat de grote meerderheid van de uitbaters in Vlaanderen zich wel degelijk aan de regels houdt.
Zoals ik al meermaals heb aangegeven, hebben de lokale besturen zelf de voornaamste juridische instrumenten in handen om specifieke stedenbouwkundige regels vast te leggen, op maat van de specifieke situatie van hun eigen stad. Ik wacht op dit moment de feedback af van het infomoment voor de lokale besturen vooraleer hierover een initiatief te nemen.
Toerisme Vlaanderen heeft op mijn vraag contact opgenomen met de VVSG. In samenwerking tussen beide organisaties wordt nu in eerste instantie een digitaal infomoment voor alle lokale besturen en diensten georganiseerd. Toerisme Vlaanderen zal daarop haar werking rond logies en de bestaande mogelijkheden om hierrond op lokaal niveau samen te werken, toelichten. Dit is gepland op 24 oktober 2023. Afhankelijk van de problematieken die tijdens dit infomoment naar boven komen, kunnen aansluitend een of meerdere verdiepingsmomenten georganiseerd worden.
Uw vierde vraag luidde: voorziet de minister nog bijkomende maatregelen voor de verhuurplatformen? Voorlopig niet. Vorig jaar hebben we de regelgeving voor uitbaters al aangepast met het vernieuwde Logiesdecreet. Ik zou zeggen: laat ons eerst dit evalueren alvorens nieuwe regelgeving op te leggen aan onze ondernemers.
De heer Slagmulder heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw antwoord. Eerst en vooral wil ik nog eens herhalen dat wij niks hebben tegen die online boekingsplatforms, maar ik heb er wel een probleem mee, zoals iedereen hier ongetwijfeld, als er misbruiken zijn – de cowboys waar u naar verwezen hebt. Die zijn er dus wel degelijk. Zo konden we in de media onder andere vernemen dat de kamers via online boekingsplatforms ook gebruikt worden bijvoorbeeld voor prostitutie, misschien wel sekstoerisme. Daar komt misschien een andere soort meerwaardezoekers op af. (Lacht).
Maar dat gaat dan ook gepaard met criminaliteit, vechtpartijen, geluidshinder en zelfs mishandeling. Daar moet toch ook wel aandacht aan besteed worden.
Ik zei daarstraks al dat we met een enorme wooncrisis zitten en we zien dat dat die online boekingsplatforms toch een impact hebben op onze woningmarkt. Enerzijds hebben we de toeristen zeker en vast ook nodig, maar anderzijds is er ook de woningnood voor onze eigen mensen hier in Vlaanderen. Ik begrijp dat dat niet altijd gemakkelijk is. Daarom lijkt het me toch belangrijk om hierover met de minister van Wonen verder te blijven overleggen, want we zien onder andere in heel wat buitenlandse steden dat het verhuren via Airbnb steeds meer aan banden gelegd wordt. Vindt u als minister van Toerisme dat we bepaalde buitenlandse voorbeelden moeten volgen en, zo ja, welke?
Toerisme Vlaanderen heeft actief contact met de politie als er meldingen of klachten binnenkomen, maar blijkbaar zou er een probleem zijn met de informatiedoorstroom in omgekeerde richting. Hebt u dat ondertussen al aangekaart bij het College van procureurs-generaal? Want dat hebt u laten weten in een antwoord op een schriftelijke vraag van een collega.
Minister Demir heeft het woord.
Dank u wel voor uw bijkomende vraag. We gaan dat moeten vragen. We kennen het antwoord niet. We vragen dat op bij de administratie en dan kunnen we dat eventueel overmaken aan de secretaris. Ik weet het niet uit het hoofd. (Opmerkingen van Kristof Slagmulder)
De vraag om uitleg is afgehandeld.