Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme
Verslag
De heer Deckmyn heeft het woord.
Minister-president, op uitnodiging van de Armeense regering zijn er in Armenië al enkele maanden Europese monitoren aanwezig om de spanningen tussen Azerbeidzjan op te volgen en eventueel te bedaren.
Halverwege augustus moesten Europese monitoren in Armenië naar verluidt plots dekking zoeken toen Azerbeidzjaanse soldaten het vuur openden. Wellicht waren de Europeanen niet het doelwit, maar ze waren sowieso betrokken partij. Via de media konden we echter vernemen dat de reactie van de Europese waarnemingsmissie de wenkbrauwen deed fronsen, omdat ze eerst ontkenden en dan weer bevestigden dat er Europese monitoren betrokken waren.
Concreet ging het over het feit dat de woordvoerder van het Armeense ministerie van Defensie liet weten dat het Azerbeidzjaanse leger nabij het gehucht Verin Shorzha Europese monitoren onder vuur had genomen. Daarna werd dat nieuws door de Europese waarnemingscommissie weggezet als zogenaamd nepnieuws. Toch bleek het nieuws niet echt zo nep te zijn, aangezien er niet zoveel later een filmpje opdook waarbij een Europese monitor vanuit een loopgraaf zei dat zij samen met collega’s door het Azerbeidjaanse leger werd beschoten. Dat bericht zorgde ervoor dat de Europese missie uiteindelijk moest toegeven dat ze wel degelijk in de buurt was van het schietincident, al zouden de Europese monitoren, zoals ik eerder al zei, niet het mikpunt zijn geweest van de Azerbeidzjaanse beschietingen.
De nogal ‘onhandige’ Europese reactie zorgde toch wel voor boze reacties vanuit Armenië, waar men niet opgezet is met het wegrelativeren van gewapende incidenten tussen beide landen.
Ondertussen blijft er de blokkade door Azerbeidzjan van de Laçincorridor. Die blokkade maakte ook al voorwerp uit van een resolutie die recent in het Vlaams Parlement werd goedgekeurd. Het Vlaams Parlement wou daarmee het probleem opnieuw op de agenda van de Europese Commissie zetten en vraagt dat de rechten en vrijheden van de Armeense bevolking in het gebied worden gegarandeerd. De problematiek werd uiteraard ook in de veiligheidsraad van de Verenigde Naties aangekaart.
Deze vraag is al een tijdje geleden ingediend, minister-president. Er zijn heel recent heel wat wijzigingen geweest rond die corridor van Laçin. Er zijn berichten in de internationale pers dat er toch een zekere evolutie in het dossier zit. Ik hoop dat dit dossier snel in een goede plooi zal worden gelegd. Desalniettemin heb ik de volgende vragen.
Hoe evalueert de Vlaamse Regering de situatie in Armenië? Welk standpunt heeft de Vlaamse Regering ingenomen naar aanleiding van het onder vuur nemen van de Europese missie? Wat is uw visie op de reactie van de Europese waarnemingsmissie inzake dit incident? Zijn er Vlaamse monitoren actief in Armenië? Wat is desgevallend hun rol? Heeft de Vlaamse Regering sinds de goedkeuring van de resolutie over de Laçin-corridor in het Vlaams Parlement daaromtrent al acties ondernomen?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mijnheer Deckmyn, zoals u weet, kent de situatie in Armenië, en in het bijzonder de spanningen aan de Armeens-Azerbeidzjaanse grens, een turbulente voorgeschiedenis. De relatie tussen Armenië en Azerbeidzjan is op zijn zachtst gezegd slecht. Helaas hebben de recente ontwikkelingen de situatie alleen maar verslechterd.
Recente ontwikkelingen, zoals het bereiken van een akkoord op 9 september jongstleden, waarin Azerbeidzjan ermee instemt om de Laçincorridor te heropenen, hebben de situatie nog niet verbeterd. Op heden is de Laçincorridor nog niet heropend.
In ieder geval is de EU intensief betrokken en blijft ze zich inzetten voor het normalisatieproces tussen Armenië en Azerbeidzjan. Zo is sinds 12 september de EU-missie in Armenië (EUMA) ook operationeel in de regio Tavoesj. De EU-missie is een ongewapende, civiele missie met als doel de veiligheidssituatie ter plaatse te observeren en daarover verslag uit te brengen aan de EU. De missie wordt ingezet aan de Armeense kant van de internationale grens tussen Armenië en Azerbeidzjan.
En terwijl we hier nu spreken, krijg ik het bericht binnen dat er vandaag weer schermutselingen zouden zijn. Maar daar heb ik verder geen informatie over.
Ik beantwoord uw tweede en derde vraag samen. Vlaanderen keurt natuurlijk iedere vorm van geweld af. Ik steun daarom ten volle de gesprekken die momenteel op diplomatiek niveau gevoerd worden.
U vroeg ook of er Vlaamse monitoren actief zijn in Armenië. Voor zover bekend nam er één Belg deel aan de waarnemingsmissie. Ik weet niet of het een Vlaming of een Franstalige betrof. In ieder geval heeft Vlaanderen geen diplomatieke vertegenwoordiging in Armenië. Ook Flanders Investment & Trade (FIT) heeft er geen fysieke vertegenwoordiging.
Wat dan de resolutie en de acties betreft: de Vlaamse Regering steunt alle internationale initiatieven die erop gericht zijn om een duurzame oplossing voor dit conflict te vinden. In het bijzonder steun ik de inspanningen van de EU in dezen. Ik hoop dat de bevolking van beide landen, ongeacht hun nationale of etnische afkomst, zo snel mogelijk in staat is om in vrede en veiligheid te leven. Het komt eigenlijk hierop neer: zolang de EU actief tracht om daar diplomatiek dingen op te lossen, denk ik niet dat wij daar als Vlaanderen doorheen moeten spartelen om daar ook iets te doen. Maar we moeten wel steun geven aan het Europese initiatief, wat we dus ook doen.
De heer Deckmyn heeft het woord.
De situatie tussen Armenië en Azerbeidjan blijft gespannen en vijandig. Over de Laçincorridor werden akkoorden afgesloten die nu door Azerbeidjan niet worden gehonoreerd. Zoals de minister-president stelde, is het conflict vandaag weer opgelaaid, met weer eens vele slachtoffers. In de geest van de resolutie die het Vlaams Parlement recent heeft goedgekeurd, hoop ik dat Vlaanderen in samenwerking met andere Europese landen er alles aan doet om te helpen dit conflict te beëindigen.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
Minister-president, bedankt voor uw antwoord. Het klopt dat er ook vandaag verschillende incidenten zijn. Ik denk zelfs dat er dodelijke slachtoffers gevallen zijn op dit ogenblik. Ik hoop gewoon, minister-president, dat er af en toe een rapport zal komen van die EUMA. Ik hoor dat er toch een landgenoot bij betrokken is. Hopelijk kunnen wij goed geïnformeerd worden.
De vraag om uitleg is afgehandeld.