Verslag vergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Joosen heeft het woord.
Minister, de EHV-1-variant (equine alfaherpesvirus) van het rinopneumonievirus duikt op in Vlaanderen. De verspreiding over heel Europa zou te wijten zijn aan een uitbraak op een internationaal ruitertoernooi in Valencia. Tot nu toe was het virus vaak geen factor van belang, omdat men uitbraken toch kon beperken tot één stoeterij. Ook al is het virus niet per definitie dodelijk, de grote economische waarde van veel paarden en sportpaarden maakt dat het verlies van één dier natuurlijk al dramatisch is. De Olympische Spelen zijn in aantocht. De ruiterdisciplines daar dreigen ook te vervallen. Ook andere internationale toernooien zijn bedreigd. Er is dus een impact op het vlak van dierenwelzijn en sport, maar dus ook een impact op economisch vlak.
Minister, hoe evalueert u die economische impact voor onze paardenhouderijen? Had u reeds contact met uw federale collega wat eventuele bestrijdingsmaatregelen betreft? Hoe schat u de verdere risico’s van dit virus in op korte termijn?
Minister Crevits heeft het woord.
Collega, dank u wel voor de vraag.
Uitbraken van rhinopneumonie komen elk jaar voor in Vlaanderen, en ook in de rest van de wereld. Gelukkig gaat het meestal om geïsoleerde gevallen en vertonen de paarden slechts milde griepachtige symptomen. Jammer genoeg zijn er van tijd tot tijd ook uitbraken van de gevreesde verlammingsvorm, zoals momenteel het geval is in Valencia. Op dit moment is de globale economische impact nog redelijk beperkt. Dat komt omdat de huidige coronamaatregelen het recreatieve sportcircuit on hold hebben gezet. De impact is wél voelbaar op dit ogenblik voor de professionele wedstrijdruiters, die hun wedstrijdseizoen opnieuw zien stilvallen en tijdelijk niet meer kunnen gaan trainen op locatie.
Er is goede hoop dat de maatregelen die zijn genomen door de paardensportfederaties, waarbij wedstrijden tot eind april werden geannuleerd en waarbij werd opgeroepen om andere samenkomsten van paarden te vermijden, ervoor zullen zorgen dat de uitbraak onder controle blijft en dat men snel het professionele wedstrijdseizoen opnieuw kan opstarten.
Ik kom tot uw tweede vraag. Er zijn tot op vandaag geen specifieke contacten geweest met mijn federale collega. Het virus is niet aangifteplichtig in het kader van de dierengezondheidswetgeving. Ik denk dat de maatregelen die zijn genomen door de sector, voldoende zijn om het virus te bestrijden. Uit de signalen die we opvangen vanuit de paardensector, blijkt dat de meerderheid van de paardeneigenaren zich bewust is van het risico én het belang van deze maatregelen, en dat die maatregelen ook heel goed worden opgevolgd.
Wat de risico’s betreft: zoals gezegd denk ik dat de sector zich goed organiseert. Als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt en zo de komende weken vermijdt dat er contact is tussen verschillende ‘paardenbubbels’, en indien de ruiters die met hun eigen ‘knuffelpaarden’ terugkeren uit besmette gebieden, de nodige quarantainemaatregelen in acht nemen, dan is het risico op verdere uitbraken laag.
Merk op dat er na de stappenteller voor de koeien nu ook paardenbubbels en knuffelpaarden zijn. Dit is een bijzondere commissievergadering vandaag.
Het lijken herkenbare termen, weliswaar vanuit covidomstandigheden.
Mevrouw Joosen heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw antwoord. U deelt duidelijk ook de bezorgdheid. Daar ben ik tevreden over, want er is natuurlijk ook heel wat bezorgdheid in de paardenhouderijsector. Bij sommige paarden leidt dit inderdaad tot verlammingsverschijnselen. Sommige paarden herstellen niet, sterven, en dat zijn uiteraard drama’s voor paardenhouders. Ik hoop dus dat u gelijk hebt, dat de risico’s voor de komende periode op korte termijn beperkt zijn doordat er goed wordt ingegrepen op dit moment. Ik hoop dat men dat van zeer nabij volgt.
Er is geen geneesmiddel, maar er is wel een vaccin. Ik vroeg me dus af op welke manier Vlaanderen nog zou kunnen helpen om te sensibiliseren met betrekking tot dat bestaande vaccin.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw antwoord. Ik denk inderdaad dat de maatregelen op dit moment hier in Vlaanderen vrij goed worden opgevolgd. Er zijn geen wedstrijden. Ik dacht dat dat tot 11 april was. Ik hoor u nu zeggen dat dat tot eind april is. Ik vraag me dus af of dat ondertussen is verstrengd. Feit is natuurlijk dat dit allemaal is begonnen omdat men veel te laat heeft gereageerd in Valencia. Net voor de uitbraak zijn daar nog paarden verder doorgereisd naar Oliva, naar de Sunshine Tour, naar helemaal in het zuiden dan ook nog. Er zijn paarden naar hier teruggekomen. Pas toen tachtig paarden besmet waren en ziekteverschijnselen hadden, heeft men ingegrepen, zodat dat rhinovirus zich natuurlijk zo ver heeft kunnen verspreiden.
De schrik zit er inderdaad goed in bij de sector, waardoor de maatregelen op dit moment goed worden gevolgd. Maar er is op dit moment ook wel economische schade. De professionele wedstrijden kunnen niet plaatsvinden, paarden komen niet naar buiten. Dat betekent ook dat de handel daarrond stilvalt, want die situeert zich toch volledig rond die wedstrijden. Ik heb het al vaker aangehaald: onze Vlaamse paarden zijn echt exportproducten bij uitstek. Via zaken als ClipMyHorse en dergelijke heb je echt geen publiek nodig om paarden wereldwijd te zien in wedstrijden. Het feit dat die wedstrijden vandaag niet plaatsvinden is natuurlijk wel een rem op de handel zoals we die vandaag kennen.
Ik zei al dat de maatregelen vandaag goed worden opgevolgd, het is alleen jammer dat die nu pas worden opgevolgd. Mensen zetten nu niet alleen paarden in quarantaine, ze beginnen nu ook te vaccineren. Het probleem is dat er nu geen vaccins zijn omdat men dat in het verleden niet heeft gedaan. Want die bedrijven kijken uiteraard ook naar het aantal paarden dat de vorige jaren werd gevaccineerd om te bepalen hoeveel ze gaan produceren. Ik begrijp dat er op dit moment al geen vaccin meer verkrijgbaar is tot minstens midden april.
Minister, ik zou dus zelfs iets verder durven te gaan dan collega Joosen. Moet er niet eens op federaal niveau worden bekeken of we niet naar een verplichting van vaccinatie kunnen gaan? Dan denk ik ten eerste zeker en vast aan de paarden die deelnemen aan wedstrijden. Want het zijn zij die het virus kunnen ronddragen. Als ik kijk naar de echte toppaarden die vandaag vanuit Limburg vertrekken, toch het epicentrum, dan springen die paarden in wedstrijden over drie continenten. Die reizen de hele wereld rond, dus een vaccinatie zou toch een echte verplichting moeten zijn.
Ten tweede zouden we misschien iets meer moeten sensibiliseren voor de grote stallen die met wedstrijdpaarden werken. Zo kunnen quarantainemogelijkheden gemakkelijker worden ingebouwd voor bepaalde types van wedstrijden. Paarden kunnen dan sowieso enkele dagen geïsoleerd worden.
De heer Pieters heeft het woord.
Ik moet mijnheer Ceyssens bijtreden, denk ik. Die vaccinatie bestaat inderdaad. Is het een mogelijkheid om daar een verplichting voor in te voeren? Ik weet alleen niet in hoeverre de paardenwereld daar zelf voor staat te springen.
Bij internationale tornooien, zoals in Valencia, zijn toch een vijf- à zeshonderd paarden actief. De Fédération Equestre Internationale (FEI) schrijft voor dat de paarden die binnenkomen, getest worden, dacht ik? Ze ondergaan toch zeker een temperatuurtest. Maar dat gebeurt dus niet altijd. Ik denk dat dat op nationaal niveau in Vlaanderen heel goed opgevolgd wordt, net als de quarantainemaatregelen. Maar op internationaal niveau moet toch de nodige aandacht worden besteed aan die maatregelen. Zo importeren we het virus niet naar hier. Maar ik denk dat de quarantainemaatregelen goed worden opgevolgd, want alle tornooien zijn stilgelegd tot 11 april, dacht ik.
Collega Ceyssens had het al over de verkoop van paarden. De paardensport is inderdaad een economisch gegeven. Door corona liggen ook de niet-professionele wedstrijden stil, en ook daar is het economisch model in elkaar gezakt. Dat ligt dus niet alleen aan het virus bij de paarden, het is ook door corona dat het economisch gegeven stilligt.
Minister Crevits heeft het woord.
Bedankt voor de heel interessante aanvullingen, die ik met veel aandacht wil bekijken.
Collega Joosen en collega Ceyssens, alles wat we kunnen doen om ondersteuning te bieden via sensibilisering zullen we ook doen, ook rond het vaccineren. Ik neem de suggesties absoluut mee, net als de suggestie van collega Ceyssens. Dat ga ik zeker bekijken.
Collega Ceyssens, de federaties zullen inderdaad in de loop van april proberen om de wedstrijden geleidelijk terug op te starten, maar we gaan ervan uit dat nog niet alles genormaliseerd zal zijn tot eind april, vandaar mijn timing van eind april. We moeten toch heel voorzichtig blijven.
Ik krijg trouwens net informatie binnen op mijn iPhone: inmiddels is het voor paarden besmettelijke virus in negen landen vastgesteld: België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Italië, Qatar, Slovakije, Zweden en Zwitserland. Er zijn ook al twee paarden overleden in België. We moeten dus heel voorzichtig zijn, zeker in het licht van die extra informatie.
Wat de vaccinatieplicht betreft, collega’s: het is inderdaad mogelijk om een basisvaccinatie uit te voeren vanaf de leeftijd van vijf tot zes maanden. Geen enkel vaccin claimt evenwel 100 procent bescherming te bieden. Vaccinatie zal vooral de uitscheiding verminderen. Zoals gezegd, zal ik contact opnemen met mijn federale collega om dit verder te bekijken.
Mevrouw Joosen heeft het woord.
Dank u wel, minister, voor de aanvullingen. Het klopt toch dat er een aantal elementen terugkomen die federale bevoegdheid zijn. Ik hoor dat er geen aanmeldingsplicht is en dat er problemen zijn met de vaccinaties. Tot nog toe zijn een aantal van die elementen natuurlijk te verklaren doordat de impact van dat virus nog nooit zo’n bepalende factor was. Als we horen hoe groot de verspreiding momenteel in de EU is, baart dat toch wel zorgen, niet alleen voor nu maar ook op lange termijn. Ik denk dus dat een globaal plan van aanpak, opgemaakt door uw federale collega, absoluut nodig is.
De vraag om uitleg is afgehandeld.