Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Uit de gegevens van een rapport van Eurocontrol blijkt dat het aantal vliegbewegingen op de nationale luchthaven, zoals verwacht natuurlijk, in 2020 is gedaald. Maar de cijfers zijn wel heel frappant: met 59,14 procent tegenover 2019. Nu blijkt echter dat de gemeten gehaltes CO2 met 30,6 procent zijn afgenomen. Dat we geen evenredige daling van het gemeten CO2-gehalte merken, heeft natuurlijk te maken met de nabijheid van de Brusselse Ring en het feit dat het aantal vervuilende cargovluchten wel gestegen is. Als men bedenkt dat door de coronamaatregelen er ook minder personenverkeer op de Brusselse Ring passeerde in 2020 en dat de activiteiten van de luchthaven met bijna 60 procent gedaald zijn, is het toch opmerkelijk dat de gemeten CO2-uitstoot met zo’n 30 procent gedaald is.
In een persbericht van 16 februari jongstleden vernamen we dat de nieuwe tarieven die de luchtvaartmaatschappijen op Brussels Airport moeten betalen, vanwege de gezondheidscrisis voor de tweede keer een jaar worden uitgesteld. De huidige prijzen blijven dus van toepassing tot maart 2023. Brussels Airport wil dat de nieuwe tarieven rekening houden met de emissies van de vliegtuigen die de luchthaven gebruiken.
Als de prognoses gevolgd worden, zal de luchthaven van Zaventem in 2024 zijn normale activiteitenniveau bereiken, na de ongeziene daling die we kennen door de coronacrisis. Net dan verloopt ook de huidige milieuvergunning voor de uitbating van de luchthaven die vanaf 8 juli 2004 werd vergund voor een looptijd van twintig jaar. Men kan ervan uitgaan dat bij een nieuwe omgevingsvergunningsaanvraag strengere normen met betrekking tot geluid-, CO2- en stikstofemissie gelden waarbij de Europese richtlijnen gevolgd moeten worden.
In een eerder antwoord op mijn schriftelijke vraag 1032 gaf u aan dat er reeds verschillende maatregelen operationeel zijn om de emissies van landing en take-off en het taxiën terug te dringen. Verder werden ook al een aantal voorwaarden met betrekking tot de vergroening van de vloot meegenomen in het Vlaams relancebeleid. Maar het is nog maar de vraag hoe effectief al die maatregelen zullen zijn in de gemeten emissies van geluid, CO2 en NOx, en hoe dat zal worden teruggedrongen.
Hoe staat u tegenover het uitstellen van de nieuwe tarieven voor de luchtvaartmaatschappijen? Via welke verdere concrete Vlaamse maatregelen zult u proberen de uitstoot van geluid, CO2 en NOx in en rond de luchthaven verder te doen dalen? Wat is de stand van zaken betreffende de besluitvorming en de goedkeuring voor het geluidsactieplan? Wanneer mogen we dit verwachten?
Minister Demir heeft het woord.
Zoals jullie weten, is de aanpassing van de gedifferentieerde vergoedingen een federale bevoegdheid. Deze worden ook vijfjaarlijks vastgesteld onder toezicht van de economisch regulerende overheid. De finale vastlegging gebeurt via een tariefconsultatie tussen Brussels Airport Company en de luchtvaartmaatschappijen. Op 3 mei 2019 bevestigde Brussels Airport Company met emissies rekening te willen houden. Deze tariefconsultatie zou gebeuren aan de hand van onderbouwd cijfermateriaal, waaronder een voorspelling van de toekomstige emissies.
Door de huidige COVID-19-pandemie is het echter onmogelijk voorspellingen te doen over de evolutie van de luchtvaartsector. Een tariefconsultatie is vandaag dan ook niet mogelijk, volgens de informatie die wij krijgen, want het is niet onze bevoegdheid. Daarom zal er pas begin 2022, na het hoogtepunt van de huidige COVID-19-pandemie, een tariefconsultatie plaatsvinden.
Dan de vraag rond de uitstoot van CO2, NOx en geluid. Eerst en vooral zijn de exploitatie en de uitrusting van de luchthaven een federale bevoegdheid. De federale overheid kan bij het beantwoorden van uw vraag dus niet zomaar buiten beschouwing worden gelaten. Het zou een beetje raar zijn mocht dat kunnen.
Tussen 8 juli 2023 en 2024 zal de omgevingsvergunning van Brussels Airport worden geëvalueerd naar aanleiding van de vernieuwing van de vergunning. Tijdens dat proces zal de omgevingsaanvraag en haar totale milieu-impact worden getoetst. Indien nodig zullen er bijzondere vergunningsvoorwaarden worden opgelegd om de globale geluidshinder en luchtverontreiniging door Brussels Airport te milderen. Uiteraard kunnen we moeilijk vooruitlopen op de vergunning, omdat er nog geen aanvraag is ingediend. Maar het spreekt voor zich dat bij die oefening ook rekening gehouden zal worden met de Europese verordening inzake de regels en procedures voor de invoering van exploitatiebeperkingen binnen een evenwichtige aanpak van lawaaibeheersing en de algemene toepassing van het evenredigheidsbeginsel.
Zoals in de voormelde vragen om uitleg toegelicht, zal bovendien in het kader van het project Werken aan de Ring bekeken moeten worden hoe het openbaar vervoer beter georganiseerd kan worden, zodat de druk van het autoverkeer en de bijhorende luchtverontreiniging verder gemilderd kunnen worden. In de processen worden de lokale besturen ook proactief betrokken.
In verband met uw laatste vraag, hoop ik het actieplan zo spoedig mogelijk in 2021 voor verdere besluitvorming en goedkeuring voor te kunnen leggen aan de Vlaamse Regering. Het is daarbij van belang dat alle voorgenomen maatregelen ook budgettair ingepast kunnen worden en dat hiervoor de nodige middelen natuurlijk ook effectief beschikbaar zijn.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Dank u wel, minister, voor uw antwoord op deze best wel belangrijke vraag. De luchthaven van Zaventem heeft het toch wel heel zwaar te verduren op dit moment, en we weten allen hoe belangrijk die luchthaven is voor de tewerkstelling in de regio, maar ook ver daarbuiten. Dat is ook de reden waarom ik dit twee keer opnieuw op de agenda wilde plaatsen. Laat ons hopen dat we snel verbetering kunnen zien wat dat betreft, maar dat geldt natuurlijk overal.
Als we willen evolueren naar een properdere vloot op de luchthaven, dan is het belangrijk dat er rekening gehouden wordt met tarifering en met de emissies, maar ik begrijp natuurlijk dat er, in deze uitzonderlijke situatie, uitstel werd verleend. We zullen dat toekomstgericht opvolgen, en hopen dat de luchthaven in de toekomst snel terug in haar normale doen kan draaien. Uiteraard is het logisch dat er bij een nieuwe omgevingsvergunning rekening gehouden zal worden met de strengere normeringen vanuit de EU-regelgeving. Dat moeten we inderdaad nog verder afwachten. Verder, minister, was ik heel tevreden dat u verwees naar het openbaar vervoer, want we hebben zelf destijds met de meerderheid een resolutie ingediend om het belang daarvan aan te stippen. Het is belangrijk dat mensen die op de luchthaven willen gaan werken – bijvoorbeeld in nachtshiften – in de toekomst het openbaar vervoer beter kunnen gebruiken, dat dit beter wordt aangepast. Ik kijk dus zeker ook uit naar die plannen.
Wat betreft het actieplan: daar kijk ik natuurlijk naar uit. Ik ben er ook wel heel benieuwd naar wat het uiteindelijk gaat worden, en hoe het budgettaire kader er zal uitzien. Ik heb genoteerd dat dat nog dit jaar zal worden voorgelegd aan de Vlaamse Regering. Ook dat wordt dus vervolgd.
Verder heb ik nog één bijkomende vraag: de laatste keer dat we hier in de commissie gesproken hebben over de luchthaven, hebben we het met alle collega’s die toen zijn tussengekomen – want we waren toen met meer –, gehad over het belang van de federale vliegwet, over de rechtszekerheid die ook heel belangrijk is voor de luchtvaartmaatschappijen. U gaf toen aan dat u nog geen reactie gekregen had van uw federale collega, minister Gilkinet, op uw schrijven, dat u ook naar hem had gericht. Ik wou eens informeren of u inmiddels wel al de gelegenheid hebt gehad om samen te zitten om die problematiek te bespreken en tot oplossingen te komen? En welke conclusies werden eventueel uit dat overleg getrokken? Dat is mijn bijkomende vraag.
Minister Demir heeft het woord.
Dank u wel. We hebben met collega Gilkinet over dit punt nog niet kunnen samenzitten. We hebben hem wel al een schrijven gericht om de bezorgdheid – ook uw bezorgdheid – over te maken, maar we hebben helaas nog niet samengezeten. Ik denk dat dat eerstdaags wel zal volgen, want de luchthaven is natuurlijk van belang, zoals ik u ook nog hebt onderlijnd. Maar we zullen hier nog eens achteraan gaan.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Er rest mij enkel de minister te bedanken, en dit wordt vervolgd. We kijken uit naar het resultaat van het overleg.
De vraag om uitleg is afgehandeld.