Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vraag om uitleg over het aangepaste privacybeleid van de VRT in het licht van de algemene verordening gegevensbescherming (AVG)
Vraag om uitleg over het cookiebeleid van de openbare omroep
Verslag
De heer Bajart heeft het woord.
Tijdens het werkbezoek van 25 mei aan de VRT werd onder meer het privacybeleid van de VRT toegelicht. Niet toevallig, want op 25 mei werd de General Data Protection Regulation (GDPR) of algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van kracht.
Ondertussen weten we dat heel wat organisaties het moeilijk hebben om aan die wetgeving te voldoen, dat was ook verwacht. Dat heeft te maken met het halen van de deadline. Jammer genoeg, hoewel dit al lang en uitvoerig becommentarieerd werd, kon de sense of urgency die er politiek rond privacy bestaat, niet vertaald worden naar voldoende actie bij bedrijven en verenigingen. De bevoegde federale staatssecretaris maakte intussen al duidelijk dat de hervormde Gegevensbeschermingsautoriteit niet vanaf de eerste dag zou beginnen te bestraffen, maar eerst zou informeren en sensibiliseren.
Het zou me verbazen dat de VRT die deadline gehaald heeft. Tijdens het werkbezoek werden een aantal zaken toegelicht, maar er blijven belangrijke struikelblokken en onduidelijkheden over. En in tegenstelling tot misschien lokale organisaties en kleine bedrijven of eenmanszaken, is de VRT hier de afgelopen jaren al verschillende keren rechtstreeks op gewezen. Verschillende leden van deze commissie stelden hier trouwens al schriftelijke en mondelinge vragen over.
Als antwoord op mijn schriftelijke vraag van 19 september 2016 gaf de VRT het volgende aan: “De VRT vindt de bescherming van haar gebruikers belangrijk. Voor haar digitale strategie werkt de omroep momenteel een aangepast en modern privacybeleid uit. De VRT heeft de ambitie een voorbeeld te zijn van de manier waarop met gegevens van gebruikers wordt omgegaan.”
In dat antwoord werd ook aangekondigd dat de VRT in gesprek zou gaan met de Privacycommissie om het nieuwe privacybeleid verder uit te werken. Dat bleek bij de vraag van mevrouw Segers in maart 2017 nog niet te zijn gebeurd.
In het antwoord op die vraag gaf de VRT dan weer toe dat het privacy- en cookiebeleid van VRT NU niet gebruiksvriendelijk of transparant was. Er werd aangekondigd dat er een gebruiksvriendelijk menu zou komen dat opt-outs voor de gebruiker eenvoudig zou moeten maken. Op het moment van het schrijven is een cookiemenu operationeel, maar een privacymenu niet. Ik zeg ‘operationeel’, want we horen veel meldingen van mensen die bij elk bezoek opnieuw worden geconfronteerd met de vraag om het cookiemenu in te vullen. Dat zullen ongetwijfeld kinderziektes zijn.
Minister, ook in juni van 2017 was er nog geen overleg geweest met de Privacycommissie, het was ook nog niet gepland, maar, zo antwoordde u op de vragen in deze commissie: “De openbare omroep heeft nog steeds de intentie om de Privacycommissie te betrekken”. U zei ook: “Dat de VRT een voorbeeldfunctie te vervullen heeft als openbare omroep in het medialandschap en als omroep, staat buiten kijf.” En iets verder: “De VRT wil een voorbeeldrol vervullen op het vlak van privacy, maar tegelijkertijd wil zij ook de praktische werkbaarheid van een en ander onderzoeken.” Met andere woorden, de VRT hield, net zoals alle andere bedrijven, een slag om de arm, van het type: ‘Wij geven om uw privacy, maar…’.
We zijn de afgelopen weken allemaal bestookt met dat soort e-mails. Opnieuw stel ik me dan de vraag of we dan maar genoegen moeten nemen met het feit dat de openbare omroep zich gedraagt zoals alle andere bedrijven.
Heel wat problemen blijven vandaag overeind. De VRT blijft eigenlijk kiezen voor opt-outs in plaats van opt-ins. Zij vraagt informatie van gebruikers die niet strikt noodzakelijk is. Zo wordt het geslacht van een gebruiker gevraagd. De logica van de wetgeving is nochtans anders. Ik verwijs naar artikel 5.1. c) van de GDPR, dat stelt dat persoonsgegevens toereikend moeten zijn, ter zake dienend en beperkt tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt. Het gaat dan over de minimale gegevensverwerking.
Dit is trouwens zelfs een van die zaken die niet nieuw zijn. Ook in de oude Data Protection Directive en de Belgische Privacywet was dit opgenomen, respectievelijk in artikel 6.1.(c) en artikel 4.1.(3).
Bij het aanmaken van een profiel wordt ook gevraagd naar woonplaats en postcode. Ook hier bestaat er een zeker spanningsveld.
Toen ik in februari van 2017, net na de lancering van VRT NU, een schriftelijke vraag stelde over het gebruik van VRT NU in het buitenland, was het antwoord dat het vragen naar woonplaats en postcode voldoende garantie zou bieden aan de contentproviders dat er wel degelijk een link is en blijft met de Vlaamse eindgebruikers wanneer het gaat over gebruikers die in het buitenland gebruikmaken van VRT NU.
In dat antwoord werd gesteld dat dit conform de Europese verordening was betreffende de totstandbrenging van de grensoverschrijdende portabiliteit van online inhoudsdiensten in de interne markt.
In januari van dit jaar bleek dat de VRT hier wat te voortvarend was geweest. In uw antwoord op de vraag van de heer Caron, die vroeg waarom gebruikers in het buitenland opeens met een sterk gereduceerde catalogus werden geconfronteerd, gaf u aan dat “de VRT ook een aantal technische veranderingen voert om in lijn te zijn met de nieuwe regelgeving over grensoverschrijdende portabiliteit van online inhoudsdiensten en contentbeveiliging. Dergelijke nieuwe regelgeving vereist soms technische aanpassingen. Dat is ook hier het geval en maakt deel uit van de normale bedrijfsvoering van de VRT.”
In februari van 2017 zou dus worden voldaan aan die regelgeving. In januari van 2018 bleek dat niet zo te zijn en schakelde de VRT over naar een controle op basis van het IP-adres (Internet Protocol) van de gebruiker.
Dan komen we terug uit bij een probleem met gegevensverzameling. Wanneer de echte check bestaat uit het IP-adres, waarom worden dan toch nog woonplaats en postcode gevraagd? Dat valt opnieuw moeilijk uit te leggen onder het mom van minimale gegevensverwerking. Ook na het werkbezoek blijven al deze vragen en bezorgdheden overeind.
Minister, heeft de openbare omroep een voorbeeldrol te vervullen wat de privacy van gebruikers betreft of niet? Zo ja, bent u van mening dat de VRT die rol opneemt? Kunt u concreet toelichten waaruit blijkt dat de VRT dat doet? Hoe evalueert u het proces dat de VRT heeft doorlopen in aanloop naar 25 mei? Werd de Privacycommissie uiteindelijk betrokken bij het uitwerken van dit privacybeleid?
Bent u van mening dat de VRT vrij is om gebruikers uit te sluiten van haar platformen wanneer zij niet bereid zijn alle toestemmingen te verlenen die de VRT vraagt? Ik denk dat we hier geen fundamentalisten moeten zijn, en dat zijn we ook niet, maar ik denk dat we de VRT wel moeten toelaten bepaalde gegevens te verzamelen en te gebruiken. Maar, aangezien niet alle gegevens die gevraagd worden, strikt noodzakelijk zijn, en toestemming wordt gevraagd voor delen met derden, denk ik dat de slinger nog niet juist zit.
Wanneer gebruikers dat bewust toestaan, is er geen probleem. Ik heb er wel een probleem mee wanneer het voor mensen onmogelijk wordt om diensten van de VRT te gebruiken wanneer zij staan op hun privacy. Net zoals er nu dus een cookiemenu bestaat, zou een privacymenu dus wel aangewezen zijn.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Minister, de heer Bajart heeft al heel omstandig de problematiek uit de doeken gedaan.
In het licht van de AVG lanceerde de openbare omroep de webpagina www.vrt.be/mijnprivacy met als doel om “op een transparante en laagdrempelige manier te informeren over welke gegevens we van onze mediagebruikers verzamelen en waarom”.
In een speciale nieuwsbrief op 4 juni werden ook de verschillende voordelen van het aanmaken van een VRT-profiel op een rij gezet, zoals: “Je kunt beslissen welke data je met ons wilt delen en je kan je privacyvoorkeuren instellen van de websites en apps waar je gebruik van maakt.” De VRT heeft wel degelijk vanaf 25 mei ingezet op het communiceren over het privacybeleid.
Wie een VRT-profiel wil aanmaken, komt echter al gauw tot de vaststelling dat je nog altijd verplicht een aantal persoonsgegevens moet opgeven die helemaal niet ter zake doen. Ik heb een screenshot aan mijn vraag toegevoegd, en ook de heer Bajart heeft dit al omstandig uit de doeken gedaan.
De openbare omroep houdt nog altijd voet bij stuk dat gender en leeftijd noodzakelijk zijn om gebruikers een kijkervaring en kijksuggesties op maat te bieden. Het lijkt me sterk dat de openbare omroep niet in staat is om het effectieve kijkgedrag van gebruikers te analyseren en op basis daarvan suggesties te doen. Werkelijke ‘privacy by default’ zou deze keuze overigens bij de gebruiker moeten leggen.
De postcode moet volgens de VRT opgevraagd worden als gevolg van de rechten op bepaalde uitzendingen, maar in het veld staat België al als standaard ingesteld. Het zou dus moeten volstaan dat gebruikers kunnen aanvinken dat ze inderdaad hier woonachtig zijn, zonder te hoeven specifiëren waar dat precies is. Overigens werd tijdens het werkbezoek van de commissie aan de openbare omroep op 25 mei, waar ook de heer Bajart naar verwees, bevestigd dat men ondertussen technisch in staat is om geografische restricties op te leggen zodat buitenlandse IP-adressen geen toegang hebben tot het videoplatform.
Dat de openbare omroep transparant communiceert over het privacy- en cookiebeleid neemt overigens niet weg dat daar ook geen kanttekeningen bij kunnen worden geplaatst. Wie sinds 25 mei een van de VRT-sites bezoekt, krijgt inderdaad de vraag om zijn cookievoorkeuren door te geven. Daarbij staan naast de functionele en statistische cookies ook de aanbevelingscookies standaard aangevinkt. We hebben ze de laatste dagen allemaal al eens moeten uitvinken of verder aanvinken om nog meer gegevens te geven. Maar de aanbevelingscookies, verder dan de strikte noodzakelijke, staan standaard aangevinkt. Gebruikers worden dus verplicht om een opt-out te doen. En dat gaat nu net in tegen de geest en de opzet van de GDPR.
Daarnaast geeft de VRT weliswaar duidelijk aan dat persoonsgegevens gedeeld kunnen worden met dienstverleners, onder andere Pebble Media nv, met het oog op advertenties op de websites en mobiele applicaties, met aanbieders van sociale media, met partners en met de overheid en autoriteiten. Er zijn echter geen opties om dit als gebruiker te verhinderen terwijl het aangewezen is om expliciete toestemming te vragen vooraleer gegevens gedeeld worden. Ook dit gaat in tegen de AVG.
Minister, zijn de aanpassingen aan het privacybeleid van de VRT in het licht van de AVG voltooid? Of is dat nog een ‘ongoing process’? Welke stappen mogen we dan nog verwachten?
Zo nee, welke wijzigingen zullen nog doorgevoerd worden?
Zo ja, is het dan uw inschatting dat met het huidige beleid, en bovenstaande opmerkingen indachtig, de openbare omroep conform de AVG handelt?
De heer Bajart heeft het woord.
Minister, in het antwoord op mijn schriftelijke vraag van 19 september 2016 argumenteerde de VRT dat het volledig uitsluiten van ‘tracking cookies’ op websites technisch mogelijk is maar dat geanonimiseerde tracking niet uitgesloten moet worden.
Daarbij hanteerden ze het onderscheid tussen twee vormen van tracking: de tracking die het mogelijk maakt om persoonsgegevens te verzamelen over surfgedrag voor commerciële doeleinden, bijvoorbeeld advertentiedoelen, en de tracking die geanonimiseerde gegevens verzamelt over surfgedrag voor analytische en statistische doeleinden, bijvoorbeeld om de populariteit van een website en items op een website in kaart te brengen. De VRT gaf aan dat ze principieel beslist had om de eerste vorm van tracking op de kinderwebsites uit te sluiten.
Nu de GDPR van kracht is geworden, worden we op bijna alle websites gevraagd om het cookiebeleid opnieuw goed te keuren. Daarbij wordt door sommigen transparanter dan anderen duidelijk gemaakt over welke cookies het gaat en welke keuzes mensen hierin hebben, zo ook bij de VRT-websites. Maar opnieuw roept dit cookiemenu een aantal vragen op.
Zo lijkt het erop dat voor de website van Ketnet een apart beleid blijft bestaan. Dit beleid is op zijn minst verwarrend. Op de daarvoor gemaakte pagina met frequently asked questions (FAQ’s) zou een en ander duidelijk moeten worden, maar ik moet zeggen dat die pagina meer vragen oproept dan ze antwoorden biedt.
Als antwoord op de vraag waar de cookies vandaan komen, staat te lezen dat er een bepaalde keuzemogelijkheid is. Er zijn twee mogelijkheden, namelijk de cookies die door de VRT worden beheerd en de cookies van derde partijen. Die laatste cookies worden geplaatst tijdens het bezoek aan of het gebruik van een online dienst van Ketnet, zoals socialemediacookies of cookies van adverteerders. Die cookies hebben dan weer de doelstelling aangepaste advertenties te tonen.
Als antwoord op de vraag welke cookies de VRT gebruikt en voor welke doeleinden dit gebeurt, staat op dezelfde pagina te lezen dat er drie soorten cookies worden gebruikt, namelijk de noodzakelijke, functionele cookies, de analytische cookies en de aanbevelingscookies. De cookies van derde partijen worden hier niet vermeld. Dat is opnieuw verwarrend.
Een andere merkwaardige keuze staat te lezen in het antwoord op de vraag of iemand het gebruik van cookies door de online diensten van de VRT kan beheren. Daar wordt duidelijk gemaakt dat het voor de website en de applicatie van Ketnet alvast niet mogelijk is aanpassingen aan de cookies te maken. Dat is niet aangewezen, want “de hierboven vermelde functionele noodzakelijke cookies en analytische cookies kunnen niet aangepast worden. Die cookies zijn immers nodig om onze online diensten te laten werken of om algemene informatie te verzamelen over de manier waarop jij en andere bezoekers onze online diensten gebruiken.”
Ook dit is nogal onduidelijk. Dat is al de derde keer. Bepaalde cookies zijn functioneel noodzakelijk of niet. In dat laatste geval vallen ze onder andere categorieën. Hier worden de functionele noodzakelijke cookies en de analytische cookies echter in één adem vernoemd, net alsof ze hetzelfde zijn. Dat is niet het geval. De cookies van derde partijen worden hier overigens niet vermeld, maar de aanbevelingscookies worden plots ook weggelaten. Het is dus een constant verwarrend spel.
Mensen die toch meer controle willen hebben over de cookies die op hun toestellen worden opgeslagen, worden doorverwezen naar websites over manieren om cookies in browsers te beheren.
Minister, tijdens een vorige discussie over dit onderwerp heeft mevrouw Segers al op de twijfelachtige status van dergelijke adviezen gewezen. U hebt toen verklaard dat de VRT erkent dat dit niet gebruiksvriendelijk is. Dat is nu net wat bij Ketnet terugkomt. Dat is relatief onverwacht, aangezien op 30 mei 2018 in De Morgen een opiniestuk van de verantwoordelijke voor het digitaal aanbod van de VRT is verschenen. Hij stelt daarin dat er nog veel werk is voor bedrijven en organisaties die de gegevens van kinderen verzamelen. “De AVG kan veelbelovend zijn voor een nieuwe generatie mediawijze kinderen, maar enkel als alle actoren, zoals de overheid, de nieuwe gegevensbeschermingsautoriteiten, de bedrijven, het onderwijs, de media, de ouders en de kinderen dit potentieel optimaal benutten.”
De auteur maakt zich sterk dat Ketnet het goed doet. Ketnet gaat voorbij aan een louter mechanische toepassing van de AVG, maar ik heb hier mijn twijfels bij. Het gebrek aan keuzemogelijkheden is des te verwarrender omdat de gebruiker van de andere websites van de VRT die keuze wel kan maken. Hij krijgt dan de keuze tussen vier soorten cookies die hij al dan niet kan toelaten. Enkel de eerste categorie, de functionele, statistische cookies, is verplicht. Dan zijn er nog de aanbevelingscookies, de advertentiecookies en de cookies voor sociale media. Ik merk trouwens op dat Ketnet niet wordt vermeld in de lijst van websites waarop dit van toepassing is, maar VRT NWS staat er wel. Ook op deze site wordt, met andere woorden, de toestemming gevraagd om advertentiecookies te plaatsen.
Minister, in het licht van de intentie van de VRT om een voortrekkersrol te spelen door de privacy van de mediagebruikers te respecteren en in verband met data collection volledige transparantie te bieden, roept dit een paar vragen op.
Waarom bundelt de VRT de functionele, noodzakelijke cookies en de analytische cookies op al haar platformen als noodzakelijke cookies? Waarom krijgt de mediagebruiker niet de keuze tussen die twee soorten? Enkel de functionele, noodzakelijke cookies zijn effectief noodzakelijk voor de werking van de website en de applicatie.
Worden advertentiecookies geplaatst indien iemand gebruikmaakt van de website of de applicatie van VRT NWS? Zo ja, welke redenering wordt dan gevolgd? Die website en applicatie zouden immers advertentievrij moeten zijn.
Welke cookies worden geplaatst bij het gebruik van de website en applicatie van Ketnet? Ook hier gaat het om een reclamevrije omgeving. Ik wil dus expliciet weten of advertentiecookies worden geplaatst.
Waarom kan een mediagebruiker op de website van Ketnet minder keuzes maken? Waarom wordt net op de kinderwebsite nog altijd gebruikgemaakt van een systeem dat volgens de VRT zelf niet gebruiksvriendelijk is?
We zien dat het cookiebeleid dat de VRT hanteert, is aangepast, maar er zijn op zijn minst een paar grijze zones in dat beleid te vinden. Ik zou graag weten hoe u dit nieuwe beleid evalueert.
Minister Gatz heeft het woord.
Voorzitter, voor de goede orde zal ik eerst de vraag om uitleg over de cookies beantwoorden. Die vraag om uitleg is immers heel specifiek, maar nadien zal ik het debat opentrekken naar het bredere privacybeleid. Op basis van de uitgebreide informatie van de VRT zal ik een gezamenlijk antwoord geven. Los van de antwoorden die ik nu zal geven en die volgens mij al zeker veel goede elementen bevatten, is het natuurlijk in eerste instantie aan de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en aan de gegevensautoriteit om desgevallend stappen te zetten. We weten natuurlijk dat een gedeelte van het probleem bestaat uit de lawine ten gevolge van de nieuwe richtlijnen. De inwerkingtreding komt tegelijkertijd op iedereen af en de lijnen die in dit verband kunnen worden getrokken, zijn nog niet altijd helder. Ik zal echter veel informatie kunnen geven, die hopelijk al het een en het ander zal verduidelijken.
Mijnheer Bajart, de functioneel noodzakelijke cookies zijn nodig om de online dienstverlening van de VRT op een goede manier te gebruiken. De VRT gebruikt deze cookies om een aantal voordelen te kunnen garanderen, zoals het onthouden van de informatie die bezoekers op de verschillende pagina’s invullen of aanduiden. Hierdoor hoeven ze die gegevens of voorkeuren niet opnieuw in te vullen of aan te duiden. Verder worden de instellingen opgeslagen voor een optimale videoweergave, zoals de gewenste buffergrootte of de resolutiegegevens van het scherm. De browserinstellingen worden uitgelezen om de website van de VRT optimaal op het beeldscherm te kunnen weergeven. Verder wordt de reclameruimte op de website van de VRT technisch zo optimaal mogelijk ingevuld. Dit laat de VRT toe om mogelijke misbruiken van de reclameruimte te ontdekken en aan te pakken. De VRT kan hierdoor ook vermijden dat steeds dezelfde reclame wordt getoond. Daarnaast kunnen de adverteerders ook de impact van hun reclame meten. Het is ook de bedoeling de website gelijkmatig te belasten, zodat de website steeds bereikbaar blijft. Tot slot wordt het hierdoor ook mogelijk reacties op de websites en de apps van de VRT te plaatsen. Voor het gebruik van deze cookies is geen toestemming vereist.
Daarnaast is het voor de beheerders van de websites gebruikelijk te weten hoe vaak en op welke wijze de websites worden gebruikt en bezocht. De VRT wil die basisinformatie hebben en gebruikt hiervoor de zogenaamde analytische cookies, ook wel statistische cookies genoemd. De statistische cookies verzamelen algemene informatie over de wijze waarop de online diensten van de VRT worden gebruikt. Dankzij de statistische resultaten kan de VRT de structuur, de navigatie en de inhoud van de online diensten zo gebruiksvriendelijk mogelijk maken en verbeteren. De VRT gebruikt die data ook om in het kader van onderzoeken over de prestaties van de VRT te rapporteren. Voor het gebruik van deze cookies is eveneens geen toestemming vereist.
Beide types worden gebruikt voor de werking en de optimalisering van de websites van de VRT. Om die reden wordt de surfer geen toestemming gevraagd om deze cookies te plaatsen. Ze kunnen dan ook niet worden uitgeschakeld in het cookiemenu. De VRT heeft me verzekerd dat dit in lijn is met de geldende wettelijke verplichtingen en dat dit standaard is in de markt. Omwille van de transparantie worden de cookies in de communicatie wel in het overzicht opgenomen. Ze worden ingedeeld op basis van hun basisfunctie, namelijk basisoperatie of basismeting.
Er zijn digitale toepassingen die het surfgedrag van de gebruikers van de site VRT NWS volgen, maar daar worden geen advertenties bij geplaatst. Er is geen reclame op deze online platformen. Het cookiemenu biedt echter toch de mogelijkheid de advertentiecookies aan of uit te schakelen. In functie van de gebruikerservaring is ervoor geopteerd voor alle sites een gemeenschappelijke en dus gelijke goedkeuring te vragen. Ketnet heeft een afzonderlijk cookiebeleid, maar daar kom ik zo meteen op terug.
De mogelijke toestemming die hier wordt gegeven, geldt voor een aantal andere sites van de VRT die bezoekers ook raadplegen. Als alle vragen voor elke browser steeds opnieuw moeten worden doorlopen, kan dit ertoe leiden dat mediagebruikers niets meer lezen. Dat zou het tegenovergestelde zijn van de geïnformeerde mediagebruikers waar de VRT naar streeft. De openbare omroep heeft in dit verband een afweging gemaakt.
Als een gebruiker de advertentiecookies aanvaardt, zal zijn surfgedrag op de websites van de VRT, met uitzondering van een aantal websites, zoals de site van VRT NWS, worden gebruikt om aangepaste reclame te tonen.
Aangezien minderjarigen in een online omgeving specifieke bescherming nodig hebben, heeft Ketnet een afzonderlijk cookiebeleid, dat zich niet inschrijft in het algemeen cookiebeleid van de VRT. Ketnet biedt een volledig reclamevrije omgeving. Er worden geen advertentiecookies geplaatst die het surfgedrag van de gebruikers zouden kunnen monitoren. De cookies die hier worden gebruikt, zijn in dit geval bedoeld voor analytische doeleinden, zoals Adobe Analytics of de Comscore CIM Gemius-onderzoeken, en voor functionele doeleinden, zoals het inloggen of het laden van lettertypes. Omdat de VRT het belangrijk vindt dat kinderen in aanraking kunnen komen met nieuwe programma’s en met informatie die ze boeiend kunnen vinden, maar waar ze zelf misschien niet meteen aan denken, wordt gebruikgemaakt van aanbevelingscookies. Deze cookies doen echter niets af aan het standaardaanbod dat elk kind sowieso krijgt. Aangezien in de veilige omgeving van Ketnet geen enkel gebruik wordt gemaakt van advertentiecookies of van cookies voor sociale media, moet de vraag over de plaatsing van advertentiecookies dan ook niet aan kinderen worden gesteld.
Het klopt wel dat de voorbeelden uit het algemeen cookiebeleid van de VRT zijn overgenomen om de zogenaamde cookies van derde partijen te beschrijven. In deze tekst wordt melding gemaakt van cookies voor sociale media en van advertentiecookies. Hierdoor werd verkeerdelijk de indruk gewekt dat Ketnet die cookies ook gebruikt. De VRT heeft de tekst ondertussen aangepast.
De VRT geeft de gebruiker een duidelijke en vrije keuze. Door middel van een pop-upscherm waarop ook de diverse cookies worden uitgelegd, kan de gebruiker de diverse cookietypes al dan niet aanvaarden. De VRT heeft me verzekerd bij de invoering van het nieuwe beleid niet over één nacht ijs te zijn gegaan. De VRT beseft ten volle welke voorbeeldfunctie ze in dit verband kan en moet vervullen. Om die reden zal de VRT de komende weken verder analyseren of en waar er nog verdere mogelijkheden zijn om de transparantie of de juistheid te verbeteren.
Ik zal het nu hebben over het algemeen privacybeleid, wat het debat natuurlijk verder verbreedt. Ik ben inderdaad van mening dat de VRT als media-actor in Vlaanderen een voorbeeldrol te vervullen heeft. Ik vind dat de VRT die rol ook moet opnemen in verband met de bescherming van de privacy. In het verleden heeft de VRT zelf meermaals bevestigd op dat vlak een voorbeeldfunctie te willen vervullen.
Dit zijn zaken die op basis van artikel 14 van het Mediadecreet tot de operationele werking van de openbare omroep behoren. De directie van de VRT heeft in dat verband uitdrukkelijk een missie onderschreven, die ik even wil citeren: “De VRT wil een betrouwbare partner zijn voor haar gebruikers, medewerkers, partners en leveranciers door persoonsgegevens op een gepaste manier te verzamelen en te verwerken en dit op een transparante manier aan te tonen.” Deze missie is tot stand gekomen na de uitvoering van een analyse door een onafhankelijk bureau. Het is tevens de leidraad voor de aanpassing van de organisatie aan de wetgeving. Dit heeft zich verder vertaald in een uitgebreide projectstructuur met een stuurgroep en diverse werkgroepen met betrekking tot vier centrale werkstromen, namelijk privacy, technologie, juridische aspecten en kritische processen. Hierdoor werkt de VRT op een gestructureerde wijze aan haar privacybeleid en zal de omroep deze werking op lange termijn blijven uitstippelen.
In de input heeft de VRT er evenwel op gewezen dat het gaat om een complexe wetgeving, die rechtstreeks kan ingrijpen op de activiteiten van de openbare omroep in een concurrentiële mediasector.
In het kader van de modernisering van haar algemeen privacybeleid en de implementatie van de nieuwe Europese wetgeving heeft de VRT inmiddels diverse zaken gerealiseerd. Gezien het belang van de thematiek en ook de aandacht die de commissie hiervoor heeft, zal ik hierbij wat langer stilstaan.
Ik geef enkele voorbeelden die het concreet moeten maken. Eerste voorbeeld: de VRT heeft een nieuw cookiemenu gelanceerd. Ik heb dat daarstraks al wat uitgebreider toegelicht. Bij het voor het eerst raadplegen van een VRT-website wordt aan de mediagebruiker gevraagd om op een eenvoudige manier zijn of haar keuzes voor het al dan niet aanvaarden van cookies te maken. Dat menu wordt voorafgegaan door een informatief animatiefilmpje, waarin aan de gebruiker het concept van cookies wordt uitgelegd en op welke manier cookies op de VRT-website worden gebruikt. De VRT heeft ervoor geopteerd actief in te zetten op keuzevrijheid en transparantie en geen ‘cookiewalls’ te implementeren.
Tweede voorbeeld: via de webpagina vrt.be/mijnprivacy heeft de VRT ingezet op transparantie ten aanzien van de mediagebruiker wat betreft de verwerking van gegevens. Onder meer aan de hand van animatiefilmpjes en een lijst van vragen en antwoorden heeft de omroep getracht om een complex thema op een laagdrempelige manier aan de gebruiker uit te leggen. Bovendien kan de mediagebruiker via deze pagina op een eenvoudige manier zijn privacyrechten, onder andere de zogenaamde ‘individuele rechten’, uitoefenen ten aanzien van de VRT.
Derde voorbeeld: de VRT heeft het VRT-profiel verder uitgewerkt. Gebruikers kunnen daarmee hun gegevens en voorkeuren op een eenvoudige manier beheren en, indien ze dat willen, verwijderen. In het VRT-profiel wordt bovendien op een transparante manier uitgelegd waarom de gegevens worden gevraagd.
Vierde voorbeeld: onder de nieuwe Europese richtlijn genieten minderjarigen bijzondere aandacht. Binnen de Ketnetomgeving heeft de VRT daarom verschillende stappen gezet. Dat vertaalde zich onder meer in een nieuwe website van Ketnet over privacy op kindermaat, opnieuw met de nodige animaties, nu op een manier aangepast aan de jongste doelgroep.
Vijfde voorbeeld: de VRT heeft op sectorniveau initiatieven genomen om meer duidelijkheid te krijgen over de toepassing van de wetgeving. Zo stuurde zij, samen met de volledige journalistieke sector, bij de kabinetten van de bevoegde federale ministers en staatssecretaris, aan op de noodzakelijke verduidelijkingen voor de verwerkingen van persoonsgegevens voor journalistieke doeleinden, en met de omroep- en productiesector voor verduidelijkingen voor de verwerkingen van persoonsgegevens voor artistieke doeleinden, zoals u weet met gunstig resultaat. Verder nam de VRT ook deel aan sectoroverleg over dit thema bij MediaNet Vlaanderen en bij het Kenniscentrum Mediawijsheid.
Zesde voorbeeld: ook vanuit het aanbod werd uitgebreid aandacht besteed aan de privacyproblematiek bij online gebruik, onder meer in aanloop van de startdatum van de nieuwe richtlijn, 25 mei 2018, wanneer de wetgeving rechtstreeks van toepassing werd. Dat was onder meer het geval met items op Radio 1, zoals in Hautekiet, Radio 2, zoals in De Inspecteur, MNM, zoals in Planeet De Cock, de nieuwsuitzendingen op VRT-radio en -televisie en dies meer.
Dit zijn voorbeelden van zaken die aan de voorzijde, dus de kant waarmee de gebruiker te maken heeft, zijn gebeurd. Ook aan de achterzijde van de systemen en organisatie werd binnen de VRT hard gewerkt en zal de omroep blijven werken, want 25 mei is voor de VRT en voor andere bedrijven geen eindpunt. Door het voorlopig uitblijven van de federale uitvoeringswet van de Europese richtlijn is het wettelijk kader nog niet helemaal helder. Zodra hierover duidelijkheid bestaat, zullen de VRT en andere bedrijven met meer rechtszekerheid de nieuwe Europese richtlijn verder kunnen implementeren.
Ik kom tot de vraag in verband met de Privacycommissie. De VRT laat me weten dat ze in aanloop naar 25 mei wel degelijk contact heeft gezocht met de Privacycommissie over diverse thema’s. Zo was de Privacycommissie op vraag van de VRT aanwezig op een rondetafel van het Kenniscentrum Mediawijsheid over de bescherming van minderjarigen. Er zijn natuurlijk ook andere reguliere contacten. De Privacycommissie was zelf in volle voorbereiding van de invoering van de nieuwe wetgeving. Het was niet altijd gemakkelijk voor haar om in te gaan op individuele verzoeken van bedrijven zoals de VRT. Maar zodra de hervormde Gegevensbeschermingsautoriteit finaal vorm gekregen zal hebben, zal de VRT waar nuttig of nodig verder in overleg treden en blijven.
Ik kom tot de vraag over wanneer gebruikers niet bereid zijn om alle toestemmingen te geven en mogelijke uitsluiting van platformen. Wat betreft alle online diensten bevestigt de VRT dat zij conform de wetgeving enkel data van de mediagebruiker vraagt als hier een aanvaarde verwerkingsbasis voor is en als die enkel strikt noodzakelijk is voor de uitvoering van de dienst. Voor de data die toch gevraagd worden, wordt, opnieuw conform de wetgeving, uitgelegd waar die voor gebruikt worden. Het voorgaande geldt voor alle online diensten van de openbare omroep.
Wat betreft VRT NU worden ook bepaalde gegevens van gebruikers gevraagd bij registratie wanneer de gebruiker de volledige versie van VRT NU wenst te gebruiken. De gebruiker kan ook zonder registratie lineair kijken via VRT NU. De gegevens die bij registratie worden gevraagd, stellen de VRT in de eerste plaats in staat om noodzakelijke controles te doen over het vooropgestelde gebruik van VRT NU. Zo mogen minderjarigen onder 13 jaar zich niet registreren om het aanbod op aanvraag van VRT NU te gebruiken. Willen ze dit toch, dan moeten ze via de account van bijvoorbeeld de ouder, en dus na toestemming van de ouder, kijken. Daarom moet bij de eerste ingebruikname worden nagegaan hoe oud de mediagebruiker is.
Ook moet de omroep weten dat gebruikers van VRT NU hun domicilie in België hebben. Dat komt omdat de VRT rekening moet houden met de contractuele geografische rechtenbeperkingen verbonden aan bepaalde programma’s. Hiervoor wordt de woonplaats en postcode gevraagd. In het licht van de nieuwe wetgeving met betrekking tot de ‘portabiliteit’ van online-inhoudsdiensten in de interne markt, heeft de VRT ervoor geopteerd om de Vlaamse mediagebruiker ook toegang te verlenen wanneer die zich tijdelijk in een ander land van de Europese Economische Ruimte (EER) bevindt. De wetgeving vereist van de VRT dat extra controles werden uitgevoerd om na te gaan of de online-inhoudsdienst in overeenstemming met deze verordening wordt geleverd. Hiervoor werd aldus een controle op IP-adres (Internet Protocol) toegevoegd, wat aldus niet in strijd is met de wetgeving. De wetgeving voorziet expliciet in dergelijke maatregelen, maar stelt dat deze informatie in lijn met de geldende wetgeving op de gegevensbescherming moet worden behandeld.
Na minderjarigen, domicilie en extra controles op IP wordt inderdaad ook het geslacht van de gebruiker gevraagd. Waarom de VRT dit vraagt, staat expliciet beschreven onder het informatie-icoon bij dit veld in het VRT-profiel, met name: “Dankzij jouw gegevens zoals leeftijd en gender, kunnen wij analyses uitvoeren om onze diensten en ons aanbod te verbeteren. Die gegevens zijn anoniem. Je kunt dus op basis van deze gegevens op geen enkele manier geïdentificeerd worden.” Deze informatie wordt dus enkel op geanonimiseerde basis gebruikt door de VRT om het bereik van haar programma’s te evalueren. In het kader van haar opdracht om alle doelgroepen te bereiken, kan de VRT op die manier nog beter sturen op haar aanbod.
Ik wil nog enkele aanvullingen meegeven op basis van de vraagstellingen. Ook hier sta ik wat langer stil bij de insteek van de VRT. In het cookiemenu op de vrij toegankelijke websites van de VRT wordt uitgegaan van het opt-inprincipe, niet meer van het opt-outprincipe. Dat ligt in lijn met de vragen die leden van de Mediacommissie hierover in het verleden al hebben gesteld. Voor de volledigheid: het klopt wel dat de aanbevelingscookies een tijdje aangevinkt stonden. Dat was het gevolg van een technisch mankement, dat ondertussen werd rechtgezet.
De persoonlijke gegevens van VRT NU worden niet met derden gedeeld. De gegevens die in het kader van VRT NU worden verzameld, worden vandaag bijvoorbeeld niet voor advertentiedoeleinden gebruikt door Pebble Media. Het VRT-profiel en de bijhorende pagina profiel.vrt.be werden speciaal ontwikkeld om inderdaad als een soort privacymenu te kunnen werken. Op een centrale plaats wordt aangegeven welke persoonlijke data gevraagd worden, waarom die gevraagd worden en welke voorkeuren, zoals nieuwsbrieven, men kan kiezen. De VRT zal blijven werken aan het verduidelijken van de informatie en vraagstelling.
Is een en ander nu voltooid? Zijn we er of moeten er nog dingen gebeuren? De VRT laat me inderdaad weten dat de aanpassingen aan haar privacybeleid afgerond zijn. Het privacybeleid als tekst die de visie en het beleid van de VRT over de verwerking van persoonsgegevens beschrijft, is dus voltooid. Door specifieke wijzigingen in enerzijds de dienstverlening of anderzijds de wetgeving, kan deze tekst vanzelfsprekend ad hoc aangepast worden. De VRT zal sowieso in de toekomst op geregelde tijdstippen nakijken of deze tekst nog voldoet. De VRT heeft vastgesteld dat bij het implementeren van deze principes er wel nog een aantal aanpassingen nodig zijn. Deze wijzigingen zijn veelal technisch van aard, maar ook ten aanzien van gebruiksvriendelijkheid worden reacties van mediagebruikers geanalyseerd om na te gaan waar er nog verbeteringen mogelijk zijn.
Ik geef enkele voorbeelden. De opt-out van de aanbevelingscookies waarnaar eerder verwezen werd, was inderdaad niet correct en is ondertussen aangepast. Voor Ketnet waren bij de beschrijving van zogenaamde derdepartijcookies de voorbeelden uit het algemene cookiebeleid van de VRT overgenomen. In deze tekst werd inderdaad melding gemaakt van socialemediacookies en advertentiecookies, waardoor verkeerdelijk de indruk gewekt kon worden dat die bij Ketnet gebruikt worden. Deze tekst werd ondertussen door de VRT aangepast.
Bij sommige gebruikers, onder wie ook ondergetekende, blijft het cookie-aanklikmenu hardnekkig bij elk bezoek terugkeren. De VRT gaat na hoe dit kan worden rechtgezet. Er is geen oorzakelijk verband met mijn persoonlijk profiel. Maar het is een vreemde zaak, die een bepaalde irritatie kan opwekken of vraagtekens oproepen.
De teksten die in de verschillende schermen van het VRT-profiel gebruikt worden, worden duidelijker of gemakkelijker te begrijpen gemaakt. De VRT werkt verder aan de implementatie van het vernieuwd privacybeleid, met de ambitie de mediagebruiker duidelijk te informeren over de verwerking van persoonsgegevens en het gebruik van cookies, zonder de gebruiksvriendelijkheid van de online diensten in het gedrang te brengen. De VRT stelt dat zij conform de wetgeving enkel data van de mediagebruiker vraagt, ik herhaal het nog eens, als hier een aanvaarde verwerkingsbasis voor is en als die enkel strikt noodzakelijk is voor de uitvoering van de dienst. Voor de data die toch gevraagd worden, wordt, opnieuw conform de wetgeving, bij de invulvelden uitgelegd waar deze data voor gebruikt worden. Dat geldt voor alle online diensten van de VRT.
Bij het aanmaken van een VRT-profiel worden niet telkens dezelfde velden gevraagd. De in te vullen velden worden bepaald door de dienstverlening waar de mediagebruiker gebruik van wil maken. Bij het aanmaken van een VRT-profiel voor het gebruik van VRT NU, zullen bijvoorbeeld andere velden worden gevraagd dan wanneer men zich registreert voor de deelname aan een wedstrijd of een nieuwsbrief van een VRT-radiozender, ook conform de wetgeving. Het VRT-profiel vraagt aldus enkel wat nodig is voor de gevraagde dienstverlening, en de gegevens worden ook enkel voor de gevraagde dienstverlening gebruikt.
Het VRT NU-profiel is een specifieke toepassing. Daarvoor is bijkomende info nodig om dit te kunnen gebruiken. Als men daarom een eerste maal via VRT NU een profiel maakt, gaat een nieuwe gebruiker inderdaad meer informatie moeten geven dan wanneer je via een andere weg een eerste VRT-profiel aanmaakt, bijvoorbeeld bij een registratie via MNM of een andere toepassing.
Een ander duidelijk onderscheid dat de VRT maakt, is tussen het beleid dat aangeeft dat inderdaad data voor advertentiedoeleinden met Pebble gedeeld kunnen worden, maar dat dit daarom zeker niet voor alle platformen zo is. Heel specifiek zullen voor VRT NWS en VRT NU geen data naar Pebble gestuurd worden. Uit de ‘copy’ bij de registratie voor een platform zou dit duidelijk moeten zijn voor de lezer.
Ik heb u bij dezen zo goed mogelijk een stand van zaken proberen te geven. Er zullen zeker nog vragen zijn. Ik wil die zeker rechtstreeks beantwoorden, of dat kan ook schriftelijk – dat maakt mij niet uit. Ik denk wel te kunnen zeggen dat de VRT, ondanks een aantal technische onvolkomenheden, tegemoetkomt en wil komen aan de wetgeving. Los van wat de VRT op dit ogenblik al heeft gedaan en aan het doen is, herhaal ik het nog eens: op het ogenblik dat de Gegevensbeschermingsautoriteit na omvorming van de Privacycommissie operationeel zal zijn, zullen we nog verdere stappen kunnen zetten. In de stand van de wetgeving nu, meen ik te kunnen zeggen dat de VRT er in elk geval alles aan doet om conform de wetgeving te zijn. Ik durf ook te zeggen dat dat in zeer grote mate, en misschien wel volledig, het geval is. Maar ik sta zeker open voor de vragen. Het blijft een delicaat evenwicht tussen enerzijds de dienstverlening van een openbare omroep, met als opdracht zo veel mogelijk publiek te bereiken, en anderzijds de bescherming van de privacy.
De heer Bajart heeft het woord.
Minister, dank u wel voor de antwoorden over het privacybeleid. Het is uiteraard heel wat. Zoals u zelf aanbrengt, gaat het in de antwoorden die de VRT geeft, steeds over het beantwoorden aan de wettelijke verplichtingen. Dat is natuurlijk één zaak, maar de vraag die ik mij blijf stellen, is of dat wel voldoende is om die voorbeeldfunctie op te nemen en op die manier optimaal en continu bij te dragen aan de mediawijsheid van de gebruiker. Dit is een algemene bekommernis die ik blijf delen.
Wat betreft het cookiebeleid, zou ik nog een zaak willen toevoegen aan de discussie, wel wetende dat u hier niet meteen een antwoord op kunt geven. De VRT lanceerde samen met De Tijd een project waarbij ze de politieke advertenties op sociale media in kaart willen brengen. En dat is uiteraard een heel interessant journalistiek project, maar ook hier vind ik dat er heel wat onduidelijkheden zijn over dataverwerking en -gebruik. Dat duidt opnieuw op de moeite die de VRT heeft om haar rol hier volledig op te nemen. Volgens een bericht op VRT NWS worden enkel politieke advertenties verzameld, de andere advertenties of persoonlijke gegevens niet. En verder in dat stuk staat dat de gebruiker zelf kan aanduiden welke advertenties al dan niet politieke advertenties zijn. Met andere woorden, de andere advertenties worden op zijn minst in eerste instantie wel verzameld.
Voor dit project wordt gebruikgemaakt van de software van ProPublica, een Amerikaanse journalistieke organisatie die volgens de VRT-website regelmatig samenwerkt met internationale partners en andere media. Wanneer je doorklikt naar die software, dan staat daar het volgende: “When users log into Facebook, the tool will collect the ads displayed on the user’s news feed and guess which ones are political. The tool will also show users political ads that others are seeing, but that weren't targeted at them.”
Met andere woorden, alle advertenties worden dus toch verzameld en verwerkt en politieke advertenties worden op die manier zelfs naar andere gebruikers verspreid.
En dan valt er ook te lezen dat die software een partnerschap is met vijftien media in Europa – dus kranten en omroepen – in de VS en in Canada. Er wordt niet aangekondigd hoe lang informatie wordt opgeslagen en door wie. Men kan dus niet zien of de data die hier worden verzameld, enkel bij de VRT en De Tijd zullen worden gebruikt, of ook internationaal zullen worden gedeeld. U hoort me natuurlijk niet zeggen dat dit geen interessante journalistiek is, want dat is uiteraard niet aan ons, maar ik stel me wel opnieuw vragen bij de data die de VRT meent te verzamelen, de transparantie die aan gebruikers wordt geboden en de reikwijdte.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw bijzonder gedetailleerd antwoord. Ik denk dat dit debat over privacy echt wel verdient dat we er ons heel grondig over buigen.
Ik begrijp uit het antwoord dat de VRT zegt dat het een ongoing process is en dat ze er dus nog niet zijn en zullen blijven bijsturen. Er zijn ook al een aantal aanpassingen gebeurd. Ik vraag me af of die aanpassingen, bijvoorbeeld het uitvinken van de aanbevelingscookies, zouden zijn gebeurd zonder dat wij er vragen over hadden gesteld. Ik zie alleen maar dat de VRT ten aanzien van die nieuwe regelgeving toch heeft geprobeerd om het maximum eruit te halen en de kantjes eraf te rijden. Zoals de heer Bajart aangeeft, moeten we de vraag stellen of de VRT het strikte minimum moet doen wat wettelijk kan en mag, of dat zij die voorbeeldfunctie echt moet opnemen.
Wat de uitleg in verband met het aanvinken van gender betreft, ben ik niet echt overtuigd dat dit nodig is voor de analyse en om te kunnen rapporteren. Ik weet niet of in de beheersovereenkomst iets staat over het aantal vrouwen en mannen dat moet worden bereikt.
Ik wil als vrouw ook niet voortdurend aanbevelingen krijgen voor bijvoorbeeld vrouwenreeksen of vrouwenfilms.
Ook het antwoord over het VRT NU-profiel kan me niet echt overtuigen. U zegt dat men er ook voor kan kiezen geen profiel aan te maken maar als men geen profiel aanmaakt, dan is de toegang tot de diensten van de VRT beperkt. Dan gaat het alleen maar over het live-gebeuren. Wanneer men ook het uitgesteld aanbod enzovoort wil bekijken, dan moet wel men degelijk een profiel hebben.
Het voorbeeld dat de heer Bajart heeft gegeven in verband met de politieke advertenties toont eigenlijk dat we er bijlange nog niet zijn en dat hoe dieper men graaft, hoe complexer de situatie wordt. Minister, ik wil u dan ook vragen om de VRT nog eens heel duidelijk de boodschap te geven dat we die voorbeeldfunctie willen en dat er eens een grondige analyse moet gebeuren. Men zou zich tot de Privacycommissie kunnen wenden maar u hebt zelf gezegd dat die wordt overspoeld met vragen. We wisten dat niemand klaar zou zijn, ook de Privacycommissie niet die nu bedolven worden onder een lawine maar niet voldoende mensen bij krijgt om dat te begeleiden. Ik klop al twee jaar op de nagel om te zeggen dat we niet klaar zouden zijn, en we zijn ook niet klaar.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, we hebben de laatste weken op sociale media de reactie van toch wel wat geërgerde kijkers en luisteraars gezien die zich afvragen waarom ze dat nu nog eens moeten invullen. Het zou eigenlijk niet mogen dat iemand die zich al heeft geregistreerd bij VTR NWS en er opnieuw naartoe gaat, alles nog eens moet invullen. Dat moet nog eens worden nagekeken. Is er dan echt zoveel verschil tussen zich registreren via de website, nadien via een app en dan nog een keer? Men valt de mensen daar wel wat mee lastig en in de mate van het mogelijke zou dat toch stilaan mogen stoppen en worden verengd tot wat echt nodig is.
Minister Gatz heeft het woord.
Mevrouw Brouwers, dat is de hamer en het aambeeld. We willen allemaal dat de gebruiksvriendelijkheid zo groot mogelijk is, en tegelijkertijd willen we dat de privacy wordt gerespecteerd. Die twee zaken moeten absoluut kunnen, maar het ene staat het andere soms in de weg. Daar moeten we gewoon mee leren leven. Dat is ook zo voor andere toepassingen. Wanneer men zeer gebruiksvriendelijk zou zijn, zou men de wet niet toepassen. Wanneer men de wet te strikt toepast, is er dus een probleem met de gebruiksvriendelijkheid.
De openbare omroep is zich daarvan bewust. In die zin is het goed dat u uw democratische rol opneemt en vragen stelt. Dit debat is dan ook zeer terecht, het hoeft zeker ook niet de laatste keer te zijn dat we het daarover hebben. Maar de VRT is wel degelijk ook gevoelig voor de rechtstreekse en onrechtstreekse reacties van haar mediagebruikers – in een private onderneming zou men het hebben over klanten – en heeft zeker niet de bedoeling om irritatie op te wekken. De VRT is daar wel degelijk mee bezig.
Ik meen dat het in eerste instantie voldoende is om de wet toe te passen. De wet is de wet, dat weten we allemaal, en met wat ik nu weet, meen ik dat de wet ook wel wordt gevolgd. Ik zal echter op uw vraag ingaan en aan de VRT vragen waar zij ten opzichte van de loutere toepassing van de wet , nog extra inspanningen kan doen voor haar voorbeeldfunctie. Dat is geen eenvoudige maar wel een pertinente vraag.
Het beperkte VRT-profiel rond VRT NU hangt een beetje samen met de minimale dienstverlening zonder het ter beschikking stellen van bepaalde gegevens en de maximale dienstverlening. Ik zal de VRT vragen of het toepassen van de wet voldoende is en of zij meer kan of wil doen. Ik zal ook vragen naar de keerzijde van de medaille wanneer een gebruiker met zeer beperkte gegevens inschrijft op VRT NU. Ik zal u het antwoord op die vragen bezorgen.
Ik zal de VRT ook vragen dat er meer uitleg wordt gegeven over het project dat vanuit journalistiek oogpunt zeer interessant lijkt over de politieke advertenties, samen met de krant De Tijd. Vraag is wat de verhouding is tussen het journalistieke project dat zeker zeer boeiend zal zijn en de privacy. Mijnheer Bajart, ik zal u dat antwoord bijkomend bezorgen.
Wat gender betreft, staat er momenteel in de beheersovereenkomst wel degelijk een gerelateerd streefcijfer dat minstens 40 procent vrouwen moet worden bereikt. In de huidige genderdebatten kan het echter zijn dat dit minder relevant wordt. Men kan niet verwijten dat dit met de beste bedoelingen in de beheersovereenkomst is terechtgekomen, of dat de VRT de beheersovereenkomst toepast. Maar als we dan inderdaad zeer genderneutraal zouden werken, wat op zich denkbaar is, dan zullen we in de toekomst inderdaad niet meer weten hoeveel mannen en hoeveel vrouwen nu naar bepaalde programma’s kijken. Maar dat is een breder debat. Laat me hier een slag om de arm houden over hoe we daar in de toekomst mee moeten omgaan. Ik noteer zeker uw bezorgdheid, maar op dit moment gebeurt alles conform de beheersovereenkomst.
Ik denk dat de VRT belangrijke en serieuze inspanningen doet om te doen wat ze moet doen. Ik stel voor het debat voort te zetten aan de hand van een aantal vragen die u bijkomend hebt gesteld en aan de hand van wat er kan en zal gebeuren wanneer de Gegevensautoriteit operationeel is. Ondanks het feit dat sommigen daarvoor hebben gewaarschuwd, blijft dit een enorm complexe ‘gamechanger’ in de werking van alle bedrijven. Ondanks een aantal zeer slimme koppen en allerlei goedbetaalde consultingsfirma’s is niet onmiddellijk het perfecte evenwicht bereikt. Dat zou inderdaad nog wel eens een aantal maanden kunnen duren.
De heer Bajart heeft het woord.
Minister, we moeten proberen samen het evenwichtspunt te bereiken. Ik dank mevrouw Segers om dit thema samen met mij op te volgen en ik kijk uit naar uw initiatief om ‘the extra mile’ te gaan en tot die referentie te kunnen komen.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Minister, u zegt dat u onze vragen en bezorgdheden zult meenemen en bekijken met de VRT. Ik ben zeker dat de VRT die ter harte zal nemen.
Voor de implementatie van de GDPR was voorzien in een overgangsperiode van twee jaar, maar de realiteit is dat iedereen gewoon te laat in actie is geschoten. Dat blijft een feit.
De VRT komt volgende week naar de commissie voor het jaarverslag. Wij zullen vragen dat de elementen die hier bijkomend zijn gevraagd, rechtstreeks kunnen worden gepresenteerd.
Dat lijkt me een goed voorstel.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.