Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
Mevrouw Vanwesenbeeck heeft het woord.
In de algemene toelichting bij de begrotingsopmaak voor 2018 gaf u aan dat er 75 miljoen euro zou worden uitgetrokken om te investeren in beloftevolle en vernieuwende industriële ondernemingen. De begrotingsdocumenten bevatten hierover geen bijkomende inlichtingen. Tijdens de bespreking van de begroting en de beleidsbrief vorig jaar in de commissie, gaf u aan dat de concrete modaliteiten in uitwerking waren en dat de middelen een meerwaarde dienen te bieden voor de industrie.
Minister, wat is de stand van zaken? Wat is de concrete uitwerking van de beoogde financiering? Hoe zal dit worden ingepast in het kader van het luik financiering van de bedrijven uit het Vlaamse regeerakkoord?
Hierin spelen twee elementen. Enerzijds is het verschaffen van investeringsmiddelen voor bedrijven een belangrijke pijler van het regeerakkoord en de beleidsnota. Voor het opvullen van de ‘financieringsgap’ is een centrale rol weggelegd voor PMV.
De beleidsnota legt een duidelijk kader vast voor de rol van ParticipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV), met name dat PMV kan optreden wanneer er sprake is van marktfalen. Daarnaast wordt er in leningen, kapitaal en waarborgen voorzien via andere spelers en instrumenten van het Vlaams economisch overheidsinstrumentarium.
Anderzijds werd recent in de commissie Economie de beschikbaarheid van kapitaal voor ondernemingen in Vlaanderen besproken naar aanleiding van het federaal initiatief voor dat superfonds, voor het mobiliseren van kapitaal voor scale-ups.
Daarin kwam aan bod dat u momenteel geen signalen heeft dat er problemen zouden zijn voor de financiering van starters. Wat de financiering van scale-ups betreft, worden er stappen gezet, onder andere via de kapitaalsverhoging voor het ARKimedes-Fonds II en de bijsturing van de ARKimedesregeling in functie van grotere investeringstickets.
Minister, ik heb een aantal vragen voor u over de beoogde financiering van industriële ondernemingen.
Waar zullen deze middelen ondergebracht worden? We vermoeden dat het de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV) zal zijn, maar ik had toch graag van u gehoord door welke actor ze beheerd zullen worden en in welke vorm ze ter beschikking zullen worden gesteld.
Wat bedoelt u precies met die beloftevolle vernieuwende industriële ondernemingen? Welke bedrijven komen daarvoor in aanmerking en aan welke voorwaarden moeten ze voldoen?
Op basis van welke afwegingen acht u deze bijkomende financieringsmiddelen nodig? We hebben immers niet echt signalen gekregen dat daar een absolute nood aan is, los van die scale-ups. Werd er ergens een tekort vastgesteld inzake beschikbaarheid van kapitaal voor een bepaalde doelgroep, en zo ja, over welke concrete knelpunten gaat het?
Minister Muyters heeft het woord.
Ik kan bevestigen dat de middelen worden ondergebracht bij PMV in de vorm van een kapitaalverhoging op het niveau van PMV. De middelen zullen dienen om de opvolger van het TINA-Fonds te financieren. Het TINA-Fonds is op dit ogenblik bijna volledig geïnvesteerd. In tegenstelling tot het TINA-Fonds, dat voor 100 procent door het Vlaamse Gewest werd gefinancierd – 200 miljoen euro – zal het Vlaamse Gewest hier maar instaan voor een derde van de financiering. De middelen zullen pas effectief worden toegewezen indien er nog 150 miljoen euro aan middelen kunnen worden opgehaald bij andere partijen. De gesprekken hierover lopen momenteel.
De doelgroep bestaat uit industriële bedrijven die deel uitmaken of in de toekomst deel kunnen uitmaken van een waardeketen die gekenmerkt wordt door innovatie of waar innovatie op industriële schaal nodig is. Deze bedrijven zijn geen start-ups maar groeiers met een sterk innovatief project. Alle bedrijven die een innovatie of innovatief businessmodel ontwikkeld hebben en deze op internationale schaal op de markt willen brengen, komen in aanmerking. Daar zijn dus wel een aantal voorwaarden aan gekoppeld.
De bedrijven moeten een duurzaam rendabel businessplan en een volledige financieringsoplossing voor hun project kunnen voorleggen. Er werden in het verleden meer dan vijftien bedrijven in dit segment gefinancierd, samen met andere marktpartijen. De dossiers in dit segment zijn meestal zeer kapitaalintensieve dossiers in sectoren zoals cleantech en duurzame chemie. Deze bedrijven hebben vaak zeer grote financieringsnoden die door verschillende actoren moeten worden ingevuld. Het projectaanbod blijft echter op een hoog niveau en wordt vaak onvoldoende ingevuld door de privékapitaalmarkt, juist door het zeer innovatieve karakter, waardoor duidelijk is dat bijkomende cofinancieringsmiddelen vanuit de overheid in dit segment nog altijd aan de orde zijn.
Het gaat over zeer specifieke dossiers: ze moeten zeer innovatief zijn en ze moeten worden uitgerold op internationaal vlak. Het zijn zeer kapitaalintensieve dossiers die door die innovatie een stukje onzekerheid inhouden. Vandaar dat we de drempel verlagen door het risico te delen.
Mevrouw Vanwesenbeeck heeft het woord.
Minister, mijn fractie sluit zich sowieso aan bij een ondersteunend beleid ten opzichte van de industrie. Dat is niets nieuws. De Vlaamse economie steunt in belangrijke mate industriële bedrijven. Mijn fractie gaat ook volmondig akkoord met en staat achter de visie van het regeerakkoord, namelijk dat PMV ook moet worden ingezet voor financieringsnoden waar private financiering ontbreekt. En ik heb de indruk dat dit hier het geval is aangezien het gaat over kapitaalintensieve sectoren.
Minister, ik heb nog een vraagje. Is er een onderzoek of analyse uitgevoerd naar die Vlaamse financieringsmarkt waaruit bleek dat een bepaalde sector uit de boot valt? U hebt het over drie kenmerken: zeer kapitaalsintensief, innovatief maar dan op industriële schaal, en internationaal. U hebt ergens bedrijven gevonden die deze drie kenmerken hebben en die nog uit de boot vallen en waarvoor in iets extra moet worden voorzien. Moet ik dat op manier interpreteren?
Minister Muyters heeft het woord.
We hebben vastgesteld dat die vragen over onvoldoende financiering bij PMV binnenkwamen. Wij vinden dat wie een goed businessplan en een goed team heeft, bij PMV mag aankloppen. PMV zal die bedrijven helpen, in de private sector of via de overheid. Het is vanuit die praktijk dat we konden vaststellen dat er bij die zeer kapitaalsintensieve en zeer innovatieve uitrollen op industriële schaal een probleem was. Vandaar het voorstel om 75 miljoen euro kapitaal in te brengen, waarbij ook marktspelers worden meegenomen om tot 150 miljoen euro extra te komen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.