Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Verslag
Mevrouw van der Vloet heeft het woord.
Vorige week is de brief in de bus gevallen bij de mensen die al ondersteuning hadden, met vermelding van hun budget. Daarna zullen alle mensen met een beperking die bij een erkende zorgaanbieder zorg inkopen hiervoor een dienstverleningsovereenkomst moeten tekenen. In deze overeenkomst zullen twee kosten terugkomen. Enerzijds wordt de zorg en ondersteuning, met de hieraan toegewezen cash en of personeelspunten vermeld. Ook de frequentie wordt vermeld. Anderzijds zullen ook ofwel de persoonlijke bijdrage ofwel de woon-en leefkosten worden opgenomen, waarvoor de cliënt een eigen bijdrage dient te betalen.
Meerderjarige cliënten in residentieel verblijf met een licht mentale en/of motorische en/of zintuiglijke handicap en die niet bekwaam bevonden worden om tewerkgesteld te worden in een erkend maatwerkbedrijf moeten na de berekening van de persoonlijke bijdrage minstens 357,39 euro van hun inkomen overhouden. Voor de andere volwassen cliënten in een residentieel verblijf is dit 190,61 euro. Om dit te kunnen berekenen vragen de voorzieningen om hun persoonlijke inkomsten door te geven.
Daarnaast zijn de voorzieningen bezig met het berekenen van de prijs van de zorg. Deze zorg dient betaald te worden vanuit het beschikbare toegewezen zorgbudget.
Is een voorziening op de hoogte van het zorgbudget van zijn cliënten, zowel de bestaande als de nieuwe? Is het toegelaten dat een voorziening naast het inkomen, het zorgbudget van de cliënt opvraagt om de prijs van de zorg te bepalen? Hoe staat u hiertegenover? Zijn hier verschillen in werkwijze tussen besteding via cash en/of voucher?
Is het toegelaten dat voorzieningen voor het bepalen van hun prijzen vertrekken vanuit het zorgbudget van de gebruiker, of dient er een vaste prijs per ondersteuningsfunctie te zijn voor haar cliënten?
Minister Vandeurzen heeft het woord.
Binnen de transitie van de huidige gebruikers naar de persoonsvolgende financiering, werd aan de voorzieningen een overzicht gestuurd waarin aangegeven is welke personen nu worden toegeleid naar RTH, en welke een persoonsvolgend budget zullen krijgen. Voor de laatste groep zal ook de hoogte van het budget worden meegedeeld. Voorzieningen dienen immers met hun gebruikers in overleg te kunnen gaan om de lopende dienstverleningsovereenkomsten om te zetten in PVF-termen. Bij de transitie is één van de uitgangspunten dat met het toegekende budget de huidige ondersteuning kan worden gecontinueerd. Om te vermijden dat zij dit bij de omschakeling naar PVF steeds via individuele gebruikers moeten vernemen, wordt dit overzicht ter beschikking gesteld. In de toekomst zal aan de vergunde zorgaanbieders geen informatie meer worden gegeven in verband met de budgethoogte van gebruikers.
Voor toekomstige gebruikers kunnen voorzieningen een zicht krijgen op het budget in zoverre de gebruiker bereid is om hen dit mee te delen. We vermoeden dat dit in de meeste gevallen ook geen probleem zal zijn. In de applicaties van het VAPH zal wel een blokkering optreden als de voorziening een voucher inbrengt, die niet gedekt kan worden door het toegekende of nog beschikbare budget.
Bij de besteding in cash is de persoon met een handicap verantwoordelijk voor de registratie. Het is ook dan een keuze van de gebruiker of hij de hoogte van zijn budget kenbaar maakt aan de voorziening.
De voorziening zal uiteraard vragende partij zijn om te weten op basis van welke zorgzwaarte er een budget werd toegekend. Bij onzekerheid daaromtrent kan dit de onderhandeling met de vergunde zorgaanbieder sterk hypothekeren. Aangezien het gaat om een wederzijdse overeenkomst, die meestal in vertrouwen tussen twee partijen wordt afgesloten, zal het doorgaans zo zijn dat alle relevante elementen transparant vanuit beide contractanten worden kenbaar gemaakt.
Er wordt in de huidige regelgeving geen vaste prijs per ondersteuningsfunctie vastgelegd. De inzet die nodig is voor eenzelfde ondersteuningsfunctie is uiteraard sterk afhankelijk van de zorgzwaarte van de gebruiker. Ook de concrete uitvoering en invulling van de ondersteuningsfunctie moet gebeuren in onderling overleg tussen gebruiker en zorgaanbieder. Dat kan eveneens leiden tot een verschil in prijs van bepaalde ondersteuning. Van de zorgaanbieder wordt wel verwacht dat hij transparant kan aangeven waarom een bepaald budget, in punten of in cash, wordt aangerekend.
Mevrouw van der Vloet heeft het woord.
Mijn tweede vraag was of ze mogen vertrekken vanuit het zorgbudget. U zegt dat de voorzieningen met het huidige budget de zorg moeten blijven aanbieden. Is het de bedoeling dat ze dat hele budget opgebruiken in ruil voor wat ze daar voorheen voor hebben verstrekt, ongeacht of de betrokkene twee keer of vijf keer aan een activiteit meedoet? Of gaat men vertrekken van de vraag en een prijs per dagdeel vastleggen zodat mensen kunnen vergelijken? Uit uw antwoord kon ik niet precies opmaken of ze zouden vertrekken van de vraag, dan wel of ze zouden vertrekken vanuit het budget dat nu is vastgelegd.
Minister, ik wil deze vraag bijtreden. We zijn in de tweede week na het ingaan van de PVF. Mensen hebben hun brief gekregen en als we echt die omslag willen maken, kunnen we dat maar beter van bij het begin goed doen en de onderliggende vraag van mevrouw van der Vloet is echt wel de hamvraag: zullen we erin slagen om van een aanbodgedreven systeem te gaan naar een vraaggedreven systeem? Ik heb er geen problemen mee dat er in een vraaggedreven systeem een zekere transparantie is over wat de financiële mogelijkheden zijn om een aanbod te doen. We moeten erover waken dat niet gewoon overgenomen wordt wat vandaag bestaat, dat men het budget in dank aanneemt en dat verder alles bij het oude blijft. Hoe gaat een persoon met een beperking kunnen inschatten dat wat hem of haar wordt aangeboden marktconform is? Het mag niet zo zijn dat persoon A voor hetzelfde aanbod 1500 euro betaalt, daar waar een ander persoon voor hetzelfde aanbod 1600 of 1400 euro betaalt, naargelang van het budget dat die persoon ter beschikking heeft. Hoe gaat u dat monitoren?
Ik sta er altijd versteld van hoe iedereen al om monitoring vraagt, terwijl we nog maar een week bezig zijn. Over een maand zal men dan misschien zeggen dat we niet te veel mogen betuttelen.
De redenering in het systeem is dat het inderdaad vraaggestuurd werkt en dat er een soort van onderhandelingssituatie ontstaat. Laten we een onderscheid maken tussen de mensen die al in het systeem zitten en de mensen die omgeschakeld worden. Ik denk dat het de ambitie was om ervoor te zorgen dat de continuïteit verzekerd werd. Daarvoor is er het budget, dat beschikbaar moet zijn. Dat is de basis.
Wie in de toekomst een budget ter beschikking zal krijgen, kan daarover onderhandelen en daarvoor gaan we geen prijzen per module vastleggen. Ik vind dat een merkwaardige vraag als we naar een vraaggestuurd systeem willen gaan. Of de gegevens van uw budget ter beschikking worden gesteld van uw toekomstige of mogelijke contractant-zorgaanbieder, hangt van u als vraagsteller af. Als ik zorgaanbieder was, en u wilt met mij in zee gaan, dan moet er een minimum aan vertrouwen en transparantie zijn. Als ik u als gebruiker dan vraag om mij uw gegevens door te geven om uw vraag te bekijken maar u mij die niet wilt geven, kan ik als zorgaanbieder niet zeggen dat ik ze moet hebben. Dan zal er waarschijnlijk ook geen contract tot stand komen. Dat lijkt mij in die omstandigheden niet mogelijk.
Er is een raadgevend comité, waar alle stakeholders bijeen zitten. Ze kunnen daar ervaringen uitwisselen en ik sluit niet uit dat daar na verloop van tijd een best practice of goede richtlijn ontstaat, waarbij iedereen vanuit de sector zegt dat dit in alle redelijkheid wordt gehanteerd. Dat kan worden ontwikkeld en dat men dat onderling bespreekt lijkt mij evident. Het is evenwel niet zo dat wij een soort nomenclatuur gaan maken van prestaties om daar een waardering aan te koppelen. Dat gaan we niet doen.
Mevrouw van der Vloet heeft het woord.
Mijn bedoeling is te vragen dat er steeds wordt vertrokken vanuit een vraag. U, als gebruiker, hebt een vraag en bij ons kost die vraag u zoveel. Maar nu merk ik dat op sommige plaatsen gezegd wordt: geef mij uw budget en dan vullen wij alles wel in. Dat lijkt mij niet helemaal vraaggestuurd. Daarom wens ik dat daar aandacht aan geschonken wordt zodat men steeds vertrekt vanuit de vraag en dat de prijs van die zorg niet kunstmatig hoog wordt gehouden omdat dat budget er nu eenmaal is. Er moet dus gezegd worden hoeveel een vraag zal kosten. Hoe gaan gebruikers anders kunnen vergelijken met andere voorzieningen en de regie in eigen handen kunnen nemen? Kortom, het is belangrijk te vertrekken vanuit de vraag en niet zomaar het zorgbudget volledig te laten afgeven in ruil voor de zorg die men al kreeg. Zo krijgen we geen ommezwaai in de persoonsvolgende financiering. Daarom vraag ik u om erop toe te zien dat de voorzieningen vraaggestuurd gaan werken.
De vraag om uitleg is afgehandeld.