Verslag vergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid
Verslag
De heer Vanderjeugd heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, vorige week is hier naar aanleiding van de visienota van minister-president Bourgeois gesproken over de langetermijndoelstellingen voor 2050. Vandaag zou ik het willen hebben over de doelstellingen van AMCRA (Antimicrobial Consumption and Resistance in Animals) voor 2020.
Op 13 januari hebben we in de plenaire vergadering een voorstel van resolutie betreffende het antibioticagebruik bij nutsdieren goedgekeurd. Aanleiding was de onrust die ontstaan was toen bleek dat het antibioticagebruik in 2014 opnieuw een lichte stijging kende na jaren van substantiële daling. Inmiddels werd het plan ‘AMCRA 2020’ goedgekeurd, waardoor ambitieuze doelstellingen werden aangenomen. Concreet ambieert het plan een daling van 50 procent van antibioticagebruik tegen 2020, 75 procent minder van de meest kritisch belangrijke antibiotica tegen 2020 en 50 procent minder antibiotica gemedicineerde voeders tegen 2017.
Wat die laatste doelstelling betreft, zijn er redenen om zich zorgen te maken dat de doelstelling tegen 2017 niet zal worden gehaald. Nochtans zal slagen in het reduceren van het antibioticagebruik enkel lukken als iedereen overtuigd is van de oorzaak van de ongunstige gevolgen. Die conclusie werd ook getrokken tijdens een expertendebat dat werd gehouden tijdens de algemene vergadering van de mengvoederindustrie BEMEFA. Tegelijk toonde men zich daar ongerust voor de dreigende stok vanuit de overheid, die gehanteerd zal worden indien er afgeweken wordt van het vooropgestelde traject.
Laatst was Maggie De Block op de opening van het nieuwe gebouw van de Nederlandstalige Gewestelijke Raad van de Orde der Dierenartsen. Professor Dewulf, de drijvende kracht achter AMCRA, waarschuwde dat het plan realistisch is, maar dat er enkele tandjes bij moeten worden gestoken. Hij beklemtoonde de gedeelde verantwoordelijkheid van iedereen en meldde dat de overheid werkt aan een convenant over antibioticagebruik waarin de reductiedoelen van AMCRA 2020 worden overgenomen. Ook federaal minister De Block zei dat het een gedeelde verantwoordelijkheid is en dat zelfs dierenartsen hun verantwoordelijkheid moeten nemen omdat humane en dierlijke geneeskunde nauw met elkaar verbonden zijn.
Een belangrijk objectief van AMCRA was de afgelopen jaren de focus op het verzamelen van gegevens over antibioticagebruik. Professor Dewulf gaf echter aan dat men misschien te veel verwacht van deze datacollectie en stelde dat hardleersen extra moeten worden gemotiveerd. Er is bovendien nood aan benchmarking, niet alleen bij de boeren, maar ook bij dierenartsen en mengvoederbedrijven.
De belangrijkste bevoegdheden voor het terugdringen van antibioticagebruik liggen uiteraard op federaal niveau, maar het ontslaat Vlaanderen niet van zijn taak om hieraan constructief mee te werken en binnen de eigen bevoegdheden initiatieven te nemen.
Minister, hoe schat u de haalbaarheid in van de AMCRA 2020-doelstelling, die een verlaging van antibiotica met 50 procent in gemedicineerde veevoeders tegen 2017 ambieert? Deelt u de visie van professor Dewulf dat er enkele tandjes bij zullen moeten worden gestoken en de overheid mogelijk meer dwingend zal moeten optreden? Welke rol kan Vlaanderen hierin spelen? Welke opvolging hebt u inmiddels gegeven aan de door het Vlaams Parlement goedgekeurde resolutie betreffende het antibioticagebruik bij nutsdieren? Wordt u betrokken bij het uitwerken van het convenant over antibioticagebruik waarin de reductiedoelstellingen van AMCRA 2020 worden overgenomen? Welke meerwaarde biedt dit convenant? Zult u bij uw federale collega erop aandringen om meer werk te maken van benchmarking bij dierenartsen en de mengvoederindustrie?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Collega, u geeft zelf aan dat het een federale bevoegdheid is. U verwijst ook vaak naar minister De Block, maar ook minister Borsus is bevoegd. Uw partijgenoot in het federale parlement heeft onlangs dezelfde vragen gesteld aan de bevoegde federale minister Borsus en heeft daar ook antwoord op gekregen.
In de resolutie aangenomen door het parlement, zitten ook een aantal Vlaamse vragen. Ze gaan vooral over onderzoek, voorlichting en sensibilisering. We voeren alles uit wat in die resolutie staat.
Er zijn drie demonstratieprojecten waarin de antibioticaproblematiek centraal staat: ‘Verantwoord gebruik in de intensieve veehouderij’, ‘Verantwoord gebruik van antibiotica in de Vlaamse melkveehouderij door communicatie, opleiding en begeleiding’, ‘Een goede start van jonge vleeskuikens, de sleutel voor lager antibioticagebruik, beter dierenwelzijn en een verhoogd bedrijfsmanagement’.
Tijdens meerdere studiedagen komt de bioveiligheid op bedrijven aan bod. Daarvoor wordt samengewerkt met het kenniscentrum AMCRA. Er is ook een INTERREG-onderzoeksproject van professor Jeroen Dewulf, tevens de voorzitter van AMCRA, dat wij cofinancieren. De goedkeuring van dit project is nog niet gebeurd. Daarover beslist collega Muyters een van de komende weken, maar als het goedgekeurd is, zal ik dus meefinancieren. De titel van dit project is: ‘Ontwikkeling van een innovatief kwaliteitssysteem voor infectiepreventie en antimicrobial stewardship bij veehouderijen’.
We nemen ook aandachtspunten mee uit de resolutie om in het landbouwrapport cijfers bij te houden. Vanuit onze Vlaamse bevoegdheid nemen we onze verantwoordelijkheid, niettegenstaande het gebruik en de meeste andere aspecten federale bevoegdheden zijn.
De heer Vanderjeugd heeft het woord.
Het is goed om af en toe de stand van zaken te vernemen om te weten wat wij kunnen doen. Mijn voormalige collega Frank Wilrycx heeft daar laatst een vraag over gesteld en kreeg als antwoord dat het convenant in opmaak was. Minister, het is positief dat u aandacht blijft schenken aan het uitvoeren van de resolutie die in het parlement werd goedgekeurd.
Vanuit Nederland horen we dat er een zeer streng antibioticareducerend programma op poten is gezet. Het is zelfs zo streng dat bepaalde varkenshouders en dierenartsen zo lang wachten om antibiotica toe te dienen dat er in bepaalde stallen 30 procent uitval van dieren is. Dat kan ook niet de bedoeling zijn. We moeten goed opletten, maar het nog altijd inzetten wanneer het nodig is. We moeten een goed evenwicht bewaren. Ik weet niet of de verhalen uit Nederland waar zijn, maar we moeten dit toch niet navolgen. We moeten er blijvend aandacht aan schenken.
Minister, het is goed om te vragen hoe het staat met de opvolging van de resolutie. We hebben samen een resolutie goedgekeurd om meer aandacht te besteden aan dit probleem. Zowel op het Europese, het federale, als op het Vlaamse niveau gebeuren er inspanningen. Er zijn Europese initiatieven voor het toezicht op geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik. Hebt u er zicht op hoe dat evolueert? Indien niet, kan die informatie ons via de secretaris worden bezorgd?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Vanderjeugd, we zullen nagaan of de informatie over de Nederlandse situatie klopt. Ik heb dat ook gelezen, maar het is goed om dat te checken via onze diensten.
Mijnheer De Meyer, ook inzake Europa heb ik niet meteen een antwoord. We zullen die informatie met veel plezier bezorgen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.