Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van decreet van Andries Gryffroy, Robrecht Bothuyne, Willem-Frederik Schiltz, Matthias Diependaele, Peter Van Rompuy en Axel Ronse houdende wijziging van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de investeringsmaatschappijen van de Vlaamse overheid, wat betreft de machtigingen en het doel van de Vlaamse Participatiemaatschappij.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Van Malderen, verslaggever, heeft het woord.
Collega’s, de Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid besprak op 11 juni 2015 het voorstel van decreet houdende wijziging van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de investeringsmaatschappijen van de Vlaamse overheid, wat betreft de machtigingen en het doel van de Vlaamse Participatiemaatschappij.
Collega Gryffroy gaf namens de indieners toelichting bij het voorstel van decreet. De motivatie gebeurde als volgt. De Vlaamse Participatiemaatschappij (VPM) moet op dit ogenblik een participatie aanhouden van ten minste 25 procent, vermeerderd met één aandeel, van het aandelenkapitaal van de Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Vlaanderen (Gimv). Dat is bepaald in het decreet betreffende de investeringsmaatschappijen van de Vlaamse overheid.
De heer Gryffroy ging verder met de stelling dat Gimv vandaag plannen heeft tot expansie. Een mogelijkheid is dat Gimv een kapitaalsverhoging zou doorvoeren. Met de huidige decretale bepaling heeft dat tot gevolg dat de Vlaamse overheid bijkomende middelen zal moeten uittrekken om de opgelegde participatie aan te houden. Dat is klaarblijkelijk niet de intentie van de Vlaamse overheid. Met dit voorstel van decreet krijgen de Vlaamse overheid en Gimv de vrijheid om hun eigen plannen te realiseren. De VPM zal ook gemachtigd kunnen worden om haar participatie in Gimv geheel of gedeeltelijk te verkopen.
De heer Gryffroy benadrukte dat er momenteel geen plannen zijn om te verkopen, ook al gaan er volgens hem geruchten daarover in de pers. De Vlaamse Regering moet wel een keuze kunnen maken om haar participatie in dergelijke maatschappijen aan te houden of net niet. De huidige opgelegde participatie laat bovendien niet toe om sturend te werken.
In de algemene bespreking nam ook uw dienaar het woord, stellende dat het voorstel van decreet weliswaar maar enkele artikelen telt, maar dat de voorgestelde wijziging wel een zeer grondige bespreking verdient, ook gelet op de geschiedenis en de omvang van Gimv. De bondige toelichting van de heer Gryffroy stemt niet geheel overeen met wat in de pers kon worden vernomen. Daar pleitte een lid van de CD&V-fractie namelijk openlijk voor een Vlaamse aandeelhouder. Hij had blijkbaar ook al een idee van wie daarvoor in aanmerking komt. Uit een ander persbericht bleek dat de verkoop van de participatie van de VPM in Gimv voor onbepaalde tijd wordt uitgesteld, hoewel er volgens de toelichting nog geen concrete plannen waren.
Uw dienaar was het er wel mee eens dat Gimv vandaag wellicht onvoldoende sturing kan ervaren vanuit Vlaanderen en dat daar dus wellicht bijstelling mogelijk is. Maar deze decreetswijziging verdient een grondig debat. In welke strategie van de Vlaamse Regering past ze? Komt er een gehele of gedeeltelijke verkoop van de aandelen? Zal de opbrengst worden aangewend om meer zuurstof in de begroting te brengen of om investeringen meer gericht te laten verlopen? Er zijn immers nog noden bij de talrijke kmo’s en bedrijven in Vlaanderen. Op die vragen hadden we in de commissie graag een antwoord gekregen.
Namens CD&V nam de heer Bothuyne het woord. Hij stelde dat Gimv een heel belangrijke meerwaarde heeft gehad en nog steeds heeft voor de Vlaamse economie. Intussen kijkt deze investeringsmaatschappij in haar strategie ruimer dan Vlaanderen alleen. In haar geschiedenis heeft ze al voor meer dan 400 miljoen euro aan dividenden uitgekeerd. Bij eerdere verkopen werd al iets meer dan 580 miljoen euro aan meerwaarde gerealiseerd. En dan is er ook nog de toegevoegde waarde van alle participaties die Gimv heeft genomen en de jobs die daarmee binnen en buiten Vlaanderen werden behouden of gecreëerd.
Intussen heeft de Vlaamse overheid echter een sterk financieel-economisch beleid gevoerd met andere instrumenten die werden gecreëerd, zoals de Limburgse Reconversiemaatschappij (LRM) en het Participatiefonds Vlaanderen. Er is ook Gimv-XL, een fonds dat samen met de VPM werd opgericht en dat relevant blijft als verankeringsinstrument.
Net zoals bij andere overheidsparticipaties, ging de heer Bothuyne verder, wordt inderdaad het debat gevoerd over wat de mogelijkheden in de toekomst zijn. Het voorstel van decreet zorgt ervoor dat dit debat in alle vrijheid kan worden gevoerd en dat er vrij een keuze kan worden gemaakt. De mogelijkheid bestaat inderdaad om tot een verkoop over te gaan bij een kapitaalsverhoging, hoewel de heer Bothuyne meent dat die niet op korte termijn aan de orde is. Er zijn wel bezorgdheden, onder meer over de meerwaarde die kan worden gerealiseerd bij de verkoop en het belang daarvan voor de begroting en over de corporate governance en de vrijheid van de bestuurders, die ook mee door de Vlaamse overheid zijn aangeduid, om de beslissingen te nemen.
Vervolgens trad de heer Sanctorum het voorstel van ondergetekende bij om het debat in de commissie te voeren en dit in de vorm van een hoorzitting.
In zijn repliek stelde de heer Gryffroy dat er geen sprake is van een lichtzinnige beslissing. Het voorstel van decreet neemt enkel een grendel weg. De Vlaamse overheid behoudt de vrijheid om al dan niet mee te stappen in een kapitaalsverhoging van Gimv of om al dan niet aandelen te verkopen. Het heeft volgens de heer Gryffroy geen zin om een hoorzitting te organiseren over de strategie van een beursgenoteerd bedrijf.
Ondergetekende antwoordde daarop dat de meerderheidsfracties hadden gesteld dat het voorstel van decreet voor het zomerreces moet worden goedgekeurd en dat een lid van de meerderheid al had laten verstaan dat er een duidelijke voorkeur was voor een referentieaandeelhouder. Dit voorstel van decreet betreft duidelijk meer dan een louter technische operatie. Achter de schermen worden intussen gesprekken gevoerd die voor het parlement en het publiek verborgen blijven. Gimv mag dan een beursgenoteerd bedrijf zijn, met de Vlaamse overheid als referentieaandeelhouder heeft ze de plicht om transparant te zijn over haar strategie.
Bij de artikelsgewijze bespreking werden de artikelen 1 tot en met 4 zonder verdere opmerkingen aangenomen met 7 stemmen voor bij 1 onthouding. In de eindstemming werd het voorstel van decreet aangenomen met 8 stemmen voor bij 1 onthouding.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Alles is gezegd, voorzitter, maar om zeker te zijn dat iedereen het correct begrijpt... (Opmerkingen)
De Gimv die in 1980 werd opgericht en in 1995 naar de gewesten kwam... (Opmerkingen)
De heer Van Malderen heeft de minister opgevorderd, dat kan ik ook. U hebt zeer goed het verslag van de zitting gebracht.
Door de staatshervorming in 1980 kwamen de gewesten tot stand en in 1995 wordt dan de Vlaamse Participatiemaatschappij (VPM) opgericht. Ze houdt vanaf dat moment de aandelen van Gimv in portefeuille voor het Vlaamse Gewest. In 1997 komt Gimv op de Brusselse beurs. Door de aandelenverkopen, vooral in de periode 2005 en 2006, zakte het aandeel van de VPM tot ongeveer 27 procent.
Wat beheert Gimv momenteel? Ongeveer 1,8 miljard euro. Dat is uiteraard niet hetzelfde als de portefeuillewaarde. Die opereert ook internationaal in Frankrijk, Nederland en Duitsland. Er zijn vier basisdomeinen voor participaties met daarnaast nog investeringen in andere fondsen. We spreken over consumer goods, 24 procent, health & care, 10 procent, smart industries, 27 procent, sustainable cities, 15 procent en participaties in andere fondsen, 21 procent. Dan is er nog een saldo van 3 procent.
Wat zijn de vaststellingen? Vlaanderen kan niet sturend werken via dit te kleine aandeel. Dat is momenteel slechts ongeveer 27 procent. Het slot werkt voor beide partijen verlammend. Met dit voorstel van decreet wordt ervoor gezorgd dat een eventuele opportuniteit tot verkoop van aandelen bij een gunstig evoluerend economisch en beursklimaat niet zou worden gehinderd of vertraagd door decretale obstakels. Dat betekent echter zeker niet dat er een dringende noodzaak is tot verkoop. Het is gewoon een element van beheer als goede huisvader.
Het gaat om een beursgenoteerde vennootschap. Hoorzittingen organiseren is dan ook vrij moeilijk.
Mijnheer Van Malderen, u vraagt wat de strategie is. Die is zeer simpel. We willen ervoor zorgen dat beide partijen vrij zijn. Als Gimv wil groeien, moet dat kunnen zonder dat het noodzakelijk de Vlaamse overheid geld kost. De Vlaamse overheid kan eruit stappen wanneer ze wil. Ze maakt op dat ogenblik een afweging: wat is het dividend, is dit een opportuniteit en wat is de strategie van Gimv in het kader van een eventuele kapitaalsverhoging?
De Vlaams Participatiemaatschappij is decretaal verplicht om minstens 25 procent plus één aandeel van Gimv in de portefeuille te houden. Dit voorstel van decreet heft die verplichting op. Daarnaast worden ook de doelstellingen van VPM aangepast zodat VPM ook gemachtigd is om de participatie in Gimv geheel of gedeeltelijk te verkopen. Op deze wijze wordt decretaal een slot ontgrendeld. (Applaus bij N-VA)
De heer Van Malderen heeft het woord.
Voorzitter, ‘Het parlement zet de sprint in. De oppositie waarschuwt voor slordige wetgeving.’ Het is een kop vandaag in De Morgen. Het gaat over de schabouwelijke manier waarop de meerderheid de pensioenhervorming door het Federale Parlement wenst te jagen. Het had, minister, ook betrekking kunnen hebben op dit voorstel van decreet.
Wie goed kan tellen, heeft daarnet in het verslag kunnen horen dat onze fractie niet heeft deelgenomen aan de stemming in de commissie. We hebben dat gedaan uit onvrede omdat deze meerderheid dit voorstel van decreet met de karwats door het parlement wilde jagen, maar dan zelf in eerste instantie wel niet het quorum bereikte. We hebben dat ook gedaan uit onvrede en bezorgdheid om de lichtzinnige manier waarop hier met een beursgenoteerd bedrijf wordt omgesprongen.
Gomv is echt wel groot genoeg om er een degelijk debat aan te wijden. De heer Gryffroy heeft daarnet al gewezen op de 1,8 miljard activa die worden beheerd. Gimv investeert in 54 bedrijven die samen 6 miljard euro omzet boeken en die 26.000 personeelsleden tewerkstellen. Gimv leverde in het verleden 400 miljoen euro aan dividenden op. Eerdere verkopen leverden ons 580 miljoen euro op. Als je de huidige aandelen die de Vlaamse overheid bezit aan de huidige beurswaarde uitrekent, kom je ook aan iets van 300 miljoen euro. Er zijn in dit parlement al over heel wat mindere instrumenten en kleinere bedragen ethische debatten gevoerd. De cijfers zijn echt wel belangrijk genoeg om een degelijke inschatting te kunnen maken voor u straks op de rode dan wel de groene knop drukt.
Voor ons zijn alternatieven perfect bespreekbaar. Je kunt participaties gerust sturender maken dan ze vandaag zijn. Je kunt de instrumenten echt wel gerichter inzetten op transitie en innovatie in Vlaanderen. We moesten het stellen met de vrij droge motivering dat het iets technisch betrof. Daarom vroegen we een hoorzitting met de minister om te weten welke houding de Vlaamse Regering in deze aanneemt, om te weten welke strategie de Vlaamse Regering hanteert, om te weten hoe de Vlaamse Regering in de toekomst transitie en groei mogelijk zal maken en welke bestemming ze aan de vrijgekomen middelen door de verkoop wil geven. We wilden de SERV horen om te weten hoe de socio-economische stakeholders zich in deze verhouden tot die strategie en Gimv in het bijzonder. We wilden Gimv zelf horen. Mijnheer Gryffroy, een beursgenoteerd bedrijf horen is misschien niet gemakkelijk, maar moeilijk kan ook als men dat wilt. We wilden Gimv horen om te weten of de aanname van het expansieverhaal waar jullie betoog op is gebaseerd, klopt. We wilden vooral Gimv horen om te weten of de beweringen kloppen dat er nog geen concrete pistes werden onderzocht. Dat leken me gerede vragen te zijn, vragen die de meerderheid hardnekkig weigerde.
Collega’s, als men, ondanks heel grote verklaringen in de pers, steevast weigert om een debat ten gronde te wijden aan een zogenaamd technisch voorstel van decreet, als men steevast weigert dat anderen daarop hun visie zouden geven, als men zo herhaaldelijk en nadrukkelijk stelt dat er helemaal niets aan de hand is, dat het echt niet dringend is en dat er geen concrete plannen zijn, als men dat telkens opnieuw blijft zeggen, dan weet ik uit ervaring dat er wel degelijk iets meer aan de hand is. De vraag is: wat is er in dezen aan de hand? Waarom weigert men halsstarrig en met als enige motivatie dat het een technisch voorstel van decreet is dat vrijheid geeft, het debat ten gronde aan te gaan over strategie, over de toekomstvisie van ons economisch overheidsinstrumentarium? Gaat het over onenigheid binnen de meerderheid? Het zou kunnen. (Opmerkingen)
Iedereen die in het gebouw was, heeft de relatief gespannen reacties en het nauwelijks ingehouden gevloek gehoord toen collega Bothuyne als eerste naar de pers liep op het moment dat het voorstel van decreet werd ingediend. Daar was men niet zo blij mee. We hebben sinds kort een toetssteen daarvoor. Is het onenigheid binnen de meerderheid? Ik weet het niet. Mijnheer Bothuyne, ik laat het nog even in het midden, maar ik heb in elk geval geen tweet gezien van minister-president Bourgeois. We hebben dus niet vernomen wie de echte helden zijn, de anonieme roddelaars of de vuilspuiters, dan wel de journalisten die er hun kolommen mee vulden. Dus, of er onenigheid is binnen de meerderheid laat ik nog even in het midden.
Een andere mogelijkheid, die ik zeker valabel vind, is dat men net dat wil maskeren wat wij met een hoorzitting naar boven zouden willen krijgen. Wij wilden transparantie over die strategie met betrekking tot het economisch instrumentarium. We wilden duidelijkheid over de toekomst van de hefbomen. We wilden een visie horen. We wilden toetsen of er op het publieke forum een draagvlak was bij alle stakeholders. Collega’s, we wilden vooral de verzekering dat er achter de schermen al niet allerlei dingen bedisseld zijn. Zijn we, vanuit die veronderstelling en gezien het hardnekkige njet van de meerderheid, dan niet gedwongen om ook te concluderen dat er misschien geen strategie is, dat er misschien geen draagvlak is en dat er wel degelijk al allerlei dingen zijn bedisseld? Ik mag hopen van niet.
Minister, ik ben dus des te blijer dat u hier bent, want ik wil me vandaag in dezen even rechtstreeks tot u richten. Wat ons immers eigenlijk nog meer zorgen baart, is dat we via diezelfde artikels in de pers vernamen dat de huidige voorzitter van Gimv plannen had om zelf Gimv over te nemen. Nu is de vrijheid van initiatief wettelijk geregeld, maar die voorzitter is wel benoemd door de Vlaamse Regering. Dat roept dus toch wel een aantal vragen op over corporate governance. Dat roept toch wel vragen op over deontologie.
Collega’s, ik maak me in dezen weinig illusies. Als dit voorstel van decreet wordt goedgekeurd, dan moet het toch wel duidelijk zijn dat twee petjes niet kunnen. Minister, dan zou u toch wel een goed gesprek moeten hebben met de voorzitter over corporate governance. Dan moet u toch wel duidelijk maken dat het petje van voorzitter niet samengaat met het petje van potentieel overnemer. Ik had daar graag van u en voor iedereen een duidelijk antwoord op gehad.
Collega’s, ik vat samen. Dit voorstel van decreet is een voorbeeld van hoe het niet moet. Er wordt al te lichtzinnig omgesprongen met een beursgenoteerd bedrijf, zonder strategie, zonder transparantie. Aan de collega’s van de meerderheid die vrijheid zullen vooropstellen, zeg ik: vrijheid zonder transparantie is een garantie op willekeur, en dat willen we niet. Het Vlaams economische overheidsinstrumentarium werd hier de afgelopen weken en maanden in de pers dan weer eens in de markt gezet en de volgende dag gewoon weer in de lade gestopt, als betrof het de eerste de beste tegen afbraakprijs te verkopen winterjas.
Collega’s, we zijn vandaag 24 juni. De zomerkoopjes starten pas op 1 juli. Als u een eenvoudige winkelier was, was u nu al lang op de vingers getikt door de Economische Inspectie – en terecht. Moge het duidelijk zijn dat wij dit decreet niet zullen goedkeuren. (Applaus bij sp.a en Groen)
De heer Diependaele heeft het woord.
Eerst en vooral: het gaat hier wel degelijk om een technische aanpassing om de vrijheid te verlenen aan de betrokken partijen. De heer Gryffroy heeft dat heel duidelijk gemaakt.
Mijnheer Van Malderen, ik heb twee vragen voor u. Ik ben absoluut niet ongevoelig voor uw pleidooi voor transparantie, strategiebepaling en dergelijke meer. Maar je moet natuurlijk een afweging maken. Hoe ga je dat, als het gaat over een beursgenoteerd bedrijf, combineren met wat eigenlijk nog een hoger goed is, namelijk het belang van de Vlaamse belastingbetaler? Dat is wat hier vooropstaat. Dan is het onverstandig om daarover heel breed een groot debat te voeren.
Mijnheer Van Malderen, ik kom tot mijn tweede punt - en dat is echt wel een dooddoenertje. Waar waren al uw mooie principes over hoorzittingen, strategiebepalingen en transparantie toen het over een ander beursgenoteerd bedrijf ging, namelijk Electrawinds? Want toen was dat het argument om het ook allemaal niet te doen. Kom hier nu dan niet de hypocriet uithangen dat het plots wel allemaal moet. Toen kon het ook niet! (Applaus bij de N-VA)
Mijnheer Diependaele, u zou iets meer respect mogen hebben voor deze instelling en voor uw job. Wij hebben gevraagd om in dit parlement een debat te voeren over dit bedrijf, over deze instrumenten. Uw meerderheid heeft dat geweigerd met als argument dat het beursgenoteerd is. Maar dat heeft leden van diezelfde meerderheid en uw regering niet belet om ten aanzien van de pers daarover grote verklaringen af te leggen. De lichtzinnigheid enzovoort die u ons aanwrijft, dat is de balk in uw eigen oog die u nu voor het gemak even niet ziet.
Nee, inderdaad, verklaringen in de pers zijn in dat opzicht niet verstandig. Ik zal dat zeker niet ontkennen. Het feit dat het beursgenoteerd was, was niet de enige reden. Het feit is evengoed dat het op dit moment niet relevant is. Er zijn geen plannen. Dat is u bevestigd geweest.
U hebt trouwens niet gereageerd op mijn vraag waar die principes waren toen het over Electrawinds ging.
Als er dan toch echt geen plannen zijn, waarom staat in de pers dan dat de plannen in de koelkast zijn gestopt? Als er geen plannen zijn, kun je toch niets in de koelkast stoppen?
Minister Muyters heeft het woord.
Mijnheer Van Malderen, u hebt nu al een paar keer gevraagd wat de visie is. Ik zal het u vertellen. Ten eerste is het zo dat ik niet verantwoordelijk ben voor wat een voorzitter wel of niet aan initiatieven neemt. Dat is nogal duidelijk. Als minister Vandeurzen initiatieven neemt, is het aan hem om initiatieven te nemen. Ik kan u wel zeggen wat het standpunt van de Vlaamse Regering is. Ons standpunt is dat we Gimv niet meer zullen zien als een economisch overheidsinstrumentarium. De heer Gryffroy heeft dat ook naar voren gebracht. Als je in een beursgenoteerd bedrijf slechts 26,83 procent hebt, dan kun je daarin te weinig sturen om als overheidsinstrumentarium een aantal richtingen door te geven.
Ten tweede vinden we het een goed initiatief om nu de grendel weg te nemen. Waarom nu? Omdat het een moment is waar er geen concrete plannen bestaan. Als we spreken over een beursgenoteerd bedrijf, kun je beter grendels wegnemen op het moment dat er geen concrete plannen bestaan. Als je dat doet als er wel concrete plannen zijn, heeft dat een invloed op prijzen. Bij beursgenoteerde bedrijven is dat niet ideaal.
Waarom is het mogelijk naar de toekomst toe? Ten eerste omdat het niet meer een overheidsinstrument is waar we voldoende kunnen sturen. Ten tweede zou het kunnen dat we in de toekomst de groei van Gimv hypothekeren. Op het moment dat zij een kapitaalsverhoging willen doen, zoals de heer Gryffroy naar voren heeft gebracht, moeten wij ofwel meegaan ofwel verwateren. Maar dan zit je met dat decretale gedeelte, waarbij wij niet mogen zakken onder de 25 procent. Dan zouden we de groei van Gimv in de toekomst kunnen hypothekeren. We zullen zien wat de actie is als Gimv haar kapitaal wil verhogen, maar dan zijn we niet meer gebonden met dit artikel.
Je weet natuurlijk nooit of er op een bepaald moment de opportuniteit is om de keuze te maken. Het zal een afweging zijn, waarbij bijvoorbeeld ook de hoogte en de dividendenpolitiek van de toekomst een onderdeel kunnen zijn om een beslissing te nemen. Maar neen, er zijn vandaag dus geen plannen.
Ik wil reageren omdat de minister op een belangrijke vraag niet echt geantwoord heeft. Eerst en vooral denk ik dat het zonneklaar is dat er wel degelijk plannen zijn, dat deze bediscussieerd zijn en dat er een grendel moest worden weggenomen om ze te realiseren. Collega’s, waarom doet men anders eerst een poging om dit te regelen via het programmadecreet? Waarom wordt het er dan uitgehaald en moet het vervolgens gaan via een voorstel van decreet van de voorzitter? Waarvoor dank, voorzitter. Zeggen dat dit een voorstel is van de meerderheid, vanuit een bevlogenheid en bekommernis ten aanzien van het economisch instrumentarium, klopt mordicus niet. Dit is een verkapt voorstel van de regering, dat door de voorzitter van dit parlement zelf uit het programmadecreet is gehaald. Het moest vervolgens mordicus voor het reces, voor de zomervakantie, door het parlement worden gejaagd. Als er geen concrete plannen zijn, als er geen urgentie is, waarom dan die drang, voorzitter? Waarom holderdebolder als het niet nodig is?
Minister, u zegt dat de initiatieven van de voorzitter de initiatieven van de voorzitter zijn. Dat is juist. Maar ik kan mij toch niet voorstellen, op het moment dat hier wordt gestemd over een voorstel van decreet, dat dit de vrijheid geeft om een uittreden van de Vlaamse Regering te organiseren, en dat daar een voorzitter zit die zelf al in de pers heeft laten verklaren en verklaard heeft dat er wel interesse is. Dat hij dan zelf die verkoop organiseert! Dat zijn toch twee petjes die je niet kunt verenigen? Minister, ik wil u vragen om daarover een degelijke dialoog op te zetten, om uit te sluiten dat daar enige schijn van vermenging van petjes zou kunnen gebeuren.
Ten slotte, minister, en dat is fundamenteel: u zegt dat Gimv niet meer tot het instrumentarium behoort zoals wij dat zien. Je kunt daarover een debat voeren. Met veel plezier. Maar toon ons dan tenminste welke richting u wel inslaat. In dit geval is het gewoon richtingloos, de vrijheid geven, vrijheid zonder transparantie, vrijheid zonder visie. Dat is willekeur.
Ik heb de visie gegeven over dit instrument. U vraagt naar alle instrumenten. Het gaat hier over Gimv. Ik geef u de visie over dit instrument. Wij zien dit instrument niet meer als een overheidsinstrument omdat het een beursgenoteerd bedrijf is waar wij een onvoldoende percentage hebben om het zelf nog volledig of voldoende te kunnen richten.
Ik denk dat u zich vergist. Ik heb nog nooit geweten dat de voorzitter van Gimv de aandelen van een van zijn aandeelhouders zou gaan verkopen. U zei letterlijk: “Hij is dan zelf de verkoper voor iets waarvoor hij zelf geïnteresseerd is.” Het zal natuurlijk de Vlaamse Regering zijn die de verkoop van zijn aandelen organiseert. Wij zullen dat doen zoals dat moet: met de nodige bevraging, met de nodige doorzichtigheid en transparantie. Maar dat doe je ook voor een beursgenoteerd bedrijf. Je hangt dat niet aan de grote klok, je doet dat volgens de regels van de kunst van verkoop van 25 procent of 26,33 procent.
De heer Schiltz heeft het woord.
Mijnheer Van Malderen, u probeert hier een bewijs uit het ongerijmde te lanceren. U probeert toch maar te bewijzen dat iets wat niet bestaat wel bestaat. Dat is toch compleet van de pot gerukt.
Bovendien wordt dit debat een debat over het geslacht der engelen: “Ja, maar ik leid toch af, je voelt toch dat, en de spanning en de snelheid, dat moet er toch haast op wijzen dat…” Natuurlijk niet. Het staat als een paal boven water dat deze regering het overheidsinstrumentarium van de Vlaamse Regering en de Vlaamse overheid slanker en efficiënter wil maken. Het is evenzeer duidelijk, en daar is geen debat voor nodig, dat de PMV, met het beperkte aandeel dat ze nog in Gimv heeft, geen economisch beleid kan voeren. De portefeuille waarin Gimv zit, heeft al helemaal niets meer te maken met Vlaams economisch beleid. Daarnaast is het zo dat de PMV, de LRM en nog een hele reeks andere instrumenten wel dit beleid voeren. Om nu zo op dit kleine onderdeel zout te leggen, dat is kwaadwillig. Natuurlijk willen wij dit voorstel erdoor jagen, omdat het ons eigen voorstel is, omdat het enige wat u probeert te bereiken met hoorzittingen de boel vertragen is en overal een waas van onkiesheid over hangen.
Het expansieverhaal is door de minister duidelijk ontkracht. Er is momenteel geen plan. Alleen willen wij ver van elk vermoeden blijven – en dat wil ik toch ten zeerste benadrukken – dat er hier snel een wetje door het parlement zou moeten worden gejaagd omdat er al iets beslist is. Om ver van die indruk te blijven, moet dit zo snel mogelijk gerealiseerd worden.
Als u nu denkt dat de snelheid en de gedrevenheid waarmee het parlement zijn eigen voorstel van decreet behandeld wil zien, vergelijkbaar is met de complexiteit van een pensioenhervorming, dan gaan we nog veel lange debatten hebben over misschien wel de kleur van dit parlement zelf of de manier waarop de commissievoorzitter u aanspreekt. Alleszins is het duidelijk dat dit voorstel van decreet dat ik zelf mee heb ingediend, een voorbeeld is van hoe een efficiënte, slanke en transparante overheid met de middelen van haar burgers omgaat.
Mijnheer Van Malderen, ik heb een zinnetje niet uitgesproken op de tribune, maar nu ben ik er wel toe verplicht. Het gaat om een beursgenoteerde vennootschap, en geen politieke spelletjes. Dat is wat u nu probeert te doen. U probeert spoken te creëren. U hebt er blijkbaar geen begrip voor dat het in het leven soms eenvoudig kan zijn. Zoals ik verschillende keren heb gezegd in de commissie, is het heel simpel: het is een technisch voorstel van decreet. We willen gewoon een slot ontgrendelen. In een moderne bedrijfsvoering bestaat het niet dat men elkaar zo kan gijzelen. Dus nemen we dat slot weg.
Wij moeten geen uitspraak doen over wat Gimv wil en niet wil, en van plan is enzovoort. Dat is de taak van de vennootschap met al haar aandeelhouders. Vlaanderen ziet dat je met 27 procent niet sturend kunt werken. Dan moet je durven zeggen dat je dat slot weghaalt en elkaar de vrijheid geeft. Dan kunnen we eventueel verkopen als de gelegenheid zich voordoet, in functie van wat er gebeurt met dividenden.
Zo simpel is het, niet meer dan dat. Voor u is het blijkbaar moeilijk om de discussie hiertoe te beperken. U wilt er van alles bij halen.
Ik neem akte van het feit dat we de lat te hoog leggen. We vragen niet naar strategie, naar visie, naar transparantie, dat is allemaal niet nodig. We leggen de lat te hoog, het moet simpel.
Mijnheer Gryffroy, u hebt het over de aandeelhouders die de koers moeten uitstippelen. Die aandeelhouders zijn wij, met zes miljoen Vlamingen. We zijn referentieaandeelhouder voor 27 procent, en we hebben recht op een betere behandeling in dit dossier. (Applaus bij sp.a)
Mijnheer Van Malderen, als u zo spreekt over strategie, waar was u met uw vragen tijdens de bespreking van de beleidsnota eind 2014? Dan kon u daarover hebben gesproken. Als we nu een simpel voorstel van decreet willen doorvoeren dat een slot ontgrendelt, wat is daar in godsnaam het probleem mee? Waarom moet het altijd zo ingewikkeld zijn?
De strategie is heel duidelijk: voor ons is het instrument PMV. Wat willen we daarmee doen? Een vereenvoudiging. Vandaag hebben we een hele hoop instrumenten. We willen elk van die instrumenten evalueren en uitzoeken hoe die inspelen op de fases in een onderneming. We willen waar er een marktfalen is in de ondersteuning van ondernemingen, nagaan welke rol PMV daar kan innemen en hoe de bestaande instrumenten kunnen worden gekoppeld, zodat de communicatie naar die bedrijven eenvoudiger is. Dat is de strategie, heel eenvoudig uitgelegd. Ik kan daarover in detail gaan, maar dat is de essentie. Het is een duidelijke en ook een vanzelfsprekende strategie.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Mijnheer Van Malderen, u bent al de hele tijd uw ongelijk aan het bewijzen. U kwam hier met de stelling dat er geen debat mogelijk was over een belangrijke zaak. We zijn al een hele tijd bezig met dat debat te voeren. Morgen hebt u zelf een vraag om uitleg laten agenderen over overheidsparticipaties en -instrumentarium. Het debat wordt dus wel gevoerd.
Ik heb daarbij bezorgdheden genoteerd over het belang van de Vlaamse belastingbetaler en de waarde van de aandelen. Ik heb bezorgdheden genoteerd over corporate governance, over verankering. Dat was ook aan de orde in het andere dossier over Indaver. Dat zijn allemaal terechte bezorgdheden. Ze zijn geuit in het kader van dit debat. Ze zullen worden meegenomen in de bepaling van de strategie.
Dank zij dit voorstel van decreet wordt het debat mogelijk, de grendel wordt weggenomen en er kan vanaf nu een debat worden gevoerd over wat Vlaanderen wil doen met zijn overheidsinstrumentarium, dat de voorbije jaren sterk is uitgebouwd rond PMV, Gimv, LRM en met het nieuwe instrument van het Participatiefonds dat dank zij de zesde staatshervorming bij ons komt. Het debat krijgt dus zeker alle kansen, net dank zij dit voorstel van decreet.
De heer Rzoska heeft het woord.
Voorzitter, collega's, ik verduidelijk de positie van mijn fractie. In het verslag staat dat we ons hebben onthouden. We steunen het idee van de decreetindieners. We begrijpen ook de techniek die wordt gebruikt om niet langer automatisch mee te gaan wanneer Gimv een kapitaalverhoging doorvoert. Toch onthouden we ons. We kunnen een aantal punten niet zomaar onder de mat vegen. Ik vond het goed dat u hier komt antwoorden, minister. Maar er zijn opmerkingen gemaakt en een aantal zaken gebeurd die ons verontrusten. Ik zal niet opnieuw het debat openen, maar er zijn mededelingen in de pers gebeurd die minder op hun plaats waren en enige bezorgdheid creëerden. Niet door u, minister.
De heer Diependaele heeft op dat punt gelijk. We hebben dat in de vorige legislatuur geprobeerd. We hebben geprobeerd om hoorzittingen over een dossier uit de vorige legislatuur te laten organiseren. Dat is niet gelukt, en dat vond en vind ik jammer. We hebben toen de PMV gehoord, maar veel verder zijn we niet geraakt. Het is nog steeds een van de grote frustraties – ook bij mij – omdat we op dat vlak niet de transparantie hebben gekregen die we nodig hebben. Mijn fractie zal zich dus onthouden, maar we staan wel achter het principe van het loslaten van de grendels.
Ik doe een ultieme poging om toch een helder antwoord te krijgen, minister. U zegt dat u zelf nog geen verklaringen in de pers hebt afgelegd. Ik heb hier voor mij een artikel van 9 juni 2015 uit De Standaard liggen, met als titel ‘Overheid stelt privatisering Gimv uit’. In de derde alinea staat dit: “Nochtans hadden enkele Vlaamse investeerders rond Gimv-voorzitter Urbain Vandeurzen aangegeven dat ze de rol van de overheid wilden overnemen. Maar minister-president Geert Bourgeois heeft volgens verschillende bronnen laten weten dat wat hem betreft er geen operatie op korte termijn komt. En dat is ook het standpunt van de Vlaamse minister van Economie Philippe Muyters.” U zegt dus dat er plannen zijn, maar dat u daar niet in mee stapt. (Opmerkingen van minister Muyters)
Het gaat over een openlijke kandidatuur van een voorzitter die door de Vlaamse Regering is aangeduid. Is het nu zo moeilijk om onomwonden en duidelijk te zeggen dat het niet kan dat op het ene moment het petje van bestuurder van de Vlaamse overheid wordt opgezet en op een ander moment het petje van kandidaat-overnemer van datzelfde overheidsbedrijf? Is het zo moeilijk om dat hier zwart op wit te zeggen? (Applaus bij sp.a)
Mijnheer Van Malderen, u vraagt duidelijkheid. Ik stel voor dat u het verslag erop naleest. U zult dan kunnen vaststellen dat ik heb gezegd dat de Vlaamse Regering geen plannen heeft om te verkopen. De Vlaamse Regering heeft geen plannen om te verkopen. Wat u hebt voorgelezen, is hetzelfde: de Vlaamse Regering heeft geen plannen om te verkopen. Ik zie het verschil niet. U wel? De Vlaamse Regering heeft geen plannen om te verkopen. Zegt u me eens waar de onduidelijkheid zit. Of de verklaringen van de heer Vandeurzen waar zijn, weet ik niet. Ik heb dat artikel niet geschreven. Ik wens me daar ook niet over uit te spreken. Maar als er een proces om te verkopen komt, dan zal dat volgens de regels van de kunst gebeuren. (Opmerkingen van de heer Renaat Landuyt)
Dat heb ik ook gezegd, mijnheer Landuyt.
Het komt op hetzelfde neer als datgene wat de minister zegt: met veel bravoure uit een krantenartikel citeren waarin uiteindelijk hetzelfde staat als wat hier wordt gezegd, daarmee belanden we in een kinderachtig welles-nietesspelletje. (Applaus bij de N-VA)
De Vlaamse belastingbetaler wordt daar geen zier mee vooruitgeholpen.
Het parlement moet niet discussiëren over de duistere verlangens van eenieder die niet verifieerbaar zijn, mijnheer Van Malderen. Ik stel voor dat we dat ook niet langer doen over uw verlangens, om de boel hier te belazeren met het zoeken van spijkers op laag water.
Daarmee neemt u het voorzitterschap van dit parlement over, en zegt u eigenlijk dat we nu eigenlijk deze bespreking moeten stopzetten.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het voorstel van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2014-15, nr. 378/1)
– De artikelen 1 tot en met 4 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van decreet houden.