Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Lieten heeft het woord.
Minister, we hebben de voorbije dagen in verschillende kranten kunnen lezen dat 43 professoren van verschillende Vlaamse universiteiten een oproep hebben gelanceerd. Zij zeggen dat het onbegrijpelijk is dat Vlaanderen de investeringen in natuur en milieu wil terugdraaien. Ze zeggen dat belangrijke beslissingen om die natuur te beschermen, uitblijven. Ze zeggen dat ze ook zeer ongerust zijn over de voorstellen die nu circuleren om uitvoering te geven aan het Natuurdecreet. Daaruit zou blijken dat er minder geld beschikbaar zou zijn voor het beheer van natuurgebieden en voor de natuurverenigingen die daar met vrijwilligers aan werken. Ze zeggen dat dat geen slim beleid is en dat op die manier de klok twintig jaar wordt teruggedraaid.
Minister, als 43 professoren samen zo’n manifest publiek maken, weten we dat het ernstig is. Professoren kruipen immers niet zomaar iedere dag in de pen om een opiniestuk te schrijven, en zeker niet met 43 professoren van verschillende universiteiten samen. We moeten dat dus ernstig nemen. Ik vind ook dat we die professoren moeten horen in het parlement. We moeten kunnen luisteren naar hun wetenschappelijk onderbouwde inzichten en naar hoe ze daarmee omgaan. Ik zal dan ook in de commissie voorstellen dat we daar een hoorzitting over houden.
Maar wat gaat u doen, minister? Hoe gaat u reageren op die oproep van die 43 professoren tot meer natuurbescherming?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Collega Lieten, u hebt ook mijn reactie kunnen lezen op de vrije tribune die gisteren verschenen is. Ik vind dat wij in Vlaanderen moeten investeren in natuur en dat dat ook best geld mag kosten. Ik heb voor u een aantal grafiekjes meegebracht. Er wordt immers vaak met cijfers gegoocheld, en dus is het goed om de feiten even voor ogen te houden.
Ik heb hier een grafiekje bij waarop u kunt zien dat er een duidelijke stijging is, en dat die stijging ook aanhoudt. Het gaat over het budget dat effectief naar natuurbeheer gaat in Vlaanderen. U ziet hier een forse stijging. Men zegt dat de klok twintig jaar wordt teruggedraaid, maar u ziet hier dat het twintig jaar geleden nul was en dat er sindsdien een forse stijging is geweest. Ook de voorbije vijf jaar, op momenten dat wij hier allemaal serieuze inspanningen hebben moeten doen om te zorgen dat het budget in evenwicht was, hebben wij ervoor gezorgd dat het budget voor effectief beheer van natuur de hoogte is ingegaan. Het effect daarvan is dat het aantal hectare in effectief natuurbeheer de voorbije vijf jaar met 45 procent is toegenomen. Ook die cijfers kan ik u hier voorleggen.
En natuurlijk is dat ook samen onze verdienste. De vorige legislatuur zat u namelijk mee in de Vlaamse Regering. Wij hebben toen onze verantwoordelijkheid genomen. U ziet dat we een stijging hebben gerealiseerd van 45 procent. Er zijn dus veel meer hectaren effectief in natuurbeheer.
Eén zaak hebben we wel moeten beslissen, naar aanleiding van de begrotingsaanpassing 2015. Ook dat wil ik heel graag even duiden. U weet dat we in totaal met de Vlaamse Regering 330 miljoen euro moesten besparen. Wat hebben we gedaan? We hebben niet bespaard op budgetten die naar terreinbeherende verenigingen gaan. We hebben niet bespaard op budgetten die naar effectief natuurbeheer gaan. We hebben wel naar onszelf gekeken.
Wat hebben we beslist, uit noodzaak, aangezien elk departement moest besparen? We hebben gezegd dat deze Vlaamse Regering de 20 miljoen euro per jaar die de Vlaamse overheid zelf investeert om eigendom te verwerven – alleen eigendom te verwerven – voor één jaar naar 10 miljoen euro per jaar zou brengen. Dat gaat over aankopen die de overheid zelf doet: parken, kastelen en natuurgebieden. Het gaat niet over extra natuur die wordt gecreëerd. Wij hebben zelf als overheid beslist dat het voor één jaar een lager budget is. Nogmaals: de budgetten voor effectief beheer, voor terreinbeherende verenigingen, zijn gestegen.
Minister, er wordt verwezen naar de poldergraslanden. Ik maak mij sterk dat wij daarvoor heel binnenkort een goede, juridisch robuuste oplossing zullen vinden binnen deze Vlaamse Regering.
Ook het nieuwe Natuurdecreet hebben wij samen goedgekeurd tijdens de vorige legislatuur. Het is ook goedgekeurd in dit Vlaams Parlement. Wat zegt dat nieuwe Natuurdecreet? Dat iedereen aan natuurbeheer kan doen en dat daarvoor dezelfde budgetten ter beschikking staan. Daarop wordt dus niet bespaard. Hetzelfde budget blijft ter beschikking voor iedereen die aan natuurbeheer doet. Ook daar is er geen besparing in Vlaanderen. (Applaus bij CD&V)
Minister, de uitdaging bestaat erin om een geïntegreerd beleid te maken en niet uit te gaan van het feit dat er een tegenstelling zou zijn tussen economie en natuur, zoals die discussie met de poldergraslanden nu ook wordt gevoerd. We moeten de natuur niet opsluiten in de reservaten en dan proberen de economie meer ruimte te geven, maar naar een globaal beleid gaan.
Minister, ik heb het gevoel dat u daarin onvoldoende wordt gesteund door uw coalitiepartners. We hebben het in de vorige actuele vraag gehad over de relatie tussen mobiliteit en ruimtelijke ordening. We hebben het gehad over het klimaatbeleid en de relatie met de minister van Energie. We hebben het de voorbije tijd gehad over verschillende dossiers waarin we merken dat deze regering stilstaat.
Minister, wordt u wel gesteund door uw coalitiepartners N-VA en Open Vld in uw pogingen om naar een duurzaam Vlaanderen te gaan?
De heer Sanctorum heeft het woord.
Minister, ik weet ondertussen dat het niet veel zin heeft om u te confronteren met de harde realiteit. Het aankoopbudget van het Agentschap voor Natuur en Bos is gehalveerd. U hebt er zelf naar verwezen. In de praktijk betekent dat dat er dossiers worden stopgezet door uw administratie.
De aankoopbudgetten voor terreinbeherende verenigingen zijn het afgelopen jaar gedaald. Ik kan u ook de grafieken laten zien, hoor. Ik kan hetzelfde spelletje spelen als u doet. Wat de afbakening van natuur- en bosgebieden betreft, is er het afgelopen jaar bijna niets gebeurd. Maar, minister, wat doet u, in plaats van die bezorgdheden die opborrelen in de samenleving aan te grijpen om uw beleid te versterken? U gaat tekeer als een duivel in een wijwatervat om uzelf vrij te pleiten. Het is gewoon bedroevend.
Daarom heb ik ook een actuele vraag ingediend over dit onderwerp, maar niet ten aanzien van u, omdat ik weet dat dat geen zin heeft, maar wel ten aanzien van de minister-president.
De heer Sintobin heeft het woord.
Voorzitter, ten eerste vind ik het altijd een beetje vervelend als debatten en vragen hier worden aangestuurd door – in dit geval veertig – professoren. We hebben een tijd geleden een klimaatdebat gevoerd op vraag van elf BV’s. Ik zou zeggen: laat ons elk onze agenda bepalen.
Ten tweede wil ik iets zeggen over de uitvoering van het Natuurdecreet. Ik heb uw Vrije Tribune gelezen, minister, en kan mij daarin grotendeels terugvinden. Maar ik zou er toch op willen aandringen dat u zo snel mogelijk uitvoering geeft aan het Natuurdecreet en zo snel mogelijk een beslissing neemt – ik denk dat u juni beloofd hebt – wat betreft de poldergraslanden.
Ten derde kan ik mevrouw Lieten op één vlak wel volgen. Ik hoop dat de heer Vandaele de moed zal hebben in verband met deze actuele vraag het woord te nemen. Dit is het zoveelste dossier in verband met milieu, natuur en landbouw dat de tegenstellingen tussen CD&V, met u als minister, en de coalitiepartner N-VA laat opborrelen.
Minister, het interview met de heer Sanctorum en de heer Vandaele lijkt wel een motie van wantrouwen tegen uw beleid. Van de heer Sanctorum kan ik dat natuurlijk begrijpen. Ik hoop evenwel dat de heer Vandaele dit even kan toelichten.
De heer Vandaele heeft het woord.
Mijnheer Sintobin, u moet het artikel natuurlijk goed lezen.
Minister, u kent mijn bezorgdheid als het om milieuthema’s gaat. Dit geldt zeker voor de poldergraslanden die hier daarnet zijn vermeld. Ik heb u die bezorgdheid enkele weken geleden nog vanop de tribune trachten duidelijk te maken. Ik heb dat gedaan op een liefdevolle wijze, zoals mevrouw Van Volcem dat pleegt te doen.
Vandaag hebt u in De Standaard verklaard dat enkele leden van het Vlaams Parlement hebben geprobeerd met betrekking tot de graslanden zelf een compromis tussen natuur en landbouw uit te werken. Dat is iets wat we allemaal nastreven. Volgens u is dit compromis juridisch echter niet voldoende robuust. U hebt die woorden daarnet nog zelf op het spreekgestoelte uitgesproken.
Als een dergelijk compromis wordt uitgewerkt en u op een schoteltje wordt aangeboden, zou u dat volgens mij met beide handen moeten aangrijpen en vervolgens uitvoeren. Indien u dat wilt, mag u het nog robuuster maken. Ik hoop en maak me sterk dat u dit vooralsnog zult doen. Op die manier zullen we een stap vooruit kunnen zetten.
Mevrouw Lieten, als ik namens de N-VA mag spreken – wat ik in dit geval mag doen – kan ik u verzekeren dat u er geen nanoseconde aan moet twijfelen dat die steun voor een sterk natuur- en milieubeleid er is. (Applaus bij Groen)
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Voorzitter, in het opiniestuk stellen de 43 wetenschappers en professoren duidelijk dat landbouw en natuur elkaar kunnen versterken. Onze fractie is hier ook van overtuigd. We kennen allemaal tal van lokale projecten waarbinnen natuur en landbouw elkaar versterken en waarvoor een breed maatschappelijk draagvlak bestaat.
De polarisatie tussen landbouw en natuur, die nu al een heel politiek werkjaar aan de gang is, levert geen enkele toegevoegde waarde op. Veel dossiers worden symbooldossiers, wat tot stilstand kan leiden.
Minister, de natuur en het leefmilieu zijn van iedereen. U hebt net aangetoond dat op het natuurbeleid niet wordt bespaard. In plaats van de zaken in het Vlaams Parlement verder te polariseren, moeten we onze krachten bundelen.
Mevrouw Lieten, wat weerhoudt u en uw fractie ervan ook jullie schouders te zetten onder de uitvoering van het Natuurdecreet, dat in mei 2014 door het Vlaams Parlement is goedgekeurd? (Applaus bij CD&V)
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, er is daarnet naar de N-VA en naar Open Vld verwezen. Uiteraard steunen we u. Het is logisch dat in verband met belangrijke dossiers de knopen snel worden doorgehakt. We steunen u. We moeten ervoor zorgen dat goede beslissingen worden genomen en dat er goede oplossingen komen.
Het gaat inderdaad om belangrijke dossiers, zoals het dossier van de poldergraslanden. We hopen dat er snel een beslissing naar voren zal komen. Uiteraard steunen we u en hopen we dat de knopen zo snel mogelijk en zo goed mogelijk zullen worden doorgehakt.
We zijn zeer blij dat u de beleidsdomeinen Landbouw en Leefmilieu nu onder uw bevoegdheden hebt. We zijn van mening dat landbouw en natuur hand in hand moeten gaan. Dit is voor u zeer grote uitdaging en we wensen u dan ook veel succes. U moet die knopen zo goed mogelijk doorhakken. Landbouw en natuur moeten hand in hand gaan. (Applaus bij Open Vld)
Collega’s, ik wil nog eens herhalen dat het nieuwe Natuurdecreet, dat vorig jaar in mei goedgekeurd is, toch wel op een heel ruime steun in het Vlaams Parlement kan rekenen. Het is goedgekeurd in de vorige legislatuur toen wij een coalitie hadden van sp.a, N-VA en CD&V. Het is ook nog eens bevestigd deze legislatuur, met Open Vld erbij. Er zijn dus vier grote democratische partijen die dit mee ondersteunen.
Wat zijn de principes uit dit nieuwe Natuurdecreet? Dit heeft niets maar dan ook helemaal niets te maken met besparingen. Europa heeft op een bepaald moment het signaal gegeven dat een aantal lidstaten hun regelgeving moesten aanpassen omdat een aantal organisaties een te grote monopoliepositie hadden verworven. We hadden regelgeving die op het lijf geschreven was van een aantal organisaties. Dat kwam erop neer dat alle geld waarin was voorzien voor natuurbeheer, richting een beperkt aantal organisaties ging.
Wat zegt Europa? Je moet nieuwe regelgeving maken, heel breed gedragen, die het natuurbeheer voor iedereen openstelt. Maar je moet daar natuurlijk ook goede doelstellingen aan verbinden. Dus iedereen die het engagement aangaat om natuurdoelen te realiseren, kan op dezelfde budgetten, dezelfde subsidies rekenen vanuit de overheid. Dat is wat wij hier in het Vlaams Parlement hebben goedgekeurd.
Het klopt dat wij dat nu gaan uitvoeren. Het komt erop neer dat wie gelijke inspanningen doet, ook een beroep kan doen op dezelfde subsidies. De pot die beschikbaar is, blijft daar, en daar is niet op bespaard, collega’s. Daar is niet op bespaard. Dat is een budget dat vastligt en ter beschikking is voor de uitvoering van dat Natuurdecreet.
Ik ben het eens met de collega’s die zeggen dat van een polarisatie tussen natuur en landbouw niemand beter wordt. Dat is ook niet wat deze Vlaamse Regering wil doen. Ik ervaar voldoende steun binnen de Vlaamse Regering, collega Lieten, zoals ik ook van u die steun heb ervaren in de vorige legislatuur. Ik ervaar van iedereen steun om daar effectief werk van te maken en te zorgen dat we verder kunnen investeren in natuur in Vlaanderen. Mocht dat uw grote zorg zijn, dan kan ik die bij dezen absoluut wegnemen. Ook de collega’s in het parlement uit de verschillende fracties hebben dat ook nog eens heel effectief herhaald en heel effectief benadrukt.
Men kan natuurlijk van alles zeggen. Men kan met cijfers goochelen, collega Sanctorum. Ik heb hier de cijfers bij mij. Ik kan toch alleen maar herhalen dat de oppervlakte in effectief natuurbeheer in 2009 54.000 hectare bedroeg en dat dat in 2014 78.000 hectare is. Dat is een toename met 45 procent. Dat is een inhaalbeweging die nooit gezien is en een serieuze stijging van de budgetten, en dat in tijden dat er budgettaire krapte is.
Collega’s, wat de poldergraslanden betreft, zitten wij perfect op dezelfde lijn, ook collega Wilfried, namelijk dat wij naar een oplossing willen gaan. (Rumoer)
Wij moeten ervoor zorgen dat ze worden beschermd op een goede manier. Ook daar ben ik ervan overtuigd …
Ik word er emotioneel van.
Ik ben ook soms emotioneel als u tussenkomsten houdt. Bij dezen staan we effen. (Rumoer. Gelach)
Ik denk dat we op dezelfde lijn zitten in de meerderheid. Als iedereen aandachtig is, kan ik misschien doorgaan, voorzitter.
Na twintig jaar discussie over dat dossier, kunnen wij eindelijk tot een goede oplossing komen waar we tot een goed compromis kunnen gaan tussen natuur en landbouw die breed gedragen wordt door de Vlaamse Regering maar uiteraard ook binnen dit Vlaams Parlement.
Voorzitter, ik wil afronden en nogmaals benadrukken dat voor mij investeren in natuur ook belangrijk is en dat de cijfers tonen dat het ons binnen deze Vlaamse Regering menens is.
Minister, in de vorige legislatuur hebben we inderdaad samengewerkt om natuur, economie en landbouw te verzoenen. We hebben gewerkt aan een platform en principiële beslissingen over het Natuurdecreet, over de instandhoudingsdoelstellingen, over de PAS. Nu het moet worden uitgevoerd, wordt heel dat evenwicht onderuitgehaald. De economie en de landbouw trekken het laken naar zich toe, onder uw goedkeurend oog.
Ik zeg dat niet alleen. Natuurverenigingen zijn opgestapt van de onderhandelingstafel omdat ze niet meer au sérieux worden genomen. Minister, ik ben blij dat mijn actuele vraag hier blijkbaar voor een therapeutisch moment heeft gezorgd voor de meerderheid. Ik hoop dat u het ernstig neemt, want het is hoog tijd.
Weet u dat de proffen zeggen dat meer dan 100.000 mensen in Europa vroegtijdig sterven door de slechte luchtkwaliteit en andere milieuproblemen? Weet u dat 2400 soorten in Vlaanderen worden bedreigd? Minister, het is hoog tijd dat u in actie komt. Als u niet voldoende wordt gesteund door de meerderheid, kom dan naar het parlement. Hier is in elk geval veel meer steun om van Vlaanderen een duurzame, innovatieve topregio te maken. (Applaus bij sp.a en Groen)
De actuele vraag is afgehandeld.