Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Bastiaens heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, sinds begin deze week is het nieuwe tariefplan van De Lijn van kracht. Op 1 september zal dat ook zo zijn voor de 65-plussers. Heel terecht zou het openbaar vervoer voor personen met een handicap ook in de toekomst gratis zijn. Minister, we hebben het er eerder al over gehad. We delen uw mening dat het openbaar vervoer essentieel is voor personen met een handicap om zich te kunnen verplaatsen, naar hun werk, naar vrienden, om activiteiten te kunnen ondernemen.
De Vlaamse Ouderenraad heeft ons, maar ook u er ondertussen op gewezen dat er helaas een probleem zou kunnen ontstaan vanaf 1 september: personen die ouder dan 65 zijn en dan worden geconfronteerd met een handicap, zouden eigenlijk niet in aanmerking komen voor dat gratis openbaar vervoer, hoewel dat – en ik denk dat we die mening delen – inderdaad voor hen essentieel is om deel te kunnen nemen aan deze samenleving. Minister, deelt u mijn bekommernis en die van de Vlaamse Ouderenraad dat tegen september duidelijkheid moet worden gecreëerd, opdat ook personen met een handicap vanaf 65 jaar, of omgekeerd, personen die 65 jaar zijn en dan worden geconfronteerd met een handicap, gratis gebruik zullen kunnen maken van het openbaar vervoer?
Minister Weyts heeft het woord.
Die duidelijkheid is er eigenlijk vandaag al. De toekenning van de status van persoon met een handicap gebeurt op basis van drie criteria. Er is het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH), dat de erkenning doet. Daarnaast heb je de FOD Sociale Zekerheid en tot slot is er ook het statuut toegekend via de VDAB voor bijzondere tewerkstellingsondersteunende maatregelen (BTOM’s).
Die informatie wordt doorgegeven aan de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. De Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid geeft die erkenningen door aan De Lijn. We beslissen er zelf niet over wie er al dan niet erkend wordt als persoon met een handicap. Dat maakt deel uit van het welzijnsbeleid en in dit geval ook van het socialezekerheidsbeleid.
Het is heel duidelijk dat iedereen die voor 65-jarige leeftijd het statuut heeft gekregen van persoon met een handicap, altijd kosteloos van het openbaar vervoer zal blijven genieten. Voor een erkenning daarna, is dat niet zo, net zoals geldt voor het persoonlijkeassistentiebudget (PAB). Dat is dezelfde regel. Het PAB wordt ook niet toegekend aan mensen als ze de aanvraag richten na de leeftijd van 65 jaar. Wij beslissen daar niet over. De Lijn beslist daar niet over. Wij volgen eigenlijk het welzijnsbeleid.
Minister, ik heb u net horen zeggen dat er een goede uitwisseling is tussen de FOD Sociale Zekerheid enerzijds en het VAPH via de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Wanneer personen een erkenning hebben voor een handicap via de FOD Sociale Zekerheid, kunnen zij kosteloos gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer, ook na 65 jaar. Maar zodra je 65 jaar bent, waar gebeurt dan die erkenning? Het is een cruciale vraag. Als dat inderdaad de FOD Sociale Zekerheid is, dan is dat mogelijk een stukje van het antwoord, maar daar krijgen we niet alle problemen mee opgelost. We moeten zoeken, hopelijk samen met u, naar een oplossing tegen 1 september.
De heer Rzoska heeft het woord.
Minister, mevrouw Bastiaens stelt een terechte vraag. Alle leden van de commissie Mobiliteit hebben de brief ontvangen van de Vlaamse Ouderenraad. Kamerbreed is er wel een meerderheid denk ik om het probleem op te lossen. De specifieke doelgroep die door de Vlaamse Ouderenraad naar voren wordt geschoven als problematisch, zijn degenen die na 65 jaar worden geconfronteerd met een handicap. De terechte vraag van de collega en ook van de Vlaamse Ouderenraad is om specifiek voor die doelgroep een oplossing te bieden. Ik weet dat u dat niet alleen kunt. Uw antwoord stelde mij op dat punt niet helemaal gerust. Bent u bereid om met de verschillende stakeholders, de Vlaamse Ouderenraad en uw federale collega’s, specifiek voor die doelgroep naar een oplossing te zoeken?
De heer Van Malderen heeft het woord.
Minister, u antwoordt eigenlijk naast de kwestie, want het probleem zit bij degenen die na hun 65 een handicap of een verslechtering in hun handicap krijgen zodat ze een probleem krijgen inzake mobiliteit. U verwijst naar het onderscheid dat zou worden getrokken binnen Welzijn. Ik kan u meegeven dat net binnen Welzijn men er alles aan doet om dat kunstmatige schot van die leeftijd van 65 jaar, die arbitraire grens, weg te werken. Minister Vandeurzen zou u kunnen vertellen dat er een project voor leeftijdsonafhankelijk hulpmiddelenbeleid is opgestart dat er net toe strekt om dat schot tussen die twee leeftijdscategorieën weg te werken. Ik hoop dat u zich daarbij aansluit en voor deze groep een oplossing vindt.
Het is toch al te gek dat we hulpmiddelen leeftijdsonafhankelijk zouden gaan toekennen en dat het grootste hulpmiddel, met name de mobiliteit, De Lijn, voor die groep ontoegankelijk zou worden gemaakt. Ik denk dat we dat niet willen.
Ik sluit me volledig aan bij het welzijnsbeleid zoals gevoerd door minister Vandeurzen. We gaan de zaken niet omdraaien. De toekenning van het statuut van persoon met een handicap is een zaak van Welzijn. Wij gaan niet op het vlak van mobiliteit andere normen hanteren. We gaan niet zeggen: u wordt door het welzijnsbeleid niet erkend als persoon met een handicap, maar wij gaan u wel erkennen als persoon met een handicap. Dat onevenwicht gaan wij niet creëren. Wij volgen ter zake het beleid dat gevoerd wordt door de welzijnsinstellingen die uiteindelijk zorgen voor de toekenning van het statuut van persoon met een handicap. In dat geval geldt onze korting, en geldt die altijd. Zo eenvoudig is dat.
Minister, ik ben blij te horen dat u zich aansluit bij het beleid van minister Vandeurzen om werk te maken van een leeftijdsonafhankelijk beleid. We hebben tot september de tijd om dit particulier probleem – leeftijdsonafhankelijk hulpmiddelenbeleid is niet zo vanzelfsprekend – inzake openbaar vervoer samen op te lossen, en dat zullen we zeker doen. Waarvoor dank.
De actuele vraag is afgehandeld.