Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Dochy heeft het woord.
Minister, bij het begin van een teeltseizoen moet elke landbouwer aangifte doen van de percelen die hij laat registreren en waar hij gebruik van maakt in het betreffende jaar.
Nieuw in 2014 was dat er ook een nieuwe beoordeling was voor de categorie van eventuele erosiegevoeligheid. Aan deze categorisering worden er ingevolge een besluit van de Vlaamse Regering een aantal maatregelen gekoppeld, gaande van vrijheid van teeltkeuze tot eventueel teelttechnische maatregelen. Ingevolge de nieuwe categorisering was er ook een mogelijkheid om een bezwaar in te dienen bij de administratie om eventueel op basis van objectieve criteria te kunnen oordelen over het verkeerd ingedeeld zijn van een bepaald perceel. Vandaag zijn ongeveer 294 dergelijke dossiers ingediend, naar mijn informatie over ongeveer 1200 percelen.
Tot op vandaag zijn er nog geen of zeer weinig landbouwers die een officiële beoordeling van hun bezwaar gekregen hebben. Ze hebben wel van de administratie Landbouw en Visserij een melding gekregen dat hun bezwaar binnen is maar ze hebben nog geen antwoord gekregen op het bezwaar ten gronde. Ze bellen naar de administratie en worden naar Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) gestuurd, vandaar naar de afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen (ALBON) en worden een beetje rondgestuurd.
Het probleem is dat, wanneer het bezwaar wordt ingewilligd, dat ook gevolgen heeft voor de mogelijke organisatie van hun teeltplan het komende jaar, waar landbouwers vandaag volop mee bezig zijn. Het is dus eigenlijk hoogdringend dat dat antwoord gegeven wordt, dat er duidelijkheid bestaat of er al dan niet inwilliging is van het bezwaar. Minister, waar schort het in de procedure? Is het mogelijk om heel snel werk te maken van het geven van een duidelijk antwoord aan de betrokken landbouwers?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Dochy, uw bezorgdheid is terecht: wanneer krijgt men nu eindelijk eens antwoord? Ik heb contact opgenomen en eens gekeken waar het schoentje knelt. Het is zo dat er uitzonderlijk veel bezwaren zijn ingediend, namelijk voor 950 percelen. De diensten moeten al die percelen ter plaatse gaan bekijken om te zien of de bezwaren al of niet terecht zijn. Dat heeft veel meer tijd in beslag genomen dan gepland was. Maar u hebt gelijk, het is geen excuus om nadien niets te laten horen over waarom het zo lang duurt. Dat kan niet, dat moet worden verhinderd. Ik heb ook opdracht gegeven om in de toekomst sneller en beter te communiceren, ook als het langer duurt. Men moet dan aan de betrokkenen laten weten dat men nog bezig is en nog ter plaatse zal komen.
Wat zal er binnenkort gebeuren? Volgende week komt de volledige kaart online, waarop iedereen kan zien of het perceel nu al of niet is opgenomen en of het bezwaar al of niet is ingewilligd, maar ook alle individuele landbouwers zullen daarvan bericht krijgen. Dat zal in de loop van januari gebeuren. Vanaf volgende week zal de erosiekaart dus raadpleegbaar zijn op de website van de Vlaamse overheid.
Ik deel uw bezorgdheid. Ik heb ondertussen al aan de verschillende diensten duidelijk gemaakt dat de communicatie veel beter moet en wanneer er een bezwaar is ingediend, men niet alleen gewoon een melding maakt dat me ermee bezig is, maar dat men dat nadien, als het door omstandigheden wat langer duurt, op een goede, correcte manier moet communiceren aan de betrokkenen. Dat is ook genoteerd en in die zin meegedeeld aan de dienst.
Ik ben dankbaar voor het antwoord. Ik ben vooral blij dat er structureel een oplossing zou kunnen komen voor eventuele nieuwe procedures in 2015, want ook dan zullen de landbouwers opnieuw in kennis worden gesteld van de categorisering waaronder hun percelen vallen.
Als er een bezoek te velde zou zijn geweest, dan ben ik daar ook zeer blij mee. Het is inderdaad beter om ter plaatse te gaan zien in welke mate de erosiegevoeligheid aanwezig is dan wel dat van achter een bureau te behandelen. Ik heb in elk geval nog nooit gehoord dat een landbouwer een ambtenaar te velde heeft gezien. Ik hoop dat het inderdaad in orde komt. Ik kijk vooral uit naar de resultaten van het onderzoek dat gevoerd is.
De heer Sanctorum heeft het woord.
Minister, collega’s, ik deel de bezorgdheid, in die zin dat het allemaal zeer complex is. Dat is ook een grote kritiek van de landbouwers. Het is een zeer complex mechanisme van simulaties om te berekenen in welke categorie elk perceel zich bevindt.
Het doel van een bezwaarschrift is om uiteindelijk te vermijden dat je onder die verplichting van de erosiebestrijdende maatregelen zult vallen.
Minister, ik pleit, eerlijk gezegd, voor een vereenvoudiging. De verplichte erosiebestrijding moet verder worden doorgetrokken en uitgebreid. U kent de bedragen. Het gaat niet enkel om de ecologische kost, maar ook om de financiële kosten van de erosiebestrijding voor de overheid. Het uitbaggeren van de rivieren kost jaarlijks ongeveer 500 miljoen euro. Als we echt op erosiebestrijding inzetten, kunnen we die kostprijs volgens mij vermijden.
De heer Sintobin heeft het woord.
Mijnheer Sanctorum, u stelt altijd voor de landbouw meer verplichtingen op te leggen. We kunnen de landbouw misschien beter vandaag al opdoeken.
Minister, ik vind het spijtig dat u in uw antwoord opnieuw naar communicatieproblemen hebt verwezen. Ik heb het eens met de vraagsteller. We hebben al een hele discussie over de instandhoudingsdoelstellingen gevoerd. Ook in dat verband is naar de verkeerde communicatie door de administratie verwezen. De landbouw staat momenteel zwaar onder druk. De toekomst van de landbouwers is niet gegarandeerd. Wat ze het meest kunnen missen, is natuurlijk een slechte communicatie.
Volgens u ligt de oorzaak van de vertraging of van de non-communicatie bij het hoge aantal bezwaarschriften. De computermodellen verschillen echter soms enorm van de realiteit op het terrein. Bovendien is er nog het element van de samenvoeging of splitsing van percelen.
Volgens u gaat het om 800 tot 900 bezwaren. Heeft dit vooral te maken met de verschillen tussen de computermodellen en de situatie op het terrein? Hoe kunnen we dit vermijden? Dit is alleszins een verkeerde werkwijze. We laten een computermodel iets opmaken. Vervolgens wordt een bezwaarschrift ingediend. Hierop volgt al dan niet een antwoord. Dit vertraagt alles een beetje.
De heer Engelbosch heeft het woord.
Voorzitter, ik sluit me graag aan bij de vragen die hier net zijn gesteld. Die boeren verdienen een antwoord. Ook als het wat langer duurt, moeten ze op de hoogte worden gebracht van het feit dat aan hun dossier wordt gewerkt. Ik ben tevreden dat hiervoor het nodige zal worden gedaan.
Ik wil me ook aansluiten bij de opmerking van de vorige spreker over de aanmeldingen. Het zijn er bijzonder veel. Het lijkt wel alsof de indiening van een bezwaarschrift de standaard is geworden. Misschien moeten we de procedures eens nakijken. We moeten nagaan hoe die computermodellen tot stand komen. Als er zo veel bezwaarschriften worden ingediend, schort daar iets mee.
Volgend jaar is het Internationaal Jaar van de Bodem. Erosiebestrijding is een van de belangrijke maatregelen die we moeten treffen om de toekomst van onze bodem veilig te stellen.
Mijnheer Sanctorum, ik heb het gisterenavond en deze ochtend in de commissie Leefmilieu uitgebreid over de erosiemaatregelen gehad. Vanuit het beleidsdomein Leefmilieu worden heel wat maatregelen genomen. We ondersteunen onder meer de gemeenten bij de aanstelling van erosiecoördinatoren.
Vanuit het beleidsdomein Landbouw is in de loop van de vorige legislatuur beslist een aantal erosiemaatregelen meer verplichtend te maken. Ik heb dat gisteren uitgelegd. U vraagt alles strikter en meer verplicht te maken. U weet echter dat de erosiemaatregelen steeds strenger worden. De landbouwers krijgen tijd om zich aan te passen, maar de maatregelen worden elk jaar strenger.
Dat is de reden waarom nu plots meer bezwaren zijn ingediend. Sinds dit jaar zijn een aantal bijkomende verplichtingen opgelegd. Het gevolg is natuurlijk dat meer landbouwers hiermee worden geconfronteerd en bijgevolg voor die percelen een bezwaar indienen. Daarom is er een toename. In 2015 zullen er minder bezwaren zijn. Dit is natuurlijk geen excuus om de mensen lang in het ongewisse te laten.
De bezorgdheid om de computermodellen is natuurlijk de reden waarom ter plaatse wordt gekeken wat de toestand nu net is. Dit is bijzonder tijdsintensief. Onze diensten zullen zeker rekening houden met de suggesties om de zaken eenvoudiger te maken. Indien een bezwaar wordt ingediend, moeten we er echter voor zorgen dat dit ernstig wordt genomen. We moeten alles bekijken en controleren. Om die reden zijn er al die bezoeken ter plaatse geweest.
We trekken hier conclusies uit voor de volgende procedures. De diensten maken zich sterk dat er volgend jaar minder bezwaren zullen zijn en dat het mogelijk zal zijn sneller duidelijkheid te verstrekken. In elk geval mag het niet blijven bij een ontvangstmelding en vervolgens niets meer. Ik heb de opdracht gegeven de mensen veel sneller op de hoogte te brengen als het wat langer duurt dan voorzien.
Maar nogmaals, volgende week zullen die percelen allemaal raadpleegbaar zijn op de website. Nadien zullen alle individuele bezwaarindieners contact hebben met onze diensten en weten wat het resultaat is van hun bezwaar.
Mijnheer Sanctorum, ik was geschrokken en verrast door uw opmerking, als zou u ervoor pleiten dat alle percelen als erosiegevoelig worden bestempeld. Als u het dossier kent, dan weet u dat dat te maken heeft met de grondsoort en het humusgehalte, en dat er wordt gewerkt met een grid van 5 op 5 meter dat volgens een wiskundig model wordt geplaatst op een perceel. Het is niet zo onlogisch dat daar enkele fouten in zitten, maar het is wel godgeklaagd dat het zo lang moet duren voor de mensen weten waar ze staan.
De controle te velde is nog altijd het beste. We rekenen erop dat de percelen die erosiegevoelig zijn, ook als erosiegevoelig worden bestempeld en dat zij die het niet zijn, dat ook niet worden. (Applaus bij CD&V)
De actuele vraag is afgehandeld.