Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Schiltz heeft het woord.
Minister, er zijn me twee rapporten ter kennis gekomen. Het eerste is er een van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG), waaruit is gebleken dat de investeringen in hernieuwbare energie dalen. Dit bouwt verder op de vorige actuele vraag van de heer Sanctorum.
Het tweede rapport is er een van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). Dat stelt dat we ons hernieuwbare-energiebeleid van het afgelopen jaar nogal kostelijk hebben gefinancierd. In 2015 wacht ons een factuur van ongeveer 1,8 miljard euro, die uiteraard zal moeten worden betaald.
Aan de andere kant staan geen droge rapporten, maar een regeerakkoord dat stelt dat wij het aandeel hernieuwbare energie zullen opdrijven, en dat we daarbij de betaalbaarheid voor zowel de huishoudens als voor de industrie in acht zullen nemen en er dus voor zullen zorgen dat zowel de koopkracht als de concurrentiepositie van beide niet in het gedrang komen door een hernieuwbare-energiebeleid.
Minister, dit lijkt me een bijzondere uitdaging. Graag wil ik uw reactie over hoe u dit spanningsveld inschat.
Minister Turtelboom heeft het woord.
Het klopt dat het aandeel hernieuwbare energie dit jaar slabakt, zeker wanneer het gaat over zonnepanelen –. inzake windenergie zijn de cijfers veel genuanceerder. Ik heb daar twee verklaringen voor.
Enerzijds zijn we op een bepaald ogenblik naar een systeem gegaan waarbij we te veel hebben gesubsidieerd, waardoor men te veel vaste garantie gaf voor een bepaalde periode. Daardoor zitten we met een schuld die we zullen moeten wegwerken. Niet alleen de schuld tot en met 2014, maar ook voor aangegane contracten in 2015, 2016, 2017 en ga zo maar door.
Het tweede effect is dat op het moment dat je met die oversubsidiëring stopt, men denkt dat het helemaal niet meer rendabel is. Dat is natuurlijk echt wel fout. Als je de cijfers bekijkt, zie je dat investeren in energie-efficiëntie nog altijd rendementen geeft van 5 tot 10 procent, zelfs al is er geen subsidiëring.
Ik heb altijd twee doelstellingen gehad. Enerzijds energie-efficiëntie. De enige kilowattuur die gratis is, is degene die je niet hebt verbruikt. Anderzijds voluit investeren in die hernieuwbare energie omdat we verplicht zijn naar een energietransitie te gaan, omdat we dat willen, omdat het duurzamer is, omdat het properder is. Ik wil het doen op een manier die conform is aan een marktdenken, waarbij investeringen in energie-efficiëntie nog altijd een rendement heeft van 5 tot 10 procent, soms zelfs meer. Als je dat vergelijkt met het rendement van een spaarboekje van 1,3 procent, dan is het wel logisch dat je mensen moet kunnen overtuigen om te blijven investeren in energie-efficiëntie, maar ook in hernieuwbare energie. Het is van cruciaal belang dat we die doelstellingen in Vlaanderen halen.
Minister, ik heb uit uw antwoord begrepen dat de efficiëntie-oefening het belangrijkste zal zijn.
Minister, een Duits spreekwoord zegt: “In der Beschränkung zeigt sich der Meister.” U zult zich zeer meesterlijk moeten ontpoppen om, niet met een lijk uit de kast, maar met een heel knekelhuis achter het departement Energie, alsnog een ambitieus energiebeleid te kunnen voeren. Ik wens u alle succes toe.
De heer Danen heeft het woord.
Minister, ik maak me zorgen omdat ik vrees dat we in Vlaanderen de trein aan het missen zijn om een slimme, sociale en schone manier om energie op te wekken, in te voeren. Ik hoor vooral dat u, met alle respect, lippendienst bewijst aan hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. Ik zou echt van u willen weten welke concrete maatregelen u wilt nemen om de investeringsonzekerheid weg te nemen zodat er meer investeringen in hernieuwbare energie en energie-efficiëntie kunnen gebeuren in de komende jaren. (Applaus bij Groen)
De heer Gryffroy heeft het woord.
Minister, we kunnen energie-efficiëntie als eerste pijler ondersteunen. In dit huis kunnen er zeker nog een aantal zaken op dat vlak gebeuren. Voor productie is er investeringszekerheid en rendabiliteit nodig en het moet kostenefficiënt gebeuren. Ik vraag dan ook dat er over alle partijen heen met een open vizier wordt gediscussieerd en niet met een paardenbril op naar de eigen doelgroep of achterban. In dit complexe dossier past een visie naar de toekomst. Wanneer kunnen we deze discussie opstarten, want het is niet enkel een Vlaamse maar ook een federale materie?
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Minister, u verwijst er zelf naar dat uit berekeningen van het Vlaams Energieagentschap blijkt dat zonnepanelen rendabel blijven, ook al worden die niet langer financieel ondersteund, ook al zijn er geen subsidies meer. Ik verwijs graag naar de provincie Antwerpen die onlangs een groepsaankoop van zonnepanelen heeft georganiseerd. Op de website van de provincie is te zien dat er 10.000 inschrijvingen zijn. Denkt u eraan om de methodiek van de groepsaankopen voor hernieuwbare energiebronnen te promoten?
De heer Beenders heeft het woord.
Voorzitter, ik kijk recht in de ogen van de minister en lees geen briefje af.
Ik ben enigszins tevreden met het regeerakkoord omdat u volop wilt inzetten op energie-efficiëntie. Dat is een keuze en we zullen u daar goed opvolgen. Ik vraag me alleen af hoe u dit zal doen. We zien nog nergens concrete maatregelen, maar beslissingen die eerder aan afbouw dan opbouw doen van energie-efficiëntie. Hoe gaat u dat exact aanpakken, bijvoorbeeld met isolatiesubsidies? Kunt u dit concreter maken?
Ik kijk ernaar uit om het beleid in detail toe te lichten wanneer de beleidsnota’s zijn ingediend. We zullen zeker een grondige discussie voeren in de commissie Energie. De grote uitdaging wordt om de omslag te maken met enerzijds de schulden uit het verleden en toch een stabiel investeringsklimaat te creëren voor de toekomst. Het rapport van de SERV is onlangs nog uitgebreid toegelicht in de commissie Energie. De factuur die daar ligt, is niet min. Deze middag was er nog het debat over de verhoging van het inschrijvingsgeld hoger onderwijs. De factuur die daar ligt, is nog een heel stuk hoger dan de optelsom van alle besparingen die de Vlaamse overheid doet tijdens deze legislatuur.
We moeten de omslag maken en ik wil helemaal geen lippendienst bewijzen aan alleen hernieuwbare energie. Het is geen kwestie om zich te verschuilen achter bepaalde systemen of mechanismen. Ik wil en moet de doelstellingen halen. Naast energie-efficiëntie zal ik sterk inzetten op de voorfinanciering omdat dit een van de grootste drempels is om te investeren in energie-efficiëntie, of het nu gaat om particulieren, kmo’s of grote bedrijven. We zijn met modellen bezig en als die af zijn, zal ik daarover communiceren.
Het verbaast me dat u er allemaal zo rustig onder blijft. Daarnet was er een schermutseling over ons ambitieus klimaatplan. Hernieuwbare energie is niet alleen een klimaatissue, maar ook als een economische factor mogelijks van belang. Dat er 1,8 miljoen euro schuld in de kast ligt, het zij zo.
1,8 miljard euro.
Excuseer, 1,8 miljard. Het is zo’n gigantisch groot bedrag dat ik me vergis. Het doet me duizelen. We moeten het maar zien op te lossen en ergens weggemoffeld zien te krijgen.
Volgens mij willen we vanuit het Vlaams Parlement de wereld laten zien dat we iets kunnen, dat we onze engagementen willen nakomen en dat we op dit vlak zelfs een leidende rol kunnen spelen. Dat zal de komende jaren bijzonder moeilijk worden. We moeten niet eerst een gaatje in het schip dichten. We moeten eerst de Titanic van de zeebodem ophijsen en vervolgens leeghozen alvorens we weer een goede koers kunnen inzetten.
Minister, u zult in onze fractie vanzelfsprekend een medestander vinden. Ik roep de andere Vlaamse volksvertegenwoordigers ook op om dit debacle de komende jaren weg te wissen en opnieuw werk te maken van een ambitieus, maar realistisch groen energiebeleid. (Applaus bij Open Vld)
De actuele vraag is afgehandeld.