Verslag plenaire vergadering
Verslag
Bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van mevrouw Fientje Moerman, de heren Ward Kennes, Jan Roegiers en Karim Van Overmeire, mevrouw Elisabeth Meuleman en de heren Peter Reekmans en Jo De Ro betreffende de politieke onrust in Cambodja naar aanleiding van de Cambodjaanse verkiezingen van 28 juli 2013.
De bespreking is geopend.
De heer Hendrickx, verslaggever, heeft het woord.
De commissie Buitenlands Beleid behandelde dit voorstel van resolutie op 14 januari 2014. Het geniet brede steun. Het werd door bijna alle fracties ondertekend. Het is ontstaan naar aanleiding van het werkbezoek van deze commissie aan Vietnam en Cambodja en de gedachtewisseling eind november in dit huis met de heer Sam Rainsy, leider van de Cambodjaanse oppositie en mevrouw Saumura Tioulong, volksvertegenwoordiger voor de Cambodia National Rescue Party (CNRP).
De verkiezingen van juli 2013 in Cambodja leverden als resultaat op dat de Cambodjaanse Volkspartij (CPP) met 68 zetels de meerderheid verwierf in het 123 leden tellende parlement. De oppositie, die de resterende 55 zetels kreeg toegewezen, betwist het resultaat van deze verkiezingen en eist, vanuit de overtuiging dat er gefraudeerd werd, dat er een onafhankelijke verificatie gebeurt. Ook de EU dringt daarop aan.
De indieners van het voorstel van resolutie zijn ervan overtuigd dat, in het licht van de aanhoudende onrust en demonstraties in Cambodja en gezien de vredesakkoorden van Parijs van 23 oktober 1991, het de moeite loont dat het Vlaams Parlement, ondanks zijn relatief geringe gewicht op wereldniveau, een resolutie zou goedkeuren over de toestand in Cambodja. In het voorstel van resolutie wordt aan de Vlaamse Regering gevraagd om er op het Belgische federale niveau en bij de EU-lidstaten die dat nog niet hebben gedaan, op aan te dringen de vredesakkoorden van Parijs van 1991 te ondertekenen en te ratificeren. In die akkoorden staan immers een aantal bepalingen die niet alleen van belang zijn voor het instellen van een goed werkende democratie in Cambodja, maar ook voor de instandhouding ervan.
In tweede instantie wordt aan de Vlaamse Regering gevraagd om op de relevante internationale fora druk uit te oefenen om een onafhankelijk onderzoek te eisen van de resultaten van de Cambodjaanse verkiezingen van 28 juli 2013, zodat duidelijk is wat het effectieve resultaat is. De derde en laatste vraag is dat de Vlaamse Regering er bij de Federale Regering zou op aandringen dat ze ervoor ijvert dat ook de Europese regeringsleiders en staatshoofden zich achter de eis voor een onafhankelijk onderzoek scharen.
Tijdens de bespreking kwamen mevrouw Moerman, de heren Roegiers en Kennes, en de voorzitter van de commissie, de heer Creyelman aan het woord. Er werd nog een amendement ingediend dat werd aangenomen met 9 stemmen bij 1 onthouding. Het aldus geamendeerde voorstel van resolutie werd eveneens aangenomen met 9 stemmen bij 1 onthouding.
Mevrouw Moerman heeft het woord.
Het gebeurt niet zo vaak dat het Vlaams Parlement zich buigt over de interne situatie van een ander land. Hier vonden we dat wel nodig.
Ik zal niet terugkomen op wat de verslaggever al heel goed heeft uiteengezet, maar we vragen inderdaad aan de Vlaamse Regering om druk uit te oefenen op de relevante internationale fora en bij de Federale Regering om een onafhankelijk en extern onderzoek te laten voeren naar de resultaten van de verkiezingen op 28 juli 2013 in Cambodja.
Onze commissie bracht begin oktober 2013 een werkbezoek aan Cambodja en aan Vietnam. Wij hadden in Cambodja een bezoek aan het parlement op het programma staan, een parlement dat op één zetel na precies even groot is als het onze, namelijk 123 zetels. Helaas hadden we daar alleen contact met vertegenwoordigers van de heersende meerderheid, de CPP van premier Hun Sen. Waarom? Omdat de voltallige oppositie van de CNRP haar 55 zetels niet heeft ingenomen. Ze weigeren te zetelen zolang er geen onafhankelijke verificatie van de kiesresultaten is gebeurd. Wij hadden ook een ontmoeting met de vertegenwoordigers van de royalistische partij, maar deze partij is niet langer in het parlement vertegenwoordigd.
Onze commissie heeft geoordeeld dat het toch wel nodig was om een compleet plaatje van de politieke situatie te krijgen en heeft daarom op 26 november 2013 de heer Sam Rainsy, de leider van de Cambodjaanse oppositie, en mevrouw Saumura Tioulong, volksvertegenwoordiger en ook zijn echtgenote, uitgenodigd. Ze hebben een indrukwekkende getuigenis gegeven van de politieke, sociale en economische situatie in hun land, een land dat tot op vandaag gekenmerkt blijft door een niet-aflatende onrust en door demonstraties. Begin deze maand zijn er naar verluidt zelfs vijf doden gevallen bij botsingen tussen stakende arbeiders uit de textielsector en de militaire politie. In december van vorig jaar, dus een maand geleden, vond nog een grootscheepse betoging van de oppositie plaats. Deze niet-aflatende onrust bedreigt de uitbouw van een stabiele democratie in Cambodja, een van de armste landen in de wereld waar ook de corruptie welig tiert, zoals we toen ook hebben gehoord.
Collega’s, u zult zeggen: wat hebben wij daar in godsnaam mee te maken? Vlaanderen is actief, en zelfs vrij actief in de ontwikkeling van Cambodja. Zo worden met de hulp van de Vlaamse Vereniging voor Opleidingsprogramma’s in het Buitenland (VVOB) Cambodjaanse leerkrachten opgeleid, Vlaamse universiteiten spelen een belangrijke rol in de economische en sociale ontwikkeling van Cambodja en het Vlaamse bedrijfsleven investeert er. Ik denk dat we dan ook niet werkloos vanaf de zijlijn kunnen blijven toekijken terwijl de politieke en de sociale situatie in het land verder degradeert.
De Europese Unie heeft eerder ook haar bezorgdheid geuit over mogelijke onregelmatigheden bij het verkiezingsproces en heeft er ook op aangedrongen die te identificeren en het proces van de verkiezingen zelf te verbeteren. Collega’s, de les moet zijn dat democratie geen luxe is die voorbehouden moet blijven aan rijkere landen.
De vredesakkoorden van Parijs, van 23 oktober 1991, waar collega Hendrickx naar verwees, bepalen dat de Cambodjaanse burgers alle rechten en vrijheden moeten genieten die in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens zijn opgenomen, en ook in andere relevante internationale verdragen. De staten die die akkoorden hebben getekend en geratificeerd – ik heb het dan over de vredesakkoorden van Parijs in 1991 – hebben er zich ook toe verbonden om erop toe te zien dat zulks mogelijk is en zo nodig met vreedzame middelen een einde te stellen aan inbreuken op al deze internationaal gegarandeerde rechten. Helaas, alleen Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben deze akkoorden getekend en geratificeerd, maar het is nog altijd mogelijk om dit te doen. Daarom vragen wij in het voorstel van resolutie dat ons land en de andere EU-lidstaten tot de vredesakkoorden van Parijs zouden toetreden door ze te ondertekenen en te ratificeren.
Voorzitter, ik heb nog een kleine slotopmerking. Het zou goed zijn in dit concrete geval dat na de stemming van dit voorstel van resolutie uw diensten zouden zorgen voor een vertaling ervan naar het Engels zodat we ze kunnen overmaken aan de betrokkenen. Dit is misschien een tip voor de volgende legislatuur: als we onze assemblee een grotere uitstraling willen geven, zou het misschien niet slecht zijn, mochten, altijd als er iets beslist wordt met een internationale uitstraling naar Europa of de rest van de wereld, die teksten worden vertaald en ook in het Engels op onze website worden gezet. Dat gebeurt ook in landen als Denemarken, om maar een voorbeeld te geven. Het zou ons naar een ander niveau tillen.
Mevrouw Moerman, ik zal met plezier rekening houden met uw suggesties. (Applaus bij CD&V, de N-VA en LDD)
De heer Creyelman heeft het woord.
Voorzitter, ik wil even toelichten waarom we ons in de commissie hebben onthouden. Mijn fractie heeft zich bij de stemming over dit voorstel van resolutie onthouden, niet vanwege de inhoud, maar vanwege het na al die jaren langzaam aan belachelijke feit dat mijn fractie weliswaar ideeën mag leveren en langs de zijlijn mag meewerken, maar om gekende redenen nooit ofte nooit de kroon op het werk mag zetten door het uiteindelijke resultaat mee te ondertekenen. Dat wordt na al die jaren een beetje belachelijk. Dat is het enige signaal dat ik heb willen geven. We zullen ons straks bij de stemming niet langer onthouden, maar volmondig voor stemmen.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.