Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Van der Borght heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, om een krachtig en vernieuwd sociaal beleid gestalte te geven, zal een basisdecreet met betrekking tot de Vlaamse sociale bescherming worden gerealiseerd. Dit basisdecreet bevat alvast volgende onderdelen: de bestaande zorgverzekering, een systeem van maximumfactuur in de thuiszorg, een Vlaamse hospitalisatieverzekering, een nieuwe regeling voor de financiële ondersteuning van kinderen, een nieuw systeem van begrenzing van de kosten in de residentiële ouderenzorg. Het is een citaat uit het regeerakkoord.
Het decreet Vlaamse Sociale Bescherming was een van de vlaggenschepen van deze Vlaamse Regering. De financieel-economische crisis heeft echter roet in het eten gegooid, zo blijkt uit een aantal uitspraken. Maar daarnet, tijdens het actualiteitsdebat, heeft de heer Van den Heuvel gesteld dat de crisis zijn intrede deed in 2008, en bij mijn weten werd dit regeerakkoord opgemaakt in 2009. Als Open Vld hebben wij dit decreet van bij het begin altijd negatief beoordeeld, in 2010, 2011 en 2012 ik kan u de talloze citaten geven. Ik ben dan ook blij te mogen vaststellen dat alle partijen ons vandaag blijken te volgen.
Deze Vlaamse Regering en u, minister, zijn dit altijd met hand en tand blijven verdedigen en zijn blijven zeggen dat u dit zou uitvoeren. Vandaag is het binnen deze meerderheid echter opnieuw onduidelijkheid troef. Er is opnieuw geen eensgezindheid. Ik zal dat aantonen met enkele citaten.
De N-VA stelde in De Standaard, bij monde van viceminister-president Bourgeois, onomwonden: We zijn zelf ook bereid om symbolen op te geven. De N-VA laat de Vlaamse kindpremie vallen. Ook voor een Vlaamse hospitalisatieverzekering is er geen geld. Voor de maximumfactuur in de zorg al evenmin. Later diezelfde dag stelde sp.a-fractieleider Bart Van Malderen: Het begraven van de kindpremie, om zo meer budgettaire ademruimte te creëren, is een goede zaak. Maar het om dezelfde reden on hold zetten van de maximumfactuur is een brug te ver. Van CD&V hebben we nog geen uitspraak gehoord, behalve het antwoord dat ik vorige week van de minister kreeg op een schriftelijke vraag: De hospitalisatieverzekering is een van de onderdelen van het decreet Vlaamse Sociale Bescherming dat on hold werd gezet, onder meer omwille van budgettaire redenen.
Minister, ik verwacht van u klaarheid in dezen. Volgt u de N-VA, die alles van tafel veegt? Of volgt u sp.a, dat de maximumfactuur opnieuw op tafel wil leggen bij de begrotingsbespreking? Of heeft CD&V de moedige middenweg gevonden? (Opmerkingen. Gelach)
Minister Vandeurzen heeft het woord.
De literatuur van dat historische boek kan ik u alvast aanbevelen.
Mevrouw Van der Borght, ik kan alleen maar een aantal zaken herhalen die u zelf terecht citeert. Er is een afspraak in het regeerakkoord. Die afspraak bestaat uit de realisatie van een aantal onderdelen van een nieuwe tak van het welzijnsbeleid in Vlaanderen, dat sociale bescherming genoemd is. Daar is een decretale basis voor gemaakt. De minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin heeft, als trouwe uitvoerder van het regeerakkoord, de nodige decretale initiatieven genomen om dat decreet uit te voeren.
Als we een aantal jaren verder zijn, stellen we echter vast dat de economische toestand gewijzigd is en dat er voor de hele uitvoering van het regeerakkoord een nieuwe ijking komt, namelijk de nieuwe economische realiteit en de daaraan verbonden nieuwe budgettaire toestand. En dan is de uitvoering van het decreet in zijn onderdelen on hold gezet. De laatste afspraak is dat naar aanleiding van de opmaak van de begroting 2014 opnieuw zal worden bekeken hoever we de uitvoering nog kunnen realiseren.
We hebben gedaan wat we moesten doen in de voorbereiding van een en ander, maar het is juist dat de nieuwe economische realiteit ons ertoe heeft gebracht om nieuwe prioriteiten te stellen. Wat de prioriteiten vandaag betreft, heeft men ervoor gekozen om de noodzakelijke uitbreidingen in het zorgaanbod en het welzijnsaanbod in Vlaanderen voorrang te geven op de implementatie van deze onderdelen van het decreet Sociale Bescherming.
Ik vind het prima dat partijen daaromtrent posities, overtuigingen en meningen uiten. Wat mij betreft, is een nieuw moment van beslissing het ogenblik waarop de begroting 2014 zal worden opgemaakt.
Minister, dat gelooft u toch zelf niet? In 2012 stonden er in de begroting ettelijke bedragen voor de uitvoering van dit decreet. Bij de begrotingsaanpassing hebben jullie die bedragen in functie van de besparing er terecht uit verwijderd. In 2013 staat er niets in de begroting. Binnen een paar maanden moet u aan de oefening van 2014 beginnen. Nu komt u hier doodleuk zeggen: we zullen dat opnieuw bekijken bij de opmaak van de begroting 2014. Dat is gewoon larie.
Ik vraag u: wie gaat u volgen, de N-VA of sp.a? Daar wil ik van CD&V vandaag een antwoord op.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Voorzitter, CD&V is altijd een believer geweest van de Vlaamse sociale bescherming. Over de kindpremie waren wij niet zo enthousiast omdat, als de kinderbijslag naar Vlaanderen komt, de kindpremie daar het best in geïntegreerd wordt en we dan het best één systeem maken waar die kindpremie in vervat zit. Minister, ik hoop dat bij de volgende bespreking van de begroting er kan worden bekeken of er de volgende jaren ruimte is om de maximumfactuur in de zorg, die ten goede komt aan heel wat zorgbehoevende mensen, toch nog tot uitvoering te brengen.
Mevrouw Dillen heeft het woord.
Voorzitter, minister, ik heb altijd geleerd dat afspraken nageleefd moeten worden en dat uitvoering moet worden gegeven aan overeenkomsten, wat het Vlaams regeerakkoord toch is.
Ik blijf erbij dat van de twee grote speerpunten uit het Vlaamse regeerakkoord, enerzijds het paradepaardje van de N-VA, namelijk de kindpremie, en anderzijds het paradepaardje van sp.a, de Vlaamse hospitalisatieverzekering, nog werk moet worden gemaakt. Die twee partijen zijn daarmee naar de kiezer getrokken. Dit nu zomaar ineens in de prullenmand gooien, is werkelijk het symbool van kiezersbedrog.
Minister, we hebben het er gisteren naar aanleiding van een ander debat al over gehad, er blijft binnen de totaliteit van de begroting van deze Vlaamse Regering voldoende financiële ruimte over om hier werk van te maken. Dan moet u wel de moed aan de dag leggen om uw collegas te overtuigen dat iedereen een stukje van de taart binnen de begroting moet krijgen, maar dat eerst budgettaire middelen moeten worden gegeven aan de grote noden die er in Vlaanderen zijn. Er zijn op dit ogenblik nog altijd verschillende projecten en dossiers waar het geld wordt weggegooid. Overtuig uw collegas om werk te maken van een degelijk beleid ter zake.
Mevrouw Jans heeft het woord.
Mevrouw Van der Borght, het is belangrijk dat ik toch nog eens de chronologie schets. U haalt het allemaal door elkaar. In 2009 is er een regeerakkoord gesloten. De Vlaamse sociale bescherming was voor ons prioritair en blijft ook zeer belangrijk voor ons. In de loop der jaren is beslist bij de begroting om de invoering van de kindpremie uit te stellen wegens economische redenen. We stellen nu vast dat de situatie steeds erger wordt. We hebben niet voor niets de afgelopen weken regelmatig hier actualiteitsdebatten gevoerd over concurrentiekracht en loonlastenverlaging. Dat toont alleen maar aan dat de economische realiteit zo is dat we volledig moeten inzetten op werk, op tewerkstelling, op bedrijvigheid in ons eigen land. Wij zijn bereid om daarvoor de kindpremie voorlopig te begraven. Dat heeft minister Bourgeois ook al verkondigd. We hebben gezegd dat dat geen prioriteit voor ons is in 2014. We zullen bij de begrotingsbespreking kijken welke stappen we kunnen zetten om die jobs te creëren. Dat is het enige wat nu voor ons telt.
Collegas, ik heb daar niet veel aan toe te voegen. Ik ben een beetje verwonderd over sommige zaken. Ik dacht dat er een aantal partijen waren die met klem en bij herhaling hebben gezegd dat er andere prioriteiten moesten worden gelegd. Ik denk dat de waarheid is dat we absoluut een ernstige inspanning hebben gedaan om dat decreet te operationaliseren, getuige trouwens het decreet dat door het parlement is goedgekeurd. Maar je moet met een aantal omstandigheden rekening houden en dan moeten er keuzes worden gemaakt.
Een keuze die we hebben gemaakt is onder meer de substantiële groei van het budget voor welzijn, zorg en gezinsbeleid, dat in deze legislatuur nog altijd een serieuze groei kent. U weet zeer goed dat dat nog altijd tot de keuzes van deze regering behoort.
Het is mijn persoonlijke overtuiging, zoals ik bij de bespreking van het decreet ook al eens heb gezegd, dat u ook in overweging moet nemen dat het decreet Sociale Bescherming niet enkel een kwestie is van een decretale basis om daaraan een aantal acties op te hangen, die in dit regeerakkoord beschreven staan. Ik ben er ook van overtuigd dat de uitbouw van de zorgverzekering tot een volksverzekering een belangrijk instrument kan zijn de volgende jaren in de uitbouw van het welzijns- en zorgbeleid in Vlaanderen. Partijen zullen zich daarover moeten uitspreken, maar wat mij betreft zijn de decretale basis die is gelegd en de inspanningen die we hebben gedaan, daarvoor ook nuttig. Het zal ongetwijfeld mee het onderwerp worden van deliberaties en prioriteiten, die op een aantal momenten zullen moeten worden gelegd, zoals de volgende jaren.
Ik stel vast dat u niet antwoordt op de vraag, minister, goed. Ik stel ook vast dat alle collegas nu zeggen wat wij al vier jaar zeggen. Minister, het decreet Sociale Bescherming is een van de vlaggenschepen van uw regering. De voorbije jaren maakte het schip al water. Nu is duidelijk dat het schip aan het zinken is.
De actuele vraag is afgehandeld.