Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over het verplicht gebruik van decoders
Verslag
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, minister, Test-Aankoop lanceerde een nieuwe actie tegen de decoders die nodig zijn om digitaal televisie te kijken. Het wil zelfs een nationaal kampioenschap decoderwerpen organiseren, hier in Brussel, op 15 maart. Allen daarheen, zou ik zeggen.
Amper een paar uur nadat Test-Aankoop de petitie op de website zette, reageerde Telenet al met de boodschap dat ze de decoders kunnen vervangen door een CI+-kaart. Dit zou nog voor de zomer in gang worden gezet. Ook Belgacom kwam iets later met de boodschap dat het dit ook nog dit jaar kan doen door middel van een smartcard die de decoders overbodig maakt.
Het verdwijnen van de decoders zal veel mensen blij maken. Voor sommigen is het leuker om in het interieur geen decoder te hebben, maar het is ook voor de rest vanuit energieoogpunt een goede zaak. Het energiegebruik van dit soort decoders is indrukwekkend. We hebben met zijn allen opladers en apparatuur stand-by in het stopcontact zitten en die verbruiken heel wat, net als de decoders.
Maar los van het energiegebruik, is er natuurlijk ook de discussie die momenteel op het scherp van de snee wordt gevoerd tussen de distributeurs en de omroepen over het uitgesteld kijken, over de decoders, over digicorders en dat soort dingen.
Minister, dit is nu een nieuw element in de discussie. Wordt er door de distributeurs, zeg maar Telenet en Belgacom, overlegd met de omroepen over het invoeren van die kaarten?
De heer Martens heeft het woord.
Voorzitter, minister, beste collegas, ik sluit me graag aan bij collega Vandaele. Iedereen die thuis digitaal kijkt, weet dat daar een kerstboom aan kastjes voor nodig is: modems, splitters, hubs, digicoders en noemt u maar op.
Dat kost veel geld, abonnementsgeld, maar het heeft ook een enorme verborgen kost, want het energieverbruik van die apparaten is gigantisch. Ik heb me laten vertellen ze tot 300 kilowattuur per jaar kunnen verbruiken, dat is 10 procent van een elektriciteitsfactuur en dat is toch heel wat. Als we weten dat er ongeveer 2 miljoen euro van die kastjes in ons land staan, dan zijn er 150 uit de kluiten gewassen windmolens voor nodig om ze draaiende te houden.
Als het waar is dat dat technologisch gezien kan worden vervangen door een kaart die je in het televisietoestel steekt of een app die je kunt downloaden op je iPad of mobiele telefoon, dan denk ik dat we beter vroeg dan laat aan die technologische vernieuwing kunnen beginnen. Minister, ik denk dat u best in overleg met de telecomoperatoren aan tafel gaat zitten om te kijken hoe we zo snel mogelijk naar dergelijke kaarten en apps kunnen overschakelen, naar softwareoplossingen die geen stroom vreten zoals de digicorders die we vandaag kennen.
Minister, in hoeverre wilt u daar werk van maken, al dan niet in samenspraak met de bevoegde federale minister?
Minister Lieten heeft het woord.
Collegas, die kaart en die decoder zijn twee technologieën. Die wijzigen in se niets aan welke zenders je krijgt. Ze wijzigen ook niets aan de relatie tussen de zenders en de distributeurs. Het enige dat zal wijzigen, is dat de consument een keuze krijgt. De consument kan kiezen voor een kaartje waarmee hij een pakket zenders krijgt maar waarmee hij niet meer kan opnemen. Hij kan ook kiezen voor een decoder met alle digitale toepassingen van opnemen, video-on-demand en dergelijke. Het is positief dat de consument die keuze zal krijgen. Ik juich dat toe en ben daar verheugd over.
Collegas, alle reglementering daarover is de bevoegdheid van mijn federale collega, minister Vande Lanotte. De timing van uw vragen is wel zeer actueel want minister Vande Lanotte heeft daarover al wat initiatieven genomen. Net vandaag is er in het federale parlement een en ander over gezegd. Mijnheer Vandaele, ik heb mijn best gedaan om daar de nodige informatie over te krijgen.
Het gaat namelijk over het feit dat het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) op vraag van minister Vande Lanotte in augustus 2012 een benchmarkanalyse heeft gemaakt om te kijken in verschillende landen wat een consument betaalt, wat hij daarvoor krijgt en hoe hij zich gedraagt. De resultaten van die studie werden deze voormiddag voorgesteld in het federale parlement. Daaruit blijkt onder andere wat wij al deels konden verwachten, namelijk dat hoe meer apparatuur een mens nodig heeft, hoe minder geneigd hij is om de markt te laten spelen en af en toe te wisselen van leverancier. In die zin zal het aanbieden aan de consument van een kaart zonder de verplichting van een decoder te kopen of te huren, de markt beter doen werken.
Minister Vande Lanotte heeft vandaag ook aangekondigd dat hij hieraan verder wil werken. Hij heeft een tienpuntenactieplan aangekondigd. Daarin zit ook de aankondiging om verder onderzoek te voeren over een snelle implementatie van technologieneutrale apparaten voor die kaarten zodat de consument eenvoudiger van operator zou kunnen veranderen en minder drempels zou hebben. In die zin denk ik dat wij daarover hetzelfde denken.
Ik wil zeker onderstrepen wat de heer Martens zegt, namelijk dat het energieverbruik van de decoders hoog is. Ik heb dat probleem al verschillende keren aangekaart bij de distributeurs. Ze werken er ook aan. Ze hebben al verschillende nieuwe versies op de markt gebracht waarvan het energieverbruik telkens lager is. Ik zal zeker en vast die suggesties meenemen in mijn dialoog met minister Vande Lanotte over de verdere regelgeving en de initiatieven die hij zal nemen om die markt te doen werken en ervoor te zorgen dat er andere technologieën en technologieneutrale mogelijkheden zullen komen.
Ik hoop dat ik jullie zo veel mogelijk informatie heb gegeven. Mijnheer Martens, ik neem uw aanbevelingen en uw vraag mee in het overleg. Mijnheer Vandaele, in se verandert dit niets aan de relatie met de zenders. Er zijn andere dingen aan de gang die daaraan wel iets zullen veranderen. Dit specifieke initiatief zal daar weinig aan veranderen.
Minister, ik ben nog niet zo overtuigd dat dit niets verandert aan de verhouding tussen de omroepen en de distributeurs, als men andere mogelijkheden krijgt dan vandaag. U zegt dat zelf tussen de regels. Vandaag heeft men de apparatuur van de distributeurs zelf nodig, zeg maar de digicorder, om bijvoorbeeld uitgesteld te kijken en op te nemen. Met die kaart zal dat niet meer zo zijn. Dat zal een verschuiving teweegbrengen in de richting van andere apparaten ingebouwd in de televisie, los van de distributeurs, met losstaande harde schijven enzovoort. Dan zou dat wel eens indirect, of misschien zelfs direct, de verhouding tussen de distributeurs en de omroepen kunnen beïnvloeden en ook de hele discussie die we volgende week beginnen over het decreet Signaalintegriteit.
Wat ik vooral onthoud, is dat de technologische evolutie veel sneller gaat dan de politieke besluitvorming. We zien dat ook met Rumble, dat vandaag werd voorgesteld. Dat is dan van de kant van de omroepen, naast wat de distributeurs moeten doen met hun kaarten. Minister, ik hoop dus dat dit parlement niet regelgevend moet optreden op een aantal terreinen, terwijl de distributeurs en omroepen zelf misschien de oplossing voorhanden hebben.
Minister, ik onthoud vooral dat u die technologische ontwikkeling ook zult aangrijpen om het energieverbruik van al die toestellen en toepassingen te drukken. Dat is nodig. Er is de Europese Ecodesignrichtlijn, die maximale verbruiksnormen in het vooruitzicht stelt voor elektronische toestellen, zoals digicorders. Het duurt echter lang voor die normen neerdalen op ons land. Dan zijn we alweer jaren verder.
Ik hoop dus dat we vrijwillig met de telecommunicatieoperatoren kunnen afspreken dat er technologie zal worden geleverd die veel zuiniger is dan de kastjes die er vandaag staan en die trouwens niet eens voldoen aan standaarden qua energie-efficiëntie die bijvoorbeeld in de Verenigde Staten van toepassing zijn. Zo zijn er bijvoorbeeld in Californië energieverbruiksnormen voor die apparaten die veel strenger zijn dan die waaraan de apparaten van Belgacom en Telenet vandaag voldoen.
De heer Verstrepen heeft het woord.
Voorzitter, ik was niet van plan me hierin te mengen, maar collegas, met alle respect, ik begrijp eigenlijk niet waarover het nu in wezen gaat. Je hebt de CI-kaart (common interface), waar elke consument blij mee zal zijn. Je hebt nieuwe technologie die wordt aangeleverd door de markt, zoals flat panels, led-tvs, hard disk drives en noem maar op, die minder energieverslindend en ecologischer zijn. Iedereen is dus gelukkig.
Minister, ik zit hier dus met een zeer hongerig gevoel. Ik moet u verdedigen. U vindt dat misschien vreemd. Ik vraag me af waarover dit nu in godsnaam gaat. We mogen blij zijn dat dit nu gebeurt. Ik begrijp echt niet waarom dit alles plots op een hoopje wordt gegooid. Nu worden de zenders daarbij betrokken. Iedereen is gelukkig in dezen, zowel de telecommunicatiesector als de televisiezenders. Wel, laten we dan voor een keer eens gelukkig zijn omdat die evolutie er is, en laten we de overheid hierbuiten houden.
De heer Caron heeft het woord.
Voorzitter, minister, geachte leden, Test-Aankoop heeft in het verleden al meermaals geklaagd over dat soort monopolievorming door middel van die randapparatuur. Er is een vrijere marktwerking nodig, zo werd gesteld. Volgens sommige bronnen is er bovendien ook sprake van een verdienmodel, wat bijvoorbeeld Telenet dan weer bestrijdt, maar dat terzijde.
Ik ben het absoluut eens met wat daarnet is gezegd, maar kunnen we de distributeurs verplichten om een dergelijke technologie met zon kaart toe te laten? Vandaag wordt altijd geschermd met de versleuteling, met auteursrechten enzovoort. Hebben we het wetgevend materiaal om die marktopenheid af te dwingen?
De heer Yüksel heeft het woord.
Minister, u weet ook dat Test-Aankoop enkele weken geleden heeft gereageerd naar aanleiding van het voorstel van decreet met betrekking tot de signaalintegriteit. Een van de punten die ook herhaaldelijk aan bod zijn gekomen, is dat van die CI+-kaart. De mensen van Test-Aankoop geven aan dat dit een van de belangrijkste hindernissen is. Ik meen dus dat dit er wél iets mee te maken heeft.
Ik wil de poging van de heer Vandaele steunen. In welke zin zal deze evolutie een invloed hebben positief of negatief op de discussie die we heel binnenkort zullen voeren over dat voorstel van decreet? Test-Aankoop zegt immers dat die CI+-kaart een belangrijk gegeven is. Men kan weliswaar niet opnemen, maar het is wel een belangrijke en goede stap in de richting van de consument.
De heer Wienen heeft het woord.
Voorzitter, ik deel het geluk van de heer Verstrepen. Ik denk dat de inspanningen die worden geleverd, ook federaal, voor het ontwikkelen van technologieneutrale apparatuur, inderdaad een grote stap voorwaarts betekenen.
Dat wordt al meerdere jaren gevraagd: vanaf het ogenblik dat je die aparte abonnementen had, onder meer voor sport, bij de verschillende distributeurs. Ik merk dat we eindelijk op weg zijn naar een vrije hardwarekeuze.
De heer Vandaele is bezorgd over de rol van de omroepen in het ontwikkelen van technologie. Dat verbaast mij een beetje. Hij zit in de meerderheid. Er ligt in de commissie een nu al een hele tijd geleden geschreven voorstel over de signaalintegriteit. De omroepen zullen mee aan tafel zitten wanneer er technologische evoluties plaatsvinden. Ik kan alleen maar zeggen: laat ons daar zo snel mogelijk over stemmen. De tienkamper Hans Van Alphen heeft met een digicorder geworpen, laat ons dan de 100 meter afleggen voor het goedkeuren van dit voorstel van decreet, liefst volgende week al.
De heer Tommelein heeft het woord.
Minister, u stelt terecht dat dit twee verschillende functionaliteiten zijn. Het voordeel van zon kaart is dat je geen digicorder meer nodig hebt, het nadeel is dat je met die kaart absoluut niet kunt doen wat je met een digicorder wel kunt doen. De consument zal inderdaad de keuze hebben.
We hebben al een paar keer gediscussieerd over de hybride decoder. Als iemand van leverancier verwisselt, hoeft hij niet altijd zijn decoder te verwisselen. Wordt er ook gewerkt aan een algemene kaart, die toegankelijk is op de verschillende netwerken? Want als elke distributeur nu weer zijn eigen kaart gaat ontwikkelen, zit je weer in hetzelfde schuitje: als je wilt veranderen van distributeur, moet je opnieuw een andere kaart kopen. Wordt er gestreefd naar het ontwikkelen van een kaart die op alle netwerken bruikbaar is?
Ik ben het volledig eens met de mooie samenvatting van de heer Tommelein. We moeten van die kaart niet alles verwachten. De consument zal de keuze hebben. Ofwel neemt hij een kaart, ofwel huurt of koopt hij een digicorder waarmee veel meer interactieve diensten mogelijk zijn. In die zin hebben zowel Belgacom als Telenet al aangekondigd dat ze met zon kaart op de markt zullen komen. Ik denk niet dat er onmiddellijk wetgevend initiatief nodig is om hen te verplichten om dat te doen. Wel is het een federale bevoegdheid. Minister Vande Lanotte heeft vandaag gezegd dat het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) bezig is met een studie om te achterhalen hoe we die technologieneutrale applicaties zo snel mogelijk in de markt kunnen brengen en wat nodig is om dat technologieneutraal te doen, zodat voor de consument zo veel mogelijk drempels wegvallen zodat hij sneller kan veranderen van leverancier indien hij dat wenselijk acht. Collegas, ik zal uw bezorgdheden overmaken aan minister Vande Lanotte.
Mijnheer Verstrepen, u hebt gelijk: de evolutie staat niet stil. Vandaag moeten nog heel veel mensen voor interactieve diensten een recorder huren of kopen. In nieuwe tv-toestellen zullen die applicaties door middel van software meer en meer ingebouwd worden. Die technologie gaat veranderen en gaat veel dingen mogelijk maken. Dat is goed nieuws. Dat gaat soms sneller dan wij denken. Dat doet niets af aan de discussies die in de commissie zullen gevoerd worden over de relaties tussen zenders en distributeurs. Ik wil daar zeker niet op vooruitlopen.
Mijnheer Verstrepen, het is niet omdat wij een vraag stellen dat wij ongelukkig zijn. Je kunt ook perfect vragen stellen als je wel gelukkig bent. Ik ben momenteel zelfs fundamenteel vrolijk.
Minister, ik zie dat die technologische evolutie inderdaad zo snel gaat dat ik mij afvraag of wij dat als decreetgever kunnen bijbenen. Ik vraag mij af of het niet beter zou zijn dat omroepen en distributeurs er onder elkaar uit komen. Daarom roep ik u op om in deze laatste rechte lijn, met de talenten die u op dat gebied hebt, als bemiddelaar op te treden tussen de omroepen en de distributeurs opdat zij zelf tot een oplossing zouden komen en wij niet in heel die zeer snelle technologische ontwikkeling als regelgevend parlement moeten optreden.
Minister, die kaart zal de wereld van televisiekijkend Vlaanderen veranderen. Voor de diensten die niet via die kaart worden aangeboden, moeten wij inderdaad naar die hybride decoder, die onafhankelijk is van de provider, zodanig dat het switchgedrag niet wordt gehinderd.
Indien die decoder er zou komen, hoop ik dat het een energiezuinige decoder zal worden. De heer Verstrepen vindt dat we de markt maar moeten laten spelen. De onzichtbare hand heeft echter lange vingers en zit onzichtbaar in de zakken van de consument. De consument is zich er echt niet van bewust wat die apparaten aan energie vreten. Dat is een verborgen kostprijs. Volgens mij moeten we die kosten zo klein mogelijk maken. Wat in de VS, in Japan en elders kan, moet in Europa ook kunnen. Ik hoop dat de decoder een zeer energiezuinige decoder wordt en dat de consument niet nodeloos kosten zal moeten betalen.
De actuele vragen zijn afgehandeld.