Verslag plenaire vergadering
Voorstel van resolutie betreffende de verbetering van de ongevallenregistratie en de invoering en follow-up van een Vlaamse verkeersongevallenanalyse
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde zijn het voorstel van decreet van mevrouw Marleen Van den Eynde en de heren Pieter Huybrechts en Jan Penris houdende de invoering van een Vlaamse ongevallenregistratie en verkeersongevallenanalyse en het voorstel van resolutie van mevrouw Griet Smaers, de heren Steve DHulster en Jan Peumans, mevrouw Karin Brouwers, de heer Jan Roegiers, mevrouw Lies Jans en de heer Dirk de Kort betreffende de verbetering van de ongevallenregistratie en de invoering en follow-up van een Vlaamse verkeersongevallenanalyse.
De algemene bespreking is geopend.
Mevrouw Van den Eynde, verslaggever, heeft het woord.
Voorzitter, collegas, vorig jaar op 31 mei 2011 werd in de Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken het voorstel van decreet toegelicht van de leden van het Vlaams Belang mevrouw Marleen Van den Eynde en de heren Pieter Huybrechts en Jan Penris houdende de invoering van een Vlaamse ongevallenregistratie en de invoering en follow-up van een Vlaamse verkeersongevallenanalyse.
De verdere behandeling werd uitgesteld omdat de meerderheid over dezelfde kwestie een initiatief aankondigde. Het heeft echter tot 21 juni 2012 geduurd voor het voorstel van resolutie van mevrouw Griet Smaers, de heren Steve DHulster en Jan Peumans, mevrouw Karin Brouwers, de heer Jan Roegiers, mevrouw Lies Jans en de heer Dirk de Kort betreffende de verbetering van de ongevallenregistratie en de invoering en follow-up van een Vlaamse verkeersongevallenanalyse werd besproken, met name op 21 juni en op 18 oktober 2012.
Het voorstel van resolutie werd vervolgens samen behandeld met het voorstel van decreet op 18 oktober 2012 na kennisname van het juridisch advies. Het voorliggende voorstel van resolutie werd toegelicht door mevrouw Smaers, die stelt dat bij het zoeken naar een oplossing over de verkeersongevallenanalyse en -registratie men steevast botst op de bevoegdheidsproblematiek. Zij stelt dat evalueren in het kader van het verkeersveiligheidsbeleid van groot belang is. Registratie en analyse van data van ongevallengegevens kunnen bijdragen tot een beter verkeersveiligheidsbeleid. Meteen bevestigt mevrouw Smaers dat het meten het best kan gebeuren in Vlaanderen zelf waar het beleid over verkeersveiligheid wordt vormgegeven, en op die manier van belang is in functie van de beleidsvoorbereiding.
Met het voorstel van resolutie willen de leden van de meerderheid in eerste orde vragen om samenwerkingsakkoorden met de federale overheid te sluiten, om aldus de federale politie de juiste gegevens te laten registreren en genereren. Ook overeenkomsten met andere instellingen als verzekeringsmaatschappijen en ziekenhuizen zijn belangrijk om meer accurate gegevens te verwerven.
De heer DHulster meent namens sp.a dat door de sterke bewustwording rond verkeersveiligheid, de ongevallencijfers aantonen dat maatregelen vruchten hebben afgeworpen. Nochtans stelt hij vast dat de knik in de statistieken over het aantal dodelijke slachtoffers de laatste jaren stagneert en meer kennis over verkeersveiligheid noodzakelijk is.
De heer Keulen stelt namens Open Vld dat samenwerkingsfederalisme een praktisch en gezond principe is om tot resultaten te komen. Hij vraagt echter wel om een timing in te schrijven en dient een amendement ter zake in. Dit amendement wordt verworpen met acht stemmen tegen drie.
Mevrouw Lies Jans stelt dat de N-VA-fractie steeds voorstander is geweest van een duidelijke registratie en analyse van verkeersongevallen. Zij is echter met de meerderheid overeengekomen om niet met een voorstel van decreet maar wel met een voorstel van resolutie de vraag kracht bij te zetten vanwege het juridisch advies.
De voorzitter, de heer Peumans, heeft gesteld dat in de vorige legislatuur in verband met zijn voorstel van decreet hoorzittingen zijn gehouden. Op basis daarvan en, meer specifiek, van het gegeven dat bepaalde diensten niet kunnen worden gedwongen gegevens over te maken, heeft zijn fractie beslist het voorstel van resolutie te steunen.
De Vlaams Belangfractie heeft, zoals ik in mijn inleiding al heb meegedeeld, een voorstel van decreet ingediend. Het Vlaams Belang is van oordeel dat er in Vlaanderen nog veel inspanningen moeten worden geleverd om de verkeersveiligheid te verhogen. Om het aantal verkeersongevallen te doen dalen, is een goed verkeersmanagement absoluut nodig. We moeten daarom over een betrouwbare en volledige registratie van de ongevallen en over een snelle ongevallenstatistiek kunnen beschikken. Dat kan momenteel nog steeds niet.
Op 13 november 2012, ongeveer drie weken geleden, hebben we met elf maanden vertraging de verkeersongevallencijfers voor 2011 ontvangen. Die cijfers zien er niet rooskleurig uit. In 2011 zijn in ons land bijna 48.700 verkeersongevallen geteld. Het overgrote gedeelte, 30.556 ongevallen met een totaal van 63.660 slachtoffers, is in Vlaanderen vastgesteld. Daarbij hebben 858 mensen binnen de dertig dagen na het ongeval het leven verloren. Minstens 858 getroffen gezinnen in Vlaanderen moeten moet dit ondraaglijk leed verder leven.
Vlaanderen is niet in staat het verkeersveiligheidsbeleid te verbeteren waarvoor de Vlaamse overheid verantwoordelijk is. We beschikken immers veel te laat en onvoldoende over gegevens over de omstandigheden waarin een ongeval zich heeft voorgedaan. Dit probleem sleept al jaren aan. Ondanks de intentie het aantal verkeersslachtoffers tegen 2020 te halveren, hebben we in 2010 opnieuw een stijging van het aantal verkeersslachtoffers vastgesteld. Het aantal gewonden is met meer dan 2000 toegenomen. Er zijn 7 dodelijke slachtoffers minder geteld.
Vlaanderen moet ingrijpen en dat liever vandaag dan morgen. We moeten het hoge aantal verkeersslachtoffers niet minimaliseren. Elk slachtoffer is er eentje te veel. Het is onze verdomde verantwoordelijkheid te onderzoeken wat de reden van de ongevallen is.
Is onze infrastructuur op bepaalde plaatsen verkeerd ingericht? Liggen de op- en afrittencomplexen te dicht bij elkaar? Leidt het ritsen hierdoor tot ongevallen? Is de inrichting van een kruispunt zonder verkeerslichten verantwoordelijk voor veel verkeersslachtoffers? Een verkeersongevallenanalyse na de verkeersongevallenregistratie moet hierover duidelijkheid verschaffen.
We beseffen dat er nog een aantal problemen zijn om een degelijk eigen systeem te starten. Deze problemen, zoals de registratieformulieren van de politie, worden weldra aangepakt. Dit is, zoals uit het antwoord van minister Milquet op een parlementaire vraag blijkt, een prioriteit voor de politie.
Waarop wacht deze meerderheid om het heft in eigen handen te nemen? Vlaanderen heeft er als de Vlaamse wegbeheerder alle belang bij om over eigen betrouwbare en volledige ongevallenstatistieken te kunnen beschikken. Om die reden is het Vlaams Belang de mening toegedaan dat we nu, in afwachting van een degelijke registratie door de politiediensten, reeds zelf een reglementair kader voor de registratie en de verwerking van ongevallengegevens kunnen uitwerken.
Uiteindelijk willen de meerderheid, die het voorstel van resolutie heeft ingediend, en het Vlaams Belang net hetzelfde. Iedereen wil over een degelijk ongevallenregistratiesysteem beschikken om vervolgens een juiste ongevallenanalyse te kunnen uitvoeren. Op die manier kunnen doeltreffende maatregelen worden genomen om het aantal verkeersslachtoffers effectief te doen dalen.
De discussie in de commissie over de bevoegdheid voor de registratie is gevoed door een nota van de secretaris-generaal van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken. Uiteindelijk is gebleken dat het totaal niet om een juridische nota gaat. Het argument dat Vlaanderen geen gegevens bij de politiediensten kan opvragen, is niet correct. We stellen vast dat in verband met andere dossiers, zoals de milieuhandhavingsdossiers, de procureur des Konings kan worden gevraagd binnen een termijn van 180 dagen een advies te leveren of vervolgingsdaden in te stellen. Het is een zwak argument.
Dames en heren, willen jullie werkelijk het aantal verkeersongevallen doen dalen? Neem in dat geval jullie verantwoordelijkheid en stop met halfslachtige voorstellen van resolutie die om samenwerking vragen. Weldra wordt Vlaanderen volledig bevoegd voor het verkeersbeleid. Neem nu het heft in handen en speel geen struisvogelpolitiek. Denk niet aan jullie eigen belang, maar denk aan die vele duizenden verkeersslachtoffers. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mevrouw Smaers heeft het woord.
Mevrouw Van den Eynde, bedankt voor uw verslaggeving, al was ze wel een beetje gekleurd. Het was niet helemaal een neutraal verslag van de besprekingen in de commissie. Daarom vind ik het nodig om nog kort te reageren.
Het voorstel van resolutie van de meerderheid werd ingediend op 16 mei 2012, in het kader van meer verkeersveiligheid en een snellere en efficiënte evaluatie en analyse van verkeersongevallen in Vlaanderen, met het oog op het gebruik ervan in het beleid.
Er is in de commissie een gedachtewisseling gehouden over de opportuniteit van een voorstel van decreet, zoals door het Vlaams Belang werd ingediend, dan wel een voorstel van resolutie, zoals ingediend door de meerderheid. Vanuit de meerderheid werd aan het verslag van de besprekingen ook een advies van de administratie toegevoegd, waarin duidelijk wordt gemaakt dat er een probleem van bevoegdheid is om op dit ogenblik dus voordat de zesde staatshervorming is uitgevoerd vanuit Vlaanderen voor alle aspecten rond evaluatie, registratie en analyse van verkeersongevallen maatregelen te kunnen nemen.
Daarom heeft de meerderheid geoordeeld dat, om een efficiënte registratie en analyse van verkeersongevallen te kunnen opmaken en om sneller over die gegevens te beschikken en te gebruiken voor het eigen Vlaamse verkeersveiligheidsbeleid, het noodzakelijk is om aan de regering te vragen samenwerkingsakkoorden af te sluiten met de federale overheid, met de politie, ziekenhuizen, verzekeringsmaatschappijen en andere instanties.
We moeten voor een eigen Vlaamse verkeersongevallenanalyse ook rekening houden met andere wegbeheerders en instanties dan alleen maar het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV). We moeten ook met politie en ziekenhuizen akkoorden kunnen afsluiten, vandaar dat het via samenwerkingsakkoorden moet gaan. Daarom is gekozen voor een voorstel van resolutie met heel duidelijke vragen en werkpunten voor de Vlaamse Regering. Die zijn toegelicht in de commissiebesprekingen. Het gaat verder dan die samenwerkingsakkoorden om informatie-uitwisseling door te voeren. Het gaat ook over het genereren van eigen ongevallendata, een eigen datastructuur en een toegepaste ongevallenanalyse, zoals onder meer is gebeurd in het dossier van de E313.
Het voorstel van resolutie is in de commissie goedgekeurd met acht stemmen voor bij drie onthoudingen. Wij vragen nu dus ook in de plenaire vergadering een goedkeuring van het voorstel van resolutie.
De heer DHulster heeft het woord.
Mevrouw Van den Eynde, bedankt voor uw verslag, gekleurd of niet gekleurd. Ik wil nog wat toevoegen namens onze fractie. De afgelopen jaren is het thema geregeld ter sprake gekomen in de Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken. De ongevallencijfers, hoewel ze veel te laat zijn, zijn wel heel duidelijk. We staan als Vlaanderen niet waar we moeten staan. We zijn een middenmoter in het Europese peloton. In vergelijking met de ons omringende landen doen we het eigenlijk nog veel slechter.
Er zijn sinds de jaren negentig heel wat maatregelen genomen om de verkeersonveiligheid te bestrijden, en die hebben ook resultaat gehad, want er is een duidelijke daling ingezet. Maar die daling stokt, en wel op een niveau dat we als Vlaanderen niet kunnen en mogen aanvaarden. Als we vooruitgang willen boeken op het vlak van verkeersveiligheid, als we willen dat de menselijke tol op onze wegen afneemt, zullen we meer in de diepte moeten werken. Daarvoor is een goede ongevallenanalyse en een accurate ongevallenregistratie nodig. Nu komen de cijfers te laat, ze zijn onvolledig en er wordt te weinig mee gedaan. Dat is, in een notendop, de motivatie achter dit voorstel van resolutie van de collegas en mezelf.
Mevrouw Jans heeft het woord.
De N-VA is al een hele tijd vragende partij om werk te maken van een zo ruim mogelijke registratie van verkeersongevallen en een onderbouwde analyse, waar je beleidsmatig verder mee aan de slag kunt. Na iedereen gehoord te hebben, denk ik dat iedereen het erover eens is dat er dringend actie moet worden ondernemen. Het kan zo niet verder. Wij lopen steeds achter op de feiten. We kennen de feiten trouwens maar voor een deel: onze beleidsdaden op Vlaams niveau kunnen amper getoetst worden aan hun effectiviteit.
Voorzitter, u hebt zelf tijdens de vorige legislatuur samen met de heer Carl Decaluwe het initiatief genomen voor een voorstel van decreet. Na overleg binnen de meerderheid hebben wij gezien het dringende werk dat er van de registratie en de analyse van verkeersongevallen moet worden gemaakt de piste gekozen van een resolutie, zeker ook omdat de minister zelf in de commissie meermaals heeft aangegeven dat zij er echt werk van wil maken en dat zij staat te popelen om effectief maatregelen te kunnen treffen. Wij zullen met deze resolutie daartoe de aanzet kunnen geven.
Voorzitter, gekleurd of niet gekleurd, ik heb voor alle duidelijkheid in het verslag onmiddellijk de stelling van mijn fractie over het voorstel van decreet en het voorstel van resolutie vertolkt.
Ik heb hier een vraag die in de Kamer van Volksvertegenwoordigers is gesteld over de registratie van de locatie van dodelijke verkeersongevallen. Uit het antwoord van de bevoegde minister blijkt dat het de gewesten zijn en niet de federale overheid die heel duidelijk kunnen registreren waar de ongevallen zich voordoen. Daarom vind ik het zo belangrijk om dit in eigen handen te nemen en zelf een eigen registratiestructuur op te zetten, en dit niet aan de federale overheid over te laten.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking van het voorstel van decreet en de bespreking van het voorstel van resolutie zijn gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het voorstel van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2010-11, nr. 743/1)
De artikelen 1 tot en met 4 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over het voorstel van decreet en het voorstel van resolutie houden.