Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Dewinter heeft het woord.
Minister, u had het al begrepen, ik ben een enthousiaste fan van uw meldpunt invasieve exoten. Als meldpuntervaringsdeskundige had ik even schrik dat u de woede van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding (CGKR), de Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie (ECRI), de Orde van Vlaamse Balies en zelfs de Europese Commissie op uw hals zou halen. Maar dat is niet het geval want u hebt het alleen over illegale ecologische migratie. U wilt daar paal en perk aan stellen.
Wie een invasieve plant of diersoort observeert, mag en kan aangifte doen bij uw meldpunt vreemde exoten. Illegale lieveheersbeestjes, clandestiene klimaugurken en stierkikkers zonder papieren worden via uw zogenaamde kliklijn ongenadig aan de schandpaal genageld. Schrik voor een overtreding van de privacywetgeving hoeft u niet te hebben: de kans dat de verontruste stierkikker klacht indient bij de privacycommissie is natuurlijk gering.
Zoals illegale immigranten ons sociaal weefsel verstoren, zo helpen de door u geviseerde en ongewenste exoten uiteindelijk het delicate evenwicht van ons ecosysteem om zeep. Aangezien de kritiek ten aanzien van het meldpunt illegaliteit en ten aanzien van uw meldpunt vreemde exoten, zeer gelijklopend is, ben ik uiteraard ontzettend benieuwd naar uw argumentatie ter verdediging van dit meldpunt.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Dewinter, u bent eigenlijk bijzonder voorspelbaar. Als u deze vraag niet had gesteld, dan was ik zeer verwonderd geweest. Wat me wel verbaast, is dat u zo begaan bent met exoten.
Dit past perfect binnen mijn beleid. Dat beleid berust op twee pijlers. De eerste is inspraak en participatie, de tweede preventie. Ik zorg steeds voor een zo breed mogelijk draagvlak. Deze waarnemingswebsite past binnen dat beleid. Er zijn veel van dergelijke websites op het vlak van natuur.
Ik wil benadrukken dat we vorig jaar in september een gedragscode hebben afgesproken met verschillende tuincentra, -aannemers en -architecten. Ze zullen de vreemde planten die hard woekeren in Vlaanderen niet op de markt brengen. Productnormering valt niet onder onze bevoegdheid, dat is een federale bevoegdheid. Waar we kunnen, hebben we een gedragscode ontwikkeld op vrijwillige basis.
Het is niet de bedoeling dat alle vreemde dier- of plantensoorten worden aangemeld op de waarnemingswebsite. Wel willen we dat de invasieve exoten, die heel wat schade kunnen berokkenen, worden aangemeld. Het gaat vaak over de volksgezondheid. U kent ongetwijfeld de berenklauw. Wie daarmee in aanraking komt, krijgt brandwonden. Dat is een gevaarlijke plant. Er kunnen ook allergieën ontwikkeld worden.
Maar soms komt ook de veiligheid in het gedrang. De waterlopen in Vlaanderen worden overwoekerd door de waterval. Wij moeten elk jaar 1 miljoen euro spenderen om de waterval uit het water weg te halen. Dat zijn gigantische bedragen.
Door preventief op te treden, zal dat voor elke Vlaming veel minder centen kosten. Daarom werkt de overheid samen met heel veel vrijwilligers, die hun waarnemingen van invasieve exoten kunnen melden. Zo kan er snel worden ingegrepen.
Mijnheer Dewinter, het verwondert mij dat u zo verbaasd bent over dit initiatief. In de commissie Leefmilieu werden daarover al meerdere vragen gesteld. Zo heeft de heer De Meyer gevraagd naar maatregelen om de invasieve exoten effectief te bestrijden. Toen al werd aangegeven dat die waarnemingswebsite er zou komen.
Gelukkig zijn er nog politici die voorspelbaar zijn en die consequent hetzelfde standpunt innemen, een hele carrière lang. Dat is tegenwoordig zeer uitzonderlijk. Ik besef dat, maar het zij zo.
Minister, ik ben zeer gecharmeerd door uw meldpunt voor invasieve exoten. Dat is een nieuwe term, zelfs voor mij, en ik heb er in het verleden wel een paar bedacht. Als ik het woordje waterval door illegaal en het woordje stierkikker door asielzoeker vervang, kan ik uw betoog ongewijzigd citeren. Zo komen we wellicht tot dezelfde politieke conclusies. Ik zie alleen dat uw tegenstanders zeggen dat u de retoriek en het discours van Vlaams Belang hanteert. Indien we in het verleden invasieve exoten hadden verboden, opgespoord en niet getolereerd, hadden we nu geen aardappel, geen sinaasappel, geen Canadese eik en wat weet ik allemaal meer gehad.
Minister, dit enkel om u erop te wijzen dat ik hoop dat u niet alleen zo verbeten zult zijn ten opzichte van ecologische exoten, maar dat u ook de andere exoten even consequent zult willen aanpakken. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer De Meyer heeft het woord.
Voorzitter, is dit het grootste maatschappelijke probleem waarmee onze samenleving wordt geconfronteerd? Duidelijk niet. Maar dat is nog geen reden om dit te bagatelliseren. Wie dat doet, verraadt een totaal gebrek aan dossierkennis. Indien men zou weten hoeveel miljoenen er al zijn besteed aan de bestrijding van exoten in waterlopen, zou men op een andere manier over dit dossier spreken.
Minister, ik vind dat u een verantwoorde beslissing hebt genomen en ik hoop dat u zult zorgen voor de nodige communicatie en voor de opvolging van deze beleidsmaatregel. (Applaus bij CD&V)
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Voorzitter, minister, ik zal zeker niet ingaan op de vergelijking die de heer Dewinter wil maken. Ik wil dieper ingaan op uw meldpunt. Ik las in Het Laatste Nieuws dat als er veel invasieve soorten gemeld worden bij lokale overheden, ofwel de terreinbeheerders ofwel de lokale overheden moeten ingrijpen, met de nodige kosten van dien. De heer Van Rompuy heeft straks een vraag over de slechte financiële toestand van de steden en gemeenten. Het gaat om kosten die worden doorgeschoven. Hoe zult u dit aanpakken?
De heer Demesmaeker heeft het woord.
Ik sluit mij aan bij de heer De Meyer, die kort en bondig en goed sprak. De heer Dewinter probeert er natuurlijk op zijn manier een politiek spelletje van te maken. Het is inderdaad een probleem waar gemeenten actief mee bezig zijn. Het is opgenomen in de beleidsplannen van heel wat gemeenten. Een meldpunt kan zeker een meerwaarde hebben, maar, minister, veel zal natuurlijk afhangen van wat er met de verzamelde informatie zal worden gedaan. Zal men met de oprichting van een dergelijk meldpunt sneller en effectiever kunnen bijsturen wanneer er zich een probleem dreigt voor te doen? Snel ingrijpen kan op termijn hoge beheerkosten vermijden.
Minister, volgens u betekent de oprichting van dit meldpunt een primeur voor Vlaanderen. Hoopt u dat andere regios zullen volgen en dat dit tot meer uitwisseling van informatie kan leiden? In welke mate worden de problemen met exoten in de ons omringende regios en landen momenteel opgevolgd? Kunnen wij iets uit deze praktijken leren?
De heer Sanctorum heeft het woord.
Voorzitter, de heer Dewinter is duidelijk zeer bezorgd om de natuur en de economische impact van de invasieve exoten. Ik stel voor dat we de logica even omdraaien. De invasieve exoten hebben een belangrijke impact op de biodiversiteit. Wie voor de bestrijding van de invasieve exoten pleit, pleit eigenlijk voor meer diversiteit in Vlaanderen.
Mijnheer Dewinter, welkom in het progressieve kamp. (Gelach)
Ik wil nog even benadrukken dat we momenteel jaarlijks al gemiddeld 1 miljoen euro spenderen om de waterlopen vrij te maken van overwoekerende planten. Dat betekent immers een overstromingsgevaar. Ik heb het dan enkel over de waterlopen. We besteden miljoenen euros aan de bestrijding van invasieve exoten.
Het meldpunt is bedoeld om een preventief optreden mogelijk te maken. Indien er een melding komt, zullen we snel kunnen optreden. Dat betekent dat het nadien minder centen zal kosten om de exoten weg te halen.
Mijnheer Demesmaeker, het is de bedoeling dat dit goed wordt opgevolgd. Er zal snel een dispatching komen. Dat is de afspraak die is gemaakt tussen de verschillende partners die met de waarnemingssite in zee zijn gegaan.
Mevrouw De Vroe, wie op zijn terrein invasieve exoten aantreft, moet de nodige maatregelen nemen. Dat deze feiten snel kunnen worden gemeld, betekent dat sneller kan worden opgetreden. Dat betekent dat een effectieve bestrijding de lokale besturen eigenlijk minder centen zal kosten. Dat is de bedoeling van de meldingssite.
Er is me ook gevraagd wat er in Europa en in de ons omringende landen gebeurt. De Europese Unie subsidieert ons een beetje voor de maatregelen die we op het vlak van de exotenbestrijding nemen. Er is een Europees programma. Daarnaast werkt het Comité van de Regios aan een meldingspunt. Hiervoor zal een smartphone-applicatie worden ontwikkeld. Dat betekent dat de directe coördinaten onmiddellijk kunnen worden doorgegeven. Ik heb vandaag de mededeling ontvangen dat op ruime wijze werk wordt gemaakt van een dergelijke applicatie. Dat betekent dat het op een ruimere manier mogelijk zal worden in Europa tot meldingen over te gaan.
Mijnheer Dewinter, dat heeft niets te maken met soorten, zoals de aardappel, die bij ons perfect zijn ingeburgerd. Het gaat over bepaalde dier- en plantsoorten die bedreigend zijn voor onze biotoop, die een effect op de volksgezondheid kunnen hebben en die zelfs onze veiligheid en onze economie kunnen bedreigen. Het gaat daarover en over niets anders. Wat u er voor de rest bij sleurt en de vergelijking die u maakt, laat ik voor uw rekening. Daar wil ik absoluut niets mee te maken hebben.
Ik citeer graag wat de minister op haar website heeft geschreven: Deze invasieve exoten tasten de inheemse diversiteit aan. Ze brengen economische schade toe en zijn een probleem voor de volksgezondheid. Eens zon soort zich hier vestigt, is ze nog moeilijk te bestrijden of tegen te houden. Daarom moeten we ze opsporen via een meldpunt en daarna terugdringen. Ik zou het zelf niet beter hebben kunnen zeggen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De actuele vraag is afgehandeld.