Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van diverse bepalingen van het decreet van 7 mei 2004 tot oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming Syntra Vlaanderen.
De algemene bespreking is geopend.
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, mijn fractie benadrukt dat het SYNTRA-netwerk voor het ondernemerschap en de Vlaamse kmos erg belangrijk is. Elk jaar maken ongeveer 100.000 cursisten gebruik van het aanbod van SYNTRA. Dat is goed voor meer dan 7 miljoen uren opleiding. Ongeveer 80 procent betreft ondernemersopleiding. Ook de leertijdopleidingen leiden voor een groot gedeelte naar ondernemerschap. Nochtans hebben wij soms de indruk dat SYNTRA in het Vlaams onderwijs- en opleidingsbeleid wat wordt onderschat.
Het nieuwe decreet garandeert de toekomst van SYNTRA in een gewijzigd opleidings- en arbeidsmarkt landschap en aangepast aan een gewijzigde Europese regelgeving. In een arbeidsmarkt waar de mismatch tussen opleiding en jobaanbod en het aantal knelpuntberoepen toenemen is het belangrijk om op een innovatieve manier opleidingen op de markt te brengen. Het nieuwe decreet schept daarvoor de nodige ruimte. Samenwerking met andere organisaties zoals de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB), waar men met wachtlijsten kampt, maar ook met andere openbare en private opleidingsverstrekkers, is een centraal aandachtspunt, dat ook wordt geregeld in het nieuwe decreet.
De markt laten spelen waar het wenselijk is en tegelijkertijd een stabiel en kwalitatief hoogstaand opleidingsaanbod verzekeren, is een delicate evenwichtsoefening, waarbij de Europese regelgeving moet worden gevolgd. Met dit decreet worden in elk geval de continuïteit en de kwaliteit van de bestaande SYNTRA-opleidingen gegarandeerd. SYNTRA kan bovendien innovatief inspelen op de vragen naar opleiding vanwege de arbeidsmarkt. Dat laatste is altijd de sterkte geweest van het SYNTRA-netwerk, dat altijd goed heeft kunnen inspelen op nieuwe opleidingsbehoeften van de verschillende sectoren. Ook dat wordt gegarandeerd door het nieuwe decreet. Wij vinden dit daarom een heel belangrijk decreet en zullen het dan ook goedkeuren.
Mevrouw Peeters heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, toen dit ontwerp van decreet in de commissie werd aangekondigd, waren wij aanvankelijk zeer tevreden. Wij gingen ervan uit dat men eindelijk de private opleidingsverstrekkers een evenwaardige plaats op de markt van de opleidingen zou gunnen en men eindelijk zou uitgaan van een vraaggestuurde subsidiëring van een aantal ondernemerschapsopleidingen. Maar onze fractie heeft steeds de indruk gehad dat een aantal meerderheidspartijen proberen het aandeel van de private opleidingsverstrekkers op de Vlaamse opleidingsmarkt proberen te minimaliseren. Ons vermoeden werd tijdens de commissiebespreking bevestigd, waar amendementen door de meerderheid werden ingediend. In die amendementen werden immers de opleidingen van notaris-, apotheker- en tandartsassistent uitgesloten van de kwalificering van het ondernemerschapstraject, wat neerkomt op een beknotting van het werk van de private opleidingsverstrekkers.
Ook de algemene procedure van de screening van opleidingen bemoeilijkt het werk van de private opleidingverstrekkers. Er komt een screeningscommissie waarin ook de sociale partners zullen zetelen. Wij vermoeden nu al dat die straks een eerder protectionistische houding zal aannemen bij het al dan niet toestaan van nieuwe opleidingen door private opleidingverstrekkers. Wij vernamen uit goede bron dat men bij de aanvang alle opleidingen wou laten screenen, maar dat men daarop is teruggekomen en enkel de opleidingen van de private opleidingverstrekkers wil laten screenen. Bijkomend wil men daartoe in een vrij ingewikkelde procedure voorzien waarbij alles in een beperkte periode moet worden afgehandeld. Wij vrezen dat dit de rechten van de private opleidingsverstrekkers zal beknotten.
Bijkomend zijn we ook nog altijd van oordeel dat er in het huidige aanbod van SYNTRA een aantal opleidingen voor discussie vatbaar zijn. We denken onder andere aan de opleiding voor administratief bediende, voor boekhouder of voor specifieke programmas voor computerprogrammeurs. Die moeten niet alleen aan SYNTRA worden toegewezen, de markt zou daarvoor vrij moeten zijn.
Er zijn in de volledige lijst van SYNTRA ook een heel aantal specifieke opleidingen, waarbij we ons toch de vraag kunnen stellen of die moeten worden gesubsidieerd met overheidsgeld. We zien onder andere de opleiding voor het maken van gitaren met nylonstrings of het maken van akoestische gitaren. Dat zijn allemaal gesubsidieerde opleidingen, wij stellen ons daar toch vragen bij.
We blijven erop hameren dat de private opleidingsverstrekkers een eerlijke kans moeten krijgen. Dat impliceert dat SYNTRA de regierol die het nu krijgt toegewezen, correct speelt. We hopen uiteraard dat de Vlaamse Regering daar in de toekomst op zal toezien. We hopen zeker dat er geen spitstechnologie op poten wordt gezet, door met open of gesloten tenders te werken, via de oprichting van private vzws door SYNTRA, die dan opnieuw de rechten van de private opleidingsverstrekkers beknotten.
De financiering van SYNTRA vinden we wel een positief verhaal. Zeker wat de kleinere SYNTRAs betreft als die van Brussel, vinden we het positief dat het financieel gewijzigd kader verzekerd is tot 2017.
We hebben een kleine bekommernis bij de timing van het ontwerp van decreet. Opdat het op 1 september van kracht zou kunnen worden, moeten de private opleidingsverstrekkers zich nu reppen om alles te screenen qua opleidingen. We vrezen dat aan de screeningscommissie een zeer zware taak wordt toebedeeld om alles tijdig klaar te krijgen.
Wij onthouden ons dus opnieuw bij de stemming over dit ontwerp van decreet, zeker gelet op de amendementen die nog door de meerderheid zijn ingediend, en die opnieuw de rechten van de private opleidingsverstrekkers beknotten. Dank u.
Minister Muyters heeft het woord.
Mevrouw Peeters, dat is toch een misvatting. U hebt gelijk dat er vier opleidingen zijn, maar die vier worden op de private markt niet aangeboden. Als wij morgen zouden zeggen dat SYNTRA dat niet doet, is dat er niet. Als die morgen wel in de markt worden aangeboden, kan elke private arbeidsmarktspeler vragen naar de screening. Als aan de vijf voorwaarden wordt voldaan, is het niet meer Dienst met Afzonderlijk Beheer (DAB) maar dienst van algemeen economisch belang (DAEB). Ik denk dat we een compleet juiste en correcte manier van werken hebben.
Als u dat wenst uit te sluiten, mag u mij uitleggen waar in de markt notarisassistenten of tandartsassistenten kunnen worden opgeleid. Dan hebt u een gat in de markt en zijn er geen assistenten. U zit hier fout. U zegt dat het geen goede manier van werken is. Daar ben ik het niet mee eens. Wij gaan ervan uit dat de ondernemingsopleidingen DAB zijn, maar dat de private sector op elk moment kan zeggen dat de markt die voldoende aanbiedt, en die dus moeten gaan van DAB naar DAEB. Dan wordt dat gescreend, nagegaan, opgevolgd enzovoort.
U stelt voor om nu rap alles te screenen. Dat zou een slechte manier van werken zijn, want dan is alles gescreend, maar wanneer screenen we het weer? Gaan wij dan bepalen dat de markt er is binnen drie of vier jaar? Ik geloof dan blijkbaar meer in de markt dan u, want ik geef de markt de kans om te zeggen dat iets niet meer DAB moet zijn maar DAEB en dat het dus in concurrentie moet treden. De markt mag zelf beslissen dat de screening er komt. En als er geen eensgezindheid is, komt het naar de Vlaamse Regering. Die werkwijze is juist sterker dan wat u voorstelt.
Ik ben blij dat u zich toch nog onthoudt, maar ik betreur het ook en ik denk dat u een verkeerde inschatting maakt.
Ik denk het niet. Eens te meer willen wij de rechten van de private opleidingsverstrekkers hier ten volle vrijwaren. Als men nu al zonder meer zegt dat bepaalde opleidingen uitgesloten zijn van de screening of automatisch door SYNTRA moeten worden behandeld, beknot men wat dat betreft al de rechten van de private opleidingsverstrekkers. U kunt wel zeggen dat ze op dit ogenblik niet worden aangeboden, maar het blijft zo dat ze nu zelfs de kans niet krijgen om ze aan te bieden.
Als de opleidingen die binnenkort op de markt zullen worden gebracht altijd zullen worden gescreend, stel ik me vragen bij de haalbaarheid. We zullen zien welke opleidingen aan de screening zullen voldoen.
Ik geef dit ontwerp van decreet het voordeel van de twijfel. We zullen ons onthouden. We vragen al lang een versoepeling van het decreet betreffende die opleidingen. We zijn echter nog niet volledig tevreden gesteld. We vrezen dat de rechten van de opleidingsverstrekkers alsnog te beperkt blijven.
Als een opleiding niet wordt aangeboden omdat er te weinig aanbod is of de markt hier niet voor zorg, moet de overheid die opleiding organiseren. SYNTRA Vlaanderen is daarbij de regisseur. Indien we dit niet zouden doen, zouden er morgen geen tandartsassistentes meer afstuderen.
Volgens mevrouw Peeters moeten we niet voor die organisatie instaan. De markt zal dat zelf wel organiseren. Dat betekent echter dat er ondertussen geen opleidingen zijn. Indien de markt zich op die manier wil organiseren, kan om een screening worden gevraagd. Indien er over het land verspreid voldoende aanbod is, zal dat uit die screening blijken.
Het lijkt me niet nodig hier verder op in te gaan. Mevrouw Peeters zal het altijd anders blijven zien. Indien we haar methodiek zouden volgen, betwijfel ik echter of in bepaalde richtingen morgen nog mensen zouden afstuderen.
De heer Diependaele heeft het woord.
Voorzitter, ik moet eerlijk bekennen dat de opmerking van mevrouw Peeters me bijna van mijn stoel heeft doen vallen. Dit is, met alle sympathie en respect, gewoon een kwestie van slechte wil.
Ik zal even voorlezen wat haar fractiegenote, mevrouw Ceysens, in de commissie heeft verklaard: Mevrouw Patricia Ceysens zegt dat haar fractie akkoord gaat met de opzet van het ontwerp van decreet. Voor haar fractie is het belangrijk dat de private opleidingssector zijn plaats in het geheel krijgt. Ook de vraaggestuurde subsidiëring van ondernemersopleidingen is een goede zaak. De Europese Dienstenrichtlijn wordt met dit ontwerp op een goede manier geïmplementeerd, wat binnen de Vlaamse context niet altijd gemakkelijk is.
Dit citaat uit het commissieverslag spreekt voor zich. Indien ik me niet vergis, was mevrouw Peeters toen zelfs aanwezig. De privésector kan nog steeds in opleidingen voor die vier beroepen voorzien. Er kan worden gevraagd te screenen of SYNTRA Vlaanderen die opleidingen nog moet aanbieden. Indien het resultaat overduidelijk is, is er helemaal geen probleem.
Wat het standpunt van mijn fractie betreft, wil ik me aansluiten bij wat mevrouw Fournier namens de meerderheid heeft verklaard. Ik wil in elk geval nog eens het belang van SYNTRA Vlaanderen benadrukken. De sector heeft ons laten weten de voorbije jaren wat te zijn verwaarloosd. Met dit ontwerp van decreet wordt de sector in rechte hersteld en wordt het belang van het ondernemerschap en van de ondernemerschapsopleidingen in Vlaanderen opnieuw onderstreept.
Het betreft een aanpassing die verband houdt met de Europese Dienstenrichtlijn. Als de Europese Dienstenrichtlijn ter sprake komt, wordt het altijd wat moeilijker. De Europese Commissie heeft de discussie over de DAB en de DAEB zelf voor zich uitgeschoven. Aangezien de Europese Commissie er niet in slaagde de knoop door te hakken, heeft ze dit punt naar de lidstaten doorgeschoven. Dit maakt het binnen die lidstaten dan weer wat moeilijker.
Een ander punt dat we zeer positief vinden, is de grote aandacht voor innovatie. Er is met betrekking tot de arbeidsprocessen en dergelijke in een subsidiëring voorzien.
Tijdens de commissiebesprekingen is nog wat discussie over de sanctiemogelijkheden gevoerd. Ik ben dit ondertussen nagegaan. De Raad van State maakt daar geen enkele opmerking over. Mevrouw Ceysens heeft dit punt toen aangekaart. Aangezien de Raad van State daar geen enkel probleem mee heeft, was die discussie in de commissie echter totaal overbodig.
Ik wil nog even kort repliceren op wat de heer Diependaele net heeft gezegd. Ik heb bij de aanvang van de bespreking verklaard dat we initieel tevreden waren met de komst van dit ontwerp van decreet. Na nalezing van de amendementen en na te merken dat nog bijkomende opleidingen aan de private opleidingsmarkt zullen worden onttrokken, hebben we onze bedenkingen geformuleerd.
We nemen hier hetzelfde standpunt als in de commissie in. We hebben ons onthouden bij de stemming over de amendementen die door de meerderheidsfracties zijn ingediend. We doen nu hetzelfde. Dit impliceert dat we ons ook over de totaliteit van het ontwerp van decreet zullen onthouden. Dit is niet strijd met wat in de commissie is gesteld.
Het is net om die reden dat ik heb gezegd dat het om slechte wil gaat. Het spijt me verschrikkelijk, maar die opleidingen worden overduidelijk niet aan de private sector onttrokken. Die private sector kan die opleidingen nog steeds zelf aanbieden en een screening vragen. Op dat moment kan worden gekeken of de opleidingen aan de voorwaarden voldoen.
De opleidingen moeten ondertussen wel degelijk worden aangeboden. Dat is een noodzaak. Anders vallen we over enkele jaren zonder notaris-, dokters-, tandarts- en apothekersassistenten. Als u dat niet wilt inzien, is dat slechte wil.
Ik wil benadrukken dat dit ontwerp van decreet goed doordacht is en ernstig besproken met de sector. Het bevat het nodige evenwicht en garandeert alle mogelijkheden voor de toekomst. We waarderen enorm het werk van SYNTRA. We willen dat ze dat blijven doen en geven tegelijk kansen aan de privésector.
De heer Diependaele vroeg of we konden bevestigen en in het verslag opnemen dat het enkel en alleen om die vier beroepen ging. Dat hebben we bevestigd.
U kunt in de plenaire vergadering natuurlijk altijd zeggen wat u te zeggen hebt, maar in de commissie ging de enige andere opmerking over de termijn van de sanctionering. Men vroeg of die termijn niet beter in het ontwerp van decreet werd vermeld. U had daar 100 procent gelijk in. De Raad van State heeft die beroepstermijn en -procedure ook niet gevraagd, in tegenstelling tot andere decreten. Ik geloof dat we voldoende antwoord hebben gegeven op uw vragen. Ik ben blij dat de meerderheid in de commissie zeer groot was. Ik hoop dat we hier straks ook op een zeer grote meerderheid kunnen rekenen om dit ontwerp van decreet goed te keuren.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet.
De door de commissie aangenomen tekst wordt als basis voor de bespreking genomen. (Zie Parl. St. Vl. Parl. 2011-12, nr. 1425/3)
De artikelen 1 tot en met 30 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.