Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Vogels heeft het woord.
Voorzitter, collegas, minister, het was uw voorganger en onze collega Marino Keulen die in mei 2009 heeft aangekondigd dat mensen die vijf jaar of langer op een sociale woning wachtten, vanaf 1 januari 2010 een huursubsidie zouden krijgen. Op 1 januari 2010 was niet collega Keulen, maar u bevoegd minister. U onderschreef in uw beleidsnota het belang van die huursubsidies, maar vroeg een beetje meer tijd. Dat beetje tijd werd heel veel tijd, want het duurde tot juli 2011 voor er uiteindelijk een effectief besluit was dat aankondigde dat de langbeloofde huursubsidies van kracht zouden zijn vanaf 1 januari 2012.
Het is nu 11 januari 2012 en nog niemand heeft een huursubsidie gekregen. Uw administratie, die al van 2009 weet dat er zon systeem zal komen, was niet op tijd klaar. Vorige week heeft het Steunpunt Armoedebestrijding, gefinancierd door minister Lieten, nog eens aan de alarmbel getrokken en gezegd dat de betaalbaarheid van wonen in Vlaanderen intussen een immens probleem is geworden. Steeds meer mensen worden uit hun huis gezet en vooral de prijzen voor de minste woningen stijgen alsmaar meer.
We weten intussen ook dat de kerstkalkoen bij de minister-president niet al te best verteerd is en dat hij in 2012 wakker is geworden met het besef dat de oppositie gelijk heeft en dat er in de begroting een megagat is. Sindsdien roept iedereen besparing, inclusief de voorzitter van het parlement.
En de vraag luidt?
Ik vrees dat het makkelijker is om te besparen op dingen die nog niet opgestart zijn dan dingen die al opgestart zijn, terug te schroeven.
En de vraag luidt?
Ik had uw naam genoemd en had dat niet mogen doen.
Ik vrees dat er van uitstel afstel komt. Mijn vraag is: kunt u mij garanderen dat het systeem van huursubsidie niet wordt afgeschaft in de volgende besparingsronde? Wanneer mogen de mensen die langer dan vijf jaar op een wachtlijst staan de eerste keer hun huursubsidie verwachten?
Mevrouw Vogels, u mag mijn naam tien keer uitspreken. Ik heb er geen enkel probleem mee, integendeel, het streelt me in mijn ijdelheid. De afspraak is dat we ons aan twee minuten houden. Er zijn heel veel actuele vragen en ik wil het in de hand houden. Ik wil dat iedereen zich aan zijn tijd houdt, niet meer en niet minder, met alle sympathie voor u, mevrouw Vogels.
Minister Van den Bossche heeft het woord.
Mevrouw Vogels, het is zeker gemakkelijker om te besparen op beleid dat nog niet van kracht is, maar ik verzeker u graag dat ik niet zal besparen op dit beleid. Dat zal ik niet doen.
Wanneer kan de huursubsidie in werking treden? Zodra het informaticasysteem klaar is. Wat is het gegeven? We houden tweejaarlijks de wachtlijsten bij. We actualiseren ze om de twee jaar. Dat is onvoldoende om te weten wie we die automatische toekenning het is de bedoeling om het op die manier te doen van de huursubsidie kunnen geven. We werken nu aan een informaticasysteem dat de huisvestingsmaatschappijen toelaat elke wijziging in een dossier onmiddellijk door te sturen aan de VMSW zodat ze op elk moment exact weten of iemand wel of niet nog recht heeft op die huursubsidie of voor het eerst recht krijgt op zon huursubsidie.
Wij kunnen een dergelijk systeem pas laten uitwerken als we weten wat de exacte beslissing is. Ik heb redelijk wat negatieve ervaringen met informaticasystemen die zijn uitgewerkt voor de overheid, waarbij het bestek onvoldoende duidelijk is omschreven, waarna je geen verhaal meer hebt tegen degene die het systeem maakt.
Meteen nadat alles definitief is goedgekeurd, op 30 september was dat, hebben wij alles in gang gezet om het informaticasysteem klaar te krijgen. Mijn administratie heeft mij laten weten dat dat tegen juni-juli klaar zal zijn. Ik heb gezegd dat dat te laat is, ik wil het nog in het voorjaar hebben en ik wil dat men daar alles voor doet. Ik wil ook dat mijn administratie een volledige rapportering overmaakt om te zien hoe we dat zo snel mogelijk kunnen doen. Er is in de budgetten voorzien.
Als we ons nu zouden baseren op de wachtlijsten zoals die tweejaarlijks worden geactualiseerd, dan zouden we zeer veel mensen een premie toesturen die we achteraf zouden moeten terugvorderen. Dat wil ik vermijden. Het gaat om mensen voor wie dat geld dat toekomt, heel belangrijk kan zijn. Dat kun je dus niet maken. Wel onderzoek ik of we gefaseerd mensen recht kunnen geven op de premie, bijvoorbeeld eerst degenen die het langst wachten, als het informaticasysteem dat toelaat. Ik wil zo rap mogelijk van start gaan.
Ondertussen is de minister-president toegekomen en hij is aan het praten met de toekomstige gouverneur van West-Vlaanderen. Minister-president, mijn beste wensen. Ik vraag even uw aandacht omdat minister Van den Bossche hier net heeft bevestigd dat in de besparingsronde die u sinds 1 januari volop aankondigt, de huursubsidies alvast niet zullen sneuvelen. Ik wil dat u dat goed hebt gehoord, samen met alle huurders die al sinds 1 januari 2010 op die huursubsidie wachten.
Minister-president en minister, ik zou een vergelijking willen maken. Stel dat het zou gaan om een belofte voor een subsidie aan bedrijven in moeilijkheden, beloofd voor 1 januari 2010, dan zou het kot hier te klein zijn van verontwaardiging omdat die belofte van januari 2010 nog altijd niet zou zijn nagekomen. De Vokas en de UNIZOs van deze wereld zouden staan zwaaien met de lijst van bedrijven die ondertussen failliet zouden zijn. Wel, twee jaar geleden zijn er 10.000 gezinnen uit hun huis gezet omdat ze hun huur niet konden betalen. Dat zijn 10.000 gezinnen die failliet zijn. Dat is wat mij betreft voor een gezinspartij even belangrijk als een bedrijf.
Mevrouw Hostekint heeft het woord.
Mevrouw Vogels, ik ben het helemaal met u eens dat de private huurmarkt zeer belangrijk is. Het is het meest kwetsbare segment van de woonmarkt. Ik ben het ook helemaal met u eens dat als er gesnoeid moet worden, dat zeker niet kan gebeuren bij de huursubsidies. Ik vind het antwoord van de minister dan ook geruststellend.
Ik ben het er ook mee eens dat dit doordacht moet gebeuren. U kunt er van op aan, mevrouw Vogels, dat ook voor onze fractie de huursubsidie en het beleid op de private huurmarkt zeer prioritair is. Minister, dat geldt trouwens ook voor het door u aangekondigde fonds ter preventie van uithuiszettingen dat in dezelfde lijn ligt en minstens even belangrijk is.
De heer Reekmans heeft het woord.
Snoeien zal moeten. Ik denk dat we maar een antwoord kunnen bieden op de besparingen als we effectief een volledig systeem van de huurcheque invoeren en een stop zetten aan de massale bouw van vooral sociale koopwoningen. Niet alleen krijgt wie een sociale koopwoning kan kopen een win for life, maar dat zal ook onbetaalbaar worden.
Dan is er nog de massale leegstand. Minister, laten we eerlijk zijn, u hebt daar niet voor gezorgd, het is nog een restant van paars-groen. De massale leegstand van sociale woningen is ontstaan onder paars-groen. Het zou verkeerd zijn om daar vandaag minister Van den Bossche voor verantwoordelijk te stellen.
Minister, ik stel vast dat er een lichte inhaalbeweging bezig is, maar nog niet voldoende. Alle normen en regeltjes die destijds zijn gemaakt, hebben de leegstand gecreëerd en het onmogelijk gemaakt om die leegstand snel op te lossen. Als we dat zouden aanpakken, dan zouden we heel veel gezinnen met een laag inkomen onmiddellijk een woning kunnen geven.
Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Minister, ik vind uw antwoord toch een beetje beschamend, niet alleen voor de sociale huisvesting en alle 75.000 wachtenden of 62.000 behoeftigen, als je de dubbele meetelt. U moet weten dat er maximaal 2500 woningen op jaarbasis worden gebouwd doordat er een doorlooptijd is van minimum zes jaar voor de wegen zijn aangelegd en de gebouwen er staan.
Het sociale huisvestingsbeleid is dus absoluut ontoereikend. Ik ben wel blij dat er hoorzittingen worden georganiseerd. Wij horen hier dat u zelfs nog geen werk hebt gemaakt van de invoering van de premie voor mensen die al vijf jaar op de wachtlijst staan. Die premie is destijds door minister Keulen aangekondigd. Dat is toch zeer betreurenswaardig.
De heer Penris heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, mevrouw Van Volcem heeft het probleem geschetst. Er zijn 75.000 mensen die al twee jaar of langer wachten. De sociale huisvestingssector kampt dus met een probleem. Mevrouw Vogels heeft ten dele gelijk. Wij kunnen dat probleem op verschillende manieren oplossen. Wij kunnen bijbouwen, maar die aanpak stoot op limieten. Wij kunnen ook een aantal wachtenden uit de sector halen. Mevrouw Van Volcem heeft haar idee daarover: de zogenaamd rijken horen daarin niet thuis. Ik ben het daar niet mee eens. Sociale huisvesting volkshuisvesting moet ook voor de lagere middenklassen blijven bestaan.
Er zijn nog andere instrumenten om de woningnood op te lossen, en dan opent de huursubsidie perspectieven. Wij hebben huursubsidies altijd verdedigd. Ik hoop dat u wat u hier vandaag hebt gezegd, gestand kunt doen en dat u ervoor zorgt dat er niet wordt bespaard op deze uitgavenpost.
Mevrouw Van Volcem, ik heb niet de gewoonte om uit te halen naar een voorganger. In dat verband lijkt me een zekere hoffelijkheid wenselijk. Als u het mij moeilijk maakt om mij daaraan te houden, dan ga ik de uitdaging aan. Het is erg gemakkelijk om een maand voor de verkiezingen te beloven dat er een huurpremie komt, zonder in een budget te voorzien. De opvolger arriveert dan, stelt vast dat er geen geld is uitgetrokken en mag het dan oplossen, uitgerekend in tijden van budgettaire schaarste. (Applaus bij de meerderheid)
Mevrouw Van Volcem, ik heb nieuws voor u: toch heb ik in deze tijden van besparingen het geld gevonden. Ik zal de huurpremie invoeren. Vergeeft u mij dat ik even heb moeten zoeken vooraleer ik een belofte van iemand die er toen geen geld voor had, kon nakomen. Als u niet verstandiger bent en op dat punt niet zwijgt wanneer u beter zou zwijgen, dan geef ik u ook een eerlijk antwoord.
Mijnheer Reekmans, wat de sociale koop en de sociale leningen betreft, blijf ik van mening dat mensen met niet veel maar toch net voldoende middelen de kans moeten krijgen om een woning te verwerven. De privéhuurmarkt zal belangrijk blijven, en daarvoor zal ik maatregelen nemen. Ik denk dan aan de huurpremie en aan de verzekering gewaarborgd wonen, die ervoor moet zorgen dat mensen niet zomaar uit hun huis worden gezet en de verhuurder toch zijn geld ontvangt. Toch blijf ik geloven dat voor een belangrijke groep mensen het verwerven van een eigendom mogelijk is als wij hen wat helpen. Dat kan in de vorm van een sociale koopwoning zijn.
Wij geven hen geen cadeau. Zij lenen tegen een redelijke rentevoet, maar zij betalen terug. Hun grootste voordeel is wel dat zij zelf geen kapitaal moeten inbrengen. Vaak hebben zij geen spaarboekje met enkele tienduizenden euros. En bij een gewone bank kunnen zij niet het volledig benodigde kapitaal lenen. Ik deel dus de geuite bezorgdheden. Ik beloof dat er werk wordt gemaakt van de beloften en dat besparingen niet ten koste van die huurders zullen gebeuren. (Applaus bij de meerderheid)
Ik ben hier, op de eerste bijeenkomst van het jaar, een gelukkige vrouw. Ik heb bereikt wat ik wilde bereiken, en ik herhaal het ten behoeve van het verslag: u zegt hier overduidelijk dat de huursubsidies zo snel mogelijk zullen worden ingevoerd en dat uitstel geen afstel is. (Applaus bij de meerderheid en Groen!)
Het incident is gesloten.