Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, minister, maandag hebt u in een van de schitterendste badplaatsen van onze kust een persconferentie gehouden, waarop u toelichting hebt gegeven bij de investeringsplannen voor de kustbeveiliging tegen de duizendjarige stormen. U hebt daar ook bevestigd dat u blijft inzetten op het project Vlaamse Baaien, dat ons moet beschermen tegen de tienduizendjarige stormen. In het Vlaams regeerakkoord staat dat dit zal worden bestudeerd. Intussen is daar ook een stuurgroep voor opgericht, met een projectteam en vijf werkgroepen.
Ik vernam vorige week dat er in Nederland een project bestaat voor de kust van Friesland, voor Hindeloopen, dat toch wel wat gelijkenissen vertoont met het onze. Bij dat project worden er eilanden gelegd en zandbanken opgehoogd. Dat project heeft men afgefloten, op vraag van het studiebureau ARCADIS, omdat kan worden aangetoond dat er sprake zou zijn van een bloei van blauwe algen, wat niet plezierig is voor de strandgebruikers en de zwemmers. Ook zou er aanslibbing dreigen.
Minister, hebt u momenteel al zicht op studies in Vlaanderen die misschien ook in die richting gaan, die bekijken of er ook voor ons relevante gevolgen kunnen zijn? Kunt u iets doen met dat buitenlandse onderzoek?
Minister Crevits heeft het woord.
Geachte leden, ter verduidelijking, in die kustbeveiliging zijn drie grote elementen van belang. Vandaag is de kust beschermd tegen wat we een honderdjarige storm noemen. Daarvoor moeten er jaarlijks zandtoevoerwerken gebeuren. Waar dat nodig is, moeten er jaarlijks herstellingen gebeuren. Het vorig jaar door de Vlaamse Regering goedgekeurde Masterplan Kustveiligheid wil de kust beschermen tegen een duizendjarige storm, door allerhande zachte en harde ingrepen. Zachte ingrepen behelzen het breder maken van de stranden. Daarmee zijn we ook al begonnen. Ik zie dat de burgemeester van Koksijde hier ook aanwezig is. Deze week zijn we begonnen in Wenduine-De Haan. Het is de bedoeling om de zwakste schakels Oostende is er ook zo eentje sterker te maken door zandtoevoer en het waar nodig versterken van de dijken.
Het derde onderdeel van heel de verdediging is de verdediging tegen nog zwaardere stormen, de zogenaamde tienduizendjarige stormen, waarnaar ook Nederland heel veel onderzoek doet. Het plan Vlaamse Baaien, dat deel uitmaakt van het Vlaamse regeerakkoord, bevat heel wat maatregelen die de kust mogelijkerwijze nog meer kunnen beveiligen.
Het grote verschil met wat we tot op vandaag doen, is dat dit plan uitgaat van acties in zee, dus niet meer aan de kustlijn, maar in het water. Er zijn heel wat mogelijkheden, zoals het aanzetten van een zandmotor. Mijnheer Vandaele, daarmee kom ik tot het project waarnaar u verwijst. Het gaat over een motor die in zee wordt geplaatst en die zand aanvoert, die eilandjes maakt. In Nederland was er sprake van twee proefprojecten. Men heeft beslist één proefproject niet op te starten, omdat het mogelijk schadelijke effecten zou hebben. Daar moet men dus op zoek gaan naar iets anders om die heel smalle kuststrook van 20 meter te beschermen. Op een andere plaats loopt wél een proefproject. We volgen dat ook.
Ik verwacht dat half 2012 het kader klaar zal zijn om te bekijken welke specifieke onderzoeken we verder kunnen verrichten ter zake. Dat zal nog heel wat werk vergen. De academische wereld is geïnteresseerd. Dat hebt u ook vernomen op een studiedag een paar maanden geleden. De natuurbeweging is geïnteresseerd en heeft ook een eigen Kappaplan. Ik verwacht dat we daarover een breed overleg zullen kunnen starten vanaf de zomer van dit jaar. Het is dus absoluut niet zo dat we morgen eilanden zullen beginnen te spuiten in de zee.
Minister, ik ben blij dat u veel belang hecht aan de voorbereiding en het wetenschappelijk onderzoeken en onderbouwen van dergelijke toch wel grote projecten. Ik wil u alleszins steunen ter zake. We mogen geen leerling-tovenaar spelen met de natuur.
De Stichting Ecorise is een onderdeel hiervan. Wat is de stand van zaken met betrekking tot Ecorise? Wat is nu uiteindelijk de precieze taakstelling van Ecorise en wie zit daarin?
De heer Verstreken heeft het woord.
Er is een verschil tussen de Vlaamse Baaien en de kustverdediging. De minister heeft dat ook uitgelegd. Heel vaak bestaan daar in de pers en ook bij de publieke opinie meningsverschillen over, en verwart men die twee wel eens. De afkalving die er is geweest door de hevige rukwinden van de voorbije weken, heeft duidelijk bewezen dat het wel zinvol is om aan die kustverdediging te werken. Die zwakke schakels hebben wel degelijk geholpen.
Ik zou van de minister wel graag vernemen of het toekomstplan aan de milieueffecten is afgetoetst. Worden die effecten ook in het plaatje opgenomen?
De heer Vanden Bussche heeft het woord.
Voorzitter, toen ik de heer Vandaele zijn actuele vraag over de negatieve effecten van de strandbeveiligingswerken hoorde stellen, moest ik onmiddellijk denken aan een vraag die tijdens het overleg tussen de kustburgemeesters is gesteld. De beveiliging en de versterking van de zeedijken brengt voor bepaalde kustgemeenten belangrijke investeringen met zich mee. Het esthetisch karakter is niet in de budgettering inbegrepen. De vraag is of de minister eens wil nakijken of het esthetisch aspect van de belangrijke investeringen die, bijvoorbeeld, de gemeente Middelkerke moet uitvoeren ook kan worden betoelaagd.
De heer Sabbe heeft het woord.
Voorzitter, ik wil me even bij de heer Verstreken aansluiten. Het tweede project, de eilandstructuur die zal worden aangelegd, situeert zich natuurlijk in de zeer verre toekomst. De aanwezigen in dit halfrond zullen dit niet meer meemaken. We kijken hier wel zeer ver.
Met het eerste project moeten we daarentegen vaart maken. Ik steun de plannen van de minister inzake de strandbeveiligingswerken. We zullen ons hier de komende jaren op moeten focussen. Deze winter dient als voorbeeld. Ten gevolge van de opwarming mogen we ons aan andere stormen verwachten. Dat zijn geen dromen over de verre toekomst. We moeten nu ageren om dat eerste gedeelte zo snel mogelijk tot stand te brengen.
De heer Caron heeft het woord.
Voorzitter, ik heb hier enkel één vraagje aan toe te voegen. Ik ben blij dat iedereen, de minister inbegrepen, de natuurwaarde en het risicovol karakter van ingrepen in zee erkent. We mogen niet over één nacht ijs gaan. De vraag is of de minister ook gestructureerde vormen van overleg, onder meer met de natuurbeweging, plant. Zal gestructureerd overleg over het alternatief plan, het Kappaplan, plaatsvinden? We zijn niet noodzakelijk tegen elke ingreep. We willen echter dat doordacht wordt opgetreden. We mogen niet, bij wijze van spreken, kwetsbare plekken verleggen.
Ik wil eerst op het technisch aspect en op de aanvullende vraag van de heer Vandaele ingaan. Binnen de overheid bereidt momenteel een ambtelijke stuurgroep een kader met prioriteiten voor. Wat moeten we eerst onderzoeken?
De Stichting Ecorise kan aan de slag, maar is eigenlijk als een samenwerking tussen de overheid en de private sector bedoeld. De Stichting Ecorise moet bepaalde technische aspecten onderzoeken. Kunnen we voor onze kust een zandmotor installeren? Kunnen we hiervoor een proefopstelling maken?
Indien we de kust tegen een 10.000-jarige storm willen beschermen, moeten we eerst weten wat precies onze prioriteiten zijn en welk pakket aan maatregelen we willen uitwerken. Dat zal halverwege 2012 duidelijk worden. Dan kunnen we tot de technische onderzoeken overgaan.
Er zijn hier vragen over maatregelen op korte en op lange termijn gesteld. Ik ken de leeftijd van de heer Sabbe niet. (Opmerkingen van de heer Wilfried Vandaele)
Het heeft allicht niets met leeftijd te maken.
Gezien de snelheid waaraan het hier vooruitgaat, ben ik niet bezorgd dat ik nog zal leven.
Dat is een moeilijke opmerking.
Ik moet het kustverdedigingsplan consequent uitvoeren. Ik ben het daar volledig mee eens. Dat betekent echter niet dat we tijdens de uitvoering niet aan de toekomst mogen denken. Indien we pas na de volledige uitvoering zouden nadenken over andere manieren om de kust nog verder te beschermen, zou ik hier ongetwijfeld de kritiek krijgen dat ik plannen uitvoer, maar niet aan de toekomst denk. We moeten dat absoluut doen.
Ik ben overigens zeer blij dat de plannen op elkaar aansluiten. De maatregelen die in verband met het plan Vlaamse baaien of Vlaamse stormen zullen worden genomen, zullen perfect moeten aansluiten bij het eigen Geïntegreerd Kustveiligheidsplan, dat ondertussen ook moet worden uitgevoerd.
De heer Verstreken heeft gevraagd of de milieueffecten ook worden onderzocht. Dat is zeker het geval. We kijken voor elke maatregel na wat de milieueffecten zijn. Wat kunnen we best doen indien er zandafkalvingen zijn? We moeten zorgen dat het zand weer wordt aangevuld. Dat zand moet uit de zee komen en moet uiteraard proper zijn. Hetzelfde geldt voor eventuele ingrepen in de zee die op termijn zouden kunnen plaatsvinden.
Dit zal uiteraard veel technisch onderzoek vergen. Het gaat dan om de technische onderzoeken van de Stichting Ecorise en om milieuonderzoeken.
Zo kom ik naadloos bij de aanvullende vraag van de heer Caron. Ik heb net proberen uit te leggen dat mijn administratie tegen de zomer klaar zou moeten zijn met de maatregelen die het het onderzoeken waard maken om de kust te beveiligen tegen de 10.000-jarige storm. Dat is het geschikte moment om het gestructureerde overleg te starten met de academische wereld. Ik heb enkele maanden geleden op een studiedag vernomen dat de professoren, maar ook de natuurbewegingen, heel geïnteresseerd zijn. Er is het Kappaplan, dat meer uitgaat van natuurlijke adaptatie. We kunnen tot een heel interessante discussie komen, maar we moeten daarvoor het juiste moment kiezen. De Vlaamse overheid moet het kader goed formuleren. De zomer zie ik als een ideaal moment om dat op te starten. Ik verwacht daar in de tweede helft van dit jaar interessante discussies over.
Ik denk dat we het over alle partijen heen eens zijn dat de kustbeveiliging cruciaal is voor Vlaanderen. De stormen en windstoten van de voorbije weken waren niet zo spectaculair. Het gebeurde bij dood tij. Was dat bij springtij gebeurd, dan zou er wellicht schade zijn geweest. We moeten dus absoluut blijven investeren en ik verwacht de steun van het parlement om die investeringen in de nabije toekomst voort te kunnen zetten.
Minister, u zegt dat u de privésector wil betrekken via Ecorise. Het is inderdaad goed dat de baggersector daar nauw bij betrokken wordt. Ze hebben heel wat deskundigheid in huis. Toch pleit ik ervoor om rechter en partij uit elkaar te houden. U verwijst naar het congres van oktober in Oostende. Dat was niet zon goed voorbeeld, want op de uitnodiging stonden de Vlaamse overheid, het Vlaams Instituut voor de Zee en de provincie West-Vlaanderen, maar geen van de drie heeft een financiële bijdrage geleverd. Het congres is betaald door de baggeraars, terwijl die niet op de uitnodiging stonden. Minister, betrek dus zeker die sector erbij, maar leg de nodige kiesheid aan de dag. (Applaus bij de N-VA)
Het incident is gesloten.