Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de impasse waarin het Masterplan 2020 Antwerpen is verzeild geraakt
Verslag
Het antwoord wordt gegeven door minister Crevits.
De heer Penris heeft het woord.
Minister, minister-president, vorige week heeft Transport & Mobility Leuven (TML), een onderzoeksinstelling verbonden aan de K.U.Leuven, een studie opgeleverd over het mobiliteitsvraagstuk in het Antwerpse. Deze kwestie houdt ons in dit parlement al lang en heel terecht bezig.
De studie is uitgevoerd op verzoek van het Forum 2020, een privévereniging waarin vertegenwoordigers van de Antwerpse burgerbewegingen samen met belangrijke havenmensen zitten. Ze hebben aan TML gevraagd te onderzoeken of hun Meccanoplan uitvoerbaar, realistisch en betaalbaar is. Het onderzoek heeft uitgewezen dat dat inderdaad het geval is.
Minister, ik wijs u erop dat dit de studie is die uw regering nooit heeft laten uitvoeren. De private opdrachtgevers hebben een studie laten maken die nu aangeeft dat het alternatief, dat het Forum 2020 in het BAM-dossier had aangereikt, realistisch is. Uit die studie blijkt ook dat het realiseren van de oostelijke tangent, de verbinding R11-A102, bij voorrang zou moeten en kunnen uitgevoerd worden, betaalbaar zou zijn, 1,3 miljard euro zou kosten en al een groot probleemoplossend vermogen zou hebben voor de mobiliteit in Antwerpen.
Minister, hoe gaat u met die studieresultaten om? Bent u bereid om de conclusies die TML ons aanreikt, mee tot de uwe te maken en er in uw beleid rekening mee te houden?
Mevrouw Vogels heeft het woord.
Voorzitter, minister, vorig weekend stelde Lex Moolenaar, journalist van de Gazet Van Antwerpen, dat het toch wel merkwaardig is dat hij de Antwerpse politici, zoals Kris Peeters, Bart De Wever en Patrick Janssens, niet meer heeft gehoord over de Oosterweelverbinding sinds in september 2010 het Masterplan 2020 werd bekendgemaakt. Hij heeft, samen met mij, te doen met u, die als West-Vlaamse minister altijd opnieuw in het mijnenveld wordt gestuurd. Vandaar dat mijn vraag oorspronkelijk aan de minister-president was gericht, ook al omdat, minister-president, ik denk dat uw Vlaamse Regering met een serieus probleem zit. En het is niet alleen een probleem van de minister van Openbare Werken.
Niemand minder dan Mister Lange Wapper, het koosnaampje voor onze goede oud-collega Dirk Van Mechelen, in het Antwerpse alvast, gooide dit weekend een bommetje. Hij zei dat het Masterplan 2020 de facto dood is. Hij had daarvoor goede redenen. Er is ten eerste nog steeds geen akkoord over de compensatie van 350 miljoen euro die de stad Antwerpen moet garanderen. De burgemeester zou dwarsliggen, met alle gevolgen van dien voor de gewestwegen in Antwerpen, onder andere de Leien. Dan is er de studie van TML, die pijnlijk aanduidt hoe u het Meccanotracé niet hebt onderzocht en dat dit tracé stukken beter is. Ten derde is er het feit dat de vehikels die nodig waren om het Mobiliteitsplan Antwerpen te ontwikkelen, de BAM en TV SAM, ontmanteld en niet vervangen worden. Er zijn geen ingenieurs en architecten om het nieuwe plan uit te werken. En er is zeker en vast ook het oplopende prijskaartje, dat stilaan onbetaalbaar wordt.
Minister, onderschrijft u de analyse van oud-minister Dirk Van Mechelen? Heeft het nog zin dat deze regering het zonlicht in de ogen ontkent? Moet zij niet eindelijk toegeven dat dit Oosterweelplan 2020 voor mobiliteit in Antwerpen eigenlijk dood is?
Minister Crevits heeft het woord.
Dank u, collegas. In de eerste plaats wil ik al wie aanwezig was bij de laatste commissievergadering, bedanken. Daar werd een toelichting gegeven over de genomen beslissing en het verkeersmodel dat door het Vlaams Verkeerscentrum werd gemaakt. Het Verkeerscentrum heeft in de commissie Openbare Werken een toelichting gegeven over de bouwstenen, zoals ze zijn opgenomen in het masterplan, zoals het werd beslist door de Vlaamse Regering. Als we deze bouwstenen uitvoeren, en we bekijken de effecten op de mobiliteit en tegelijk ook de toekomstige ontwikkelingen in de brede regio van en rond Antwerpen, dan wijst de studie van het Verkeerscentrum uit dat het model werkt. Maar dan moet je zowel de A102 als de R11 als een extra Scheldekruising realiseren, plus een aantal openbaarvervoerprojecten en nog enkele andere bouwstenen.
Ik sta, samen met de hele regering, achter deze analyse van het Verkeerscentrum. Indien sommigen mij hadden gezegd dat ik gewoon moet uitvoeren datgene waarover er consensus bestaat, dan denk ik bij mezelf: als je zwart op wit een analyse hebt waaruit blijkt dat elke bouwsteen noodzakelijk is om de problemen in de toekomst te kunnen aanpakken, waarom zouden we dan niet gewoon consequent voortwerken aan de uitvoering van het plan dat de Vlaamse Regering heeft beslist?
Wat zal ik nu doen met het nieuwe onderzoek van TML, een interuniversitair samenwerkingsverband? Ik heb er geen probleem mee ik richt me ook tot u mevrouw Vogels , om net zoals met het Meccanotracé aan het Verkeerscentrum te vragen om die studie te bekijken en na te gaan hoe de zaken geïnterpreteerd worden, wat het oplossend vermogen is en wat het verschil is met de keuze van de Vlaamse Regering. Dat is voor mij geen punt. Ik heb er ook geen probleem mee dat dat onderzoek opnieuw toegelicht wordt in de commissie Openbare Werken, zoals dat in het verleden altijd gebeurd is.
We hebben een paar maanden geleden met de Vlaamse Regering een belangrijke beslissing genomen. Ik heb enkele weken geleden in de commissie Openbare Werken gesteld dat de uitvoering van elk van die projecten tijd zal vergen. Maar vandaag die projecten afvoeren, terwijl uit de berekeningen van het Verkeerscentrum zwart op wit blijkt hoe noodzakelijk ze stuk voor stuk zijn, dat is voor mij een grote brug te ver. De komende weken en maanden zullen aantonen dat de Vlaamse Regering hard zal voortwerken aan dit dossier.
Ik voel me altijd ongemakkelijk als mevrouw Vogels en ik op dezelfde golflengte zitten, maar une fois n est pas coutume. Maak u geen zorgen.
Trouwens, de heer Janssens is binnengekomen, mevrouw Vogels. Geef hem een warm applaus. De heer De Wever heeft vandaag andere verplichtingen.
Minister, Antwerpen is een ziek verkeershart. Belangrijke aderen zijn verstopt. Dat weten we allemaal. In de medische wereld zou men een bypass steken. Die bypass bestaat uit de oostelijke tangent, de R11 en de A102. Daarover bestaat consensus, dat is betaalbaar, heel Antwerpen vraagt erom. Waarom realiseren we dat niet bij voorkeur? Daarna kunnen we de patiënt ten gronde proberen te genezen en nog andere grondige maatregelen nemen. Eerst moet die bypass er komen. Waarom voert u die niet bij voorkeur uit? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Ik wil graag illustreren dat ik niet op dezelfde lijn zit als de heer Penris.
Minister, u moet stoppen met u te verschuilen achter studies. De Studiedienst van de Vlaamse Regering heeft aangetoond dat er in de komende tientallen jaren in Antwerpen heel veel mensen en kinderen zullen bijkomen. Europa heeft de huidige geluidskaarten gemaakt. Daaruit blijkt dat een derde van Antwerpen in een zone ligt waar onverantwoord veel lawaai en fijn stof is. Dat is de zone rond de ring. Die zone, zo zegt Europa ons, is een onverantwoorde plek voor nieuwe scholen en kinderopvang. Wat Antwerpen nodig heeft in 2020, is niet de mogelijkheid dat iedereen met de auto kan rondrijden, maar de mogelijkheid dat de kinderen op een gezonde en veilige manier naar school kunnen gaan.
Er zijn de voorbije jaren heel veel nieuwe elementen duidelijk geworden. Die moeten worden meegenomen in een beslissing op lange termijn.
De heer Van Mechelen heeft het woord.
Voorzitter, minister, dames en heren, het is pijnlijk: Oosterweel bis met tunnels is niet financierbaar, niet haalbaar en kan vandaag niet rekenen op een maatschappelijk draagvlak. We kunnen drie jaar onderzoek voeren en een nieuw referendum organiseren, en dan zijn we terug bij af.
Mijn voorstel is, minister, om te doen wat we met het spoorwegdossier gedaan hebben, de ontsluiting van de Antwerpse haven. In plaats van eerst de tweede goederenspoorontsluiting aan te leggen, zijn we de spoorweg Liefkenshoektunnel aan het bouwen in consensus. We hebben een oplossing en kunnen voort.
Minister, gezien de omstandigheden waar we ons vandaag in bevinden en dit is harde realiteit, dit gaat over een gebrek aan steun en financiële middelen , bent u bereid om het geweer van schouder te veranderen?
De heer Janssens heeft het woord.
Mijnheer Penris, u voelt zich ongemakkelijk als u hetzelfde standpunt heeft als mevrouw Vogels. Ik voel mij altijd gemakkelijk als u beiden hetzelfde standpunt hebt.
Ik was een beetje laat, dus ik weet niet goed wat er gezegd is, maar ik meen begrepen te hebben dat iemand citeerde dat het Antwerpse stadsbestuur moeilijk deed over de uitspraken die gemaakt zijn met de Vlaamse Regering rond de extra financiering. Ik wil dat in elk geval in alle toonaarden ontkennen. (Opmerkingen van mevrouw Mieke Vogels)
Als u op dat niveau bent geraakt dat u de kranten gelooft, mevrouw Vogels, dan bent u veel ervaring kwijtgeraakt. Ik wil alleen in alle duidelijkheid stellen dat we daar een duidelijk engagement en akkoord rond gemaakt hebben. Wij denken dat de oplossing die nu voorligt voor Antwerpen, vele malen beter is dan de oplossing waar de heer Van Mechelen nog niet zo lang geleden zeer positief over was. Wij zullen die afspraken uiteraard formaliseren.
The duty of the opposition is to oppose, mijnheer Van Mechelen. Ik begrijp dus dat u dat doet, maar de geloofwaardigheid is natuurlijk niet bijzonder groot.
Mevrouw Vermeiren heeft het woord.
Voorzitter, ik wil mij heel kort aansluiten, om de minister te ondersteunen. Wij kunnen daar akkoord mee gaan. Ook wat de heer Janssens er nog aan heeft toegevoegd, doet ons plezier.
Het gaat niet op om de aandacht te verleggen naar de A102 en de R11. Het moet in zijn geheel bekeken worden. Je kunt dat er niet uit lichten. Dat is niet evident. Het is niet alleen het noorden van Antwerpen, maar ook het zuiden. Vervoer over water, fietsvervoer, alles komt daarbij kijken.
Mevrouw Vogels, u spreekt nogal vaak over de overlast voor de stad, maar de grens is heel moeilijk te trekken. Je kunt die wel trekken op een kaart, maar als je ter plaatse gaat kijken, vind je die niet. In het zuiden en het oosten van Antwerpen wonen ook mensen. Ook aan hen moet gedacht worden. De R11 en de A102 eruit halen, dat gaat niet. Het moet in zijn geheel bekeken worden.
De heer Verstrepen heeft het woord.
Minister, het probleem is dat men maar blijft aanmodderen. Problemen worden niet opgelost, cijfers van het Verkeerscentrum over verkeersstromen worden tegengesproken, het protocol met de stad Antwerpen omtrent de meerkost blijft uit, en er is het Meccanoplan dat wel of niet onderzocht werd.
In China heeft men ei zo na de langste brug van de wereld gebouwd en opgeleverd op zes jaar tijd. Neem dat even als het jaar nul, hoelang wij erover doen om iets te doen. Er wonen mensen in Antwerpen, maar er gebeurt niets. (Rumoer)
De aanleg van de oosttangent biedt een oplossing die financieel opportuun is een derde van het masterplan en het fileleed aanzienlijk verzacht. U blijft halsstarrig vasthouden aan de planning. U zei onlangs dat de werken aan de ring weldra zouden starten. Het woordje weldra heeft mijn aandacht gewekt. Kunt u daar een exacte datum op kleven?
De heer de Kort heeft het woord.
Minister, u moet zich de voorbije weken al een paar keer in uw koffie verslikt hebben bij het lezen van bepaalde uitspraken, zoals van stRaten-generaal en Ademloos, die u beschuldigden van bedrog. Dat werd in de pers ook afgedaan als niet geloofwaardig.
U zult ook wel geschrokken zijn van de uitspraken van een oud-minister, die het project van de Oosterweelverbinding altijd mee heeft verdedigd. Bovendien had mevrouw De Ridder op 11 mei in de commissie Openbare Werken en Mobiliteit de meeste twijfels over de tangenten, terwijl daar nu het accent op wordt gelegd door Open Vld. Ik vond het bijzonder knap van u dat er voor de eerste keer een zeer goede voortgangsrapportage werd gemaakt, in tegenstelling tot wat we vroeger kregen.
Minister, u merkt dat er een verschil is tussen de werkzaamheden in de commissie Openbare Werken en de realiteit in de pers. Wat gaat u op dat vlak doen inzake communicatie, opdat het project niet verder zou verzieken door sommigen die absoluut niet willen dat Antwerpen vooruitgaat? (Applaus bij CD&V)
Collegas, dat er nood is aan een oplossing voor het noord-zuidverkeer dat in de Antwerpse regio passeert, daar ben ik het volledig mee eens. Het is voor het eerst en nog niet zo lang dat we de A102 en de R11 van dichtbij aan het bekijken zijn. Onder leiding van gouverneur Berx, die van ons de opdracht gekregen heeft om te kijken op welke manier we dat project realiseren, wordt er week na week overlegd. We hopen heel binnenkort met een streefbeeld te komen van hoe die noord-zuidverbinding er kan uitzien.
Maar wie daar vandaag uit durft te besluiten dat we het daarbij mogen laten, dat er geen probleem is met de oost-westverbinding en de Kennedytunnel en dat er geen extra Scheldekruising meer nodig is, die daag ik uit om mij daarvan te overtuigen. We hebben in Antwerpen een oplossing nodig, zowel voor het oost-westverkeer als voor het noord-zuidverkeer. De mobiliteitsproblematiek zal bovendien slechts kunnen worden opgelost als we ook het openbaar vervoer en het trage verkeer, fiets- en voetgangersvervoer, versterken. Het is één zaak beslissingen te nemen, maar het vraagt tijd en moed om die beslissingen uit te voeren. Ik zal die tijd nemen, maar ook de moed tonen om consequent verder te werken aan de uitvoering van wat we een tijd geleden met de Vlaamse Regering hebben beslist. (Applaus bij de meerderheid)
Minister, daarnet sloeg mijn computer tilt: dat LDD pleit voor het Chinese model, tot daaraantoe, maar dat u mij ervan beschuldigt geen totaaloplossing te willen voor Antwerpen, dat is volledig ten onrechte. We willen allemaal een totaaloplossing voor Antwerpen, maar we moeten kiezen waar we mee beginnen.
En als ik niet op dezelfde golflengte zit als mevrouw Vogels, dan zit ik ten minste voor een keer op dezelfde golflengte met de heer Christian Leysen. Dat is geen vriend van mij op politiek vlak, maar hij heeft kennis van zaken. Samen met de burgerbeweging, gedragen door een groot stuk van Antwerpen of misschien wel heel Antwerpen, pleit hij ervoor om in de eerste plaats de oostelijke tangent aan te leggen. Minister, leer daar uit. U krijgt het op een gouden schaal aangeboden, profiteer daarvan. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Minister, ik heb met u te doen, omdat u alleen in het mijnenveld wordt gestuurd.
Mijnheer Janssens, burgemeester van Antwerpen, het is inderdaad the duty of the oppostion to oppose. Maar, burgemeester, de opdracht van de meerderheid is om de oppositie te ridiculiseren, en daar bent u zeer goed in. Als er al een akkoord is tussen de stad en de Vlaamse Regering, dan zou ik dat graag kennen. Als inwoner van Antwerpen zie ik op dit moment alleen dat de gewestwegen permanent worden verwaarloosd en dat de aanleg van de Leien steeds weer wordt uitgesteld. Zeg het dus alstublieft als er een akkoord is. (Applaus bij Groen!)
Het incident is gesloten.