Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de mogelijke steun van Gimv aan Woestijnvis bij de overname van de SBS-zenders VT4 en Vijftv
Verslag
De heer Wienen heeft het woord.
Voorzitter, minister, dames en heren, de woestijnvos van Woestijnvis het koosnaampje komt van De Morgen heeft zijn zinnen gezet op VT4 en VIJFtv van SBS. Dat wisten we al langer. Recent vernamen we dat Woestijnvis of NV De Vijver daarin steun krijgt van de Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Vlaanderen (Gimv). Dat verrast me. Dat fascineert me. Op die manier wordt De Vijver bijna een overheidsbedrijf want de Vlaamse overheid is via de VRT gul jegens dat bedrijf. Gimv met Vlaanderen met 27 procent als grootste aandeelhouder is ook gul tegenover dat bedrijf. Als Woestijnvis/De Vijver erin slaagt om de SBS-zenders over te nemen, zal dat veel gevolgen hebben voor het medialandschap. We hebben het daar in de commissie Media al meermaals over gehad. Verder zal Woestijnvis dan een enorme concurrent worden voor de VRT. Sommige parlementsleden voorspellen de keldering van het VRT-marktaandeel.
De Vlaamse overheid heeft een dikke vinger in de pap bij Gimv; het is de grootste aandeelhouder. Wat is de opportuniteit van steun aan Woestijnvis/De Vijver in het overnamebod op SBS?
De heer Verstrepen heeft het woord.
Voorzitter, minister, dames en heren, volgt u even mee. De VRT met als hoofdaandeelhouder de Vlaamse overheid stelt middelen, dat is Vlaams belastinggeld, ter beschikking voor een exclusiviteitscontract over meer dan tien jaar met Woestijnvis/De Vijver. Dat groeit, maakt interessante formats, en helpt de VRT uit de put. Wanneer het beest groot geworden is met het geld van Vlaanderen, wil het zijn eigen zenders omdat Wouter Vandenhaute een egoprobleem heeft met de Reyerslaan en nog groter wil worden. Goed, ze zijn langs de kassa gepasseerd in Vlaanderen en wat laten ze in de kast achter naast enkele lege mappen? Weinig rechten! Dat weet u, dat is in de commissie besproken. Als ze weggaan en ze nemen hun producten mee, kan de VRT opnieuw in de problemen geraken, en dan mogen wij de rekening weer bijpassen.
Mijn verbazing was groot toen Wouter Vandenhaute, leep als hij is, Gimv wist te strikken in zijn opbod voor VIJFtv en VT4. Dat klinkt misschien fijn. U weet wel: hoe meer zielen hoe meer vreugde. De hoofdaandeelhouder van Gimv is het Vlaamse Gewest met 27 procent, en dat bent u dus. Als Gimv, maar men is voorzichtig, dit volmondig steunt, en dat lukt, gaan we nog boeiende gesprekken tegemoet. Maar ik vraag me ook af wat het standpunt van de Vlaamse Regering is. U steunt onrechtstreeks de overnamemogelijkheden van een productiehuis dat eerst door u, door het gewest, werd gefinancierd. Dat is eigenaardig. Gaat u Gimv steunen vanuit de Vlaamse Regering voor de overname van de SBS-zenders door Woestijnvis?
Minister Lieten heeft het woord.
Collegas, de Vlaamse Regering heeft geen vinger in de pap bij Gimv en Gimv is geen overheidsbedrijf. Gimv is, zoals u wel weet, sinds 1997 een beursgenoteerd bedrijf dat via de eigen kanalen, namelijk een raad van bestuur en een managementcomité, autonoom beslissingen neemt. Door zijn beursgenoteerd karakter is Gimv onderworpen aan specifieke toezichtsorganen, geen overheidsorganen, zoals de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA), de New York Stock Exchange en Euronext.
De Vlaamse overheid houdt nog wel een participatie via de Vlaamse Participatiemaatschappij Vlaanderen (VPM). Ze heeft een belang van 27 procent in aandelen. De Vlaamse Regering heeft sedert 1995 haar belang in Gimv stelselmatig afgebouwd. Vroeger bedroeg dat veel meer. Er is heel duidelijk een politieke keuze gemaakt om het belang af te bouwen. Het bedraagt nu dus 27 procent van de totale uitstaande aandelen. Het Vlaams Parlement zelf heeft aan de Vlaamse Regering de toestemming gegeven om die aandelen te verkopen, op voorwaarde dat de VPM ten minste 25 procent plus één aandeel behoudt. De overige 73 procent van de aandelen zijn publiek verspreid. Gimv is dus een beursgenoteerd bedrijf dat onder de specifieke toezichtsorganen daarvan valt.
De raad van bestuur van Gimv telt in totaal twaalf leden. De VPM zelf beschikt over vijf van de twaalf mandaten. De andere leden van de raad van bestuur zijn onafhankelijke bestuurders. De investeringsbeslissingen worden binnen de raad van Gimv autonoom en bij meerderheid genomen. De VPM beschikt niet over een meerderheid in de raad van bestuur, en kan bijgevolg ook geen beslissingen doordrukken of tegenhouden.
Als beursgenoteerde onderneming is Gimv verplicht haar aandeelhouders, en dat zijn er heel veel, op een gelijkwaardige manier te behandelen, zeker als het gaat over het verschaffen van informatie. Gimv bepaalt autonoom welke informatie ze over haar investeringsactiviteiten publiek maakt en welke niet. Meestal worden er tijdens onderhandelingen rond een investeringsdossier vertrouwelijkheidsverbintenissen aangegaan, maar ook om commerciële redenen voert Gimv een beleid om geen informatie bekend te maken of een investeringsdossier al dan niet in onderzoek is.
Als collegiaal orgaan respecteert de raad van bestuur van Gimv dat informatiebeleid. Anders handelen zou strijdig zijn met die vennootschapsregeling en het vennootschapsbelang. Daarenboven moet ik u ook zeggen dat de individuele bestuurders in de raad van bestuur het risico lopen op een persoonlijke aansprakelijkheid indien ze de discretie niet in acht zouden nemen.
Collegas, behoudens de artikels die in de pers zijn verschenen, die u en ik lezen, heb ik noch de Vlaamse Regering informatie. Dat is ook niet de bedoeling. We worden op geen enkele manier op de hoogte gebracht over mogelijke dossiers die al dan niet het voorwerp uitmaken van een onderzoek door Gimv. Het is Gimv zelf die beslist, die de merites van een mogelijk dossier beoordeelt. Gimv heeft natuurlijk de investeringscriteria die eigen zijn aan een beursgenoteerde investeringsmaatschappij.
Tot slot wil ik nog zeggen dat Gimv uiteraard in het verleden ook al geïnvesteerd heeft in de sector media. Ik verwijs naar Alfacam en Telenet.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. U stelt dat de Vlaamse overheid er geen vinger in de pap heeft omdat het om een beursgenoteerd bedrijf gaat. Dat het een beursgenoteerd bedrijf is, dat weten we. Maar we kunnen toch niet ontkennen dat er vijf vertegenwoordigers van de VPM in de raad van bestuur zitten en dat ze ook nog eens de voorzitter van diezelfde raad van bestuur leveren. Hier komen stellen dat u er eigenlijk helemaal niets mee te maken hebt, lijkt me een beetje kort door de bocht.
U zegt dat er ook in het verleden werd geïnvesteerd in de media. Ik denk echter niet dat die dermate grote gevolgen had voor het medialandschap als in het geval dat een productiehuis zelf omroep gaat spelen en een omroep gaat verwerven. Dat lijkt me enigszins problematisch, te meer omdat we met de Vlaamse overheid, die toch aandeelhouder is, mee ondersteunen dat onze openbare omroep, waarvan de Vlaamse overheid alleen aandeelhouder is, zware concurrentie te verduren krijgt. Het gevolg zal waarschijnlijk zijn dat de VRT in de toekomst problemen zal hebben en hier weer langs de kassa zal passeren.
Minister, it aint over till the fat lady sings. Dat geldt ook in deze onderhandeling. Het doet me plezier u te horen zeggen dat u, ook al hebt u vijf vertegenwoordigers bij Gimv hebt, u niets te zeggen hebt aan Gimv. Dat u er totaal geen invloed hebt, doet me ook plezier. Dat is een geruststelling. Als u totaal geen politieke invloed hebt bij Gimv, dan stel ik voor de resterende aandelen snel te verkopen. U hebt er immers niets te zeggen.
Op mijn communiezieltje: ik geloof u, ik geloof u zo openlijk. Ik stel vast dat u zegt dat wij daar totaal geen invloed op hebben. Maar u kunt er niet omheen: de investering in Telenet en Alfacam was van een totaal andere orde. Hier zit je met Woestijnvis, een holding die biedt op televisiezenders. Ik heb nog geen antwoord gekregen op mijn vraag: steunt u, ook al zit u daar maar voor een klein percentage in, deze steun van Gimv aan die overnamebiedingen van De Vijver, Woestijnvis, aan het adres van de SBS-zenders?
De heer Caron heeft het woord.
Twee ultraliberalen vooraan op het podium die het niet gunnen dat een Vlaams bedrijf een buitenlands net van twee televisiezenders overneemt: waar zijn we in dit land toch geland? U beiden zou fier moeten zijn omdat het een Vlaams bedrijf is dat overneemt, en niet bijvoorbeeld RTL of Sanoma. U zou zelfs blij moeten zijn omdat de VRT misschien wat kijkcijfers zou moeten inleveren omdat de hofleveranciers van onze eigen openbare omroep apart gaan. Het is een goede zaak voor het Vlaamse medialandschap. Ik ben blij dat het in Vlaamse handen zou kunnen blijven als het doorgaat tenminste. Laat ons ook eens positief zijn ten aanzien van onze eigen creatieve economie. Dat is toch onze toekomst?
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Deze vraag verwondert mij enorm. De heer Van Mechelen zit hier. Hij was minister toen de 50 procent van Gimv werd doorbroken. Ik heb Gimv op de beurs gebracht in 1997. Mijnheer Verstrepen, het was nu net de bedoeling dat de overheid, die zich in die vroegere jaren moeide met bedrijfsdossiers, zich daaruit zou terugtrekken en dat we marktgedreven investeringen zouden krijgen. Trouwens, de investering in Gimv is de beste die de overheid ooit gedaan heeft. Als je ziet wat dat van 1980 tot nu aan de overheid heeft opgebracht! De bedoeling is nu net om ons daar niet vanuit de overheid en zeker niet vanuit de Vlaamse Regering concreet en projectmatig in te moeien.
In de jaren 80, in de tijd van Gaston Geens en Norbert De Batselier, vergaderde de leiding van Gimv met de Vlaamse Regering om te zeggen met welke bedrijven we ons zouden bezighouden. Gerard Van Acker, wijlen Raynier van Outryve: dat is allemaal voorbij. En gelukkig maar, nu hebben we de best presterende investmaatschappij van Europa. Zij investeert in een Vlaams project. Wat kun je daar nu tegen hebben? Deze vraag verwondert mij. Dat Woestijnvis een aantal jaar heeft geproduceerd voor de VRT en op een gegeven ogenblik een opportuniteit ziet en op eigen benen wil staan: so what? Gaat u dan zeggen dat ze dat niet mogen doen? Omdat ze vijf of tien jaar hebben gewerkt voor de VRT? De vragen van dit duo bewijzen dat het niets, maar dan ook niets, heeft begrepen noch van de hervorming van Gimv noch van de hervorming van de VRT. Ik geef u beiden nul op het rekest. (Applaus bij de meerderheid)
De heer Tommelein heeft het woord.
Mijnheer Caron, de liberalen staan niet vooraan. De echte liberalen zitten hier. Het verbaast mij ook enorm dat mijn twee collegas vooraan in feite net het omgekeerde willen van wat ze beweren te doen. In feite vragen ze aan de minister dat ze zich moeit met die hele overname, dat de overheid daar zou zeggen wat wel en wat niet mag. Minister, u weet dat ik u niet altijd steun, maar hierin steun ik u wel. U hebt daar inderdaad niets mee te maken. Het gaat trouwens niet alleen om Alfacam maar ook om Kinepolis, XDC, Impression enzovoort. De voorbije jaren heeft Gimv vele keren in mediabedrijven maar ook in andere bedrijven geïnvesteerd. Mijnheer Verstrepen en mijnheer Wienen, de politiek moet zich buiten deze mediastrijd houden. U slaat hier de bal serieus mis.
De heer De Coene heeft het woord.
Collegas, als dat hier zo doorgaat, staat minister Lieten volgende week weer in Humo, maar nu als de beste minister. (Opmerkingen van de heer Bart Tommelein)
Ja, die zit ergens in Dwars door Vlaanderen, neem ik aan.
Ik ben ook een beetje verrast want als ik zie hoe dit duo, dat ik geen olijk duo zal noemen, zich week in week uit uitslooft om met enige genoegdoening te wijzen op het einde van de VRT, en hoe het nu zon inlevingsgevoel heeft met de concurrentie die de VRT zal moeten ondervinden, dan ben ik immens ontroerd. Ik beloof u: ik kom elke week naar u luisteren. Mijn dank. (Applaus bij sp.a)
De heer Vandaele heeft het woord.
Indien Woestijnvis in samenwerking met Corelio en nu blijkbaar ook met Gimv, VT4 en VIJFtv verwerft, dan zal dat uiteraard een impact hebben op de positie van onze openbare omroep en van de andere commerciële zenders. Voor ons is het vooral een verhaal van Vlaamse verankering. Vanuit dat oogpunt hebben wij niet meteen een probleem met het engagement van Gimv in dit dossier. Het alternatief is dat de zaak wordt opgekocht door RTL. Ik weet niet of dat betere vooruitzichten biedt. Wat ons betreft, mag Gimv daar gerust in investeren, op voorwaarde dat ze dat ook doet in andere vergelijkbare dossiers. De minister heeft al voorbeelden gegeven van dossiers waarin dat ook gebeurt. We kennen ook nog andere voorbeelden zoals Music Hall.
Ik heb daar eigenlijk niets meer aan toe te voegen.
Ik wil de heer Van Rompuy danken voor de les die hij heeft gegeven. Het is altijd belangrijk om bij te leren, zeker van een eminent parlementslid als de heer Van Rompuy. Ik ben ook zeer blij dat ik de heer De Coene, die door de wandelgangen gaat als Mister Ice, heb weten te ontroeren.
Alle gekheid op een stokje, minister, ik vrees dat deze overname niet de goede kant uitgaat. De Vlaamse Regering heeft daar wel degelijk een vinger in de pap. U laat toe dat we komen tot een steeds verder uitdeinende mediaconcentratie. Dat moet een aandachtpunt zijn van de commissie Media en van dit volledige parlement. Het spijt me een beetje dat u daar allemaal geen graten in ziet.
Het doet me plezier vast te stellen dat het verenigd front van politici hun amusementswaarde veilig wil stellen bij Woestijnvisprogrammas, of dat nu bij de SBS-zenders is of bij de VRT.
Ik wil onze vroegere Mediaminister of zoiets eraan herinneren dat SBS ooit geen toegang kreeg tot Vlaanderen vanwege zijn beleid. Het kon pas uitgroeien tot een succesvol beleid dat nu overgenomen zou kunnen worden door een Vlaams bedrijf, toen hij weg was en de decreten zijn aangepast. Dan pas kwam er een liberalisering van de markt. Dan pas, ere wie ere toekomt, is de mediamarkt in een versnelling gekomen waarvan we vandaag de succesvolle vruchten plukken. (Opmerkingen van de heer Eric Van Rompuy)
Ik heb totaal geen lessen te leren van een minister op retour die het mediabeleid in het verleden op een volledig foutieve manier heeft aangepakt.
Minister, ik ken de geschiedenis van Gimv en van de media heel goed. Ik blijf erbij dat u op een of andere manier betrokken partij bent in deze overnamemogelijkheden. Ik stel ook vast dat hier heel wat waarzeggers zitten. En aangezien de belspelletjes afgelopen zijn, raad ik de collegas aan om zich aan te bieden bij Woestijnvis om te waarzeggen met smsjes.
Het incident is gesloten.