Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Sanctorum heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, tot mijn spijt moet ik vaststellen dat niet alleen de federale regering deals sluit met Electrabel, in het voordeel van Electrabel; de Vlaamse Regering doet dit blijkbaar ook. Minister, u kent de cijfers waarschijnlijk heel goed. Electrabel investeert 125 miljoen euro in de ombouw van uw fameuze centrale in de Gentse haven. Via de regeling van de Vlaamse Regering krijgt Electrabel jaarlijks 100 miljoen euro groenestroomcertificaten op basis van 1 miljoen megawattuur per jaar. Er is gepland dat de centrale minstens gedurende 7 jaar open blijft, dus dat maakt 700 miljoen euro.
Een investering van 125 miljoen euro levert een subsidie van 700 miljoen euro op. Minister, ik dacht dat u samen met de ministers van de Vlaamse Regering de oversubsidiëring van groene stroom wilde aanpakken. Dit lijkt me echt oversubsidiëring. Hoe verantwoordt u dat?
Minister Van den Bossche heeft het woord.
Mijnheer Sanctorum, ik ben bereid met u te praten over de grond van de zaak, maar wat u niet moet doen, is doen alsof ik dat heb beslist of voorgesteld. Dat stond al in het decreet nog voor ik hier een voet in dit Vlaamse halfrond heb gezet. Wat ik met de tussentijdse aanpassing al doe, is 100 percent certificaten voor de volledige bijstook verminderen naar 70 percent. Wat in deze beslissing niet wordt aangepakt, is de al bestaande beslissing van de vorige regering.
Ik sluit zeker niet uit dat dat nog moet gebeuren. Als ik de cijfers van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) bekijk, lijkt het verstandig om daar een stuk van af te nemen, al was het maar omdat er een grote oversubsidiëring is, en omdat het bovendien ecologisch en economisch veel interessanter is om nieuwe biomassacentrales te bouwen, die efficiënter energie opwekken en waarvan bovendien de restwarmte wordt gerecupereerd, dan de bijstook verder te stimuleren.
Doen alsof ik een beslissing zou hebben genomen, mijnheer Sanctorum, moet u niet doen, want dat is niet de waarheid. (Applaus bij de meerderheid)
Minister, eerlijk waar, ik heb met u te doen in dit dossier. Het is inderdaad de verantwoordelijkheid van de Vlaamse Regering. Ik ken de regeringsbeslissing, of tenminste de amendementen die worden voorgesteld voor het programmadecreet. U zei dat u de oversubsidiëring wilde aanpakken. Dat is prima. Wat staat daarin? Dat u de bijstook tot 60 percent zult verminderen en dat u de groenestroomcertificaten zult halveren, en na 60 percent blijven ze volwaardig.
En dan wordt het interessant. Dan staat er ineens een paragraaf die helemaal op maat is gemaakt van Electrabel, namelijk dat het niet onder die maatregel valt. Dat is de waarheid, minister. In de nieuwe aanpassing wordt de bijstook aangepakt, maar Electrabel muist er weer tussenuit. Dat is de realiteit. Hoe kunnen we dit nu verklaren?
De heer Sabbe heeft het woord.
Ik moet de heer Sanctorum voor een deel bijtreden. We hebben in de commissie al gezegd dat we nog een bijkomend probleem hebben. Minister, u hebt daar gezegd dat u binnen het kader van Europa zit. In vele gevallen is een biomassacentrale niet meer dan een verbrandingsoven die energie opwekt. We moeten voorzichtig zijn als we ons in die sector begeven, juist om te vermijden dat we via een gesubsidieerd kanaal primaire grondstoffen als brandstof gebruiken in een biomassacentrale. Daar moeten we producten gebruiken die end-of-cycle en end-of-life zijn. Anders brengen we die sectoren in moeilijkheden.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Voorzitter, de heer Sabbe gooit een aantal andere zaken mee in de grote pot van dit debat.
Ik heb goed geluisterd naar de heer Sanctorum en als ik het goed begrijp, is dit gewoon een poging tot Electrabelbashing. (Opmerkingen van de heer Hermes Sanctorum. Rumoer)
Ik ben absoluut niet verwant aan of getrouwd met Electrabel.
Ik wijs er gewoon even op dat het Groenestroomdecreet en de bestaande regeling inderdaad van de vorige regering zijn, maar gebaseerd werden op een decreet uit de paars-groene tijd, en dat we dus allemaal verantwoordelijk zijn voor de bestaande regeling. (Rumoer)
Om onze doelstellingen te realiseren op het vlak van groene stroom, is biomassa essentieel. Biomassa is noodzakelijk om te komen tot de doelstellingen die we allemaal hebben vooropgesteld en daarbij is een stabiel investeringskader, voor gelijk wie investeert, heel belangrijk. We moeten ervoor zorgen dat we de investeerders niet afschrikken, maar eerder aantrekken. Ik hoop dat de Vlaamse Regering ondertussen ook werk maakt van het eigen energiebedrijf om een rol te spelen naast Max Green of eventuele andere investeerders.
De heer Penris heeft het woord.
Voorzitter, voor één keer zal ik de heer Sanctorum gelijk moeten geven: Une fois nest pas coutume. Maakt u zich dus niet ongerust, mijnheer Sanctorum, ik meen ook niet dat u de bedoeling had om de minister te bashen noch om Electrabel te bashen. U hebt het pijnpunt heel terecht weten te duiden: ons groenestroomcertificatensysteem trekt op niets.
Minister, als ik bestuurder zou zijn bij Electrabel, dan zou ik ook gebruik maken van de mogelijkheden die men me biedt en ik zou er ook voor zorgen dat mijn bedrijf 700 miljoen euro tot 1 miljard euro rijker wordt. Dat is gewoon gebruik maken van het bestaande systeem, het systeem op zich is een beetje pervers en fout. We hebben daar twee weken geleden in de commissie Energie met u over kunnen debatteren. We moeten er ten gronde voor zorgen dat het systeem verandert, want het blijft duren, het blijft statisch, het is niet transparant en het belemmert zelfs de toegang van nieuwe spelers op onze markt.
Minister, bent u bereid om hier verandering in te brengen?
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, ik denk dat er geen enkele partij is in de Vlaamse Regering die vreugdedansen uitvoert omdat we zien dat voor miljoenen euro Vlaams belastinggeld via Electrabel naar Parijs vloeit. Het is natuurlijk ook een kwestie van voortschrijdend inzicht. We zien nu dat heel het verhaal over de biomassa gaandeweg verfijnd zal moeten worden. We moeten inzetten op echte groene energie. Ik meen ook dat de regering daartoe al stappen heeft gezet, er werd hier al verwezen naar de vermindering met 20 percent.
Ik meen dat we op termijn inderdaad de discussie moeten voeren voor één keer moet ik de heer Sabbe gedeeltelijk gelijk geven over de vragen wat afval is, wat grondstoffen zijn, wat er gerecycleerd moet worden, wat er verbrand mag worden. We zullen die discussie voeren, maar niet alleen hier, ook in Europa. Voor de rest: voortschrijdend inzicht. We moeten stapsgewijs vooruitgaan.
Ik wil een aantal dingen plaatsen. Ik begin met wat eigenlijk de conclusie zou moeten zijn: het klopt dat het systeem zelf moet worden herbekeken. Het is niet voor niets dat dit een tussentijdse evaluatie is. Het is een evaluatie om een aantal factoren die een snel stijgende impact zouden kunnen hebben op de prijs, in dit geval de distributieprijs, aan te pakken. De algemene evaluatie komt er om het systeem op zich in al zijn facetten te bekijken. U mag zich eraan verwachten dat er volgend jaar een grondige aanpassing zal zijn op verschillende manieren, en ik hoop dat we er in de commissie nog redelijk wat discussie over zullen hebben. De aanpassing zal nodig zijn en moet gebeuren op basis van een gedegen evaluatie. U hebt daar absoluut mijn toezegging voor.
De heer Vandaele had het over voortschrijdend inzicht en op het vooral inzetten op echte groene energie. Ik moet zeggen dat ik geen fan ben van het bijstoken van biomassa in oude steenkoolcentrales, maar, mijnheer Sanctorum, het is wel veel beter dan het verbranden van steenkool. Ik vind het dus wel goed dat er investeringen zijn in biomassa, alleen moet de steun niet hoger zijn dan nodig. Ik meen dat we het daarover wel met elkaar eens kunnen zijn.
Mijnheer Sabbe, in de commissie hebben we al uitgeklaard dat het hout dat hier kan worden gebruikt voor biomassa, enkel afval is. Helaas is dat in andere lidstaten van Europa nog anders. Zelfs in Wallonië is het nog anders, daar kan een grondstof, die ook kan worden gebruikt om bijvoorbeeld spaanderplaten mee te maken, gebruikt worden in een verbrandingsoven.
Vlaanderen is daar resoluut tegen. We proberen daar op Europees vlak wat beweging in te krijgen. Onze industrie is natuurlijk ook het slachtoffer van het feit dat elders goede grondstof wordt verbrand in de ovens. In Vlaanderen zelf gebeurt het niet meer, maar de impact van wat er buiten Vlaanderen gebeurt, is groot.
De kritiek van de heer Sanctorum houdt grotendeels steek. Hij moet er misschien niet zon grote show rond maken als het over mijn persoon gaat. U hebt een punt, mijnheer Sanctorum. Dat zal wellicht terugkomen bij de globale evaluatie volgend jaar. (Applaus bij CD&V en sp.a)
Minister, ik maak er nu net geen grote show van wat uw persoon betreft. Ik duid de verantwoordelijkheid bij de hele Vlaamse Regering en heel de meerderheid in dit parlement. Collegas, ik zou toch wel eens nagaan wat die amendementen op het programmadecreet precies inhouden.
Ik merk altijd een zeer grote verontwaardiging over het feit dat we allemaal mee betalen aan zonne-energie. Dat is redelijk beperkt, dat gaat over een 4 euro per megawattuur. Maar ik merk een gelatenheid als het gaat over onze bijdrage aan de woekerwinsten van Electrabel. (Rumoer)
Collegas van de N-VA, hoe verantwoordt u dat u de Vlamingen de kas in Parijs extra laat spijzen? (Opmerkingen)
Collegas van CD&V, hoe verantwoordt u dat u 100 miljoen euro oké vindt, maar de kaasschaaf bovenhaalt in de sociaal-culturele sector? Dat bedrag is ongeveer 25 keren wat de sociaal-culturele wereld krijgt. Collegas van de N-VA, ik begrijp niet hoe u kunt verantwoorden dat de zonnepanelensector een zware steek krijgt, terwijl de grote jongens met de grote winsten gaan lopen. Collegas, ik hoop dat dit toch nog wordt aangepakt. (Applaus bij Groen! en van de heer Ivan Sabbe)
Het incident is gesloten.