Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Reekmans heeft het woord.
Op 26 mei maakte ik in dit halfrond wel erg weinig vrienden toen ik met cijfers aantoonde dat de budgetten voor de werking van de politieke fracties binnen de provincies vervier- tot verachtvoudigd werden. Op enkele jaren zijn die cijfers gestegen tot 5 miljoen euro. Qua politieke zelfbediening kan dat tellen. Ik verwees hier ook terecht naar de beslissing van de Vlaamse Regering over het statuut van de provinciale mandataris en de omzendbrief-Van Grembergen, waarin duidelijk staat waarvoor die gelden gebruikt mogen worden.
Tegelijkertijd reageerden een aantal partijen in de media dat dat geld inderdaad niet wordt gebruikt volgens de omzendbrief. Dat geld wordt gebruikt voor politieke propaganda en op andere niveaus dan het provinciale niveau. U antwoordde toen dat u niet bevoegd bent, dat de deputaties dat moeten controleren.
Daarom was ik ook heel blij, minister, dat u op 16 juni een brief hebt geschreven naar de bestendige deputaties en de provinciegouverneurs met de vraag de omzendbrief toe te passen en het besluit van de Vlaamse Regering uit te voeren. Minister, dat mag ook wel! Dat besluit van de Vlaamse Regering is al enkele jaren oud. Ik ben enerzijds tevreden dat we dit debat hier in de openbaarheid hebben kunnen brengen en dat u een brief hebt geschreven. Anderzijds zegt dat ook wel iets over ons systeem. Als u als minister een bestuur zoals de provincie terug moet herinneren dat er besluiten en omzendbrieven zijn die nog maar 2 of 3 jaar oud zijn, dan is er een probleem qua bestuurlijkheid.
U hebt nu die brief geschreven. Dat is een goede zaak. Maar de reden waarom ik die vraag vandaag stel en waarom die actueel is, is het feit dat in alle provincieraden nu ook de rekeningen op tafel liggen. Het is nu het moment om in te grijpen en de omzendbrief en de artikels toe te passen. Want als we het nu niet doen bij de rekeningen, dan zijn we een jaar verder. Minister, als u, gelet op de bekendmaking en de toegevingen van sommige partijen in de media, weet dat er overtredingen zijn, wat zult u dan concreet doen als de rekeningen bij de deputatie gewoon passeren?
Minister Bourgeois heeft het woord.
Mijnheer Reekmans, de hardnekkigheid waarmee u probeert mij verantwoordelijk te maken in dit dossier heeft iets pervers. U zoekt hier een forum. U pakt de minister van Binnenlands Bestuur aan, van wie u perfect weet dat hij ter zake niet de verantwoordelijkheid, niet de bevoegdheid heeft.
Ik heb u een correct antwoord gegeven. Dat was niet zo lang geleden, namelijk in mei. Ik heb toen gezegd dat er geen omzendbrief is maar een besluit van de Vlaamse Regering, waarin staat dat die financiering aan de fracties niet mag worden gebruikt voor partijfinanciering, noch voor campagnes of voor verkiezingen. Ik heb eraan toegevoegd dat uit persverslagen bleek dat minstens twee partijen in Vlaams-Brabant zeggen dat ze die wel hebben gebruikt voor partijfinanciering. Ik heb gezegd dat dat een verantwoordelijkheid is van de deputatie en dat het de taak van de deputatie is om daarop toe te kijken. De politiek verantwoordelijke moet dat toepassen. Ik heb ook gezegd dat ik hen zal herinneren aan het besluit van de Vlaamse Regering. Ik heb dat ook gedaan via de brief van 16 juni. U hebt daar een afschrift van gevraagd. Ik heb die in alle openheid bezorgd. Ik heb dus gedaan wat ik moest doen. Ik heb geschreven naar de deputaties dat ze de bedragen niet mochten gebruiken voor partijfinanciering. Als zou blijken dat dat wel gebeurt, dan moeten ze, overeenkomstig dat besluit, terugvorderen of compenseren naar aanleiding van de begroting van het volgende werkingsjaar. Dat heeft dus met rekeningen op zich niets te maken. Als er een compensatie zou zijn, dan zou het in de begroting moeten zijn, maar niet in de rekening.
Geef toe, op 16 juni heb ik gedaan wat ik moest doen. Ik heb die brief gestuurd. Het is een beetje vroeg om nu te zeggen wat er zal gebeuren op dit moment. Ik neem aan dat de deputaties allemaal hun verantwoordelijkheid zullen opnemen. Ik heb nog geen antwoord gekregen. Het is ook nog wat vroeg. Ik wacht dat af. Ik blijf beklemtonen dat de controle toekomt aan het Rekenhof. Het Rekenhof is een instelling van dit huis, van het parlement. Het is aan het Rekenhof om daarop toe te zien. Ik zal de zaak blijven opvolgen voor wat mijn bevoegdheden betreft. Maar, alstublieft, probeer niet mij verantwoordelijk te maken voor eventuele terugvorderingen, die ook nog moeten vaststaan. U gaat ervan uit dat dat allemaal zo is. Laten we eerst de deputaties hun verantwoordelijkheid opnemen en dan zien hoe ze ermee omgaan.
Minister, u zegt dat ik ervan uitga dat het zo is. Ik hoor partijvoorzitters het zeggen. Ik hoor het de partijvoorzitter van Open Vld zeggen. (Opmerkingen van de heer Kris Van Dijck)
Er zijn nog partijen. Ik hoor andere partijen zeggen dat de financiering wordt gebruikt voor iets anders. En er is een besluit van de Vlaamse Regering. U zegt dat ik probeer het debat naar hier te brengen. Dat is nogal evident, minister! Ik ben Vlaams Parlementslid. Het is mijn taak om de minister die toezicht uitoefent op de provincies, en dat bent u nog altijd, te ondervragen. Er is een besluit van de Vlaamse Regering dat niet wordt nageleefd. Het is toch een van uw taken om erop toe te zien dat besluiten van de Vlaamse Regering worden nageleefd. U kunt toch niet zeggen dat u daar niets mee te maken hebt en dat ik u dat in de schoenen probeer te schuiven.
Nog sterker, minister, is dat ik vaststel dat u nu die brief naar de deputatie stuurt en dat er partijen zijn die openlijk toegeven dat het niet correct is gebeurd. Heeft de deputatie de afgelopen jaren dan haar job niet gedaan? Spreken over fraude is misschien een te zwaar woord, maar is men dan met die bewijsstukken niet correct omgesprongen? Want hoe kon dat anders verhaald en uitbetaald worden?
Minister, u moet zich niet verschuilen achter het Rekenhof. Het zal er een vette kluif aan hebben. U moet toch eens kijken wat effectief kan gebeuren om al die dingen die vandaag niet transparant verlopen, correct toe te passen. Dat is concreet mijn vraag. De rekeningen liggen op tafel. Nu moet u ingrijpen, anders zijn we weer een jaar verder.
De heer Durnez heeft het woord.
Voorzitter, ik ga verder op wat ik op 26 mei al heb gezegd. Ik heb ondertussen het nazicht gedaan. Wat de heer Reekmans naar buiten brengt als een verveelvoudiging van de betoelaging, is in de vijf provincies samen een stijging van 0,6 percent ten aanzien van 2005. (Opmerkingen van de heer Peter Reekmans)
Ik denk dat dat duidelijk is. De bedragen zijn zelfs niet geïndexeerd.
Het zijn provinciale reglementen die goedgekeurd zijn en uiteraard moeten worden toegepast. Het Rekenhof ziet daarop toe. Ik heb zelf die bevoegdheid vele jaren uitgeoefend. Ik kan u zeggen dat het binnen de provincie waar ik actief was, zeer grondig is nagezien, én door de diensten én door de deputatie zelf. Mijn geweten is zeer zuiver, mijnheer Reekmans. De reglementen zijn transparant, de bedragen zijn transparant. De politieke partijen kunnen die nazien. Het Rekenhof ziet die na, en als er een fout zou zijn, zal die, zoals in andere subsidiëringen, moeten worden rechtgezet. Maar dat zal zeer miniem zijn, dat kan ik u garanderen.
De heer De Meulemeester heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, het besluit van de Vlaamse Regering moet worden toegepast door de deputaties. Er is ook toezicht vanuit de provincieraden. Uiteindelijk worden die bedragen gestort aan een aparte vzw, waar er een transparante boekhouding bestaat. Jaarlijks moeten ook bewijzen worden geleverd ten aanzien van de provincieraad. Er is een interne audit en ook het Rekenhof kijkt erop toe. Er bestaat een pak controlemechanismen dat ertoe moet leiden dat alles correct gebeurt.
Ik wil antwoorden op de vraag van de heer Reekmans wanneer hij mijn partij daarin vernoemt. Mijnheer Reekmans, niets is minder waar dan de beschuldigingen die u hier uit. Ik heb me ondertussen ook geïnformeerd bij tal van fractievoorzitters in de provincieraden van mijn partij. U kunt ervan op aan dat alles zeer correct gebeurt en dat alles zeer goed wordt gecontroleerd. Het is in de eerste plaats aan de deputaties, de provincieraden, het Rekenhof en aan alle controlemechanismen die bestaan, om toezicht uit te oefenen op de bedragen die worden gestort aan de fracties. Uiteraard zal de minister van Binnenlands Bestuur toezicht uitoefenen. Wanneer er klachten zouden toekomen, is het zijn taak om in te grijpen.
De heer Dehandschutter heeft het woord.
De minister heeft duidelijk geantwoord. Hij heeft al meer gedaan dan hij moest doen, maar u schijnt nu te suggereren dat de minister ook dingen moet doen die hij niet mag doen. Hij heeft duidelijk gezegd dat de verantwoordelijkheden liggen bij de deputatie enerzijds en het Rekenhof anderzijds. Blijf rustig, mijnheer Reekmans, zou ik zeggen. Laat de deputatie haar werk doen en laat bij het indienen van de rekeningen de administratie de stukken controleren. Als er aanvullende informatie moet worden opgevraagd, laat dat dan gebeuren, dan kunnen we zien wat de deputaties gaan doen en wat het Rekenhof gaat doen. U mag toch niet van de minister vragen dat hij in de plaats zou treden van de deputatie of van het Rekenhof.
Ik sluit me aan bij de laatste uiteenzetting. Mijnheer Reekmans, u blinkt uit in vaagheid. U zegt: u zou moeten handelen, u zou moeten optreden, u moet gebruikmaken van uw bevoegdheden. Zeg me eens wat ik kan doen. Ik kan niet in de plaats treden van de deputaties. Ik kan geen maatregelen nemen. Ik kan dat onderzoek niet voeren. Wanneer zou komen vast te staan dat er fouten zijn gebeurd, kan ik dat niet zelf terugvorderen.
Ik neem mijn verantwoordelijkheid. Ik heb alle deputaties aangeschreven. Ze zijn democratisch verkozen. Ze zijn verantwoording verschuldigd aan de provincieraad en aan hun kiezers. Ik ga ervan uit dat als er fouten zijn gebeurd, dat zal worden gecontroleerd en ze de nodige maatregelen zullen nemen. Ik heb hen uitdrukkelijk gewezen op het besluit van de Vlaamse Regering dat bepaalt dat, wanneer er uitgaven gedaan zijn in tegenstrijd met het besluit van de Vlaamse Regering, die uitgaven moeten worden teruggevorderd of gecompenseerd op volgende werkjaren. Dat is nu een verantwoordelijkheid van de deputaties.
Mijn brief dateert van 16 juni. Ik wacht op hun antwoord. Ik zal zien hoe zij reageren. Ik ga er ook in volle vertrouwen van uit dat ze hun verantwoordelijkheid zullen nemen. Ik voeg eraan toe dat elke fractie overeenkomstig het besluit van 2007 elk jaar een gedetailleerde staat van de uitgaven moet indienen. Er zijn voldoende controlemogelijkheden. Nog eens: het Rekenhof kan zijn taak opnemen. Ik kan geen instructies geven aan het Rekenhof. Het Rekenhof is een parlementaire instelling, geen instelling van de regering.
Alle mogelijke maatregelen om te controleren, zijn in stelling gebracht. Het besluit van de Vlaamse Regering is zeer helder en niet voor interpretatie vatbaar. Ik wacht af en we zullen zien hoe de deputaties reageren. Ik ga er echter van uit dat zij ten volle hun verantwoordelijkheid zullen nemen.
Minister, dat u na mijn vorige interventie een brief hebt geschreven, bewijst wel degelijk dat u weet dat er iets schort. Anders zou u die brief niet hebben geschreven. (Opmerkingen van minister Geert Bourgeois)
Ik stel alleen vast dat in 2003 1,2 miljoen euro is toegekend voor de werking van de politieke fracties in de provincies, en dat dit bedrag nauwelijks 5 jaar later is verviervoudigd, tot 4,4 miljoen euro. Men heeft de mond vol over het beperken van de rol van de provincies, maar ik stel vast dat men de voorbije jaren die verviervoudiging heeft gedaan voor de werking van de politieke fracties in de provincies. De collegas moeten me dan eens uitleggen in welk opzicht de provincies aan belang hebben bijgewonnen zodat de politieke partijen er meer geld moesten krijgen. Dat wordt me niet uitgelegd. Hier wordt gewoon met een besluit van de Vlaamse Regering en met een omzendbrief geschermd die eigenlijk niet worden toegepast.
Minister, u vraagt me wat u dan moet doen. Schaf dan alstublieft dat regeringsbesluit en die omzendbrieven af, als u ze toch niet toepast. Stop ermee de mensen zand in de ogen te strooien. Zo is het immers: nog geen enkele keer is er een rekening afgekeurd of zijn de bewijsstukken gecontroleerd, en u weet dat. Ik vraag alleen dat u transparantie zou geven. Politieke vrienden van alle kleuren in dit halfrond, doe na de verkiezingen wat u in de verkiezingscampagne hebt beloofd en zet de tering naar de nering. Stop de politieke zelfbediening en doe de broodnodige besparingen voor eigen deur. (Applaus bij LDD)
Het incident is gesloten.