Verslag plenaire vergadering
Verslag
Dames en heren, het debat is geopend.
We organiseren dit debat omdat er vandaag door de heren Strackx en Vanvelthoven en door mevrouw De Waele een actuele vraag werd ingediend over het btw-tarief en de registratierechten op nieuwbouwappartementen en sleutel-op-de-deurwoningen. Conform het reglement heb ik beslist daar een actualiteitsdebat over te organiseren. Iedere fractie krijgt 5 minuten.
De heer Strackx heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister-president, mijnheer de minister, onze fractie deelt de bekommernis van de Vlaamse Regering over de tewerkstelling bij Opel Antwerpen. De crisis in de bouwsector heeft echter al 2700 banen gekost. Dat is evenveel als de totale tewerkstelling bij Opel Antwerpen. Voor de sector dreigt er nu een volgende klap te komen, namelijk het heffen van btw op bouwgrond bij de aankoop van een sleutelklare woning, in plaats van registratierechten.
Ik zet alle gevolgen hiervan nog eens op een rijtje: een gemiddelde meerprijs voor Vlaamse kopers van 16.000 euro, geen abattement voor starters van 15.000 euro, geen bijabattement van 10.000 euro bij het afsluiten van een hypothecaire lening, geen aftrek van eerder betaalde registratierechten en geen meeneembaarheid van registratierechten bij de aankoop van een volgende woning.
Mijnheer de minister-president, vooral de laatste twee zijn toch wel erg belangrijke financiële nadelen. In totaal zouden ze de eigenaars 25.000 euro kunnen kosten, in vergelijking met de andere situatie. In totaal kan dit op termijn neerkomen op meer dan 40.000 euro voor kopers van een sleutelklare woning.
Daarbovenop loopt de Vlaamse schatkist door deze maatregel naar schatting 27 miljoen euro mis. De federale schatkist incasseert 57 miljoen euro extra Vlaams geld. Mijnheer de minister-president, de financiële gevolgen zijn dus erg zwaar; zowel voor de Vlaamse bouwsector en de Vlaamse kopers van sleutelklare woningen als voor de Vlaamse belastingbetalers. Ik hoop dat u zich nu niet zult verschuilen achter Europa, de grote boeman die de schuldige zou zijn voor dit alles. Het Breitsohlarrest was al jaren oud. Het dateert al van het jaar 2000. Het zijn de Walen geweest dit dat oude arrest van onder het stof hebben gehaald omdat ze de btw op de sanering van hun vervuilde bedrijventerreinen wilden recupereren. Dat zal hun miljoenen euro's aan btw opbrengen, wat meteen een nieuwe noord-zuidtransfer is.
Geachte leden, ten behoeve van wie hier nieuw is, moet ik zeggen dat het dossier al enkele jaren meegaat. De Vlaamse Regering heeft zich in dit dossier laten rollen als een koorknaap. Mijnheer de minister-president, met een grenzeloze naïviteit heeft de Vlaamse Regering gemeend dat de Belgische vertegenwoordiger in het BTW-Comité de Vlaamse belangen zou verdedigen. Wat had u nu verwacht, als hier Waalse belangen op het spel staan?
De vorige minister van Financiën zei hierover: "We zullen echt een incident maken van het feit dat we vinden dat België ons standpunt onvoldoende heeft verdedigd." Ik moet u eerlijk zeggen, van dat incident heb ik niet veel meer vernomen, of het zou zich deze voormiddag op het Overlegcomité moeten hebben voorgedaan, waar dit punt door de federale regering geagendeerd stond. Ik zou graag van u vernemen welk standpunt de Vlaamse Regering op dat Overlegcomité heeft ingenomen.
Mevrouw De Waele heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister-president, dames en heren, de actuele vraagstelling werd omgevormd naar een actueel debat. Ik mag vijf minuten spreken. De heer Strackx heeft een gelijkaardige vraag ingediend, hij heeft om het zo te zeggen het gras van voor mijn voeten weggemaaid. Onze vragen lopen gelijk.
Mijnheer de minister-president, deze morgen stond op het Overlegcomité één agendapunt: de eis van de Europese Commissie om de btw-tarieven in Vlaanderen gelijk te schakelen voor nieuwbouwwoningen en -appartementen. Als die eis werkelijkheid wordt, moet ik net als de heer Strackx benadrukken, dan is dat voor de kandidaat-koper een zeer zware financiële aderlating. Meestal gaat het over particuliere kopers. Met deze ingreep wordt de gunstige maatregel van meeneembaarheid van registratierechten tenietgedaan.
Tevens is het niet ongebruikelijk om toch ook even over de bouwsector te spreken. We waren onlangs allebei op de Confederatie Bouw. Ik heb naar uw speech geluisterd. U hebt daar getuigd over de ernstige problemen van de bouwsector die maar blijven duren. De confederatie heeft in een jaarverslag laten weten dat er nog altijd een 17 percent minder bouwvergunningen afgeleverd werden. De sector verkeert dus nog altijd in een crisis. Daar moeten we oog voor hebben.
Een derde niet-onbelangrijk aspect is dat de gewestelijke registratierechten toch wel voor een serieuze aderlating van onze begroting zullen zorgen. We hebben uitgerekend dat er 25 tot 27 miljoen euro minder inkomsten in onze staatskas komen. In elk geval, wij zijn bijzonder nieuwsgierig naar het standpunt van de Vlaamse Regering van deze morgen. We zijn nog nieuwsgieriger naar de compensatiemaatregelen die de Vlaamse Regering zal nemen als deze registratiegelijkschakeling wordt doorgevoerd. (Applaus)
De heer Vanvelthoven heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister-president, mijnheer de minister, collega's, de problematiek die vandaag wordt aangekaart, is niet nieuw, maar heeft al voorwerp uitgemaakt van verhitte discussies zowel in het federale parlement als in dit Vlaams Parlement. Iedereen die het dossier volgt, kent uiteraard de voorgeschiedenis ervan. Het was vorig jaar, in 2008, bijzonder verbazend dat federaal minister van Financiën Reynders plots een acht jaar oud arrest opdiepte om te zeggen dat er een probleem was. Acht jaar lang was er geen probleem geweest, plots wel, met als gevolg dat de federale minister van Financiën het probleem zelf heeft gecreëerd en Europa ondertussen aan de federale overheid en de deelstaten duidelijk heeft laten weten dat er geen sprake kan zijn van een verschillend tarief op gebouwen enerzijds en gronden anderzijds wanneer het gaat om woningen met sleutel op de deur, en dat er een oplossing moet komen.
De vraag is natuurlijk welke oplossing er komt. Er moet één tarief komen voor de btw voor de beide componenten. Dat kan 21 percent zijn of 10 percent of iets daartussen. Tot op heden is het mij onduidelijk wat men aan het voorbereiden is. Iedereen weet dat er één tarief moet komen, maar welk tarief zal dat zijn?
Voor mijn fractie is het klaar en duidelijk, en we hebben dit in het verleden ook bij herhaling geponeerd: wat er ook beslist wordt, de kandidaat-bouwers mogen hier niet de dupe van zijn. Met andere woorden, wat men ook beslist, het zal niet zo zijn dat mensen die bouwen meer zullen moeten betalen dan in het verleden. Dat is voor ons de toetssteen van eender welke beslissing die valt.
Ik vind het bijzonder verbazend. Op dit ogenblik zijn bij de buren de begrotingsbesprekingen bezig. Ik heb begrepen dat in de federale begroting vandaag in meer opbrengsten wordt voorzien wegens het Breitsohlarrest. In de federale regering werd met andere woorden afgesproken dat men in meer opbrengsten voorziet omwille van de gelijkschakeling van het btw-tarief op de grond en op het gebouw. Men heeft daar dus al, zonder het met zoveel woorden te zeggen, een beslissing genomen die haar vertaling vindt in de federale begroting.
En als het zo is dat in de federale begroting inderdaad in meer opbrengsten wordt voorzien, dan kan dat maar twee dingen betekenen. Meer opbrengsten betekent ofwel dat de bouwers meer zullen moeten betalen en dat kan voor ons niet, ofwel dat dit de Vlaamse begroting meer moet kosten en ook dat is niet correct. Ofwel, en dat is misschien de derde optie, zijn het deze twee samen en dan moeten de bouwers meer betalen en moet ook de Vlaamse begroting meer bijdragen.
Heren ministers, ik ben dus bijzonder bezorgd over wat er in dit dossier gaande is. Ik zou graag van u vernemen wat er deze morgen tijdens het Overlegcomité vanuit het federale niveau werd gezegd, of er klaarheid is en of de Vlaamse Regering duidelijk stelling inneemt voor de bouwers, want die maken zich zorgen wanneer ze in de krant lezen dat de federale regering enerzijds wel een cadeautje geeft van 7500 euro voor nieuwbouw en vernieuwbouw, maar dat men anderzijds met een belangrijke belastingsverhoging aan het spelen is.
De heer Gatz heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister-president, mijnheer de minister, bij dit probleem zijn er vier uitdagingen. De vorige sprekers hebben het al aangegeven dat het vroeger zo was dat bij een nieuwbouwwoning op een aangekochte grond, enkel de btw, 21 percent, moest worden betaald en dat de registratierechten, Vlaams, 10 percent bedroegen. Het Breitsohlarrest, waarbij toch nog wel wat juridische discussie bestaat over de implicaties ervan, zou ertoe kunnen leiden dat de volledige operatie aan federale btw onderworpen is, en dan is het inderdaad de vraag of dat al dan niet 21 percent is.
Dat brengt een aantal problemen met zich mee. Ten eerste is er de potentiële prijsstijging op het niveau van de burger. Ten tweede, daaraan gekoppeld, zit je met een economisch probleem, omdat hogere prijzen inzake grond en woning de bouwsector economisch geen deugd zullen doen. Ten derde is er het probleem van onze Vlaamse politiek, die in deze assemblee toch breed wordt gedragen, om eigendomsverwerving te bevoordelen en ervoor te zorgen dat het percentage Vlamingen dat huiseigenaar is, dat nu op 75 percent ligt, in de toekomst nog stijgt. Die politiek komt nu onder druk. Tot slot is er het probleem van het kloppen van de Vlaamse en federale rekeningen, als het innen van de btw voor de volledige operatie naar het federale niveau zou verschuiven en de registratierechten in Vlaanderen daardoor verloren zouden gaan.
Er rijst nu een probleem tussen de federale en de Vlaamse overheid. Welke houding heeft de Vlaamse Regering vanmorgen aangenomen? De vorige Vlaamse Regering maakte hier een belangrijke zaak van. Ik neem aan dat dat ook voor deze regering geldt en dat u vindt dat het mislopen van mogelijke inkomsten gecompenseerd moet worden. Hebt u daarover ook informeel overleg gehad met uw federale evenknie, om ervoor te zorgen dat dit kan worden opgelost?
Het mag ook niet zijn dat deze heel juridische operatie, die een Europese of federale oorsprong zou kunnen hebben en een plotse prijsstijging zou betekenen voor de Vlaming, negatieve gevolgen zou hebben. Als de btw-operatie van 21 percent voor de grond- en de nieuwbouw in globo onafwendbaar is, moet men ervoor beducht zijn dat wij de registratierechten die we op dit ogenblik hebben, niet op hetzelfde niveau laten bestaan. Want anders zouden sommigen dat zien alsof de meerkost door ons wordt gerealiseerd. Houdt u rekening met, in bepaalde scenario's, een geval van verlaging van die registratierechten?
De heer Ceyssens heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister-president, collega's, er doken bij mij twee ongerustheden opnieuw op. Het is de eerste keer dat ik dit debat volg van op de parlementsbanken, maar in het verleden heb al ik tot mijn tevredenheid vastgesteld dat het Vlaams Parlement erg krachtig reageerde op de bedreigingen die er met betrekking tot deze problematiek bestonden.
Vandaag rijst die vraag echter opnieuw. Wat ligt er voor en wat brengt dat met zich mee? Ik heb niet de ambitie om nog meer te zeggen dan de heren Vanvelthoven en Gatz, gerenommeerde fractieleiders, maar de bezorgdheid die ook bij ons onmiddellijk naar boven kwam, was: wat met Vlaanderen, wat met onze Vlaming? Welke effecten zal dit hebben op onze bouwgronden? Het zou bijzonder jammer zijn mochten alle inspanningen die we in de vorige legislatuur al hebben gedaan, nu verloren gaan.
Wat met onze begroting in dat verband? Het wordt bijna als een voldongen feit voorgesteld, maar ik heb in het verleden vastgesteld dat er vanuit Vlaanderen krachtig werd gereageerd. Ik kijk dan ook vol verwachting uit naar een nieuw krachtig signaal. (Applaus bij CD&V)
De heer Van Dijck heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, heren ministers, collega's, een mens zou geen papier meer durven mee te brengen. Het is niet de eerste keer dat dit onderwerp besproken wordt. Ik stel me wel de vraag: waarom juist nu weer? Ik sluit me aan bij de heer Vanvelthoven. Er dreigt een spanningsveld te ontstaan bij de twee begrotingen die in opmaak zijn.
Het Vlaams beleid voor het verwerven van woningen is vrij uniek. Heel veel Vlamingen zijn eigenaar van een woning. Dat maakt mensen ook sterker betrokken bij die eigendom, bij het op peil houden ervan en het investeren erin. De N-VA-fractie vindt dat we een beleid moeten kunnen blijven voeren waarbij de eigendomsverwerving echt kansen blijft maken. Het kopen van een woning en de bijhorende grond moet steeds betaalbaar blijven. Daarbij hoort het sociale aspect.
We zijn geconfronteerd met een arrest dat stelt dat we naar oplossingen moeten zoeken en dat de huidige manier van werken niet langer kan. Het is meer dan: het mag niet duurder worden. Het is onze rol om ook te kijken: als er moet worden betaald, en er moet worden betaald, in wiens portefeuille komt het dan terecht? Als we vaststellen dat ook op die grond btw zal moeten worden betaald, ter vervanging van de registratierechten, gaan wij inkomsten derven en gaan de anderen inkomsten bij krijgen.
In welke verhoudingen zal zich dat dan voordoen? Op dit moment mogen we grosso modo ramen dat dit voor Vlaanderen een mininkomst zou betekenen van 40 miljoen euro. Als ik hoor welke cijfers er circuleren voor de extra inkomsten voor de btw, wetende dat de bouwgronden in het bijzonder in Vlaanderen duur zijn en dat hier meer huizen en gronden verkocht worden dan in het Waalse en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, stel ik daar bijkomend vragen bij over welke stromen hier gecreëerd gaan worden.
Mijnheer de minister-president, mijn meest cruciale vraag is: is er een tijdspad afgesproken om dit arrest in een decreet en wetgeving om te zetten? Wanneer zal het scharniermoment zich situeren waarop we tot een eenduidige algemene regelgeving komen? Naast die belangrijkste vraag blijven deze zorgen bestaan: het niet duurder maken voor de Vlaamse koper, een politiek verder zetten om eigendomsverwerving te garanderen en ervoor zorgen dat de inkomsten van Vlaanderen geen schade ondervinden. (Applaus bij de N-VA)
Mevrouw Vogels heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, ik heb als laatste spreker weinig toe te voegen. Alle vragen zijn gesteld. Ik sta hier enkel om mijn recht op repliek te behouden nadat de minister-president geantwoord heeft. (Applaus)
Minister-president Peeters heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, ik heb papier bij omdat wat wij zeggen, juist moet zijn. (Gelach)
Het klopt dat dit dossier een voorgeschiedenis heeft. Wat de Programmawet 2008 betreft, ben ik nog met ex-collega Dirk Van Mechelen naar de toenmalige premier getrokken om te zeggen dat dit voor Vlaanderen niet kan. Men wenste dat btw-regime zowel op de grond als op de woning toe te passen. We hebben toen gesteld dat dit voor de toenmalige Vlaamse Regering om verschillende redenen niet kon. Deze argumenten zijn nu opnieuw aan bod gekomen. De koper van de woning en de grond, die 10 percent registratierechten betaalt maar dankzij de abattementen eigenlijk nog minder dan dat betaalt, wordt met die 21 percentnorm met een serieuze kostprijsverhoging geconfronteerd. Er zijn ook de gevolgen voor het sociale beleid dat we in Vlaanderen voeren. De abattementen maar ook het meeneemrecht zouden niet meer kunnen. Ten derde zijn er de gevolgen voor de begroting: positief voor de federale kas, negatief voor de Vlaamse.
Die discussie hebben we toen gevoerd. We hebben gezegd dat we ons tegen een invoering zouden verzetten. Men nam toen de wijze beslissing om de invoering ervan niet te laten doorgaan en het probleem voor te leggen aan het Btw-Comité van de Europese Commissie. Die commissie heeft een uitspraak gedaan. Het is een vrij technische uitspraak. Artikel 371 is niet van toepassing. Het onderscheid tussen woning en grond mag niet langer worden gemaakt. De unieke positie die ook in Luxemburg geldt - maar Luxemburg heeft het probleem niet bij Europa aangekaart - kunnen we niet langer aanhouden. Minister Reynders heeft die beslissing van de commissie ontvangen. En op een bepaald ogenblik heeft hij dat in de begrotingsbesprekingen ter sprake gebracht.
Wij hebben niet op dit debat in dit halfrond gewacht om een duidelijk signaal naar de federale collega's uit te sturen: dit kan zomaar niet. Vanmorgen is op het Overlegcomité meegedeeld dat de federale regering die regeling niet vanaf 1 januari 2010, maar wel vanaf 1 januari 2011 wil invoeren. Wij hebben duidelijk geantwoord dat de gemaakte afspraken van 23 april 2008 moeten worden gerespecteerd. Dat betekent dat minister Muyters, wiens diensten de zaak grondig onderzoeken, alles nog eens op een rijtje zet en nagaat of de beslissing van het Btw-Comité in orde is. De heer Strackx denkt dat we bij die commissie niet goed zijn verdedigd. We onderzoeken nu of men met alle argumenten rekening heeft gehouden.
Op 23 april 2008 is ook uitdrukkelijk aan bod gekomen wat zo in de notulen van het Overlegcomité staat: "Het comité heeft eveneens akte genomen van het feit dat de problematiek geïntegreerd zal worden in het globaal debat van de financiering van de gewesten en de gemeenschappen." In de tekst stond nog, erg optimistisch, dat dit debat "in de komende maanden" plaats zal hebben. Dat was dus in april 2008.
Zowel de collega's als ikzelf merkten vanmorgen op dat wij ons sociaal beleid inzake het verwerven van woningen met sleutel op de deur willen aanhouden. De vraag rijst dus in de eerste plaats hoe wij misschien wel vanaf 2011 - al wil ik daar niet op vooruitlopen - ons jarenlang gevoerd beleid kunnen voortzetten. Onze zorg is dus die prijsverhoging - een stijging van het registratierecht van 10 naar 21 percent - vermijden.
Ten tweede: de compensatie. De laatste berekeningen van minister Muyters gaan in de richting van 42 miljoen euro, die we zouden derven als we de registratierechten op die gronden niet zouden kunnen organiseren zoals dat nu wordt georganiseerd. Hoe moeten we dat uitklaren en verder aanpakken? Toen werd gezegd dat dit een element is van de discussie over de bijzondere financiering van gewesten en gemeenschappen.
Mijn collega-ministers hebben uitdrukkelijk onderstreept dat het niet kan dat door deze operatie de kostprijzen voor de mensen verhogen. We willen daarover verder van gedachten wisselen.
We gaan dit niet invoeren vóór 1 januari 2011, met deze bedenking, die ook is gemaakt op het Overlegcomité: stel je voor dat je sneller in gebreke wordt gesteld door Europa, wat ga je dan doen? De ervaring leert toch dat men niet zo gauw overgaat tot een ingebrekestelling. En hoe zit het met het sociaal beleid dat we in Vlaanderen voeren inzake abattementen en meeneemrechten in een nieuw kader? Kan dit? En als het niet kan, wat is onze reactie daarop? Hoe zit het met de budgettaire gevolgen? Positief voor de federale overheid, weliswaar vanaf 2011. Ik ga er vanuit dat het federaal parlement hierover discussieert. Wij gaan uit van 1 januari 2011. Als men dat vroeger in de boeken schrijft, dan is er wel een probleem. Voor een antwoord hierop, verwijs ik naar de afspraken die toen zijn gemaakt.
We zijn alert, we hebben tijdig gereageerd. Het is minister Reynders die dit op tafel heeft gelegd. In Wallonië ziet de situatie er volledig anders uit. Vlaanderen en Brussel worden door deze maatregel het zwaarst getroffen. Brussel sluit zich bij onze visie aan. We zullen hierover de volgende weken en maanden verder overleg plegen.
Deze Vlaamse Regering wil, net als de vorige Vlaamse Regering, alles doen om de Vlaamse kopers van sleutel-op-de-deurwoningen te vrijwaren van een kostprijsverhogend element. We moeten duidelijke budgettaire afspraken maken en nagaan hoe we uit die min 42 miljoen euro geraken. We zullen alle instrumenten inzetten, in de eerste plaats via overleg, om onze belangen te verdedigen. (Applaus bij de meerderheid)
De heer Strackx heeft het woord.
Mijnheer de minister, ik stel vast dat uw strijdvaardigheid voor de verkiezingen een heel stuk groter was dan erna. U verwijt me dat ik citeer uit het Btw-Comité. Ik heb geciteerd uit een interpellatie van 13 januari 2009 aan de viceminister-president. Hij zegt letterlijk: "De visie werd naar verluidt niet al te veel in vraag gesteld door de lidstaten, in casu dus ook door België." Wat verder zegt hij: "Ik betreur, samen met de minister-president, het feit dat de Belgische regering het Vlaamse standpunt in dit Btw-Comité geen kansen heeft gegeven. We waren niet op de hoogte van de bespreking ervan."
De Vlaamse Regering was dus niet eens op de hoogte van de bespreking van die maatregel in dat btw-comité. Men heeft zich daar laten rollen door een federale ambtenaar die duidelijk geïnstrueerd was door de federale vicepremier Reynders.
Uw viceminister-president was in januari 2009 zeer strijdvaardig toen hij zei: "Ik geef nog mee dat de finale toets uiteindelijk altijd zal liggen bij een al of niet veroordeling door het Hof van Justitie." Voor de verkiezingen was men dus bereid om hier desnoods mee naar het Hof van Justitie te trekken. Vandaag, mijnheer de minister-president, stel ik vast dat u de handdoek in de ring gooit. U zegt dat u zich erbij neer zult leggen, dat u wat zult morrelen aan de randvoorwaarden en dat u zult nagaan hoe een en ander kan worden verzacht. Mijnheer de minister-president, ik ben zeer ontgoocheld in uw antwoord.
De heer Gatz heeft het woord.
Mijnheer de minister-president, u hebt een heel duidelijk antwoord gegeven. U trekt daarmee de lijn verder van de vorige Vlaamse Regering en dat is zeer goed. Ik denk dat u zich door twee zaken laat leiden, en dat is ook onze richtlijn in dit dossier. Zo mag de totale kostprijs voor het verwerven van een sleutel-op-de-deurwoning voor de Vlaming niet duurder uitvallen, en dit om diverse redenen. Wanneer het zover komt, moet er wel degelijk een compensatie zijn van het federale aan het Vlaamse niveau. Dit is immers te belangrijk voor het Vlaamse beleid. We verheugen ons op uw antwoord en we zullen erop toezien dat de resultaten gehaald worden. In ons vindt u dan ook een bondgenoot.
De heer Vanvelthoven heeft het woord.
Vanaf 2011 zal er 21 percent worden geheven op alles. Een eventuele compensatie, en wat dat betekent voor de Vlaamse kopers en bouwers, is afhankelijk van het debat dat moet plaatsvinden over de nieuwe bijzondere financiering van de gemeenschappen en gewesten. Wat gebeurt er echter indien men niet tot een akkoord komt over de nieuwe financiering van de gemeenschappen en gewesten? Dan worden we vanaf 2011 geconfronteerd met een belastingverhoging voor de kopers en de bouwers. Ik hoor de heer Gatz graag zeggen dat hij van de Vlaamse Regering een sterk signaal verwacht. Ik hoop dat hij hetzelfde sterk signaal verwacht van zijn federale collega's van Open Vld. Het is de federale minister van Begroting die dit in 2011 zal inschrijven in de begroting. Het is te gemakkelijk om hier vandaag vanaf de tribune te zeggen dat de Vlaamse Regering een sterk signaal moet geven terwijl de federale Open Vld'ers gewoon hun gang gaan. Het is het federale niveau dat zijn verantwoordelijkheid moet nemen ten aanzien van de Vlaamse bouwers. Wij worden geconfronteerd met een situatie die we vanuit Vlaanderen nauwelijks in de hand hebben. Ik hoop, mijnheer Gatz, dat u het sterke signaal dat u verwacht vanuit Vlaanderen, ook van uw federale collega's verwacht.
Het beste was geweest dat de federale regering niet automatisch was ingegaan op de misschien op bepaalde punten twijfelachtige argumenten van de Europese Commissie. Deze zaak zou eigenlijk beter worden beslecht voor het Europees Hof. Men heeft daar echter niet voor gekozen.
Mijnheer Vanvelthoven, ik leid hier een Vlaamse fractie. Ik weet niet of u dat al gemerkt hebt.
Het is te gemakkelijk te zeggen de Vlaamse Open Vld anders denkt dan de federale. Dat is wat u nu zegt.
Mijnheer Vanvelthoven, wilt u even herhalen wat u hebt gezegd? Ik denk dat de meeste mensen dat niet hebben gehoord.
Ik heb veel respect voor het federale en voor het Vlaamse niveau. Waar ik echter onnozel van word, is dat de Open Vld in dit Vlaams Parlement zegt dat Vlaanderen de zaak moet oplossen terwijl de oorzaak ligt bij het federale niveau waar de Open Vld zelf de federale minister van Begroting levert. Dat is mijn probleem met u.
Waar de oorzaak ligt, bij de federale, de Vlaamse overheid of de Europese overheid, dat laat ik in het midden. Het is uw interpretatie dat die bij de federale overheid ligt.
Ik wil terugkeren op wat minister-president Peeters heeft gezegd. Hij heeft gezegd dat we eerst zullen onderhandelen. Mijnheer de minister-president, ik heb goed naar u geluisterd. We zullen eerst argumenteren, de zachte technieken gebruiken. Als dat niet tot resultaten leidt, zult u verdere stappen zetten. Ook daarvoor zult u in ons een bondgenoot vinden.
Mijnheer Vanvelthoven, u moet begrijpen dat dit een conflict is dat in normale federale staten ontstaat. Er zijn belangenconflicten die men kan beschouwen als spelletjes tussen twee overheden. Er zijn ook inhoudelijke belangenconflicten die ontstaan tussen verschillende beleidsniveaus. In dit geval zullen we met de Vlaamse fractie in de toekomst geen andere houding aannemen dan ten tijde van voormalig minister Van Mechelen.
Mevrouw Vogels heeft het woord.
Mijnheer Vanvelthoven, misschien zult u zeggen dat uw coalitiepartner in de Vlaamse Regering CD&V is en dat CD&V ook op het federale niveau actief is. Uw verontwaardiging is wat dat betreft nogal selectief. Ik heb ook de indruk dat u gewoon bent om fractieleider van een oppositiepartij te zijn en dat u uw Vlaamse stoel maar gebruikt om oppositie te voeren tegen de federale regering.
Het is een wat raar systeem. Als ik alle sprekers goed begrepen heb, dan gaat het hier over een Europese richtlijn. Europa treedt steeds meer op als een regelneef. Men kan nu natuurlijk zeggen dat we dat niet aan de commissie, maar aan het hof hadden moeten vragen. In elk geval dwingt Europa ons om onze regelgeving aan te passen. Zoveel is wel duidelijk. En in het ingewikkelde land België heeft dat de nodige consequenties en betekent dat winst voor de ene en verlies voor de andere.
Ik denk dat het een goede oplossing is te zeggen dat we dat systeem vanaf 2011 zullen invoeren. Dat biedt ons de kans om ook in Vlaanderen een evaluatie te maken van onze sociale politiek ten aanzien van het verwerven van woningen, het recht op wonen in Vlaanderen. Op dat vlak zijn er ook heel wat problemen op de privéhuurmarkt. Met dit element kunnen we een zeer interessante discussie voeren bij de bespreking van de beleidsnota Huisvesting.
Een aantal collega's hebben ook gewezen op de eventuele negatieve effecten voor de bouwmarkt. In het kader van een groene economie kunnen er ook andere stimuli gegeven worden om ervoor te zorgen dat die bouwmarkt geactiveerd wordt, bijvoorbeeld via renovatie, isolatie enzovoort.
Mijnheer de voorzitter, ik ben blij dat we tot 2011 de tijd krijgen om orde op zaken te stellen in de eigen, interne keuken en dat we dan praten met de federale overheid.
Mevrouw De Waele heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, ik ben blij dat ik eindelijk het woord krijg. Mijnheer de minister-president, mogen we de inhoud kennen van de brief van de Europese Commissie aan minister Reynders? Ik heb die nog niet gezien, net zomin als de meeste collega's in deze assemblee. Het kan zijn dat daar een sleutel tot de oplossing in zit.
In tegenstelling tot wat een aantal collega's hebben gezegd, ben ik eigenlijk niet zo gerust over het feit dat we wachten tot januari 2011 om met een mogelijke oplossing voor de dag te komen. U vraagt ons geduld te hebben. U zegt dat we gerust kunnen zijn, maar ik ben er niet gerust in dat we volgend jaar de zaken wel zullen kunnen oplossen. Het probleem wordt voor ons uitgeschoven.
Voor mij en LDD is één zaak zeker: het wordt nogmaals duidelijk dat fiscaliteit best wordt gedefederaliseerd.
Mevrouw De Waele, ik kan niet alle sprekers tegelijkertijd aan het woord laten.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Mijnheer, het gaat er me hier niet over wie op het einde met de prijs van de strijdvaardigheid naar huis gaat. Ik heb alleszins genoteerd dat de vragen die tijdens het actualiteitsdebat naar voren zijn gebracht, al vanmorgen op het Overlegcomité duidelijk aan bod zijn gekomen. Dat was trouwens zeer vooruitziend. Ik volg de zaak dan ook met meer dan gezonde belangstelling op.
Mevrouw De Waele, u moet zich niet ongerust maken. Wij hebben vanmorgen gehoord dat het, volgens de federale regering, wordt ingevoerd op 1 januari 2011. Het zal dus zeker niet vroeger gebeuren, tenzij men zich niet houdt aan wat men ons heeft gezegd.
Mijnheer Vanvelthoven, moet het nu onverkort 21 percent btw zijn? Ik heb gezegd dat minister Muyters het advies van het Btw-Comité aan het bekijken is. Het is, denk ik, geen enkel probleem om dat advies over te maken aan wie daar interesse voor heeft. Dat wordt nog allemaal technisch bekeken. Een van de mogelijkheden zou zijn dat men het verlaagde btw-tarief van 6 percent op een aantal zaken zou toepassen. Zo zou men ook het sociale beleid kunnen voeren. Dat is een van de mogelijke oplossingen. Het Hof van Justitie en ook andere instrumenten houden wij achter de hand. Wij gaan nu in die werkgroep overleg plegen met het federale niveau. Wij hebben daar nog een aantal instrumenten in handen om ons beleid te beveiligen, en dan vooral het sociale beleid en de kostenverhoging voor de Vlamingen die een sleutel-op-de-deurwoning kopen.
Wij hebben hier natuurlijk ook te maken met een Europese btw-wetgeving. Deze richtlijnen moeten worden toegepast. Het is niet zo eenvoudig om te zeggen dat wij de strijd aangaan tegen het federale niveau en dat zij, bij wijze van spreken, maar moeten plooien. De situatie is anders. Als Europa zegt dat wij dat zo moeten toepassen en dat een beroep doen op artikel 371 niet mogelijk is, en als België dat toepast voor zowel de gronden als voor de woningen die daarop staan, dan mag Vlaanderen nog aan het federale niveau zeggen dat niet te zullen doen, maar dan krijg je ingebrekestelling en de daarop volgende sancties. Wij moeten nu met het federale niveau heel duidelijk een aantal zaken bespreken.
Ik ga er ook van uit dat het federale niveau bezorgd is dat we er maximaal op toezien wat mogelijk is met het sociale beleid dat we tot nu toe hebben gevoerd, met abattementen en meeneemrechten. Als dat om een of andere reden niet mogelijk zou zijn, hebben we nog de tijd om bijkomende instrumenten in het leven te roepen. Op dit moment is het niet onze intentie om naar het Hof van Justitie te stappen, maar als dat nodig is, zullen we dat doen. Of we zullen andere instrumenten toepassen. Het is zoals de heer Gatz heeft gezegd: laat ons nu van deze periode gebruik maken om te overleggen. Ook mevrouw Vogels heeft dat benadrukt. Laat ons bekijken wat het resultaat is, en als het resultaat niet volstaat, dan zullen wij vanuit de Vlaamse Regering bijkomende acties ondernemen.
Mijnheer de minister-president, ik wist dat u zich zou verschuilen achter Europa en achter de Europese beslissing. Ik wist dat op voorhand. Ik heb u dat al de eerste keer dat wij daarover een debat hebben gevoerd, gezegd. U hebt zelf dat Europese standpunt uitgelokt door te gaan vragen aan Europa of dat Breitsohlarrest serieus was of om te lachen. Wat had u verwacht dat Europa ging zeggen? U hebt dat zelf uitgelokt en nu verschuilt u zich erachter dat u dat moet toepassen.
Mijnheer de voorzitter, ik kondig nog een actualiteitsmotie aan.
Ik weet dat uw visie over Europa verschilt van de onze. Wij moeten ons houden aan btw-richtlijnen. In 2008 is gezegd dat wij ervan overtuigd zijn dat wij dat artikel 371 verder kunnen toepassen. Toen is gezegd dat wij dat zouden voorleggen aan Europa. (Opmerkingen van de heer Joris Van Hauthem)
Luxemburg heeft niet de discussie gehad die wij nu hebben. Het is niet door ons uitgelokt. Minister Reynders zei in 2008, na het Breitsohlarrest, dat hij dat tot iedereen wil uitbreiden. Hij zei dat op basis van het feit dat er een aantal rulings waren afgesloten die - en u kunt een beetje lezen - betrekking hadden zowel op de grond als op de woning. In de bouw zijn er namelijk mensen en ondernemingen die zeggen dat het voor hen interessant is, natuurlijk omdat zij de btw kunnen recupereren. Dat maakt het natuurlijk nog wat complexer.
Het btw-probleem is alleen een kost voor diegenen die het niet kunnen recupereren. Dit dossier heeft heel wat aspecten. Ik verschuil mij niet achter Europa. Niemand heeft dat tot hiertoe gedaan. Maar u moet natuurlijk wel rekening houden met een aantal zaken die op Europees niveau worden beslist, Europese richtlijnen inzake btw die ook in België en in Vlaanderen moeten worden uitgevoerd.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
Het debat is gesloten.
Actualiteitsmotie
Door de heer Strackx werd tot besluit van dit actualiteitsdebat een actualiteitsmotie aangekondigd. Ze moet uiterlijk om 15.22 uur zijn ingediend.
Het parlement zal zich daar straks over uitspreken.
Het incident is gesloten.