Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Koninckx heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, geachte collega's, ik zou mijn vraag willen beginnen met een titel uit een krant van eergisteren: "Waarom doen ze dat niet in de vakantie?" Het gaat over de timing van wegenwerken.
De laatste tijd zijn er op een aantal plaatsen in Vlaanderen wegenwerken begonnen. Het is trouwens een van de excuses die het Agentschap Wegen en Verkeer van Antwerpen aanhaalt om hun slechte timing een beetje te verdoezelen. Vorig weekend zijn op de E19, zowel ten noorden als ten zuiden van Antwerpen, wegenwerken begonnen. In Kontich zijn er maandag werken begonnen. Ten noorden van Antwerpen zijn er werken in Meer begonnen.
Er zijn twee blunders begaan. In Kontich zijn tijdens de voorbereidende werkzaamheden die drie dagen duren, in de beide richtingen maar twee rijstroken beschikbaar. Normaal zijn dat er vier. Na de eerste drie dagen worden er drie versmalde rijstroken ter beschikking gesteld van de automobilisten. De slechte timing heeft ervoor gezorgd dat de werken begonnen zijn op maandag, net na de paasvakantie. Dat is traditioneel een dag waarop en het schoolverkeer, en het woonwerkverkeer weer volop op gang komen. Het is een bijzonder slecht moment om werkzaamheden te beginnen. Wat was de mogelijke oplossing geweest? De voorbereidende werkzaamheden van drie dagen, waarbij je maar over twee rijstroken beschikt, de laatste week van de paasvakantie doen, zodat iedereen ook al was verwittigd dat die werken er aan kwamen. Bovendien had je dan vanaf maandag drie rijstroken ter beschikking. De eerste fout bij de werken ten zuiden van Antwerpen was dus de timing.
Voor de werken ten noorden van Antwerpen in Meer ligt het probleem anders. Daar gaat het om infrastructuur. De werken zijn vorige zaterdag begonnen. In een eerste fase is er één rijstrook naar het zuiden en zijn er twee rijstroken naar het noorden. In de tweede fase is het omgekeerd: één rijstrook naar het noorden en twee naar het zuiden. Telkens is er dus maar één rijstrook in één bepaalde rijrichting. Technisch zou het perfect mogelijk zijn geweest om in beide richtingen twee rijstroken open te houden. Dan had het geen hinder opgeleverd, en nu wel.
Wij huppelen in Europa al achterop wat de planning en de inrichting van wegwerkzaamheden betreft. In Duitsland zou je nooit op één rijstrook op een autosnelweg naar een stad zoals Antwerpen moeten rijden. Daar houden ze altijd twee versmalde rijstroken open.
We hebben bovendien de ervaring op andere autosnelwegen dat het verkeer op versmalde rijstroken tijdens wegwerkzaamheden goede resultaten oplevert.
Mevrouw de minister, is het niet mogelijk om beter toe te zien op zowel de timing als de inplanting van werkzaamheden en op het aantal rijstroken?
Minister Crevits heeft het woord.
Mijnheer Konickx, u moet niet denken dat het nattevingerwerk was. Zowel voor de werken ten noorden als voor de werken ten zuiden van Antwerpen is er zeer intens overleg gepleegd met de verkeerspolitie en de mensen van het verkeerscentrum. Uit uw talrijke opmerkingen in de commissie voor Openbare Werken heb ik kunnen opmaken dat u vertrouwen hebt in wat beide instanties te zeggen hebben.
Ik zal een antwoord geven op de beide werken. U moet er wel van uitgaan dat als er één zaak is waarin we een achterstand hebben opgelopen, het net het onderhoud van de wegen is. Ik ben hier al vaak op het spreekgestoelte moeten komen om te luisteren naar mensen die zeggen dat er meer werken moeten worden uitgevoerd, dat we nu toch elk jaar een beetje achteruit gaan. Dit jaar is er een ruim budget. In de provincie Antwerpen gaat het om twaalf dringende werken. Vijf daarvan zijn nu min of meer in uitvoering. Dit jaar moeten er nog zeven volgen. Ik kan u die planning ook bezorgen. Er werd getracht om die werken op een behoorlijke manier in elkaar te laten passen.
U weet dat de 'vork' op de E19 een zeer gevaarlijk punt is. Ik heb daar al heel wat vragen over gehad. Elke maand gebeurt daar minstens één zwaar ongeval. De vraag is dan hoe de werken moeten worden uitgevoerd. Er werd gekozen voor een systeem waarbij gedurende drie dagen twee versmalde rijstroken beschikbaar zijn. Gedurende de resterende tijd van de werken kunnen er drie versmalde rijstroken zijn. Dat is voldoende. Op een moment zijn er drie, dan eventjes vier en dan weer drie rijstroken. Dat is een behoorlijke situatie.
Men heeft inderdaad besloten om die voorbereidende werkzaamheden na de paasvakantie te laten starten. Men heeft even gedacht op dinsdag te beginnen. Uiteindelijk bleek dat dinsdag nog een zwaardere dag is dan de maandag. Dat ligt dus ook weer moeilijk. Tijdens de tweede week van de paasvakantie is het bij alle aannemers nog bouwverlof. Een aantal centrales zijn ook dicht. Er werd gevraagd wat de mogelijkheden zijn. Dat bleek technisch zeer moeilijk te zijn.
Mijnheer Koninckx, wel had men de voorbereidende werkzaamheden tijdens de eerste week van de paasvakantie kunnen uitvoeren. Maar dan zou de werf gedurende de tweede week stil liggen. Ik ben zeker dat ik hier dan de opmerking had gekregen dat er een hele week niets was gebeurd. Ik kan u geruststellen: vanaf morgen zijn er drie versmalde rijstroken. Ik heb gezien dat de hinder op dinsdag al een pak minder was. Men heeft moeten wennen aan de nieuwe situatie.
Over de asfalteringswerken in Meer-Brecht weet ik dat de VAB een andere oplossing voorstond. Er waren drie keuzemogelijkheden. De eerste bestond erin om één rijstrook voor het zwaar verkeer af te splitsen van een andere rijstrook voor het woonverkeer. In dat verband zijn er echter twee bezwaren. Ik denk daarbij aan de veiligheid van de wegenarbeiders. Die staat bij mij voorop. Men heeft me gezegd dat het voor de wegenwerkers een minder veilige toestand is. Daarnaast zou men de werken ook veel meer gefaseerd moeten laten verlopen. Dat zou geleid hebben tot een uitvoeringsperiode van maar liefst 70 werkdagen. In de oplossing die we nu hebben gekozen, gaat het om 18 tot 20 werkdagen. Er wordt dag en nacht gewerkt, ook tijdens de weekends. Er werd geopteerd voor een heel strakke timing in een periode waarin de weersomstandigheden hoogst waarschijnlijk goed zullen zijn.
Er was nog een derde scenario mogelijk, namelijk de werken uitvoeren tijdens de weekends. Het gevolg zou dan wel zijn dat die een half jaar zouden duren. Dat was niet haalbaar. Er werd dan ook voor geopteerd voor een strikte timing, om dag en nacht te werken, ook tijdens de weekends. Zo zijn we er op 20 dagen van verlost. Er is ook gekozen om kort na het weekend te starten. De aannemer had een afwijking gevraagd. Dat bleek ook mogelijk te zijn.
Als we de rest van de wegenwerken nog willen uitvoeren, dan moeten we die paar weken samenvallende hinder erbij nemen. Dat is natuurlijk het lot als we die inhaaloperatie tot een goed einde willen brengen en als we dit jaar nog een aantal wegenwerken willen uitvoeren.
Er is dus wel degelijk over de zaak nagedacht. Mocht ik ervoor kunnen zorgen dat de wegenwerken plots zonder hinder zouden kunnen verlopen, dan zou ik niet twijfelen. Dat is echter niet mogelijk, we moeten die hinder erbij nemen. De twee werken zijn wel absoluut noodzakelijk, net zoals de andere.
Mevrouw de minister, bedankt voor het antwoord. Uiteraard moeten er wegenwerken gebeuren. Ik ben de eerste om dat toe te geven. Het was niet de basis van mijn vraag dat die werken niet moeten gebeuren.
Dat die werken hinder met zich meebrengen, daar ben ik het mee eens. Maar de eerste dag na de paasvakantie dergelijke ingrijpende werken op zo een autosnelweg laten beginnen? Ik denk dat men beter voor een andere oplossing had gekozen, zelfs de oplossing om de drie dagen voorbereidende werkzaamheden in de eerste week te laten vallen. Het argument van het bouwverlof voor de wegenwerkers gaat niet op ten opzichte van de hinder die dat veroorzaakt, de maatschappelijke kost die daaraan vast hangt en de vervuiling die die files met zich meebrengen.
De veiligheid van de wegenwerkers is uiteraard prioritair, maar er zijn mogelijkheden om die veiligheid te garanderen terwijl je het zware verkeer over die ene rijstrook laat passeren. (Opmerking van minister Hilde Crevits)
Het andere probleem zijn de 70 dagen. Die afweging moet worden gemaakt. Voor de werken ten zuiden van Antwerpen was volgens mij een andere oplossing mogelijk geweest.
De heer Decaluwe heeft het woord.
De vraag van de heer Koninckx was vrij voorspelbaar. Als in de kranten gewag wordt gemaakt van zoiets, dan kunnen we nagenoeg zeker zijn dat er vragen over zullen worden gesteld.
Mijnheer Koninckx, organisatie is een zaak, maar je kunt de administratie niet verwijten dat ze niet met alles rekening houdt. Een vraag stellen en vertellen hoe het moet gebeuren, is voor mij iets te gemakkelijk. In de voorbije periode zijn trouwens aan andere ministers van Openbare Werken gelijkaardige vragen gesteld.
Mijnheer Koninckx, ook arbeiders hebben recht op vakantie. De arbeiders die bij die aannemers werken, staan ook onder druk. Ook de parameter veiligheid is niet onbelangrijk, voor de mensen op de baan en voor de arbeiders. Men kan over alles discussiëren. Het illustreert de kneuterigheid van deze regio en van vele politici: men maakt verwijten over van alles en nog wat, men wil dat de achterstand in het onderhoud wordt ingehaald, men wil alles doen, maar er mag geen hinder zijn. Men kan geen omelet bakken zonder eieren te breken. De administratie heeft er alles aan gedaan om die werken op de beste manier te organiseren.
Dank u wel, mijnheer Decaluwe, voor uw zeer mooie bijkomende samenvatting. Wij zijn twee West-Vlamingen die zeer goed de wegenwerken in Antwerpen verdedigen.
Een zaak is alvast positief, mijnheer Koninckx, namelijk iets algemeen maatschappelijks: als er wegenwerken zijn, heeft elke Vlaming die daar moet passeren zijn mening over hoe het beter had gekund. Ik heb u enkel proberen te overtuigen van het feit dat er zeer zorgvuldig en goed is nagedacht en dat er een afweging is gemaakt tussen snelheid van uitvoering, respecteren van de veiligheid van de arbeiders en respect voor de vakantieregimes die in de bouw algemeen bekend zijn. Die afweging heeft geleid tot de keuzes die zijn gemaakt en moet ervoor zorgen dat we in de regio Antwerpen in de komende maanden nog een pak wegwerkzaamheden zullen kunnen uitvoeren.
Ik zal niet ingaan op de kneuterige opmerking van de heer Decaluwe.
Mevrouw de minister, ik weet uit ervaring hoe er bij de voorbereiding van wegwerkzaamheden wordt omgegaan met een aantal factoren waar men rekening mee moet houden. Dat is zeer duidelijk. U geeft het argument dat men niet kon beginnen omwille van het bouwverlof, maar de werken ten noorden van Antwerpen zijn wel begonnen op zaterdag. Men had eventueel die werken ten zuiden van Antwerpen ook dan kunnen laten aanvangen, en ervoor gezorgd hebben dat er drie rijstroken vrij waren op de maandag. Met die dingen had men toch iets meer rekening kunnen houden.
Het incident is gesloten.