Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, deze week hebben heel wat gemeentebesturen een brief van het Agentschap Wegen en Verkeer gekregen. In die brief staat dat de directieraad van het agentschap heeft beslist geen verkeersspiegels langs gewestwegen meer toe te laten. De brief heeft het over verkeersspiegels, zonder specificatie van het betrokken spiegeltype. Volgens de brief moeten alle langs gewestwegen geplaatste spiegels voor 31 augustus 2008 worden verwijderd. Die beslissing is een gevolg van een gerechtelijke uitspraak. Een rechtbank heeft een lokaal bestuur veroordeeld omdat een verkeersspiegel een vertekend beeld kan geven en een chauffeur daardoor het gevaar verkeerd kan inschatten.
De ontvangst van de brief heeft ons wat doen schrikken. Er is op geen enkel ogenblik overleg gepleegd. Bovendien gaat het om een korte periode. Aangezien de brief midden in de verlofperiode is toegekomen, moeten de diensten dit op een paar weken tijd voor elkaar krijgen. Tot slot is er enige verwarring over het type dat moet worden verwijderd. In de brief gaat het eerst over alle verkeersspiegels. Iets verder maakt de brief specifiek melding van bolle verkeersspiegels. De gerechtelijke uitspraak betreft in elk geval bolle spiegels.
We zijn een beetje bezorgd omdat de brief enkel de gewestwegen vermeldt. Veel gemeentebesturen vragen zich af hoe het met de gemeente- en provinciewegen zit. Mogen de verkeersspiegels langs die wegen wel blijven? Brengen die spiegels de veiligheid dan niet in het gedrang?
Bovendien rijst de vraag naar alternatieven. Indien we de spiegels allemaal verwijderen, zullen de chauffeurs zich genoodzaakt zien nogal ver vooruit te rijden om op een kruispunt iets te kunnen zien. Het gevaar is dat ze op die manier een ongeval zouden kunnen veroorzaken. Ik kan me voorstellen dat een betrokkene in dat geval naar een rechtbank stapt en dat de rechter oordeelt dat het een kruispunt met een heel slechte zichtbaarheid betreft en dat de overheid geen maatregelen heeft genomen om voor een betere zichtbaarheid te zorgen.
Mevrouw de minister, kunt u bevestigen dat alle of alle bolle verkeersspiegels moeten worden verwijderd? Betreft het hier een door u gesteunde en gedragen beslissing? Is die beslissing door de directieraad van het Agentschap Wegen en Verkeer genomen? Indien al die spiegels moeten worden verwijderd, vraag ik me af over welke alternatieven we beschikken om de kruispunten veilig te maken. We moeten voor voldoende zichtbaarheid zorgen. Indien een chauffeur niet kan zien dat er verkeer uit de andere richting komt, kunnen er ongevallen plaatsvinden. Ik verwijs in dit verband naar de zwakke weggebruikers, die vaak het slachtoffer van dergelijke ongevallen worden.
Minister Crevits heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, ik heb het verslag van de directieraad van het Agentschap Wegen en Verkeer ook in handen gekregen. Volgens dit verslag is beslist om bolle spiegels niet meer te vergunnen of, indien ze er al staan, weg te nemen. Bolle spiegels worden aan kruispunten geplaatst en stellen chauffeurs in staat te zien of er al dan niet een andere wagen aankomt en te beslissen al dan niet het kruispunt op te rijden.
Ik heb de leidinggevende ambtenaar ondervraagd. De beslissing verbaast me enigszins. Ze is in elk geval ongenuanceerd. Bovendien vermeldt het verslag geen motivering. We weten niet hoe deze beslissing tot stand is gekomen. Ik heb hem naar de gevolgen van de beslissing gevraagd. Tot op heden zijn 27 brieven naar gemeentebesturen verzonden. Die brieven omvatten een inventarisatie van de spiegels en de opdracht ze allemaal, zonder enige nuancering met betrekking tot het type, te verwijderen. Die brieven zijn naar tien West-Vlaamse en naar 17 Oost-Vlaamse gemeenten verstuurd.
Ik wil erop wijzen dat het hier een terechte beslissing betreft. Een aantal spiegels creëren immers gevaarlijke situaties. Zo verwijst een gerechtelijke uitspraak duidelijk naar de plaatsing van dergelijke spiegels langs gewestwegen.
Er is geen enkele begeleidende signalisatie, en daardoor wordt een wagen die aan 90 of 70 kilometer per uur komt aangereden te laat opgemerkt in de spiegel. Sommige types van spiegels geven een vertekend beeld, waardoor een gevaarlijke situatie zou kunnen ontstaan. Maar om op basis van die uitspraak onmiddellijk tot een algehele verwijdering van alle spiegels over te gaan, is een brug te ver. Ik heb dan ook opdracht gegeven aan de administratie Wegen en Verkeer om de uitvoering van de beslissing op te schorten. Ik heb mijn juridische dienst gevraagd om een analyse te maken van de gerechtelijke uitspraak. De administratie heeft de opdracht gekregen om op korte termijn te inventariseren op welke plaatsen de parabolische spiegels - ik heb het dan over de bolle spiegels en niet de vlakke spiegels - staan, op welke plaatsen er een probleem zou kunnen zijn omtrent verkeersveiligheid, en als er een probleem is hoe de spiegels moeten worden vervangen.
Er is in deze materie ook geen overleg geweest met de gemeenten in kwestie. Ik betreur dat. Er is ook geen overleg geweest met de provincies. Het is van belang dat we situatie per situatie bekijken, en niet tot een algemene verwijdering overgaan zolang de locaties niet individueel zijn bekeken.
Er zullen dus ook geen verdere brieven worden verstuurd. De gemeenten die een brief hebben gekregen, zullen een tweede brief krijgen waarin hen zal worden meegedeeld dat er eerst een locatieonderzoek zal gebeuren alvorens definitieve beslissingen worden genomen.
Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik ben blij dat u de brieven enigszins nuanceert en dat u bereid bent om in overleg te treden met de lokale besturen. Ik vind het heel belangrijk dat u situatie per situatie zult evalueren en zult kijken hoe de verkeersveiligheid op de specifieke kruispunten kan worden gegarandeerd.
Het is belangrijk dat de lokale besturen en de provincie worden betrokken bij dergelijke beslissingen. Het is jammer dat dit niet is gebeurd alvorens de brief is verstuurd. Ik neem aan dat in de toekomst het overleg wat dat betreft zeker zal worden aangemoedigd. Ik begrijp dat het een speerpunt is in uw beleid om over dergelijke beslissingen voldoende met de lokale besturen en provinciebesturen te overleggen.
Als dan toch de beslissing wordt genomen dat zo'n bolle spiegel een onveilige situatie met zich meebrengt en wordt verwijderd, pleit ik ervoor om na te gaan of er geen alternatieven zijn. Kan er misschien een vlakke spiegel worden geplaatst? Kunnen het struikgewas of andere hinderlijke obstakels die de zichtbaarheid beperken, worden weggenomen?
Ik dank u omdat u bereid bent in te gaan op de suggestie om af te wachten en ter plaatse na te gaan hoe de situatie kan worden aangepakt. De lokale besturen en diegenen die dagelijks de kruispunten moeten gebruiken, zullen u daar dankbaar voor zijn.
De heer Verfaillie heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, vandaag zijn er eigenlijk drie wegbeheerders in Vlaanderen: de gemeenten, de provincies - tot aan de uitvoering van het lokaal pact - en het Vlaamse Gewest.
Ik was zeer verwonderd dat uw administratie deze beslissing had genomen zonder overleg te plegen met de andere overheden. Indien er een juridisch probleem zou zijn en het Vlaamse Gewest neemt de spiegels weg en er gebeurt een gelijkaardig ongeval langs een gemeente- of provincieweg, dan is dat eigenlijk al voorafgaand schuld bekennen. Ik denk dat uw administratie hierin te ver is gegaan: ze had met u als betrokken minister en met de VVSG en de VVP moeten overleggen om een oplossing te vinden.
Mevrouw de minister, in mijn buurt is er een heel gevaarlijk kruispunt waar tot tien jaar geleden maandelijks twee ongevallen gebeurden. We hebben toen beslist om daar een bolle spiegel te plaatsen, met als resultaat dat er geen enkel ongeval meer gebeurt. De ene situatie is niet te vergelijken met de andere.
Uw administratie heeft te vlug gehandeld. Ze had eerst moeten overleggen met de VVSG en de VVP.
Als uw onderzoek zou uitwijzen dat er een probleem is, wilt u dan de lokale besturen en de provincies - de andere wegbeheerders - raadplegen vooraleer een nieuwe beslissing te nemen en ervoor zorgen dat de administratie die mensen uitnodigt voor de werkgroep die zoekt naar een globale oplossing? De uiteenzettingen van u, mevrouw Schauvliege en mezelf zijn uiteindelijk bedoeld om de verkeersveiligheid te optimaliseren. De overheid moet daartoe alle middelen aanwenden die haar ter beschikking staan.
De heer Van Aperen heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, collega's, u maakte gewag van de veroordeling van een gemeentebestuur. Als u morgen beveelt die spiegels weg te nemen en overmorgen gebeurt op die plek een dodelijk ongeval, wie zal dan de schuld krijgen? Wie wordt dan veroordeeld? Men kan dan argumenteren dat de minister die de opdracht heeft gegeven, verantwoordelijk is.
Ik wil me aansluiten bij wat mevrouw Schauvliege heeft gezegd. Spijtig genoeg gebeuren er nog altijd dodehoekongevallen, niettegenstaande alle vrachtwagens met die spiegels moeten zijn uitgerust. Er zijn nieuwe spiegels ontwikkeld waarbij de dode hoek - op de hoek van de straat - toch zichtbaar wordt voor de vrachtwagenbestuurder. Is het niet wenselijk om deze mogelijkheid te onderzoeken? Verkeersveiligheid is een te belangrijke aangelegenheid.
Ik kan vrij duidelijk zijn. De raad van bestuur heeft in alle vrijheid een beslissing genomen. Vandaag heb ik die beslissing overruled en met onmiddellijke ingang opgeschort. In de motivering van de uitspraak in eerste aanleg wordt vooral gewezen op het feit dat de spiegel er wel is, maar geen begeleidende snelheidsbeperkende maatregelen zijn genomen. Het ontbreken van die signalisatie weegt in de afweging door. We moeten dus voorzichtig zijn en niet snel beslissen dat die spiegels weg moeten. We zullen onderzoeken waar welke spiegels staan, en op de plaatsen waar gevaar zou kunnen bestaan, moet er een alternatief komen. De heer Van Aperen had het over één mogelijkheid, maar er zijn er nog. Er zijn life saving mirrors - maar daar zijn problemen mee. Er zijn vlakke spiegels. Op sommige plaatsen is het misschien beter om helemaal geen spiegel te plaatsen. Enzovoort. We willen dat nu voor eens en voor altijd uitklaren, ook ten behoeve van de gemeenten. Ik hoop overigens dat dit niet zo lang meer de verantwoordelijkheid van de provincies zal zijn.
Het incident is gesloten.