Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de doorstart van de Vlaamse Regering na de afgelopen federale verkiezingen
Verslag
De heer Dewinter heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister-president, collega's, staat u mij eerst toe, mijnheer Leterme, om u ook namens de oppositie te feliciteren met uw verkiezingsoverwinning en met uw persoonlijke resultaat.
Geen rozen zonder doornen: het is helaas een resultaat dat de Vlaamse Regering een moeilijke positie oplevert en zelfs in het gedrang brengt. De uitslag hypothekeert de werking van de regering, wellicht voor lange tijd. Er is een malaise in de meerderheid en in de regering en blijkbaar leven er verschillende meningen over hoe het nu verder moet. Op de fameuze doorstart die er na de verkiezingen van 10 juni zou komen, moeten we blijkbaar nog even wachten. Alles hangt natuurlijk vast aan wat u zult doen, aan uw positie. Wanneer biedt u de regering de kans om een doorstart te maken? Wanneer komt er eventueel een nieuwe minister-president? Wanneer wordt minister Vervotte vervangen?
Ik heb de indruk dat alles wat hier, in dit parlement, op dit moment gebeurt in de meerderheid en in eerste instantie in de regering, ondergeschikt is aan de vorming van de federale regering. Meer nog, ik heb de indruk dat u uw positie als Vlaams minister-president gebruikt om druk te zetten op die regeringsvorming en om ze in uw voordeel en in het voordeel van uw partij te laten beslechten. De Vlaamse Regering dreigt het slagveld te worden waarop de vorming van de federale regering wordt uitgevochten.
Mijnheer de minister-president, de Vlaamse Regering is geen centrum voor politiek asiel voor dakloze politici. De Vlaamse Regering is geen politiek OCMW waar men antichambreert in afwachting van mogelijke andere opportuniteiten aan de overkant. Na uw overwinning moet u de moed van uw overtuiging hebben. U moet bakens durven uitzetten en keuzes maken in de politiek. Dat betekent dat u niet met één been in de Vlaamse Regering kunt blijven staan, want daardoor legt u de regering lam en laat u haar achter met interne discussies en besluiteloosheid, als een permanente regering van lopende zaken voor misschien wel vele maanden, terwijl uw ambities zich aan de overkant situeren.
Daarom vind ik dat u onmiddellijk ontslag moet nemen. Heb de kracht van uw overtuiging en durf beslissingen nemen. Durf ervoor te zorgen dat de Vlaamse Regering de noodzakelijke doorstart kan maken om Vlaanderen efficiënt en goed bestuur te geven, wat nu allesbehalve het geval is. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mevrouw Vogels heeft het woord.
Er zijn nog zekerheden, collega's. Ik weet niet, mijnheer de minister-president, of u deze week met uw secretaresse gewed hebt of de heer Dewinter en mevrouw De Winter u vandaag zouden ondervragen. (Gelach)
Ik zal u voor zijn: ook mevrouw De Winter is weer van de partij. Toen u begin mei deed wat iedereen al vermoedde, namelijk uw kandidatuur stellen voor de federale verkiezingen, ging er een lichte schokgolf door de Vlaamse Regering. Dat was niet zozeer omwille van die kandidatuur - want dat wist iedereen allang -, wel omdat u niet duidelijk maakte voor wie u nu zou kiezen. Ik heb u toen vergeleken met iemand die een nieuw lief zoekt en die het aanvraagt, en die als ze nee zegt, gewoon terugkeert naar zijn oude lief. Mijnheer de minister-president, we weten vandaag meer. Die nieuwe liefde is wederzijds! Ik zou zelfs zeggen: ze is hartstochtelijk! U vroeg het aan bij de kiezer, u vroeg een mandaat voor uw partij en u kreeg dat met 29,6 percent. U vroeg de kiezer een mandaat voor uzelf, u ging voor 500.000 voorkeurstemmen, en u kreeg er 800.000. (Applaus bij CD&V)
Waarvoor onze felicitaties. U moet mij de methode eens bezorgen hoe u dat gedaan hebt: ik ben erin geïnteresseerd. (Gelach)
Mijnheer de minister-president, nu het duidelijk is dat de liefde wederzijds is, is de tijd van gaan gekomen. U moet nu de overstap maken naar de andere kant en duidelijkheid creëren. Het is niet langer nodig om hier te blijven: iedereen weet dat u de nieuwe premier zult worden. Hetzij vandaag hetzij volgende maand, u zult de nieuwe premier worden. Dat is een vaststaand feit. Nu blijven zetelen als minister-president staat haaks op wat uw partij CD&V-N-VA altijd verkondigt, namelijk dat het Vlaams Parlement en de Vlaamse Regering autonoom zijn. Als u hier blijft zitten, en de volgende weken verklaringen gaat afleggen, zal dat soms zijn als CD&V-toponderhandelaar, eventueel formateur, en de andere keer als minister-president. Dat zal leiden tot spagaten, en dat is niet goed.
Een dossier dat zeker op de federale onderhandelingstafel zal liggen, is het dossier van de nachtvluchten. De heer Schouppe, een belangrijk man in uw partij, heeft het ook goed gedaan vorige zondag. Hij vindt dat de nachtvluchten het best geschrapt worden. Minister Anciaux vindt dat ook. Als u daar de volgende weken of maanden een standpunt over inneemt, zult u dat dan doen als CD&V-onderhandelaar of als minister-president? Er ontstaat nu grote onduidelijkheid. Ik denk dat het goed zou zijn voor dit halfrond en voor de Vlaamse politiek, dat het van goed bestuur zou getuigen, als u ons hier nu duidelijk zou zeggen wanneer u de overstap maakt naar de overkant.
Ik wil dit parlement niet vergelijken met een centrum voor politiek asiel, ik zal me meer in ecologische termen uitdrukken. De Vlaamse Regering zit niet met een soort terugnameplicht van mensen die kandideren op het federale niveau en daar niet aan de bak komen, al is dat niet aan de orde. U wordt eerste minister van de federale regering. Ik denk dat u alles op alles moet zetten. Net zoals de VLD destijds vroeg, moet u ervoor zorgen dat er een snelle doorstart kan komen van deze Vlaamse Regering zodat zij weer op volle kracht vooruit kan.
Wanneer verlaat u de Vlaamse Regering? Wanneer maakt u de overstap naar het federale niveau? (Applaus bij het Vlaams Belang en Groen!)
Minister-president Leterme heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, ik heb met enige verbazing de vraag van de heer Dewinter beluisterd. Hij heeft mij maandenlang gevraagd om te blijven, en nu de verkiezingen voorbij zijn, kan ik niet snel genoeg weg zijn. Hij moet weten wat hij wil.
Er is geen enkele wettelijke of decretale bepaling die het onmogelijk maakt om mijn opdracht als minister-president van de Vlaamse Regering verder te vervullen. Mijn collega-ministers kunnen getuigen dat de Vlaamse Regering de afgelopen weken gewoon doorbestuurd heeft. We hebben in een aantal belangrijke dossiers beslissingen genomen: het dossier van de regionale luchthavens, de financiering van het hoger onderwijs, het dossier van de kosteloosheid van het onderwijs. En dan ga ik nog voorbij aan vele tientallen agendapunten die dankzij de collega's op een correcte manier goedgekeurd zijn.
Er is geen sprake geweest van een periode van voorzichtige zaken. Er hoeft wat mij betreft dan ook geen sprake te zijn van een enscenering van een zogenaamde doorstart. Vrijdag is er vergadering van de ministerraad. Daar zal op een correcte manier overlegd worden en aan besluitvorming gedaan worden. Zodra mij echter op een formele manier een opdracht op het federale niveau toebedeeld wordt, zal ik onmiddellijk de nodige conclusies trekken en formeel afstand doen - tijdelijk of definitief - van de functie die ik nu vervul. Dat heb ik zo afgesproken met de collega's van de coalitiepartijen.
Dat is de huidige situatie. Meer is er niet aan de hand. De koning heeft gisterenavond een informateur aangeduid. Indien de informateur met mij een gesprek wil, ben ik daarvoor beschikbaar. Maar wellicht zal hij zich in eerste instantie op de partijvoorzitters richten. Zoals u weet, is die functie in mijn partij aan iemand anders toebedeeld.
De heer Dewinter heeft het woord.
Mijnheer de minister-president, uw antwoord ontgoochelt mij. (Rumoer)
Dat komt dan bovenop de ontgoocheling over uw verkiezingsuitslag. (Gelach)
Mijnheer de minister-president, u moet niet te arrogant en te hooghartig worden. Hoogmoed komt voor de val. Verkiezingen winnen is één zaak, dat een tweede keer doen, nadat u verantwoordelijkheid gedragen hebt, is iets anders. U hebt het zelfs niet aangedurfd om na 2004 uw termijn als minister-president van de Vlaamse Regering vol te maken en u na de legislatuur met dit project aan de kiezer te presenteren. Enige bescheidenheid, ondanks 800.000 stemmen, zou u sieren.
Mijnheer de minister-president, u plaatst de Vlaamse Regering onder curatele. U gijzelt de Vlaamse Regering door vandaag aan te blijven en daardoor de vorming van de federale regering te koppelen aan deze meerderheid en zelfs aan de samenstelling van deze regering. Ik hoor en lees kritiek vanwege de sp.a-spiritfractie, die vindt dat u, veel sneller dan u zelf wilt, de beslissing moet nemen om hier ontslag te nemen en uw ambities elders te realiseren. Dat zegt voor mij genoeg. Ik stel vandaag bovendien vast dat het ontwerp van kaderdecreet inzake ontwikkelingssamenwerking door een belangrijke fractie, met name sp.a-spirit, in vraag gesteld wordt en dat een aantal mensen van die fractie het straks niet zullen goedkeuren. Dan weet ik hoe laat het is: de eerste breuken binnen deze coalitie dienen zich aan. (Rumoer)
En dat heeft alles te maken met het feit dat minister-president Leterme weigert om zijn verantwoordelijkheid op te nemen en zich vastklampt aan zijn ambt, als een soort ultieme uitvalsweg. Mijnheer de minister-president, u mag de Vlaamse Regering niet gijzelen of onder curatele plaatsen. De Vlamingen hebben recht op een goed en degelijk bestuur door een autonome Vlaamse Regering die niet schatplichtig is aan het federale niveau en al zeker niet aan uw persoonlijke politieke ambities. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Er is inderdaad nergens in wetten of decreten vastgelegd dat u op dit moment geen minister-president kunt blijven. Goed bestuur staat ook niet in wetten of decreten gestipuleerd. U zegt dat u verder werkt en beslissingen neemt, maar ik meen dat een eventuele opvolger dat evengoed kan doen.
Tot slot zegt u dat, als u geroepen wordt voor een mandaat, u daar onmiddellijk uw conclusies uit zult trekken en dat u zich eventueel tijdelijk zult laten vervangen. Heb ik dat goed gehoord? Zoals ook de heer Dewinter reeds zei, zal sp.a niet graag zien dat u zich tijdelijk laat vervangen door mevrouw Moerman. Ik zou graag een antwoord krijgen op die ene duidelijke vraag: als u formateur wordt, blijft u dan minister-president en laat u zich tijdelijk vervangen, of maakt u dan definitief de overstap?
Ik zal die vraag tijdig beantwoorden. U zult me in het parlement kunnen ondervragen.
Uw antwoord spreekt boekdelen. In de rechtbank zou ik dan zeggen: I rest my case.
Het antwoord was duidelijk.
Het incident is gesloten.