Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Sannen heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, ik maak me zorgen omdat de Europese Commissie het nodig achtte naar het Europees Hof van Justitie te stappen om de fiscale maatregel die Vlaanderen heeft genomen inzake de meeneembaarheid van de registratierechten, ongedaan te maken. Ik heb u daar in september al over ondervraagd omdat de Europese Commissie toen meer uitleg vroeg aan de Vlaamse Regering.
De Europese Commissie vindt de meeneembaarheid op zich geen probleem maar ze vindt dat die toepasbaar moet zijn voor elke Europeaan wanneer die een hoofdverblijfplaats in Vlaanderen koopt en zijn vorige hoofdverblijfplaats, ongeacht waar in Europa, verkoopt. De reeds betaalde registratierechten op de eerste hoofdverblijfplaats moeten kunnen worden meegenomen bij de aankoop van een nieuwe hoofdverblijfplaats in Vlaanderen. Zoniet is deze maatregel discriminatoir, aldus de Europese Commissie, omdat die het vrij verkeer van burgers en kapitaal zou hinderen.
Mijnheer de minister, ik vind dat een onbegrijpelijk standpunt van de Europese Commissie. Vlaanderen voert een woon- en mobiliteitsbeleid met zijn pas verworven fiscale bevoegdheden. België kent een totale bewegingsvrijheid van burgers. Noch Wallonië, noch Brussel voelt zich tekortgedaan door deze maatregel van Vlaanderen. Ik heb het gevoel dat de Europese Commissie bij gebrek aan een zekere daadkracht op belangrijkere domeinen, plots de daadkracht van ondergeschikte besturen wil beknotten.
Ik maak me zorgen over het feit dat het Europees Hof van Justitie de Europese Commissie wel eens gelijk zou kunnen geven. Het is me niet duidelijk op welke verdere argumenten de Europese Commissie zich baseert. Ik heb enkel de persmededeling van de Europese Commissie gezien. Ik zou dan ook graag van u horen wat haar argumenten zijn. Welke argumenten zult u gebruiken om gelijk te krijgen voor het Europees Hof van Justitie? We moeten ook nagaan of het mogelijk is om via het aanpassen van de regeling van de meeneembaarheid de bezwaren van Europa te ontkrachten.
Mevrouw de voorzitter, Europa heeft onlangs gezegd dat een van de zwakste punten in Vlaanderen op de tewerkstellingsmarkt het gebrek aan mobiliteit van de Belgische en Vlaamse bewoners is. Wij willen juist die mobiliteit bevorderen door het makkelijker te maken een woning te verkopen om daarna dichter bij zijn werk te gaan wonen. Als we dit beleid uiteindelijk voeren, is het diezelfde Europese Commissie die ons deze mogelijkheid wil ontnemen. Ik begrijp dat echt niet.
Minister Van Mechelen heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, over de grond van de zaak bestaat in dit parlement eensgezindheid. Als ik me niet vergis was er in dit parlement een absolute meerderheid toen over dit onderwerp moest worden gestemd. Eenieder onderschrijft de doelstellingen van de Vlaamse fiscale regelgeving met betrekking tot de registratierechten.
Op 27 september hebben we hier een zeer uitgebreid debat gevoerd over de vragen om uitleg, de eensluidende motivatie van de Europese Commissie, het antwoord dat ik op 13 september heb gegeven met betrekking tot de grond van de zaak. Vlaanderen stelt heel duidelijk dat we achter de meeneembaarheid blijven staan omdat ze is gebaseerd op een objectief onderscheid en omdat ze deel uitmaakt van de samenhang van de fiscale maatregelen. We stellen heel uitdrukkelijk dat, zolang er geen Europese fiscale harmonisatie is, Vlaanderen het recht heeft om de meeneenbaarheid in haar huidige vorm te behouden.
Ik ga nog een stap verder. Vanzelfsprekend spreekt Europa over een verschil tussen de lidstaten. Als iemand in Wallonië een woning verkoopt waarvoor hij aan het Waalse Gewest registratierechten heeft betaald, dan zijn die rechten niet verrekenbaar als hij een nieuwe woning koopt in Vlaanderen. Dat is trouwens de grond van de zaak. Een Europees ambtenaar is verhuisd van het ene gewest naar het Vlaamse Gewest.
De Europese Commissie zou een formele stap hebben gezet en de zaak aanhangig hebben gemaakt bij het Europees Hof van Justitie. De Vlaamse administratie heeft de formele besluitvorming niet in haar bezit. Deze ochtend was ze ook niet in het bezit van onze permanente vertegenwoordiging. Na navraag deze namiddag bleek ze ook niet in handen te zijn van de FOD Buitenlandse Zaken. Buiten het Belgabericht heb ik geen verdere informatie over de inhoud van de klacht bij het Hof van Jusititie. Van zodra ik daarover uitsluitsel heb, zal ik het u laten weten, zodat we de zaak in de commissie kunnen bespreken.
Mijnheer Sannen, u stelt voor om te onderzoeken welke maatregelen we kunnen nemen om de decreetgeving eventueel bij te sturen zodat er geen veroordeling volgt. We hebben daarover deze ochtend contact gehad met de advocaten die deze regeling hebben uitgewerkt. Ik vrees dat we voor een principiële keuze staan. Ofwel maken we een onderscheid, ofwel maken we er geen. Er is geen marge, behalve als we zouden nadenken over bepaalde verrekeningsformules tussen Engeland en Vlaanderen, tussen Polen en Vlaanderen, tussen Roemenië en Vlaanderen.
Ik zal aan het Steunpunt Financiën de opdracht geven om de zaak te bekijken en eventueel na te gaan of er geen creatieve oplossing mogelijk is om het probleem bij te sturen. Ik vrees echter dat we voor een principiële keuze staan, de keuze waarbij een onderscheid wordt gemaakt op basis van objectieve parameters enerzijds en de keuze voor de motivatie zoals ze in het decreet is opgenomen, namelijk het bevorderen van de mobiliteit, flexibiliteit en de gezinskwaliteit, anderzijds. Ik kan niet meer argumenten aanreiken om dit objectieve onderscheid te verantwoorden. Ik stel voor dat we daarover rustig verder debatteren in de commissie.
Mijnheer de minister, er is ook een persmededeling van de Europese Commissie. Het is dus niet alleen Belga die hierover heeft bericht.
Op uw laatste element wil ik toch nog even ingaan. Een gewest kan immers ook geïnde belastingen terugbetalen.
Ik vraag me dus af of er geen creatieve oplossing mogelijk is waarbij je de al betaalde registratierechten op een eerder gekochte woning, die je terug verkoopt, terugbetaalt en dit op voorwaarde dat men een nieuwe woning als hoofdverblijfplaats koopt. Daardoor zou je onrechtstreeks ook een vermindering voor de te betalen registratierechten op deze nieuwe woning realiseren. Het lijkt me een mogelijk alternatief denkspoor. Nu realiseer je een meeneembaarheid en gaat het over een vermindering van belasting. Op dat moment blijf je voor iedereen dezelfde belasting innen op de nieuw te kopen woning maar wie zijn vorige hoofdverblijfplaats verkoopt, krijgt zijn al betaalde registratierechten terugbetaald. Op die manier kun je misschien een verrekeningsmechanisme opzetten waarmee je de opmerking van de Europese Commissie kunt omzeilen. Maar ik ben in deze geen technicus. Ik wil enkel dit idee meegeven.
Ik ben wel blij, mijnheer de minister, dat u stelt dat u, zodra u beschikt over de argumenten waarmee de Europese Commissie naar het Hof van Justitie gaat, dat u deze kenbaar wilt maken. Het is belangrijk dat we daarover discussiëren. Maar tezelfdertijd is het ook belangrijk dat we nu al proactief nadenken over mogelijke gevolgen van een uitspraak van het Hof van Justitie. Laten we hopen dat het Hof van Justitie de Commissie niet volgt. Maar mocht dit, in het slechtste geval, wel zo zijn, dan moeten we een ander antwoord vinden.
Dank u wel, u blijkt alvast een gezonde Vlaming te zijn. In plaats van via de fiscaliteit wilt u het regelen via het toekennen van een mobiliteitspremie, die op hetzelfde neerkomt. Ik moet eerlijk zeggen dat ik daar nog nooit bij had stilgestaan.
Maar in alle ernst, wij moeten in elk geval die formele ingebrekestelling voorkomen. Ik had dat op 27 september in dit parlement ook zo begrepen. Wij zullen daar tot het bittere einde voor vechten.
Ik denk dat het hele parlement de Vlaamse Regering ten volle zal steunen om die meeneembaarheid overeind te houden.
Het incident is gesloten.