Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Libert heeft het woord.
Mijnheer de minister, eerder deze week las ik dat u plant om Chinese studenten die in Vlaanderen willen studeren vooraf in China te laten screenen door een Duits academisch evaluatiecentrum.
De VLD is al langer van mening dat China een belangrijke economische grootmacht aan het worden is en dat Vlaanderen daarop moet inspelen, zeker als we ervan uitgaan dat Vlaanderen een exportgerichte economie heeft.
De VLD heeft daarvoor al een aantal initiatieven genomen, met name het Pekingproject, waarbij de uitwisseling tussen Vlaamse en Chinese studenten mogelijk moet worden. Het is dus een soort Erasmusproject. In de discussie over meertaligheid willen we het aanleren van het Chinees niet meer als een taboe beschouwen.
Mijnheer de minister, het door u voorgestelde initiatief om de Chinese studenten te laten screenen, past in dat kader, zeker als we ervan uitgaan dat er problemen zijn met die Chinese studenten. Vaak blijkt dat de Chinese studenten niet kunnen volgen in ons onderwijs. Zij kennen de taal niet, want vaak spreken ze geen Engels, laat staan Nederlands. In de praktijk bestaan er ook misbruiken. Malafide organisaties vervalsen diploma's en getuigschriften om illegale immigratie tot stand te brengen.
De screening zou zeker een oplossing bieden, en ook de samenwerking met het Duitse evaluatiecentrum Akademische Prüfstelle, afgekort APS, zou de administratieve overlast beperken. Ook dat ondersteunen we.
Mijnheer de minister, de hoger opgeleide Chinese studenten en degenen die wel degelijk komen om iets bij te leren, kiezen vaak voor de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk of de grotere landen van continentaal Europa. Biedt de samenwerking met APS garanties dat Vlaanderen geen tweederangskeuze wordt voor de Chinese studenten? Plant u initiatieven om de betere studenten in de toekomst ook naar Vlaanderen te lokken?
Minister Vandenbroucke heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, het initiatief moet er precies voor zorgen dat wij goede studenten krijgen. Ik denk dat er nogal wat garanties zitten in het akkoord dat we hebben afgesloten met APS, het Duitse evaluatiecentrum.
Mevrouw Libert, u moet naar de zaak kijken met de bril van de Duitsers. De Duitsers hebben niet de ambitie om zo veel mogelijk Chinese studenten naar Duitsland te halen. Een soort verborgen agenda, waarbij ze studenten zouden willen afsnoepen van Vlaanderen, is zeker niet aan de orde. Duitsland wil goede studenten, maar niet zo veel mogelijk. Dat is een verschil met bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk of Nederland.
We kunnen al op een ervaring terugblikken uit Oostenrijk. Oostenrijk werkt sinds twee jaar samen met APS, ervan uitgaand dat de Duitsers over expertise beschikken en APS een organisatie is die het werk aankan. Het aantal Chinese studenten dat voor Oostenrijk kiest, is gestegen. Ik denk dat hier een klassiek effect speelt van reputatievorming. Chinese studenten die het belangrijk vinden om hoog te mikken, stellen vast dat de Oostenrijkers vooral goede studenten willen, dus hebben ze interesse voor Oostenrijk. Het effect van het strenger worden aan de poort, is dat er meer studenten komen, maar goede.
De eisen voor Chinese studenten die naar Vlaanderen willen gaan of Chinese studenten die naar Duitsland willen gaan, zijn net dezelfde. Het is echt niet denkbaar dat men een soort tweedeklassetrein zou organiseren richting Vlaanderen. De kennis van het Engels, het ingewijd zijn in het vak waarvoor men kandideert en de controle van de papieren, zowel de kwaliteit als de echtheid, zijn hetzelfde.
Vervolgens is het ook zo dat mensen niet zomaar kunnen switchen omdat het format van de aanvraag voor een Vlaamse hogeronderwijsinstelling iets anders is dan het format van de aanvraag voor een Duitse. Wie langs het Kanaal richting Vlaanderen toegelaten wordt, kan niet zomaar zijn aanvraag switchen en naar Duitsland gaan. Die aanvraag moet dan opnieuw gebeuren.
Zowel de gelijkheid van niveau, als het feit dat men niet zomaar kan switchen middenin de procedure, als de Duitse onderliggende agenda die niet inhoudt dat men zoveel mogelijk studenten wil, als de ervaring met Oostenrijk, geven aan dat we echt kunnen mikken op kwaliteit. Dat houdt me sterk bezig ten gevolge van persoonlijke ervaringen. Toen ik minister van Onderwijs werd, was dat één van de eerste dingen waarvan ik dacht dat we er iets aan moesten doen. Ik heb er in China met enkele mensen over gesproken. We moeten opletten dat niet juist het omgekeerde gebeurt, namelijk dat wij geen eisen stellen en dat je dan inderdaad de tweede klasse krijgt. Daar zijn Duitsland en Vlaanderen in zekere zin te vergelijken. In Duitsland wordt over het algemeen geen studiegeld gevraagd. Duitsland is relatief goedkoop voor studenten. Daar zijn ook argumenten voor. Bij ons is dat ook zo. We moeten opletten dat we niet een soort tweedeklassetrein krijgen. Vandaar deze samenwerking. We gaan die natuurlijk evalueren. We zullen dat samen doen met de verantwoordelijken van het hoger onderwijs, de VLIR en de VLHORA. We zullen ook iemand van de VLIR en de VLHORA telkens voor een maand naar Peking sturen om de zaak op te volgen.
Ik ben erg voor Chinese studenten. Ik kan de VLD niet kloppen in haar liefde voor China, maar ik deel haar bezorgdheid dat we goede studenten krijgen. Ik geloof dat dit daar al enige garanties toe biedt.
Wij zijn alleszins voorstander van het project. Het is ook belangrijk dat we de goede studenten die nu niet naar ons komen maar kiezen voor het Verenigd Koninkrijk, in de toekomst naar ons kunnen lokken.
Ik ben het met u eens, maar je vestigt een reputatie van streng te zijn aan de poort. Wie zichzelf goed vindt en hoge ambities heeft, gaat graag door zo'n poort.
Mevrouw de voorzitter, ik ben aangenaam verrast dat deze zaak in de plenaire vergadering terechtkomt. Anderhalf jaar geleden, op 31 mei 2005, heb ik in de commissie voor Buitenlandse Aangelegenheden aan minister Bourgeois een vraag gesteld over de screening van Chinese studenten die naar Vlaanderen komen en een ander doel zouden hebben dan te komen studeren, ze zouden namelijk deel uitmaken van een economisch spionagenetwerk. Dat werd toen weggelachen. De minister antwoordde dat er op dit ogenblik al een screening gebeurt op het niveau van het hoger onderwijs zelf.
"Ik heb echter ook de artikels gelezen van de K.U.Leuven waarin een en ander wordt gerelativeerd en waarin de universiteit stelt dat elke student wordt gescreend." Het gebeurt al, dus waarom moet dat nog eens via APS gebeuren?
Ik citeer verder: "…dat bij twijfel de dossiers worden doorgestuurd naar de Dienst Vreemdelingenzaken en dat niemand wordt toegelaten die niet over de nodige wetenschappelijke bagage en papieren beschikt. Bij meer twijfel wordt dat dossier zelfs doorgespeeld aan de Staatsveiligheid."
Mijnheer de minister, hoe staat u daar tegenover? Is er al overleg geweest tussen minister Bourgeois en uzelf over de screening van de studenten op het niveau van de economische spionage of de intellectuele spionage?
Ik weet niet wat minister Bourgeois zoal heeft aangevoerd in de commissie voor Buitenlandse Aangelegenheden, maar het is natuurlijk zo dat de hogescholen en universiteiten zelf screenen. Ze zullen u echter ook zeggen dat het moeilijk is dat echt heel goed te doen vanuit Vlaanderen. Zo is er de beoordeling van de getuigschriften, met de vraag of die al dan niet vervalst zijn. Er is immers ook sprake van vervalsing. Er is de vraag wat nu de kwaliteit van onderwijsinstellingen in dat grote China is. Er zijn er immers zo veel, met zeer verschillende kwaliteiten. Dat onderzoek kan beter gebeuren in China. De kennis van het Engels van een student beoordeelt men eigenlijk het best door eens met hem te praten. Ik denk dus dat onze hogeronderwijsinstellingen zeer tevreden zijn dat we een soort vooronderzoek uitvoeren in Peking. Natuurlijk houden zij hun eigen screening in stand. Die komt er bovenop.
Het kan zijn dat minister Bourgeois een jaar of twee geleden meende dat het onderzoek in Vlaanderen volstond. Tot nu toe hebben we inderdaad alleen maar daarmee gewerkt. Het is echter mijn mening dat dit niet volstaat. Dat is eigenlijk ook de mening van de hogeronderwijsinstellingen.
We zullen die evaluatie aandachtig volgen. (Applaus bij de meerderheid)
Het incident is gesloten.