Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Dewinter heeft het woord.
Mijnheer de minister-president, ´doet hij het of doet hij het niet?´ is zowat de meest gestelde politieke vraag van het moment. Dan heb ik het niet alleen over de politieke toekomst van de heer Dedecker, die hier vandaag niet bij ons is - hij is een partij aan het oprichten naar het schijnt - maar over die van de heer Leterme. Ik heb vernomen dat zelfs Unibet al een weddenschap ter zake heeft afgesloten. Maak u geen zorgen, u staat tien tegen één. Iedereen denkt dat u het doet. Ik ben er zelfs van overtuigd dat u het zult doen.
Niet alleen ik ben daarvan overtuigd, ook de heer Van Rompuy meent dat. Op zijn webstek las ik gisteren nog het volgende: ´Na de presentatie van het boek ´Leterme uitgedaagd´ op het Paleis der Academiën, twijfelt niemand er nog aan´. Dat zegt uw partijgenoot, gewezen fractieleider en gewezen minister van CD&V. ´Leterme zal het boegbeeld zijn van CD&V bij de volgende federale verkiezingen. Hoewel de beslissing formeel pas valt in februari 2007´ - dat weten we dan ook al, februari 2007 volgens de heer Van Rompuy, en hij zal het wel weten, zeker - ´is er geen weg meer terug.´ Hij komt net binnen, hij kan het alleen nog mondeling bevestigen.
Dat staat natuurlijk in schril contrast met wat u daar enkele jaren geleden, bij uw aantreden, in de pers over zei. U beloofde toen in de pers dat niet alleen u, maar alle drie de CD&V-ministers, gedurende vijf jaar op post zouden blijven. ´Ik wil en ik moet vijf jaar op post blijven, maar ik kan dat niet afdwingen. In mijn partij is afgesproken dat de drie mensen de rit uitdoen en ten hoogste in een ondersteunende rol kandidaat zijn bij andere verkiezingen.´ Dat zijn woorden uit uw mond.
Ik kan me voorstellen dat uw coalitiegenoten met argusogen kijken naar wat u aan het doen bent. Ik heb uw boek gelezen en gezien dat u niets dan lof hebt voor minister Anciaux. Hij zei afgelopen zomer nog het volgende. ´De ploeg hangt goed aan elkaar. Collectieve afspraken maken zou de sfeer ten goede komen. De heer Leterme heeft zijn naam verbonden aan ons financieel-economisch plan, maar ook aan ons bestuursakkoord en aan onze regering. Zomaar vertrekken ligt bijzonder moeilijk. We moeten een gemeenschappelijke afspraak maken om met deze ploeg de eindstreep te halen.´
Ik weet dat dat niet zo simpel is, maar ook sp.a-voorzitter Vande Lanotte heeft al een schot voor de boeg gelost. Hij heeft gezegd dat, als de heer Leterme deelneemt aan de federale verkiezingen als lijsttrekker en hij het niet haalt, hij onmogelijk kan terugkeren als hoofd van de Vlaamse Regering.
U speelt dus, mijnheer de minister-president, een gevaarlijk spel. Want u beseft het zeer goed en u zegt dat ook zelf - alhoewel het dan uit de mond van de journalist Filip Rogiers komt - op pagina 66. ´Amper goed en wel genesteld op het Martelaarsplein als minister-president van de Vlaamse Regering, dreigt het scenario zich in 2007 te herhalen.´ Hij doelt daarmee op het scenario van de vorige Vlaamse Regering, met het afscheid van de toenmalige minister-president en de komst van de heer Somers als nieuwe minister-president in het midden van de legislatuur.
Ik citeer verder uit uw boek: 'De kopman voelt zich aan handen en voeten gebonden. Als voorzitter van een Vlaamse tripartite regering kan Leterme zich onmogelijk voluit als partijman in federale verkiezingen storten.' U voelt dat zelf ook aan want u zegt in uw boek: 'Ik beschouw het als mijn eerste opdracht om de Vlaamse Regering zo correct mogelijk te leiden. De vraag is hoe dat kan als ik me in een federale verkiezingscampagne stort. Hoe kan ik kritiek leveren op het paarse federale beleid en ondertussen mijn Vlaamse Regering bij elkaar houden?' U stelt de vraag voor uzelf. U staat zelf blijkbaar voor het dilemma. Even verder in het boek zegt u echter: 'Ik mag dus niet aan mezelf denken als kiezers en militanten op mij een appèl doen. Ik moet mij geven.'
De vraag is natuurlijk waarvoor u zich geeft. Geeft u zich voor de Vlaamse Regering, geeft u zich voor het project dat u hier hebt opgezet of geeft u zich voor uw partij, voor uw militanten? Wilt u te allen prijze en ten koste van een goed functionerende Vlaamse Regering, CD&V ook op federaal vlak binnen de meerderheid en in de regering brengen? Een verscheurende vraag waar u, als ik uw boek mag geloven, nog niet uit bent. Dat is althans wat u de goegemeente wilt doen geloven.
Mijnheer de minister-president, met uw omzwachtelde kandidatuurstelling bewijst u dat u in hetzelfde bedje ziek bent als voormalig minister-president Patrick Dewael, die er na de federale verkiezingen van mei 2003 ook al de brui aan gaf. Ik zou de heer Van Rompuy kunnen citeren toen hij als fractieleider van de oppositie overvloedig kritiek heeft geuit op de toenmalige minister-president, die toen ook vond dat hij andere oorden, namelijk de federale regering, moest opzoeken.
Voor de nieuwelingen in dit halfrond wil ik er even op wijzen tot welke problemen dit heeft geleid binnen de Vlaamse Regering. We hebben toen tien regeringswissels op rij gekend naar aanleiding van die ene doorschuifoperatie van de heer Dewael. We zijn zelfs geëindigd met vijf verschillende ministers van Huisvesting. Is dat de toekomst die ons te wachten staat? Is dat wat deze meerderheid voor ogen heeft? Ik hoop van niet. Een dergelijke situatie willen we in dit parlement niet meer meemaken. Het Vlaams Parlement, de Vlaamse instellingen tout court, verdienen beter.
Mijnheer de minister-president, met aparte verkiezingen voor het Vlaams Parlement ontstond de mogelijkheid van asymmetrische regeringen op het federale en het Vlaamse niveau. Wij en ook verschillende collega's van de meerderheid, zeker de meer Vlaamsgezinden onder hen, hebben altijd gehoopt dat de Vlaamse Regering, wanneer ze geen afspiegeling van de federale regering zou zijn, een veel krachtdadiger regering zou zijn die niet onder curatele zou worden geplaatst, een regering die een eigen koers zou varen, een regering die vooral op communautair vlak een eigen agenda naar voren zou schuiven en die compromisloos zou durven verdedigen.
Mijnheer de minister-president, uw ambities om federaal premier te worden zorgen ervoor dat die potentiële slagkracht die de eerste keer pas echt zal kunnen blijken naar aanleiding van de onderhandelingen over mogelijke nieuwe communautaire hervormingen, wegsmelt in een zeer snel tempo, wanneer u zich niet handhaaft als voorzitter van de Vlaamse Regering maar mee gaat spelen in de race naar het federale premierschap.
Want, laten we eerlijk zijn, hoe kan deze regering zich voorbereiden op communautaire onderhandelingen, hoe kan deze regering een strategie naar voor schuiven wanneer niemand binnen deze regering, met uitzondering van CD&V-N-VA, u nog wat zal gunnen in de aanloop naar die federale verkiezingen, wanneer u in een louter electorale strategie terecht komt? Hoeveel van uw geloofwaardigheid en autoriteit, waarover u op dit moment op een bescheiden manier beschikt omdat uw partij geen deel uitmaakt van de federale meerderheid, zal er nog overblijven als u in de logica van een verkiezingscampagne en verkiezingen tout court terecht komt?
Dames en heren, collega's, het boek 'Leterme uitgedaagd' laat ons ook voor wat de communautaire strategie van deze regering betreft, op onze honger. Mijnheer de minister-president, ik heb dit boek gisteren gelezen. U blaast warm en koud. Bent u nu voor of tegen het vormen van een Vlaams front? Gaat u al dan niet met de Parti Socialiste in zee? Wat is nu feitelijk het concrete Vlaamse eisenprogramma van de Vlaamse Regering naar aanleiding van die federale verkiezingen? Is dat het minimalistische sp.a-verhaal van de heer Vande Lanotte over de splitsing van de arbeidsmarkt? Of houdt het de volledige uitvoering van de Vlaamse resoluties in? Zijn financiële en vooral fiscale autonomie nog prioritair? Volgens de socialisten is dat niet meer het geval. Hoe zit het met eigen Vlaamse vennootschapsbelastingen? Komt dat er dat nog van of niet? Volgens de heer Vande Lanotte niet, volgens u misschien. Los van allerlei luchtballonnen die u in dit boek en interviews oplaat, zou ik willen weten wat u wilt doen met Brussel. Ik kan nog een hele resem andere vragen stellen.
In plaats van af te nemen, neemt de onduidelijkheid toe. Niemand weet het nog echt. Het is immers zeer onduidelijk welk petje u op welk moment draagt. Is het dat van kandidaat-federaal premier en lijsttrekker van CD&V? Of dat van minister-president? Niemand weet het nog. Dat komt onze onderhandelingspositie als Vlamingen bij de zich aandienende communautaire onderhandelingen zeker niet ten goede. Het brengt ze integendeel in het gedrang.
Mijnheer de minister-president, de ene keer bent u 'l'homme dangereux', die de Waalse misbruiken wil aanpakken en de Vlaamse autonomie bepleit. De andere keer bepleit u de grote verzoening en het coöperatief federalisme. U doet dat onder andere in dit boek. U doet er zelfs een goodwilltoer in Wallonië bovenop en zorgt voor een gelijktijdige Franse vertaling van uw boek.
Ik moet dringend die Franstalige editie eens lezen. Ik hoop u niet te betrappen op nuances of een andere inhoud dan wat u in de Nederlandstalige versie hebt geschreven, maar daar acht ik u te verstandig voor.
Ondertussen hebt u gisteren gezwind uw handtekening geplaatst onder een akkoord waarin de Vlaamse Regering andermaal een bijdrage levert om de federale begroting uit het moeras te halen. De gemeenschappen en de gewesten verbinden zich ertoe om bijkomende inkomsten niet in 2007 te zullen uitgeven. Daarnaast zijn er ook de niet-gebruikte conjunctuurprovisies, de stijging van de parameter van de fiscale capaciteit, een meeropbrengst van 167 miljoen euro, het doorstorten van meer BTW-middelen naar de gemeenschappen, die allemaal in een zogenaamd Toekomstfonds worden gestort. In totaal gaat het om 370 miljoen euro.
Vlaanderen en de Vlaamse Regering rijden nog maar eens en zelfs in overtreffende trap een deel van het federale begrotingsgat dicht. Mijnheer de minister-president, u doet dat zelfs zo goed dat het bedrag dat wij ophoesten driemaal zo hoog is als wat de Waalse regering inbrengt. Mijn goede collega en fractieleider van het Vlaams Belang in het federale parlement, de heer Annemans, heeft deze gulle geste van de Vlaamse Regering zelfs het entreeticket van Leterme voor de federale regering, voor een goede samenwerking met Verhofstadt en Van den Bossche genoemd. Mijnheer de minister-president, ik denk dat hij overschot van gelijk heeft. (Opmerkingen van minister-president Yves Leterme)
Mijnheer de minister-president, ik ben het samen met veel andere Vlamingen zo langzamerhand beu om heen en weer te worden gesleurd tussen enerzijds uw gespeelde zakelijkheid en het verhaal van goed bestuur en anderzijds allerlei tactische electorale spelletjes en verkiezingsstrategieën van uzelf en van de CD&V-N-VA. Ik denk, mijnheer de minister-president, dat het Vlaams Parlement, de Vlaamse Regering, maar zeker de Vlamingen recht hebben op duidelijkheid, recht hebben op eerlijkheid, recht hebben op - om het met uw woorden en die van de CD&V te zeggen - respect. Ik ben van oordeel dat uw gespeelde aarzeling - doe ik het, doe ik het niet? Ik twijfel, ik weet het niet, wat doe ik met het belang van het land, van mijn regering, mijn militanten en mijn partij? - deel uitmaakt van een verkiezingsstrategie om de spanning erin te houden. U wilt de aandacht van de media vooral op uw persoon concentreren en, ja, laat het ons maar zeggen, geplebisciteerd worden. U wilt zich laten smeken en bidden om uiteindelijk toch maar de uitdaging voor de federale verkiezingen aan te gaan.
Dat alles getuigt, mijnheer de minister-president, van grote handigheid, van grote sluwheid, ook wat uw persoon betreft, maar alleszins niet - en laat dat gezegd zijn - van respect voor de Vlaamse kiezer. De Vlaamse minister-president is de Vlaamse kiezer respect verschuldigd. En daarom, mijnheer de minister-president, beken kleur. Zeg wat u wilt. Niemand zal u dat kwalijk nemen. Geef ons duidelijkheid. Uw boek draagt inderdaad de titel 'Leterme uitgedaagd'. Wel, wij dagen u uit tot een simpel antwoord. Blijft u minister-president voor de volle vijf jaar, voor de hele legislatuur? Of blijft u dat niet en wordt u lijsttrekker van CD&V-N-VA? Bent u de volgende kandidaat-premier? Leterme uitgedaagd? Antwoord eens simpel: het is ja of het is neen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mijnheer Stassen heeft het woord.
Dank u wel, mevrouw de voorzitter, leden van de regering, mijnheer de minister-president, Leterme schrijft een boek, nota bene in de week dat premier Verhofstadt zijn september- of oktoberverklaring aflegt en hij krijgt alle media-aandacht. Leterme schrijft een boek, nota bene op het moment dat in de Kamer het debat start en hij krijgt een extra debat hier in het Vlaams Parlement. Proficiat, uw campagne rolt als een trein! Uw campagne, uw boek, is nu al geslaagd. Uw uitgever zal waarschijnlijk tevreden zijn. Proficiat voor het strategische succes dat u vandaag hebt geboekt. Of het goed is voor het Vlaams Parlement, is een vraag.
Misschien, mevrouw de voorzitter, moet u nu de documenten laten ronddelen met de toespraken van de heer Van Rompuy op 26 en 28 mei 2003. Dan kan iedereen eens nagaan of dit goed is voor het Vlaams Parlement. Ik wil het kort houden, mijnheer de minister-president: wie schrijft die blijft. Misschien kunt u dit mooie Vlaamse spreekwoord vandaag ook illustreren.
Minister-president Leterme heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, dames en heren, beste ma en pa, mag ik u vooreerst meedelen, mijnheer Dewinter, dat ik net telefoon heb gekregen van de uitgeverij Lannoo: het boek was in voorverkoop op weg om een bestseller te worden en men bedankt u voor de extra publiciteit die u deze namiddag hebt verzorgd.
Ik wil nog eens antwoorden op de opmerking van de heer Stassen met betrekking tot het boek. Ik heb helemaal niets gevraagd, maar dat overkomt mij nog. De idee om een boek uit te geven, is afkomstig van de uitgever en de auteur.
Mijnheer Dewinter, ik heb u geen wenken te geven wat betreft het voeren van oppositie, maar het moet mij van het hart dat het bijzonder eigenaardig is dat u als leider van de oppositie mij hier voor de tweede maal in een maand tijd komt smeken om leider van de regering te blijven. Wat is dat voor een oppositie! (Applaus bij de meerderheid)
Komt erbij dat net zoals in het debat over de Septemberverklaring, terwijl de Vlaamse Regering aan de lopende band beslissingen neemt die vanuit het perspectief van de oppositie misschien vatbaar zouden kunnen zijn voor kritiek, ook deze namiddag de oppositie op geen enkele wijze het debat inhoudelijk durft te voeren. Dat is waarschijnlijk omdat we ten gronde een goed beleid voeren dat voor weinig kritiek vatbaar is, zoals u ook opmerkte tijdens het debat over de Septemberverklaring.
Dames en heren, wat de toekomst betreft, zal ik begin volgend jaar een inschatting maken van wat moet gebeuren bij de belangrijke federale verkiezingen van 2007, en dit in functie van het belang van Vlaanderen. Mijnheer Dewinter, ik kan u één ding verzekeren. Ik zal het nooit zo ver drijven als u en anderen die in 2003 zowel kandidaat waren voor de Kamer als voor de Senaat, twee keer werden verkozen en geen enkel mandaat hebben opgenomen. Zover als u zal ik het nooit drijven. (Applaus bij de meerderheid)
Ik laat me niet afleiden. Week na week voert de regering in een goede verstandhouding en gesterkt door het vertrouwen dat we vanuit de meerderheid hebben gekregen naar aanleiding van de Septemberverklaring, het regeerakkoord uit op een doordachte en onderbouwde manier. We zullen daarmee doorgaan.
Ik wil nog een technische opmerking maken over de bijdrage die Vlaanderen levert in het belang van het land, aan het bereiken van een overschot op de begroting voor het geheel van de overheid. Mijnheer Dewinter, ik heb daarnet het verslag gekregen van het betoog van de heer Annemans in de Kamer. Het feit dat we heel wat meer bijdragen aan het bereiken van het saldo dan de regering van het Waalse Gewest, heeft te maken met de techniek van de financieringswet. Wegens de correctie op de denataliteit en de groei van de fiscale ontvangsten, ligt de meerontvangst vanuit de financieringswet voor Vlaanderen veel hoger dan de meerontvangst aan Franstalige kant. Dat is de enige reden. We hebben inderdaad beslist, onder meer om de toekomst voor te bereiden en in het licht van de onderhandelingen omtrent de overdracht van bevoegdheden die hopelijk goed zullen verlopen in 2007, om dat geld niet onmiddellijk uit te geven, maar een fonds op te richten dat ons in staat zal stellen om de toekomst voor te bereiden en om desgevallend zeer sterk te staan aan de onderhandelingstafel voor bijkomende bevoegdheidsoverdrachten.
Dus dames en heren, bedankt voor de publiciteit. Ik zal verder krachtig besturen als voorzitter van de Vlaamse Regering. Wat de toekomst betreft, mijnheer Dewinter, zal ik u tijdig inlichten over wat ik zal beslissen begin volgend jaar. (Applaus bij de meerderheid)
Mevrouw de voorzitter, ik begrijp de gecrispeerde en gefrustreerde houding van de minister-president niet.
De minister-president schrijft een boek, maar de oppositie mag daarover geen vragen stellen. Hij creëert de grootst mogelijke onduidelijkheid over de toekomst van zijn regering en hemzelf, maar de oppositie mag daarover geen vragen stellen. Ik stel vast dat de minister-president geen antwoord biedt op een simpele vraag: doet u het, of doet u het niet? U wilt het antwoord op die vraag zo lang mogelijk uitstellen, en zo maximale media-aandacht vangen voor uw eventuele kandidatuur als uitdager van Verhofstadt in de verkiezingen van mei 2007.
Minister-president Leterme zegt dat hij goed bestuurt. Hij zegt dat zijn regering goede beslissingen neemt. Vandaag stellen we vast hoeveel goede beslissingen u neemt. Zowel vandaag als volgende week, en misschien zelfs de weken nadien, hebben we het geluk dat hier parlementaire vragen mogen worden gesteld. Zo niet zouden we werkloos worden. Er is niet één ontwerp of voorstel van de meerderheid geagendeerd - noch vandaag, noch volgende week. Wij vragen niet een diarree van regels en decreten. We stellen evenwel vast dat de dadendrang waarover u het hebt, niet tot uiting komt in de agenda's van deze plenaire vergaderingen.
Minister-president Leterme zegt dat de oppositie hem smeekt om te blijven. Wij doen dat helemaal niet, wel integendeel. U doet wat u niet laten kan. Wij kaarten hier iets anders aan. Als u een zakelijk en goed bestuurder zou zijn en als u de verpersoonlijking zou zijn van het betere bestuur van Vlaanderen, dan is de lakmoesproef de vraag of u blijft of niet blijft. Als u niet blijft, dan toont u aan dat u helemaal niet het verschil maakt. Dan toont u aan dat u helemaal niet een uitzonderlijk bestuurder bent. Dan toont u aan dat u zoals zovele anderen vervangbaar bent.
Ten slotte wil ik wijzen op een verleden dat u niet kent. U bent uiteindelijk maar naar hier gekomen om minister-president te worden. In het verleden hebt u nooit, zoals ikzelf en vele anderen hier, deelgenomen aan de parlementaire werkzaamheden hier. U hebt zich nooit laten verkiezen voor het Vlaams Parlement. Maar toen u de kans kreeg om minister-president te worden, bent u van het federale parlement, waar u fractieleider was, overgekomen. In elk geval heb ik van u geen lessen te ontvangen.
In dit parlement hebben wij ervaring met transfers uit en naar het federale parlement. We hebben ervaring met grote vedetten die uit de federale regering of het federale parlement naar hier komen om hun carrière kracht bij te zetten en dan met veel aplomb terug naar de overkant vertrekken. Wij hebben ervaring met de Patrick Dewaels en de Bart Somersen die dit parlement alleen maar als een springplank voor hun eigen carrière gebruiken. Ik hoop dat u niet in dat euvel zult vervallen. Ik hoop dat niet omdat u zo fantastisch bent, maar omdat wij respect hebben voor deze instelling. Ik heb er vanaf de eerste dag als rechtstreeks verkozen volksvertegenwoordiger deel van uitgemaakt. Ik vind dat dit parlement het enige legitieme parlement van Vlaanderen zou mogen zijn, en de Vlaamse Regering de enige legitieme regering van Vlaanderen. Daarom, en om geen enkele andere reden, eis ik dat de leider van die regering hier op post blijft. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Ik stel vast dat we een nieuw spreekwoord hebben. Na 'wie schrijft, die blijft' luidt het nieuwe 'wie een boek laat schrijven, zal dan toch een tijdje blijven'.
Ik wil een rechtzetting doen, ook uit respect voor mijn kiezers. Mijnheer Dewinter, ik ben democratisch verkozen als Vlaams volksvertegenwoordiger in dit parlement. Ik ben tijdelijk vervangen door mijnheer Verstreken, zolang ik deel uitmaak van de Vlaamse Regering. Ik ben dus rechtstreeks verkozen, zoals u.
Ik heb er absoluut geen probleem mee dat u mij de vraag blijft stellen. Ga vooral rustig verder uw gang maar denk eens na of dat vanuit uw perspectief de beste tactiek is.
Ik heb begrepen dat u en uw partij het liefst zouden hebben dat ik niet mee doe. (Applaus bij CD&V)
Het incident is gesloten.