Verslag plenaire vergadering
Verslag
Bespreking
Dames en heren, de bespreking is geopend.
De heer De Clerck, verslaggever, heeft het woord voor een mondeling verslag.
In de commissie werd een resolutie voorgelegd en goedgekeurd met 6 stemmen voor bij 5 onthoudingen.
Meteen is ook duidelijk dat een andere resolutie die was ingediend door de heren Arckens, Penris en Deckmyn betreffende het behoud van de orkesten en de koren van de drie grote Vlaamse cultuurinstellingen namelijk de Vlaamse Opera, de Filharmonie en de VRO-VRK, is verworpen met zes stemmen tegen vijf.
In essentie worden in deze resolutie een aantal problemen behandeld zoals de infrastructuurproblematiek van de orkesten, meer bepaald van de Filharmonie en van het VRO-VRK. Ook de beheersverantwoordelijkheid van de grote podia wordt in deze resolutie onderstreept zodat meer steun kan worden verleend aan die instellingen. Wat de personeelskosten betreft, moeten de middelen prioritair worden aangewend voor de financiering van de personeelskost van de diverse instellingen. Daarbij moet worden gestreefd naar een gelijke behandeling. Verder moet ervoor worden gezorgd dat de aanwezigheid van de instellingen heel identificeerbaar en volgbaar is in de begroting van de Vlaamse Gemeenschap. Vervolgens is er het voorstel dat er klare zakelijke en organisatorische structuren ontstaan.
Voorts wordt gevraagd om het statuut van de musici zo dicht mogelijk bij elkaar te brengen zodat er in de praktijk samenwerking mogelijk is. Ook de vakbonden zouden het daarmee eens zijn. Deze idee wordt samengevat in de volgende zin: 'initiatieven te nemen met het oog op de stapsgewijze creatie van de randvoorwaarden, onder meer een structureel overleg over langetermijnplanning noodzakelijk voor een optimalisatie van de duurzame samenwerking ook op het vlak van de uitwisseling van artistiek personeel tussen de VOI Vlaamse Opera, de vzw Filharmonie en de vzw Vlaams Omroeporkest'.
Dit voorstel van resolutie stuurt geenszins aan op één grote instelling of één groot orkest, zoals vanuit de oppositie aanvankelijk werd gedacht. Daarom werd zelfs positief gereageerd op een amendement van de heer Stassen. Dat amendement werd in overweging genomen. Ook het Vlaams Belang steunde Stassen. 'Une fois n'est pas coutume', voegden ze eraan toen. De heer Arckens vervolgde: 'Mieux vivre ensemble avec nos différences'. Vanuit deze inspiratie is het amendement eenparig goedgekeurd.
Het voorstel van resolutie is goedgekeurd met zes stemmen tegen vijf onthoudingen. (Applaus)
De heer Arckens heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, collega's, mijnheer de Clerck: 'une fois ne fait pas coutume'. 'Vivre ensemble avec nos différences' is een slogan van 22 jaar geleden toen een bepaalde schismagenese optrad in de Franse antiracistische beweging tussen de oude traditionele antiracisten en de nieuwe richting, SOS Racisme, die het multiculturele model binnenbracht.
De traditionele grote Vlaamse culturele instellingen, de Vlaamse Opera, het VRO-VRK en de Filharmonie moeten blijven zoals ze zijn. In het voorliggende voorstel van resolutie komt dat onvoldoende tot uiting. Na overleg met mijn goede vriend en collega, de heer Penris, durfde ik het niet te wagen om njet te zeggen tegen dit voorstel van resolutie omdat er heel wat in staat dat verder moet worden geëxpliciteerd.
Het is spijtig dat er wordt verwezen naar een mondeling verslag. Nu worden de punten opgesomd. Uiteindelijk zijn we pas wijzer geworden nadat in tweede instantie door commissievoorzitter Vandenbossche uitleg werd gegeven op al onze vragen. Die uitleg ontbreekt vandaag. Ik had meer verwacht van het mondeling verslag. Ik weet ook dat 'in der Beschränkung zeigt sich erst der Meister'.
Collega's, het voorstel dat nu voorligt, is voor ons een klein beetje troebel en waterig. Op een aantal punten gaat het te ver. Ik stel voor dat u punt 5 er even op naleest. In mijn eigen partij wordt me soms verweten dat ik bewust zaken schrijf die niemand begrijpt om de mensen op stang te jagen. Dat is echter absoluut niet waar. Ik daag nu iedereen uit om me punt 5 uit te leggen.
De kern van de zaak is punt 6. U vraagt de Vlaamse Regering: 'initiatieven te nemen met het oog op de stapsgewijze creatie van randvoorwaarden, onder meer een structureel overleg over langetermijnplanning, noodzakelijk voor een optimalisatie van de duurzame samenwerking, ook op het vlak van uitwisseling van artistiek personeel, tussen de VOI Vlaamse Opera, de vzw de Filharmonie en de vzw Vlaamsomroeporkest en Kamerkoor'. Dat vormt het struikelblok tussen u en ons.
Hoe ver gaat die samenwerking? In het begin hebben we duidelijk gezegd dat dit heel vergaand is. We vreesden dat er, via het creëren van mogelijkheidsvoorwaarden, een stapsgewijze poging gedaan zou worden om die drie grote Vlaamse culturele instellingen te laten samensmelten. Uit de gesprekken die daarop zijn gevolgd, bleek dat niet het geval te zijn. Dat blijkt echter niet uit de tekst. U wilt gewoon een basis van gelijkheid creëren voor de mensen die in die Vlaamse culturele instellingen werken. Ik kan dat begrijpen. De houding van de vakbond en dergelijke speelt ook mee.
Collega's, een tijdje geleden heb ik de minister, die hier jammer genoeg niet is, ondervraagd over de opera. Enkele maanden geleden was er namelijk al sprake van de anorexiefase van de Vlaamse Opera. De heer Stassen, die van opleiding psycholoog is, zei dat anorexie en boulimie eigenlijk hetzelfde is. Dat klopt echter niet. Ik verwijs u door naar de commissie voor Welzijn. Volgens mij zijn het gewoon compulsieve gedragsstoornissen die wel iets met eten te maken hebben.
Wat betekent de anorexiefase van de Vlaamse Opera? Dat betekent dat men tot een absoluut minimum is gedaald wat de bezettingsgraad betreft. Ik zal het aanschouwelijk voorstellen. Dat betekent dat als de man die de pauken bedient, sukkelt met een tenniselleboog, er een probleem is. Als de celliste dan nog eens hoogzwanger is, is er nog een probleem. Als de man die de fluit bespeelt - de dwarsfluit welteverstaan - een snotvalling krijgt, dan loopt het helemaal in het honderd. Dan moet niet meer worden gevraagd waarom Wagner niet meer Wagner is. Ik heb het dan nog niet eens over de enscenering.
Dames en heren, in mijn actuele vraag over de opera, waar ook anderen zich bij hebben aangesloten, heb ik duidelijk gesteld dat de steden moeten worden geresponsabiliseerd. Daar komt maar niets van.
Het kerntakendebat wordt maar uitgesteld. De laatste jaren mengt Antwerpen, dat nochtans hoog van de toren blaast op dat vlak, een en ander. Het investeert inderdaad in de infrastructuur, maar voor de werkings- en exploitatiekosten is er een daling van 33 percent. Voor Gent is dat een daling van 28 percent. De heer Vandenbossche die de grote man van cultuur is in Gent, zegt zelf dat hij er ernstig aan denkt om het gebouw van de Vlaamse opera te ontrekken aan de VOI Opera. Dames en heren, waar gaan we naartoe? Ik verwijt de Vlaamse Gemeenschap niets. Ze volstort haar deel en geeft zelfs meer dan ze moet. Als het zo voortgaat, dan gaan we inderdaad naar delokalisatie van gehelen of stukken. Ik ben daar uitgebreid op ingegaan tijdens mijn actuele vraag.
Het cultuurbudget van de Vlaamse Gemeenschap is dankzij - en als het goed is, zeg ik het ook - minister Anciaux drastisch verhoogd. Hetzelfde geldt voor het budget van de muziekensembles. Het zou daarom bijzonder jammer zijn dat de grote Vlaamse culturele instellingen uit de boot zouden vallen en dat er geen inhaalbeweging zou gebeuren. Het kerntakendebat moet met de steden ernstig worden gevoerd. Desnoods moet minister Keulen maar worden opgevorderd. Het kan zo niet langer: de steden moeten worden geresponsabiliseerd!
Dames en heren, er wordt veel over cultuurparticipatie gepraat. De debatten die in de commissie voor Cultuur zijn gevoerd over de orkesten en koren waren op peil. Alle mensen die wat te betekenen hebben in het landschap, waren aanwezig. Volgens mij was het Marc Clemeur die heeft gesteld dat het gebouw van de opera de buitenste schil is van de cultuurparticipatie. Wat bedoelde hij daarmee? Hij zegt dat ook de gewone volksmens geïnteresseerd is in de opera. Hij komt er misschien niet omdat hij het geld niet heeft, maar is wel trots dat dat gebouw in zijn stad staat en goed onderhouden wordt.
Denk nooit dat het Vlaams Belang hier alleen staat voor het verdedigen van de elitaire cultuur, van de opera, van de Filharmonie, van het VRO-VRK. Neen, het staat voor alle mogelijke vormen van cultuur. Ze is niet voor diversiteit, maar voor culturele differentie. Dat is iets anders. De gewone volksmens moet kunnen participeren aan deze vorm van cultuur.
De laatste dagen is Italië niet weg te slaan uit het nieuws. Er is een tijd geweest dat Italië zo arm was als, zo arm als... ik weet niet wat. Dat was de periode vlak na de Tweede Wereldoorlog en dat heeft twintig tot vijfentwintig jaar geduurd. In films uit die tijd zoals 'La bicicletta' is niets anders te zien dan armoede. Ik herinner me beelden van een typische Italiaan in zijn onderlijfje, arm en een bord spaghetti etend. In de hoek stond 'la mama' met de kinderen en er werd vreselijk gescholden en gehuild. Vijf minuten later sloeg dat om in spontaan gezang met stukken uit Verdi of Puccini. Dat bewijst dat de opera ook een volkse instelling is.
Collega's, bij afwezigheid van minister Anciaux en de drie andere ministers, roep ik u op om op financieel vlak iets te doen voor de drie grote Vlaamse cultuurinstellingen. Verder moeten we de steden responsabiliseren en minister Keulen desnoods aan zijn oren trekken. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Stassen heeft het woord.
Ik waag me niet aan moeilijke woorden en zeker niet aan vreemde woorden, want dan bestaat het gevaar dat ik stotter. Wij zullen dit voorstel van resolutie goedkeuren omdat het zeer duidelijk is. Het voorstel van resolutie bevestigt het bestaansrecht van de instellingen waarvan sprake en geeft de opdracht tot samenwerking. Als de regering uitvoert wat daarin staat, dan is de toekomst van die instellingen verzekerd.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.