Verslag plenaire vergadering
Verslag
Bescherming van ambtenaren die melding maken van onregelmatigheden
Algemene bespreking
De voorzitter : Aan de orde is het voorstel van decreet van de heren Holemans, Keulen, Peeters en De Cock houdende wijziging van het decreet van 7 juli 1998 houdende instelling van de Vlaamse Ombudsdienst, wat betreft de bescherming van ambtenaren die melding maken van onregelmatigheden.
De algemene bespreking is geopend.
Mevrouw Mieke Van Hecke, verslaggever : Het decreet en de bijhorende resolutie werden eenparig goedgekeurd in de commissie.
Enkele jaren geleden werd beslist een Ombudsdienst op te richten om rekening te kunnen houden met klachten van de burgers. Dit decreet volgt dezelfde filosofie, maar richt zich op klachten van ambtenaren. In het verleden kregen klokkenluiders vaak de schuld en werd hun klacht niet grondig onderzocht. De eigen dienst werkte als noodlijn, maar indien men hier geen gehoor vond, waren de mogelijkheden uitgeput. Enkel dienstoversten konden gebruik maken van een interne audit. Door toepassing van dit decreet zullen alle ambtenaren de interne audit kunnen aanspreken. Indien men hier geen gehoor vindt of indien men represailles vreest, kan men zich wenden tot de Vlaamse Ombudsdienst.
De Vlaamse Ombudsdienst heeft veel ervaring met de behandeling van klachten in verband met de overheid en staat los van de Vlaamse regering. De dienst geniet van een bijzondere onafhankelijkheid. De klokkenluider zal beschermd worden door een protocol dat afgesloten wordt tussen de Vlaamse regering en de Ombudsdienst. Het voorstel van decreet kadert in het institutionele burgerschap en het integriteitsbeleid.
Aangezien de regeling nog niet bekend is in de ons omringende landen, vervult het Vlaams Parlement hiermee een pioniersrol. Andere overheden zullen dit voorbeeld waarschijnlijk volgen. De decretale regeling voor de bescherming van klokkenluiders doet geen afbreuk aan de rechten van burgers of ambtenaren. De klokkenluiders behouden het recht op vrije meningsuiting. (Applaus)
Ik heb meer dan 25 jaar als ambtenaar gewerkt. Vroeger was de belangrijkste plicht van een ambtenaar de zwijgplicht. Loslippigheid over de eigen administratie leidde tot ontslag of verwijdering uit een dienst. Vaak was er sprake van een intern geforceerde collegialiteit en kon men met klachten niet terecht binnen de administratie. Omdat er de mogelijkheid bestond dat een ambtenaar in deze situatie beschuldigd zou worden van medeplichtigheid, kwam het erop aan zo weinig mogelijk te weten over de eigen administratie.
Deze situatie is veranderd, aangezien men evolueerde van zwijgplicht tot informatieplicht. Tot nu toe ondervonden een aantal klokkenluiders nadelige gevolgen, zodat een bescherming gewenst is. Het Vlaams Blok steunt dit initiatief.
Niet alle klokkenluiders zijn idealisten. Sommigen komen met informatie naar buiten uit rancune voor hun collega's. Zij die terecht misbruiken aanklagen, moeten worden beschermd tegen represailles.
Deze regeling institutionaliseert misbruiken. Indien alles goed ging in de administratie, zouden de betrokkenen de toestand binnen de dienst kunnen rechtzetten. Als men met een misbruik naar buiten moet komen, bewijst dit dat men geen gehoor vindt binnen de eigen dienst. Elke bescherming is het gevolg van het falen van het zelfregulerend optreden van een dienst.
Het Vlaams Blok keurt dit voorstel van decreet goed. (Applaus bij het VB)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
De voorzitter : Aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het voorstel van decreet van de heren Holemans, Keulen, Peeters en De Cock houdende wijziging van het decreet van 7 juli 1998 houdende instelling van de Vlaamse Ombudsdienst, wat betreft de bescherming van ambtenaren die melding maken van onregelmatigheden.
De door de commissie aangenomen tekst wordt als basis voor de bespreking genomen.
- De artikelen worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen morgen om morgen donderdag om 10 uur de hoofdelijke stemming over het voorstel van decreet houden.