Verslag plenaire vergadering
Verslag
VOORSTELLEN VAN DECREET
Vlaamse paardenwedrennen
De voorzitter : Aan de orde is het voorstel van decreet van de heren Denys, van den Abeelen, Kindermans, Vandenbroeke en Vermeiren houdende regeling van herstelmaatregelen voor de Vlaamse paardenwedrennen, houdenden machtiging van de Vlaamse regering om mee te werken aan de oprichting van de vereniging zonder winstgevend doel 'Vlaamse Federatie voor Paardenwedrennen' en houdende wijziging en opheffing van sommige bepalingen van het Wetboek van de met de inkomsten gelijkgestelde belastingen (opschrift gewijzigd door de Commissie : Voorstel van decreet houdende regeling van herstelmaatregelen voor de Vlaamse paardenwedrennen, houdende machtiging aan de Vlaamse regering om mee te werken aan de oprichting van de vereniging zonder winstgevend doel 'Vlaamse Federatie van Paardenwedrennen' en houdende wijziging en opheffing van sommige bepalingen van het Wetboek van de met inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen)
De algemene bespreking is geopend.
(verslaggever)
Het is niet eenvoudig om verslag uit te brengen over de totstandkoming van dit voorstel van decreet over de herstelmaatregelen voor de Vlaamse paardenwedrennen en de machtiging om mee te werken aan de oprichting van een vzw Vlaamse Federatie voor Paardenwedrennen.
Het werd al op 21 november 2002 ingediend en heeft dus een lange voorgeschiedenis. De initiatiefnemer, de heer Denys, verwees herhaaldelijk op het sociale, het economische en het cultuurhistorische belang van de paardenwedrennen. Zo bestaat Waregem Koerse bijvoorbeeld al meer dan 150 jaar. Over de daling van de werkgelegenheid in deze sector werd zelfs een rondetafelconferentie georganiseerd.
Een aantal keer kwam de commissie tot een eindconclusie. Bij bespreking in de plenaire vergadering rezen er echter telkens een aantal problemen. Zo moesten er, op initiatief van de parlementsvoorzitter, een aantal adviezen gevraagd worden aan de Raad van State.
Voor het aanvullend verslag verwijs ik naar het verslag van de Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën en Begroting. De plenaire vergadering van 4 februari 2004 verwees de bespreking van het voorstel terug naar deze commissie nadat de Raad van State een advies geformuleerd had over een bevoegdheidsconflict. De commissie was van mening dat men rekening diende te houden met de adviezen van de Raad van State.
Tevens heeft de parlementsvoorzitter dit voorstel van decreet voorgelegd aan het Overlegcomité. Het Overlegcomité kon echter niet tot een consensus komen en heeft dus uiteindelijk geen advies uitgebracht.
Tijdens de recente vergaderingen van de commissie werden twee denkrichtingen in overweging genomen. Enerzijds dacht men eraan om het oorspronkelijke voorstel van decreet te behouden. Anderzijds overwoog men om een aantal amendementen in te dienen zodat men tegemoet kon komen aan de adviezen van de Raad van State. Uiteindelijk koos men voor de laatste optie.
Essentieel is dat de amendementen inhouden dat de Vlaamse overheid een deel van de exclusieve bevoegdheid afstaat en de wettelijke bevoegdheid terug wordt gegeven aan de federale overheid. In die optiek beperkt de Vlaamse overheid zich tot de feitelijke bevoegdheid, in die zin dat de Vlaamse overheid een bindend advies zal geven aan de federale overheid bij de uitreiking van de vergunningen, op basis van de elementen van het Paardenwedrennendecreet. Het is de federale overheid die op basis van dat bindend advies uiteindelijk de vergunningen uitreikt. De federale overheid zal niet tussenkomen in de economische elementen van het dossier, maar zal de vergunning kunnen toetsen op de elementen van de bescherming van de maatschappij tegen gokverslaving en de fiscale betrouwbaarheid van de in de weddenschappen op de paardenrennen betrokken actoren.
Met dit voorstel wordt ook de Federatie voor de Paardenwedrennen opgericht en worden een aantal regels in verband met vergunningen bepaald. Tijdens de eindstemming werd het geamendeerde voorstel van decreet unaniem aangenomen met 9 stemmen. (Applaus bij CD&V, de VLD en het VB)
Op het einde van deze maand wordt de hippodroom van Sterrebeek openbaar verkocht. Als Sterrebekenaar en vriend van de paardensport doet mij dat pijn. Elders bloeit de paardensport. In het buitenland stijgt de opbrengst van weddenschappen. In Vlaanderen gaat de paardensport ten onder en zijn de opbrengsten teruggevallen tot 25 miljoen euro. De crisis in de sector is manifest. Het is niet normaal dat de overheid in een dergelijke sector optreedt. Het is dan ook verwonderlijk dat dit initiatief komt van een notoir liberaal en anti-etatist als de heer André Denys, die vindt dat de overheid hier wel moet optreden om het kader te scheppen. De CD&V-fractie geeft de heer Denys hier gelijk. Als de Vlaamse overheid niet het kader creëert waarin de paardensport zich de volgende jaren kan ontwikkelen, dan heeft de sector geen toekomst meer. Daarom steunt de CD&V-fractie het ontwerp, omdat wij concreet iets willen doen voor de mensen. Er staan immers 5000 banen op het spel. Het is belangrijk dat we deze sector steunen.
Socialisten en groenen willen om ideologische redenen het einde van de paardensport in Vlaanderen. Paardenwedrennen zouden schadelijk zijn voor dieren, alsof op de renbanen de dieren vandaag nog mishandeld worden. Ze maken ook morele bezwaren tegen het gokken, terwijl de federale voogdijminister van het gokken toch de heer Johan Van de Lanotte is. De Lotto heeft een omzet van 40 miljard Belgische frank, terwijl die van de paardenwedrennen amper 1 miljard Belgische frank bedraagt. Voor het casino van Oostende worden in de programmawet bepalingen opgenomen om de winst per uur uit een gokautomaat te verhogen. Op dat vlak hebben de heer Van de Lanotte en sp·a-Spirit blijkbaar geen morele bezwaren. Voor de paardensport worden dan wel allerhande motieven naar voren gebracht. Die zijn volkomen onterecht, want in de wetgeving werden garanties ingebouwd, zoals bij de Lotto.
Wij bieden collega Denys een alternatieve meerderheid aan. De CD&V heeft juridische garanties gevraagd en verkregen. Om zijn voorstel over de paardenwedrennen goedgekeurd te krijgen, moet hij erkennen dat de christen-democraten zijn bondgenoten zijn en dat wij de hand reiken aan de liberalen om de voorstel goed te keuren. Economisch kan er een impuls van uitgaan. Voor de schatkist kan het alleen opbrengen, vermits die lastenverlagingen zichzelf zullen terugbetalen.
De heer Steve Stevaert heeft het dikwijls over de verzuring in de samenleving. Hij wil de kerken terug doen vollopen om die verzuring tegen te gaan en ik vind dat positief. Wij willen als christen-democraten ook de hippodromen terug doen vollopen met duizenden toeschouwers. Wij willen boxen vol met renpaarden, wij willenwerk voor jockeys, fokkers, trainers, zadelmakers en stalknechten, wij willen opnieuw dat bruisende Vlaanderen tot stand brengen. De volkssport die de paardensport is, zal door dit voorstel en met de steun van de christen-democraten opnieuw bloeien. Hiermee kunnen we ook een einde stellen aan het verzuurde groen-linkse fundamentalisme dat de paardensport wil vernietigen. (Applaus bij CD&V, de VLD en het VB)
Ik ga niet akkoord met de woorden van de heer Eric Van Rompuy inzake fundamentalisme en dergelijke meer. Ik wil wel een poging doen om mijn collega's van de paars-groene meerderheid te overtuigen.
Ik ben zeer vertrouwd met de hippodroom van Sterrebeek. De ondergang van deze hippodroom illustreert de problematiek van de Vlaamse paardensport. Het probleem gedurende decennia was dat de infrastructuur dikwijls in het bezit was van minder correcte mensen. Er waren twee soorten paardenliefhebbers. De enen kwamen uit de aristocratie en de bourgeoisie. De anderen waren volksmensen, die uit liefde voor de dieren en voor de sport de kans kregen om hun sport te laten bloeien. De hippodroom stelde zeer veel mensen te werk. Dat was een zeer blije wereld van mensen. De infrastructuur passeerde regelmatig van de ene hand in de andere. Er werd eerst een commissaris aangesteld, nadien een curator. Nu is men voor de hippodroom van Sterrebeek toe aan de openbare verkoop. Al die kleine paardenliefhebbers zijn verdwenen, niet alleen in mijn streek, maar in heel Vlaanderen.
Het initiatief van de heer André Denys heeft niet de bedoeling om de goksport te bevorderen. Net zoals voor de vinkeniers, doet de heer Denys dit om een volkssport te redden. In een moderne maatschappij moet de mogelijkheid bestaan daar oog voor te hebben. Paardensport kan zeer veel bieden, ook in een maatschappij waar de vrije tijd wordt gepromoot. In de hippodroom van Sterrebeek kwamen duizenden mensen met veel liefde kijken naar de paardensport.
Ik heb mijn fractie gevraagd om tijdens de stemming niet te denken aan het enge liberale idee dat iedereen zijn plan moet trekken. We moeten integendeel eens nagaan wat de paardensport allemaal te bieden heeft. Wij hebben geen alternatieve meerderheid gezocht, we willen gewoon 5000 werkplaatsen proberen te redden. (Applaus bij VLD en CD&V)
Ik dank de heer De Roo voor zijn verslag van de evolutie die dit voorstel van decreet heeft doorgemaakt. Wie zijn voorstel van decreet viermaal op de agenda van de plenaire vergadering ziet verschijnen, moet toegeven dat hij het bij momenten kwaad heeft gehad. Maar net zoals in de sport zorgt een zware tegenslag voor nieuwe kracht om het nogmaals te proberen. Dankzij die kracht heb ik een nieuw amendement ingediend.
Ik moet eerlijk toegeven dat dit amendement het werk is van de heer Aerts, een bescheiden medewerker van minister Van Mechelen. Zijn amendement verzoent onze doelstellingen met de twee adviezen van de Raad van State. Ook al vinden wij dat die twee adviezen op bepaalde punten met elkaar in tegenspraak waren, toch hebben we rekening gehouden het minst gunstige om alle discussies te vermijden.
De centrale vraag is wie de licenties toekent om weddenschappen en wedstrijden te organiseren : Vlaanderen of de federale overheid. In het oorspronkelijke voorstel gingen we ervan uit dat Vlaanderen de licenties toekent. Het lag in onze bedoeling om enkel licenties toe te kennen aan diegenen die bereid waren de sector een beter imago en meer vertrouwen te schenken door voor meer kwaliteit te zorgen en nauwlettend toe te zien op het correcte koersverloop. Een andere reden waarom we Vlaanderen de licenties wilden laten toekennen, lag in het juridische vacuüm. Sedert 1999 voert het federale niveau immers een gedoogbeleid.
In zijn tweede advies stelt de Raad van State dat Vlaanderen bevoegd is over sport, landbouw, ruimtelijke ordening en de taksen op spelen en weddenschappen. Maar omdat het federale niveau bevoegd blijft voor de controle op de gokverslaving en omdat de federale overheid de taksen int, is de Raad van State van oordeel dat de federale overheid bevoegd is om de licentiehouders te controleren.
Het amendement bepaalt dat Vlaanderen de federale overheid een bindend advies zal geven. De federale overheid gaat na of er voldoende maatregelen zijn genomen tegen gokverslaving en controleert de solvabiliteit van de licentiehouders. Als de federale overheid niet binnen de drie maanden beslist, treedt het advies automatisch in werking.
Wij willen uitdrukkelijk niet alles op zijn kop zetten. Wat we willen, is de licentiehouders responsabiliseren door hen op te dragen een deel van de inkomsten in de sector te investeren. De taksverlaging geeft de turfkantoren ademruimte.
Dit voorstel van decreet heeft zowel een maatschappelijke als een politieke betekenis. De paardensport heeft in Vlaanderen een volksculturele en historische achtergrond, vergelijkbaar met het wielrennen. Waregem Koerse of de Ronde van Vlaanderen zouden niet bestaan zonder de talrijke kleine wedstrijden.
Daarnaast mogen we de werkgelegenheid niet uit het oog verliezen. Ik richt me in het bijzonder tot de heer Van Duppen. In Frankrijk, waar net zoals in Vlaanderen vooral aan drafsport wordt gedaan, zorgt elk renpaard voor 2,5 arbeidsplaatsen. In 1990 werden in België 4000 renpaarden gefokt. Vermenigvuldigd met 2,5 leidt dat tot 10.000 arbeidsplaatsen. In 2001 waren er nog maar 2300 renpaarden en bijgevolg ook maar 5750 arbeidsplaatsen. We kunnen deze terugval een halt toeroepen door vandaag voor een nieuw kader te zorgen.
Vorige week was minister Anciaux in Gent om er in het kader van de sociale economie een tramhokje te kuisen. Ik sta achter dergelijke initiatieven, maar ook de paardensport heeft invloed op de werkgelegenheid. Wie het ernstig meent met de werkgelegenheid, moet dit kader helpen creëren.
Ik ben wellicht een van de meest loyale verdedigers van paars-groen. Dit voorstel van decreet kan alleen maar goedgekeurd worden door een wisselmeerderheid. Dat spijt me enorm. Ik heb me vaak afgevraagd of ik zelf geen fouten heb gemaakt, maar met de beste wil van de wereld zou ik het niet weten.
Ik heb van in de beginfase de collega's van sp·a en Groen! bij dit voorstel van decreet betrokken. Ik heb echter vastgesteld dat ze niet hebben meegestemd en dat ze zelfs de indruk probeerden te wekken dat wij geen rekening wensen te houden met de menselijke drama's die het gevolg kunnen zijn van een gokverslaving. Ze hebben ons afgeschilderd als handlangers van de bookmakers en de turfkantoren.
Nochtans hebben we van in de beginfase geprobeerd om samen te werken met de Commissie voor de Kansspelen. Alleen zo kan volgens ons het imago van de paardensport verbeterd worden. We hebben een voorstel uitgewerkt dat streeft naar het behoud van de werkgelegenheid in de sector en naar het voortbestaan van een volkssport, maar dat ook misbruiken wil bestrijden. Ik betreur het dat de collega's dit niet hebben goedgekeurd in de commissie.
Iets gelijkaardigs heb ik al meegemaakt met de vinkensport. Ook toen ging het om een stuk volkscultuur dat leeft bij de Vlaamse bevolking, om een sport waar dieren aan te pas komen. Slechts één lid van de sp·a heeft me toen gesteund, namelijk de heer Hostekint. Hij vertolkte daarmee een belangrijk stem van de socialistische basis. Groen! kiest in deze twee dossiers voor het fundamentalisme en voor het radicalisme en zoekt niet naar een oplossing die misbruiken aanpakt en die het kind niet met het badwater weggooit.
Minister Vande Lanotte is bevoegd voor de Lotto en voor de spelautomaten en de lunaparken. Ik stel vast dat hij op dat vlak een versoepeling heeft gerealiseerd. Nu zou hij zelfs de Wellingtonrenbaan in Oostende, een prachtig cultureel erfgoed, willen laten verkavelen voor de bouwpromotoren. Ik zal de betrokkenen aanraden de klassering van die renbaan aan te vragen, al ben ik het er wel mee eens dat die meer polyvalent moet worden gebruikt. Ook voor de muur van Geraardsbergen en voor de kasseien van de Koppenberg heb ik indertijd trouwens de klassering mee aangevraagd. Cultureel erfgoed, dat zijn niet alleen kerken en kathedralen, dat zijn ook de dingen die in de harten van de Vlamingen leven.
Ik waardeer het dat de heer Vermeiren nog een poging heeft willen doen om mijn voorstel van decreet te verdedigen. Hoewel ik altijd een loyale partner ben geweest van paars-groen, dank ik nu parlementsleden van CD&V omdat ze dit dossier op een correcte manier hebben gesteund. Ik dank ook het Vlaams Blok dat het dossier op een correcte manier heeft behandeld, zonder enige koehandel.
Het is de laatste keer dat ik dit dossier voorleg. Als er vandaag geen meerderheid is, dan is dat het einde. Als het wel wordt goedgekeurd, dan is de heropstanding van de paardensport nog niet gegarandeerd, maar dan ligt de zaak in handen van de sector zelf.
Het is de verdienste van de heer Tobback geweest een amendement in te dienen die het taksvoordeel afhankelijk maakt van een akkoord van de sector, dat vertaald wordt in een beheerscontract. We hebben dus een stok achter de deur. Vlaanderen zal fiscaal zeker niet inleveren, ook niet op korte termijn, als de sector niet aantoont dat hij werkt zoals hier werd afgesproken. Zelden geeft een voorstel of een ontwerp van decreet zo duidelijk de garantie dat het geld van de overheid pas zal worden gegeven als er ook een garantie is op welslagen. Daarom roep ik alle leden op om straks toch dit voorstel van decreet goed te keuren. (Applaus bij VLD en bij het VB)
Ik heb doorgaans veel respect voor de heer Denys, maar hier is hij toch twee keer uit de bocht gegaan. Het is niet omdat men een andere visie heeft over de rol van de overheid in deze kwestie, dat men een fundamentalist is. Ik stel ook vast dat de heer Denys openlijk het Vlaams Blok dankt voor zijn medewerking. Ook dat is nieuw. (Rumoer bij het VB)
Het Vlaams Blok is in deze materie de hele tijd meegegaan met het voorstel van decreet. We weten wel dat deze sector in moeilijkheden zit en dat hij die moeilijkheden in de eerste plaats aan zichzelf te danken heeft. De renbanen waren een oord geworden waar corruptie voelbaar geworden was. De koersen waren doorgaans op voorhand geregeld. Op een bepaald moment is men dan in een vicieuze cirkel terechtgekomen. Waar de zaken niet correct verlopen, gaat men achteruit.
Dit voorstel van decreet is een poging om daaraan te verhelpen. Uiteindelijk gaat het hier toch om een Vlaamse volkssport. De vlucht mag dan al iets zijn voor de hogere rangen, de draf is een sport van arbeiders en boeren. Dat merkt men niet alleen op de renbanen. Op veel plaatsen worden ook straatkoersen en weidekoersen georganiseerd, al kan men in dat geval soms bedenkingen hebben bij de veiligheid en bij het dierenwelzijn.
Of deze maatregel effect zal sorteren, moet de toekomst uitwijzen. In het voorstel van decreet werd ingeschreven hoe dat kan verlopen. Het Vlaams Parlement zal bij de controle worden betrokken. Ook dat is voor ons een reden om in te stemmen met het voorstel van decreet. Deze fiscale maatregel zal pas mogelijk zijn indien de andere regulerende maatregelen worden nageleefd.
Voor ons is niet enkel het karakter van deze Vlaamse sport belangrijk, maar ook de daaraan verbonden tewerkstelling. Op dit moment zijn er 6000 tot 7000 mensen in de sector aan het werk, maar dat aantal zal groeien naarmate de sport zich herstelt. Ook daarom steunen wij dit voorstel van decreet.
Tijdens de besprekingen werden er enkele aanmerkingen gemaakt. Enkelen beweerden dat er sprake zou zijn van dierenmishandeling. Er zijn echter weinig dieren die zo goed verzorgd worden als een paard. Voor paardenliefhebbers is het onderhoud van een paard een topprioriteit Om kwetsuren bij paarden te voorkomen worden de terreinen en de reglementen vaak aangepast. In elke sport bestaat er echter een zeker risico op kwetsuren.
Men beweerde eveneens dat de paardenwedrennen aanleiding zouden geven tot een gokverslaving. Mensen die de wedrennen hebben bijgewoond, weten echter dat de meeste toeschouwers onderlinge weddenschappen afsluiten voor kleine bedragen. Zelfs toeschouwers die de bookmakers bezoeken, spelen voor beperkte bedragen. Gokken op een paard is een manier om de wedstrijd interessanter te maken. Er zijn casino's en andere gelegenheden om echt te gokken.
Tot slot gaf men kritiek op de fiscale inspanning van de Vlaamse Gemeenschap. Die blijft echter onder controle en is slechts een kleine post op de begroting.
Dit decreet kwam moeilijk tot stand, maar wij hebben het gesteund met opbouwende opmerkingen. Hoewel wij door de heer André Denys niet werden uitgenodigd op de rondetafelconferentie, kunnen wij het decreet toch naar waarde beoordelen. Wij zullen dan ook een alternatieve meerderheid bieden om dit voorstel van decreet goed te keuren. (Applaus bij de VLD en het VB)
Bij de beschouwing van dit voorstel van decreet denk ik aan de uitgestoken hand die door koning Laokoon werd aanvaard in de vorm van een houten paard en die tot zijn ondergang zou leiden. Ook denk ik aan de vier apocalyptische ruiters uit het Evangelie volgens Johannes.
Paarden zijn edele dieren. Geen paard weigert ooit een taak. Paardenfluisteraars kunnen de dieren kunnen gebruiken om psychisch getraumatiseerde mensen te helpen. Het hart van elke paardenliefhebber bloedt als hij ziet wat sommige mensen met paarden aanrichten. De heer André Denys meldde ons verontwaardigd dat de geboorte van paarden met 70 procent is gedaald.
Hoe is het zover kunnen komen dat een prominent en loyaal lid van paars-groen als André Denys zijn toevlucht heeft gezocht tot de hand- en spandiensten van CD&V en de N-VA? CD&V was vroeger altijd een vurig tegenstander van gokspelen. Het is een illusie dat de sector zichzelf op enkele jaren tijd kan vernieuwen. Men houdt dat de Vlaamse Gemeenschap voor in de hoop dat er een gokje wordt gewaagd met gemeenschapsgeld.
Misschien heeft u gelijk en is de situatie al te ver gevorderd om nog te kunnen worden hersteld. De maatregelen treden echter pas in werking als de sector kan aantonen dat de vernieuwing werkt. De Vlaamse Gemeenschap zal geen gokje wagen.
Paarden kunnen niet kiezen of ze al dan niet deelnemen aan de wedstrijd. Ik vind dat men vertegenwoordigers van dierenbelangenverenigingen had moeten uitnodigen op de rondetafelconferentie.
Het kansspel wordt hier gebruikt als lokmiddel voor een mogelijke heropleving van paardenwedrennen. De grote winsten voor belangengroepen uit de gokwereld worden gespiegeld aan de illusie van de liefde voor het renpaard.
Wat zou dan wél moeten gebeuren, als dit voorstel van decreet niet goedgekeurd wordt? In de logica van de heer Van Duppen zou het wedden op paarden dan volledig moeten afgeschaft worden.
De illusie die u koestert, is fout en intellectueel oneerlijk. U vergelijkt de vinkensport met de paardenwedrennen, maar dat zijn totaal verschillende dingen. Bij paardenwedrennen gaat het om veel geld, bij de vinkensport om de eer, een bescheiden geldbedrag en een zijden bloem.
Maar wat dan met het voorstel van decreet met betrekking tot de heropleving de vinkensport? Zelfs dat wil uw fractie niet mee goedkeuren, ondanks het feit dat u nu precies die vinkensport aanhaalt als veel minder erg.
Ik denk, en zo werd het ook door de indieners geformuleerd, dat de financiële cirkel zich sluit rond de vaststelling dat minder weddenschappen leiden tot minder prijzengeld, en dus tot minder fokken. De vertrouwenscrisis vindt haar oorsprong in een gebrek aan transparantie, in twijfels over een correct koersverloop en een correcte toepassing van de eigen regels, en in het ontbreken van een gedurfd en bestraffend optreden.
Gokken door op die manier aan infrastructuur, geld en investeringen te komen is op termijn niet houdbaar.
Een rechtgeaarde paardenliefhebber kan de pijnlijke middelen die gebruikt worden om paarden op te hitsen niet goedkeuren : wij sluiten ons desbetreffend aan bij GAIA. Wedstrijdpaarden leven slechts 4 à 5 jaar, terwijl paarden normaal 20 jaar worden. Wedstrijden met paarden onder de 40 maanden zouden moeten verboden worden : alle dierenartsen zijn het erover eens dat een te vroege training ernstige en blijvende letsels veroorzaakt. Elke organisatie van paardenwedrennen zou moeten opgelegd worden voor en na de wedstrijd strenge veterinaire controles door te voeren.
Paarden zijn in de wedrensport alleen maar levende machines die geld moeten opbrengen. Ze krijgen allerlei middeltjes toegediend. Onder het mom van goede verzorging brengen de verzorgers de laatste nacht voor een wedstrijd vaak bij hun dier door; de waarheid is dat ze erover waken dat het niet door tegenstanders gesaboteerd wordt. Hoewel paarden sociale dieren zijn, worden renpaarden gehuisvest in individuele boxen, die ze enkel voor de training mogen verlaten. Dit leidt tot stress, stereotiep gedrag en ziekte.
Tijdens het rennen worden de paarden aangemaand met een zweep. Dit is in strijd met artikel 1 van de wet op de Dierenbescherming. Ook het laten uitvoeren van arbeid dat de natuurlijke kracht van een dier te boven gaat, is in strijd met die wet. Bovendien ligt het aantal botbreuken ten gevolge van de slechte toestand van de renbaan zeer hoog.
Gokken en gokverslaving zijn de drive voor een gezonde heropleving van de paardenwedrennen. Gokverslaving is te veel tijd en te veel geld aan gokken besteden, met alle financiële en sociale gevolgen vandien. De verslaafde wordt psychisch afhankelijk.
Toch slaagt de heer Denys erin dit gokken te kaderen in de gezelligheid van een familiefeest op een renbaan.
Inderdaad : de echt verslaafden doen het in hun eentje, of het nu gaat om alcohol of gokken. Ga eens kijken in Le Touquet : daar zijn de wedstrijden echte familiefeesten.
De heer Van Duppen wil de zaak belachelijk maken.
Ik wil niets belachelijk maken, integendeel : dit is een heel ernstige zaak. Ik daag de heer Denys uit eens te gaan praten met de vrouw en de kinderen - meestal blijven zij alleen achter - van een gokverslaafde op de paardenwedrennen.
In de vorige regeerperiode werd heel wat gedebatteerd over gokken en gokverslaving. Ik herinner me historische tussenkomsten van eminente leden van de CVP, zelfs in hun hoedanigheid van minister : de heer Luc Martens en mevrouw Wivina Demeester uitten er hun bezorgdheid en wilden er alles aan doen om gokverslavingen te voorkomen.
Ook in de huidige regeerperiode uitten CD&V-parlementsleden hun verontwaardiging over het stimuleren van gokken om welke reden dan ook. De heer Matthijs nam in de vorige commissievergadering zelfs een aantal Gaia-argumenten over. Groot was dan ook mijn verbazing toen de heer Van Rompuy zich zonder scrupules toch akkoord verklaarde met dit voorstel.
Paardenliefhebbers betuigen hun grote passie voor de paardensport, met name dan de Belgische springpaardensport, die onmiskenbaar tot de wereldtop behoort. Een sector wiens imago gebaseerd is op gokken kan nooit tot dat niveau opklimmen. Het succes van de springpaardensport, een echte volkssport, is gestoeld op een ruime traditie. Er zijn geen grote prijzenpotten en de winst vloeit voort uit het verhandelen van paarden. De eigenaars hebben er alle belang bij om hun paarden te koesteren. Door de drang naar het snelle en grote geld geraken in de sector van de wedrennen de paarden daarentegen zeer snel opgebrand.
Een belangrijke organisatie zal overigens onmiddellijk een klacht indienen als dit voorstel van kracht wordt. Ik vrees dus dat de volgende minister verplicht zal zijn om het aan te passen.
Als de paardenwedrennen echter willen evolueren tot een open sport zullen ze moeten kunnen rekenen op een ruime achterban. Zo kan een gezonde hobby evolueren tot een beroep, wat de werkgelegenheid in sector zal verhogen. Stimuleren van gokken is geen gezonde basis voor een sport.
Door toedoen van de heer Vande Lanotte stijgt de gemiddelde winst per uur van gokautomaten en worden in casino's nu ook krediet- en debetkaarten aanvaard. De gelden van de Lotto worden door hem verdeeld over de sportverenigingen. Het gaat hier om 40 miljard euro, een veelvoud van de middelen in de paardenwedrennen. Wat is het grote verschil?
Meespelen met de Lotto leidt niet tot een lichamelijke gokverslaving. Een casino is een gesloten huis, de koopwaar bevindt zich niet in de vitrine en men kan niet in groep deelnemen.
De daling van de gokinkomsten op binnenlandse rennen wordt gecompenseerd door het gokken op buitenlandse rennen. Hoe denkt de heer Van Duppen om dat te verbieden, wil hij de turfkantoren sluiten? We stellen voor om met een deel van de opbrengst van het gokken de paardensport te stimuleren, niet om het gokken te stimuleren.
Wie gaat voor gokken en consumeren als reden van bestaan, is medeverantwoordelijk voor het pijnlijke zoeken naar gevoelens dat tot verminking of zelfverminking kan leiden. We leven in een verminkte wereld. (Applaus bij sp·a, Groen! en Spirit)
In de vorige plenaire bespreking van dit onderwerp heb ik al mijn bezwaren al geuit. Een aantal technische en juridische problemen zijn inderdaad opgelost. We blijven echter van mening dat de overheid een meer ondersteunende functie moet uitoefenen. Dit voorstel gaat ter zake te ver. We zijn ook van oordeel dat de middelen, hoe beperkt ook, beter elders besteed kunnen worden.
Het is niet omdat we dit voorstel niet goedkeuren dat we de paardensport niet genegen zijn. Het is echter verkeerd om met weddenschappen een sport nieuw leven in te blazen. We mogen niet blind zijn voor de gevaren van gokverslaving en ook het dierenwelzijn moet ons voor ogen staan.
Het is precies de bedoeling om met de licentievoorwaarden de organisatoren ertoe aan te zetten bepaalde maatregelen rond dierenwelzijn te nemen. In Waregem gebeurde dit in samenspraak met de dierenwelzijnsorganisatie Gaia.
In Waregem werd inderdaad samengewerkt met Gaia. Dit is positief.
Er vonden ook gesprekken plaats tussen CD&V en vertegenwoordigers van Gaia. Het is evident dat een beheersovereenkomst garanties voor dierenwelzijn biedt. Voor Waregem Koerse werd een protocol afgesloten tussen Gaia en de organisatoren. Waarom kan dit dan niet voor alle paardenrennen?
Ik had dit alles zelfs decretaal willen vastleggen. Dit is echter onmogelijk omdat dierenwelzijn nog steeds een bevoegdheid is van de federale overheid. Mijn poging om de bescherming van de gokverslaafden, via een samenwerking met de kansspelcommissie, te regelen met een decreet werd overigens om dezelfde reden teruggefloten door de Raad van State.
Uw voorstel impliceerde dat men louter op vrijwillige basis een aantal engagementen kon aangaan. Dit was duidelijk een zwaktebod.
Gedurende mijn vorige tussenkomsten verwees ik ook naar de toestand van de paardensport in Ierland en naar het feit dat de sector ook zelf toegeeft dat men de hem met dit voorstel geen dienst bewijst.
Groen! zal wegens al deze bezwaren dit voorstel niet goedkeuren. (Applaus).
Ik doe een oproep om dit voorstel over alle partijgrenzen heen goed te keuren. Het gevoerde debat kon me buitengewoon begeesteren. De tussenkomst van de heer Van Duppen was werkelijk subliem. Maar ook de overtuigingskracht van de heer Denys kon me bekoren. De heer Denys voert een ware kruistocht ten gunste van de paardensport.
Dit voorstel moet, om drie redenen, goedgekeurd worden door alle politieke fracties. Vooreerst mag de paardensport niet zo maar gebanaliseerd worden. Doet men dit voor de paardensport,dan kan men dit voor alle sporttakken doen. Net zoals in Ierland, Engeland en Frankrijk is de paardensport in Vlaanderen een volkssport die heel wat mensen kan bekoren. Verder meen ik dat dit voorstel alleen al uit sympathie voor het doorzettingsvermogen van de heer Denys moet goedgekeurd worden. Ten slotte verschaft de paardensport ook werk aan 5.000 tot 8.000 mensen. Op een ogenblik dat men voor iedere job vecht, is dit zeker geen te verwaarlozen argument.
Dit voorstel van decreet verdient het dus om, over alle partijgrenzen heen, goedgekeurd te worden. (Applaus bij CD&V en VLD)
De voorzitter : De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
De voorzitter : Aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het voorstel van decreet van de heren Denys, van den Abeelen, Kindermans, Vandenbroeke en Vermeiren houdende regeling van herstelmaatregelen voor de Vlaamse paardenwedrennen, houdende machtiging van de Vlaamse regering om mee te werken aan de oprichting van de vereniging zonder winstgevend doel 'Vlaamse Federatie voor Paardenwedrennen' en houdende wijziging en opheffing van sommige bepalingen van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen (opschrift gewijzigd door de Commissie : voorstel van decreet houdende regeling van herstelmaatregelen voor de Vlaamse paardenwedrennen, houdende machtiging van de Vlaamse regering om mee te werken aan de oprichting van de vereniging zonder winstgevend doel 'Vlaamse Federatie voor Paardenwedrennen' en houdende wijziging en opheffing van sommige bepalingen van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen)
- De artikelen worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen om 16 uur de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.