Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van het decreet van 30 april 2009 betreffende de organisatie en financiering van het wetenschaps- en innovatiebeleid.
De algemene bespreking is geopend.
De heer De Roo heeft het woord.
Collega's, het decreet betreffende de organisatie en financiering van het wetenschaps- en innovatiebeleid (W&I-decreet) is hier wellicht niet zo breed gekend in het parlement, maar in hoofdzaak regelt dat de instellingen die vervat zitten in de beleidsdomeinen van innovatie en het wetenschappelijk onderzoek. Als je het leest, lijkt het vooral een technisch ontwerp van decreet, maar het is wel een ontwerp van decreet dat een zeer belangrijke bijdrage zal leveren aan de ambitie die we hier hebben om volop in te zetten op een CO2-arme en circulaire economie.
Ik wil gewoon drie zaken aanstippen, minister, in dit ontwerp van decreet. Ten eerste: het nieuwe hoofdstuk dat is toegevoegd over het beleidskader voor het transitieprogramma van de Vlaamse basisindustrie. Dat komt ook voort uit het Vlaamse regeerakkoord. Het legt een basis voor een planmatige aanpak tot 2050. Met deze klimaatsprong wordt een belangrijke en vernieuwende stap gezet. Er worden altijd veel intenties en afspraken gemaakt over het klimaatbeleid, maar met dit initiatief wordt er effectief in een decretale verankering voorzien. Ook alle adviezen van op het terrein, van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) en de Vlaamse Adviesraad voor Innoveren en Ondernemen (VARIO), waren terecht positief daarover.
Een tweede punt is de opname van EnergyVille in het ontwerp van decreet. Dat is een onderzoekssamenwerking tussen de KU Leuven, de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO), imec en de Universiteit Hasselt op het vlak van duurzame energie en energiesystemen. Het feit dat die ook structureel wordt verankerd in het ontwerp van decreet, zorgt er ook voor dat zij een structurele financiering krijgen en dat met hen ook een convenant moet worden afgesloten. Dat is ook een zeer belangrijke stap.
En dan ten derde een wellicht kleinere stap, maar ook belangrijk: in het FWO wordt het mogelijk gemaakt om in de raad van bestuur een vertegenwoordiger uit de socialprofitsector aan te duiden als een onafhankelijke bestuurder.
Dat was een vraag van de raad van bestuur en er wordt nu aan tegemoet gekomen. Er werden dus drie dingen uitgelicht, maar het is toch zeer belangrijk dat dit ontwerp van decreet hier vandaag wordt goedgekeurd. Met onze fractie zullen we dat natuurlijk ondersteunen.
Mevrouw Sleurs heeft het woord.
Ik spreek ook in naam van collega Gryffroy die verontschuldigd is vandaag.
Zoals collega De Roo al zei is het voorliggende ontwerp van decreet eerder een technisch decreet. Het bevat een aantal aspecten, namelijk een decretale verankering van het Moonshot-programma, een structurele financiering van EnergyVille via een convenant, het vormgeven van de Vlaamse wetenschappelijke instellingen en een aantal operationele aanpassingen voor de werking van VITO.
Dit decreet past dus inderdaad binnen een ruimer kader. In het Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP) is het versterken van onderzoek en ontwikkeling (O&O) op het vlak van energie en klimaat een belangrijke uitdaging. O&O gaat snel, we kunnen de mogelijkheden van de komende jaren vandaag nog niet voorspellen. We zijn ook optimistisch over de innovatieve ontwikkelingen en het vernuft van onze wetenschappers. We moeten het dus ook alle kansen kunnen geven. Technieken zullen alsmaar verbeteren, performanter en efficiënter worden. Dit vergt een overheid die voluit gaat voor innovatie.
In het regeerakkoord werd afgesproken om het Moonshotprogramma decretaal te verankeren en daarmee geven we aan het programma een duurzame en dus ook een zekere basis. De Vlaamse overheid heeft de ambitie om daarvoor jaarlijks 20 miljoen euro uit te trekken. De horizon moet voldoende ver liggen en dat vergt natuurlijk een planning en financiering op de lange termijn.
De omslag naar een klimaatneutrale maatschappij is een enorme uitdaging voor Vlaanderen. Dat weten we allemaal. De energie-intensieve industrie heeft koolstof nodig. De klimaatinspanningen moeten samengaan met aandacht voor de economische groei, maar ook voor de concurrentiekracht van de ondernemingen en de impact op de samenleving. Zo moeten we ervoor zorgen dat energie-intensieve bedrijven in Vlaanderen competitief kunnen blijven. De ondernemingen zorgen immers voor toegevoegde waarde, jobs en welvaart. Vandaar moeten we ook op een andere en slimmere manier omgaan met koolstof, voor een CO2-neutrale industrie. Dat kan via een meer efficiënte inzet van koolstof alsook via innovatieve toepassingen voor de opvang, transport en opslag van CO2. Dat, collega’s, is de essentie van het Moonshotprogramma. Het geeft ondernemingen en kennisinstellingen de kans om innovaties versneld te ontwikkelen en te vermarkten.
Dan wil ik het hebben over een tweede punt. EnergyVille is de onderzoekssamenwerking, zoals collega De Roo ook al gezegd heeft, tussen KU Leuven, VITO, imec en Universiteit Hasselt voor duurzame energie en intelligente energiesystemen, in het bijzonder voor de steden.
Tot slot, moet de introductie van het begrip ‘Vlaamse wetenschappelijke instellingen’ bijdragen tot de herkenbaarheid van zes Vlaamse instellingen als volwaardige wetenschappelijke partners.
Kortom, dit ontwerp van decreet rijkt instrumenten aan om beter gebruik te maken van ons innovatiepotentieel. Want de oplossing van het klimaatprobleem zal in de eerste plaats komen van meer kennis en betere technologie en innovatie. Dit ontwerp van decreet draagt daar zeker toe bij. (Applaus bij N-VA)
Minister Crevits heeft het woord.
Dit is, zoals collega De Roo en collega Sleurs aangeduid hebben, een zeer belangrijk ontwerp van decreet. Ik wil nog één sprongetje maken. Vanaf nu zal elke toekomstige Vlaamse Regering een plan moeten voorleggen waarbij er gekeken wordt hoe onze energie en basisindustrie die weg naar de klimaatneutraliteit verder kunnen zetten. Dat kan ook de onafhankelijkheid van andere regio’s een stuk groter maken. Dankzij dit ontwerp van decreet kunnen we ook een zeer belangrijke bijdrage leveren in die onafhankelijkheid. Onderschat niet wat het kan betekenen in onze kamerbrede wens om klimaatneutraliteit voor de basisindustrie te bereiken tegen 2050.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking.
De door de commissie aangenomen tekst wordt als basis voor de bespreking genomen. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2021-22, nr. 1123/2)
– Artikel 1 tot en met 32 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.