Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van het decreet van 2 maart 1999 houdende het beleid en het beheer van de zeehavens, het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur en het decreet van 3 mei 2019 houdende de havenkapiteinsdienst.
De algemene bespreking is geopend.
Mevrouw De Ridder heeft het woord.
Voorzitter, dit is een veeleer technisch ontwerp van decreet, dus ik zal het kort houden. Het is ook in de commissie besproken. Met dit ontwerp van decreet brengen we het Havendecreet in overeenstemming met de huidige regelgeving, of het nu gaat over Europese verordeningen of recente federale en Vlaamse regelgeving. Er worden ook enkele achterhaalde decretale bepalingen geschrapt of aangepast aan de huidige gang van zaken en praktijk en aan het huidige havenbeleid.
Het is belangrijk om te vermelden dat er op basis van het advies van de Mobiliteitsraad van Vlaanderen (MORA) – ere wie ere toekomt – een aanpassing gekomen is aan artikel 25. Dat is een positieve evolutie omdat er dan op die manier cofinanciering voor belangrijke projecten zoals walstroom in de toekomst zal kunnen gebeuren met juridische basis. Collega’s, het gaat dus helaas nog niet over effectieve financiering. Het is ook logisch dat die debatten hier nog niet in vervat zitten. Maar dat zal in de toekomst wel mogelijk gemaakt worden. Dat is toch niet onbelangrijk.
Tot slot wil ik aanhalen dat de tekst tot stand gekomen is door een toch wel intense samenwerking tussen de verschillende betrokken diensten: eerst en vooral het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (MOW), maar ook de Vlaamse havens. Dat is natuurlijk een samenwerking die ik toejuich en die ook de toewijding van onze Vlaamse Regering aan het stimuleren van onze economische motoren, namelijk onze havens, nog eens benadrukt.
De heer Verheyden heeft het woord.
Het is inderdaad een technisch ontwerp van decreet. Het belang van onze havens moet natuurlijk erkend worden. Ze zijn inderdaad de spil van onze economie en ze zorgen ervoor dat Vlaanderen op de kaart staat. Alle initiatieven die genomen worden om de efficiëntie te verbeteren worden door onze Vlaams Belang-fractie dan ook gesteund. We scharen ons ook achter de aanbevelingen van de MORA, zoals de aanbeveling dat de raadpleging en het overleg voor havengebruikers en lokale stakeholders een essentiële plaats moeten krijgen in het havenbeleid. Zij vragen in hun memorie van toelichting van het Havendecreet om het belang van een gedegen en gecontinueerd overleg extra te onderstrepen. Ook daar willen we ons zeker vanuit onze fractie achter scharen en de nadruk op leggen. We zullen het ontwerp van decreet dan ook goedkeuren.
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Minister, ik wil zoals in de commissie nog eens herhalen dat onze fractie het toch belangrijk vindt dat er goed ingezet wordt op onze Vlaamse havens. De Vlaamse havens zijn ook de motor van onze Vlaamse economie. Ze zorgen voor heel veel tewerkstelling en internationale bedrijvigheid. Dat mogen we zeker niet vergeten. Het is goed dat het voorliggend ontwerp van decreet ruimte maakt om strategische doelstellingen van het Vlaams Gewest en de havenbedrijven na te streven.
Het zijn doelstellingen die elkaar alleen maar kunnen versterken. Verouderde decretale bepalingen worden geschrapt, vereenvoudigd en aangepast aan de huidige praktijken en het actueel havenbeleid binnen de Europese context. Onze fractie spreekt dan ook volledig haar steun uit voor dergelijke ontwerpen van decreet die alleen maar de toekomst van onze havens ten goede komen.
Maar, minister, naast de steun voor dit ontwerp van decreet vraagt onze partij – en ik heb dat ook in de commissie al duidelijk gezegd – uitdrukkelijk dat u ook werk maakt van andere dossiers die voor onze havens van groot belang zijn. Ik denk daarbij aan de grote infrastructuurwerken zoals de nieuwe zeesluis van Zeebrugge. De bouw van deze sluis dreigt grote vertraging op te lopen en er is ook heel veel onzekerheid op het vlak van timing voor de bedrijven. Dit hebben we al verschillende keren in de commissie aangehaald. Procedures moeten eenvoudig zijn en dat in het belang van alle actoren.
Wij geven onze goedkeuring voor dit ontwerp van decreet, maar daarnaast vragen we ook de aandacht voor de broodnodige nieuwe infrastructuurwerken voor onze havens en dus voor snelle aanpassingen van de procedures.
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, u hoort het: als het over heel belangrijke zaken gaat, dan vinden we elkaar hier eigenlijk kamerbreed. Minister, het is belangrijk dat zo’n belangrijke sector als de havens en bij uitbreiding de hele scheepvaartsector nu ook wetgeving heeft die helemaal up-to-date is, die helemaal aan de actuele noden en uitdagingen beantwoordt. Voor de economie is dat belangrijk, maar ook voor een sector. De wereld is voortdurend in beweging en de havens zijn dat ook. Het is belangrijk dat we ook de nieuwste evoluties mee oppikken.
Minister, het is trouwens voor een parlementsvoorzitter en bij uitbreiding voor alle parlementsleden een bijna dwingende opdracht om aan wetsactualisatie te doen, om ervoor te zorgen dat uw wetgevend arsenaal mee is met de jongste evoluties in de samenleving. Dat is hier ook gebeurd. Minister, wij conformeren ons ook aan de Europese richtlijnen dienaangaande. Voor een open economie als de onze, waar de havens de kransslagader van zijn, is dat heel erg belangrijk. In ultimo, en dat is zeker voor iedereen die burgerparticipatie hoog in het vaandel voert, ook hier zijn de betrokken actoren, het levende deel van het havenbedrijf, diegenen die met deze wetgeving aan de slag moeten, dag in dag uit, gehoord. Er is rekening gehouden met hun bekommernissen. Voorzitter en goede collega’s, dat maakt dan ook dat onze Open Vld-fractie dit ontwerp van decreet met enthousiasme zal goedkeuren.
De heer Annouri heeft het woord.
Voorzitter, wij zijn van mening dat het belang van de havens niet genoeg kan worden benadrukt. Met de toekomstige transitie is een duurzame transitie van die verschillende Vlaamse zeehavens dan ook erg belangrijk.
We hebben in andere discussies al verwezen naar die studie van Transport & Environment die aan het licht bracht dat de haven van Antwerpen de tweede meest vervuilende haven van Europa is. Dat hoeft niet te verwonderen, het is immers de tweede grootste en er is heel wat verkeersmobiliteit, schepenmobiliteit.
Om die grootteorde even te schetsen, collega’s: de CO2-uitstoot van de haven van Antwerpen met 7, 4 miljoen ton, is bijna de helft van de totale CO2-uitstoot van het wegverkeer in Vlaanderen. Het is dan ook heel belangrijk dat ook daar enorme duurzaamheidswinsten worden geboekt.
We vinden het wel tekenend dat de aanpassing van artikel 25 van het Havendecreet pas is doorgevoerd na het advies van de Mobiliteitsraad van Vlaanderen (MORA). We betreuren het dat die duurzaamheidsvisie dus niet meteen is meegenomen van bij de opmaak van het decreet. We missen wat dat betreft ook ambitie in de tekst.
De Groenfractie zal de technische amendementen mee goedkeuren, maar we zullen ons onthouden bij de stemming over de artikelen en het geheel van het decreet.
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Voorzitter, de Vlaamse havens zijn inderdaad belangrijk voor de economie in Vlaanderen, maar tegelijkertijd een van de grootste bronnen van CO2-uitstoot. We moeten dus ambitie tonen om onze havens CO2-neutraal te maken. Concreet moeten we werk maken van alternatieve energiebronnen, zoals walstroom en warmtenetten, om de haven te decarboniseren, en van transportleidingen voor CO2 en waterstof.
Deze infrastructuur zal in de toekomst even belangrijk zijn als zeesluizen en klassieke ontsluitingswegen. Het probleem is natuurlijk dat het op poten krijgen van zo'n infrastructuur enorme investeringen vergt. De overheid is cruciaal om die investeringen, die omslag naar de toekomst mogelijk te maken. Daarvoor is een kader nodig. Dat zal ook cruciaal zijn om de investeringen van bedrijven te blijven aantrekken.
Dit ontwerp van decreet is dan ook een kans om groene investeringen in de haven mogelijk te maken. De Vlaamse Regering heeft hier ook gehoor aan gegeven, na een advies van de MORA, zoals we al hoorden. Dat is voor ons een zeer positief signaal.
We zullen dit decreet dan ook ondersteunen, minister. Ik wil mijn collega uit de streek, mevrouw Fournier, zeker bijtreden om van de gelegenheid gebruik te maken om uw grote inzet voor de zeesluis voor Zeebrugge te vragen. Ik dank u.
Minister Peeters heeft het woord.
Voorzitter, ik houd het zeer kort. Ik dank jullie voor de steun voor dit Havendecreet. Zoals een aantal collega's hebben gezegd, willen we inderdaad volop de kaart trekken van de vereenvoudiging, maar ook van de actualisatie, de aanpassing aan de Europese regelgeving en dergelijke.
Een aantal collega’s in dit parlement hebben ook al gewezen op de aanbeveling van de MORA. De MORA had inderdaad een voorstel gedaan inzake de aanpassing van artikel 25. We hebben die aanbeveling ter harte genomen en ook dat ligt dus mee voor. Die samenwerking is heel belangrijk voor de toekomst.
U weet dat wij voorafgaandelijk ook al de havenstrategie hebben goedgekeurd. Daar wordt volop de kaart getrokken van de duurzaamheid, die als een rode draad doorheen het beleid loopt.
Kortom, in het kader van de uitrol van die havenstrategie, maar ook van de individuele overeenkomsten die met havenbedrijven onderling, maar ook met verschillende entiteiten worden afgesloten, zullen we toekomstgericht volop de kaart van de duurzaamheid trekken.
Mijnheer Annouri, we hebben het in de commissie al heel uitgebreid gehad over de havenstrategie en de duurzaamheidsbepalingen. We hebben er alle vertrouwen in. Ook de havenbedrijven zelf willen volop de kaart trekken van onder andere tal van duurzaamheidsmaatregelen, van walstroom, maar ook van de alternatieve brandstoffen. We blijven dat opvolgen.
Een aantal collega's halen de nieuwe sluis van Zeebrugge aan. We betreuren uiteraard allemaal de vertraging die werd opgelopen. U weet dat de Vlaamse Regering volop werk maakt van een aanpassing en evaluatie van het decreet betreffende complexe projecten. Want we zitten in de uitwerkingsfase van de nieuwe sluis van Zeebrugge en worden nu geconfronteerd met de enorme workload die er in deze fase bovenop komt en die initieel niet in de timing stond.
Ik betreur samen met jullie die vertraging. Maar we hebben ook al onmiddellijk een aantal stappen genomen om een en ander bij te passen. We hebben de governancestructuur al aangepast.
We hebben binnen het Departement Mobiliteit en Openbaar Werken sowieso een zevental personen extra op het dossier van de nieuwe sluis van Zeebrugge gezet. Extern hebben we er ook nog een vijftal extra. Kortom, ruim twaalf mensen zullen mee focussen op het dossier van de nieuwe sluis van Zeebrugge. Ik hoop dat we zo snel mogelijk met de brede steun van eenieder vooruitgang kunnen boeken en de opgelopen vertraging tot een absoluut minimum kunnen beperken. We blijven dit dossier alleszins heel nauwgezet opvolgen, daar mag u zeker op vertrouwen.
Voor de rest dank ik iedereen die dit ontwerp van decreet mee wil ondersteunen.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking.
De door de commissie aangenomen tekst wordt als basis voor de bespreking genomen. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2021-22, nr. 1029/4)
– Er zijn geen opmerkingen bij artikel 1 tot en met 34.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over de artikelen en over het ontwerp van decreet houden.