Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet houdende instemming met het samenwerkingsakkoord van 14 juli 2021 tussen de Federale Staat, de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, het Waalse Gewest en de Franse Gemeenschapscommissie betreffende de verwerking van gegevens met betrekking tot het digitaal EU-COVID-certificaat, het Covid Safe Ticket, het PLF, de verwerking van persoonsgegevens van in het buitenland wonende of verblijvende werknemers en zelfstandigen die activiteiten uitvoeren in België.
De algemene bespreking is geopend.
Minister-president Jambon heeft het woord voor een toelichting.
Met betrekking tot het ontwerp van decreet houdende instemming met het samenwerkingsakkoord van 14 juli 2021 tussen de Federale Staat, de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, het Waalse Gewest en de Franse Gemeenschapscommissie betreffende de verwerking van gegevens met betrekking tot het digitaal EU-COVID-certificaat, het Covid Safe Ticket, het PLF, de verwerking van persoonsgegevens van in het buitenland wonende of verblijvende werknemers en zelfstandigen die activiteiten uitvoeren in België, geef ik graag volgende toelichting.
Ik begin met de aanleiding en de situering. Op 11 maart 2020 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie de uitbraak van het SARS-CoV-2-virus uitgeroepen tot een pandemie. Ook België is niet gespaard gebleven van deze pandemie, maar dat zal niemand van de collega’s ontgaan zijn. Niettegenstaande het essentieel is de verdere verspreiding van het COVID-19-virus te beperken, moet er eveneens rekening worden gehouden met de heropstart van de activiteiten van de burgers zoals deze werden uitgeoefend voor de COVID-19-pandemie, waaronder de mogelijkheid om te reizen binnen de Europese Unie en culturele of andere evenementen en activiteiten bij te wonen. Eveneens moet volop worden ingezet op het economische herstel na de pandemie.
Aangezien een uniforme regelgeving omtrent de vrijheid voor EU-burgers om te reizen en te verblijven op het grondgebied van de lidstaten aangewezen is, heeft de Europese Unie voorzien in een wetgevend kader, bestaande uit de verordeningen 2021/953 en 2021/954 van 14 juni 2021 van het Europees Parlement en de Raad betreffende een kader voor de afgifte, verificatie en aanvaarding van interoperabele COVID-19-vaccinatie-, test-, en herstelcertificaten – ik zal dat straks gewoon de covidcertificaten noemen – teneinde enerzijds het vrije verkeer tijdens de COVID-19-pandemie te faciliteren en anderzijds ten aanzien van onderdanen van derde landen die legaal op het grondgebied van de lidstaten verblijven of wonen tijdens de COVID-19-pandemie.
Deze verordeningen traden pas op 1 juli in werking. Gelet op de urgentie om het vrije verkeer van personen binnen de lidstaten ten volle te faciliteren, heeft België ervoor gekozen om het covidcertificaat vanaf 16 juni 2021 reeds beschikbaar te stellen aan zijn burgers.
De voornoemde verordening laat tevens verder binnenlands gebruik van het digitale covidcertificaat toe voor zover dit binnenlands gebruik gestoeld is op een wettelijke basis. Dit samenwerkingsakkoord bepaalt onder andere deze wettelijke basis. Zo wordt de toegang tot proef- en pilootprojecten en de toegang tot massa-evenementen geregeld op grond van het Covid Safe Ticket. Het Covid Safe Ticket is het resultaat van de lezing van het covidcertificaat via een applicatie teneinde de toegang tot een proef- en pilootproject of massa-evenement in de context van de COVID-19-pandemie te regelen. Het Covid Safe Ticket maakt aldus het binnenlands gebruik van het covidcertificaat mogelijk.
Teneinde het covidcertificaat op een gebruiksvriendelijke en toegankelijke wijze ter beschikking te stellen van de burgers zijn twee toepassingen ontwikkeld, met name de CovidSafe-applicatie en de CovidScan-applicatie. De CovidSafe-applicatie heeft als doel de houder van het covidcertificaat toe te laten dit op te vragen en de streepjescode of de QR-code te laten inscannen. De CovidSafe-applicatie is sinds 16 juni ter beschikking en kan worden gebruikt voor het reizen binnen de Europese Unie. Ook kan men desgevallend het Covid Safe Ticket op de CovidSafe-applicatie genereren.
De CovidScan-applicatie laat toe om via het scannen van de streepjescode van het covidcertificaat de echtheid en de geldigheid van het covidcertificaat te valideren en desgevallend het Covid Safe Ticket te genereren.
Een decretale instemming met het samenwerkingsakkoord is nodig overeenkomstig artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen omdat het samenwerkingsakkoord bepalingen bevat die de Belgen persoonlijk binden. Het samenwerkingsakkoord werd na de verwerking van alle ingewonnen adviezen door alle regeringen goedgekeurd en door alle partijen op 14 juli ondertekend. Op 14 juli werd door alle partijen ook een uitvoerend samenwerkingsakkoord ondertekend.
Wat is nu de inhoud van het samenwerkingsakkoord? Titel 1 tot en met titel 4 van het voorliggend samenwerkingsakkoord voorzien in de rechtsgrond voor de verwerking van persoonsgegevens die nodig zijn voor de opmaak en de afgifte van de vaccinatietest en herstelcertificaten en de betreffende gegevensstromen, alsook voor het genereren van het Covid Safe Ticket op basis van die certificaten.
Het Covid Safe Ticket, en dat is dan titel 4, is het covidcertificaat maar dan in een andere verschijningsvorm die minder persoonsgegevens bevat. Op deze manier worden de principes van proportionaliteit, confidentialiteit en integriteit van de onderliggende gegevens van het covidcertificaat gewaarborgd. Met het Covid Safe Ticket worden namelijk enkel een streepjescode, de geldigheidsduur en een naam weergegeven. Het Covid Safe Ticket biedt aldus een doeltreffende en proportionele oplossing om het cultureel en sociaal leven opnieuw plaats te laten vinden, die tevens als noodzakelijk kan worden gekwalificeerd nu er voor de in dit samenwerkingsakkoord bedoelde evenementen geen minder ingrijpende methodes bestaan om de veiligheid en de gezondheid van de bezoekers en het personeel van dergelijke evenementen te garanderen. Het faciliteren van de toegang tot massa-evenementen en proef- en pilootprojecten vindt plaats via het Covid Safe Ticket voor massa-evenementen die voldoen aan de definitie vastgelegd in verdere uitvoerende bepalingen, en voor proef- en pilootprojecten die hierdoor de vereiste goedkeuring krijgen van de bevoegde overheidsinstanties, namelijk overeenkomstig het ministerieel besluit van 28 oktober 2020 houdende dringende maatregelen om verspreiding van het coronavirus te beperken.
Zowel het covidcertificaat, teneinde het Covid Safe Ticket te genereren, als het door de houder gegenereerde Covid Safe Ticket mag enkel worden gelezen om te kunnen controleren en verifiëren of de houder voldoet aan de voorwaarden om toegang te krijgen tot massa-evenementen en proef- en pilootprojecten, en of de identiteit van de persoon die toegang wil krijgen tot het massa-evenement en proef- en pilootproject, overeenstemt met de naam en de voornaam op het Covid Safe Ticket. Dit gebeurt door de personen die instaan voor de toegangscontrole van het massa-evenement of het proef- en pilootproject, door het personeel van bewakingsondernemingen of door interne bewakingsdiensten.
Dit samenwerkingsakkoord neemt uiteraard niet weg dat de organisatoren van massa-evenementen en proef- en pilootprojecten de nodige passende of geldende sanitaire maatregelen moeten nemen en opleggen aan hun medewerkers, hun vrijwilligers, het personeel en de genodigden die geen bezoekers van het evenement of het project uitmaken.
Het Covid Safe Ticket mag worden gegenereerd voor personen vanaf 12 jaar. Dat betekent echter niet dat personen onder de 12 jaar geen toegang kunnen krijgen tot massa-evenementen en proef- en pilootprojecten. Deze keuze werd enerzijds gemaakt omdat deze groep niet over een vaccinatiecertificaat kan beschikken. Het Europees Geneesmiddelenagentschap heeft namelijk een wetenschappelijk onderbouwd advies gepubliceerd waaruit blijkt dat onderzoek aantoont dat bepaalde vaccins geschikt zijn voor jongeren vanaf 12 jaar. De Hoge Gezondheidsraad heeft dat vervolgens ook onderzocht en kwam tot dezelfde conclusie. Op basis van deze wetenschappelijke adviezen heeft de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid beslist om vaccinatie vanaf 12 jaar mogelijk te maken.
Anderzijds zal deze groep van personen onder de 12 jaar begeleid worden door hun ouders of andere begeleiders op massa-evenementen of proef- en pilootprojecten. Om de eenheid van het gezin te garanderen zal de toegang tot het massa-evenement of het of proef- of pilootproject dan ook niet geweigerd worden voor deze groep, op basis van het ontbreken van een Covid Safe Ticket.
Titel 5 regelt de bewaartermijnen van de persoonsgegevens die worden verwerkt ten behoeve van het covidcertificaat en die strikt worden begrensd tot het doel van het covidcertificaat, of tot wanneer het covidcertificaat niet langer gebruikt mag worden om het recht van vrij verkeer uit te oefenen. De persoonsgegevens, verwerkt bij het inlezen van het Covid Safe Ticket, worden onmiddellijk verwijderd na verwerking.
Titel 6 bepaalt wie de verwerkingsverantwoordelijken zijn. Dat zijn namelijk de instanties die verantwoordelijk zijn voor de afgifte van de betreffende certificaten. Voor Vlaanderen is dat het agentschap Zorg en Gezondheid voor de vaccinatiecertificaten. Aangezien de certificaten onmiddellijk moeten kunnen worden uitgereikt, hebben alle betrokken instanties, verantwoordelijk voor de afgifte van de certificaten, beslist een beroep te doen op het agentschap Digitaal Vlaanderen, dat optreedt als verwerker en de persoonsgegevens verwerkt ten behoeve van de respectievelijke verwerkingsverantwoordelijken.
Titel 7 regelt nader de CovidScan-applicatie. Door middel van de CovidScan-applicatie kan de streepjescode van het covidcertificaat, of het door de houder gegenereerde Covid Safe Ticket, worden gelezen. Dat laat toe de echtheid en de geldigheid van de verschillende certificaten te valideren en desgevallend het Covid Safe Ticket te genereren. De CovidScan-applicatie bestaat uit twee uitvoeringsmodaliteiten: een module om de uitoefening van het recht van vrij verkeer binnen de Unie tijdens de pandemie te faciliteren, en een module voor het lezen – en desgevallend genereren – van het Covid Safe Ticket. De CovidScan-applicatie kan vrijwillig door burgers worden gebruikt. Buiten enkele uitzonderingen, mag het installeren, gebruiken, en de-installeren van de CovidScan-applicatie en de CovidSafe-applicatie uitsluitend gebeuren op vrijwillige basis en kan op geen enkele manier aanleiding geven tot enige burgerrechtelijke of strafrechtelijke maatregel, enige discriminatie, of enig voor- of nadeel. De verdere werking van de CovidSafe-applicatie is vastgelegd in een uitvoerend samenwerkingsakkoord, dat door de Vlaamse Regering eveneens op 15 juli werd goedgekeurd.
Voorliggend samenwerkingsakkoord bevat ook een aantal aanvullende bepalingen inzake de verwerking van de PLF-gegevens (Passenger Locator Form). Ik spreek nu over artikel 8. Het blijkt dat varianten van het virus vaak België binnenkomen via reizigers uit het buitenland. Deze varianten zijn meestal besmettelijker dan de varianten die reeds aanwezig zijn in België. Het ministerieel besluit (MB) van 28 oktober 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken bevat momenteel een bepaling op grond waarvan reizigers PLF moeten invullen alvorens naar België te reizen. Twee samenwerkingsakkoorden, namelijk van 24 maart 2021 en van 13 mei 2021, regelen reeds bepaalde overdrachten en verwerkingen van gegevens uit het PLF, dat reizigers – voorafgaand aan hun reis naar België – dienen in te vullen en in voorkomend geval voor te leggen aan de vervoerder, voorafgaand aan het in- of opstappen. Uit verschillende adviezen van de afdeling Wetgeving van de Raad van State is evenwel gebleken dat er nood is aan een wet of een samenwerkingsakkoord, waarbij het PLF als norm wordt geregeld, zodat er een globaal overzicht is van de PLF-gegevens. Er wordt geopteerd voor een samenwerkingsakkoord omdat heel wat van de PLF-gegevens ook door de deelstaten gebruikt worden.
Voorliggend samenwerkingsakkoord regelt ook de verwerking van persoonsgegevens van in het buitenland wonende of verblijvende werknemers en zelfstandigen, die activiteiten uitvoeren in België. Dat is titel 9. Een duurzaam juridisch kader wordt voorzien voor de verwerking van die persoonsgegevens met respect voor het legaliteitsbeginsel, en het rechtszekerheidsbeginsel.
Titel 10 bevat de slotbepalingen met hoofdzakelijk diverse inwerkingtredingsbepalingen en buitenwerkingsbepalingen.
Wat met de ingewonnen adviezen? Het advies van de Vlaamse Raad voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) werd bekomen op 2 juli 2021. Deze raad had één aandachtspunt, namelijk een oplossing zoeken voor de problemen die zich stellen met de covidattestering voor pleegkinderen.
Navraag leert dat pleegouders niet automatisch de COVID-19-certificaten kunnen aanvragen voor hun minderjarige pleegkinderen zoals ze dit wel voor hun eigen kinderen kunnen. Mijn administratie heeft inmiddels met de bevoegde federale diensten contact opgenomen en gevraagd of het mogelijk is om de informatiedoorstroming tussen de registratie van een kind als pleegkind, wat verloopt via de dienst bevolking van de gemeente, en de applicatie met betrekking tot de certificaten te optimaliseren en of het mogelijk is dat de pleegouder op een eenvoudige manier de gratis PCR-test kan aanvragen.
Op 6 juli 2021 heeft de Vlaamse Toezichtcommissie voor de verwerking van persoonsgegevens (VTC) haar advies gegeven. Dat advies was overwegend positief. De suggesties tot aanpassing werden gevolgd. De Raad van State bracht zijn advies uit op 9 juli 2021. Dat omstandig advies werd op de meeste punten gevolgd, hetzij door verduidelijkingen in de algemene of artikelsgewijze toelichting, hetzij in de artikelen zelf. De Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) bracht haar advies uit op 12 juli 2021. Deze voormiddag was de Nederlandstalige versie van het GBA-advies nog niet bekendgemaakt. Daarom is bij de parlementaire stukken de Franstalige versie gevoegd. De Nederlandstalige versie is een informele vertaling voorzien door de FOD Volksgezondheid. Ook dit advies werd op de meeste vlakken gevolgd, hetzij door verduidelijkingen in de algemene of de artikelsgewijze toelichting, hetzij in de artikelen zelf.
In de memorie zelf vindt u een overzicht van de artikelen van het samenwerkingsakkoord die werden aangepast ingevolge de ingewonnen adviezen. In de bijlage bij de memorie met de tabel met het overzicht van alle opmerkingen van alle adviezen, vindt u onder andere de verantwoording wanneer bepaalde punten niet werden gevolgd. Over het algemeen werden de suggesties tot aanpassing van de diverse adviezen ingewilligd. Nadere info en uitleg is vanaf morgen 20 juli te vinden op de website www.covidscan.be.
De heer Sintobin heeft het woord.
Minister-president, onze fractie begrijpt uiteraard dat er enkele maatregelen moeten worden genomen om reizen mogelijk te maken en evenementen opnieuw te kunnen organiseren. Ook de economische heropstart moet een duwtje in de rug krijgen. Maar, collega's, wij stemmen hier over een samenwerkingsakkoord waarvan een aantal elementen al van kracht. We zijn ondertussen al meer dan anderhalf jaar na de start van de pandemie. We zijn ondertussen ook al zeven vakanties verder. Nu moet er nog altijd gestemd worden over het mogelijk maken van reizen en eigenlijk over het uitvoeren wat de Europese Unie ons dicteert.
Minister-president, ik veronderstel dat er wel wat mensen kijken naar deze uitzending. Ik heb ook heel wat contacten gehad met mensen die op reis wilden vertrekken. EU-COVID-certificaat, een Covid Safety Ticket, een covidscan, een covidapplicatie, een vaccinatiecertificaat: Jan met de pet is echt niet meer mee met wat hij moet doen, wat er nodig is om op reis te gaan, om veilig in Europa heen en weer te reizen, om binnenkort naar een evenement of een voetbalwedstrijd te gaan, of naar Pukkelpop, want daar gaat het blijkbaar ook over. Het is heel onduidelijk voor heel wat mensen hoe het nu juist in elkaar zit.
Ik denk dat er een belangrijke taak ligt bij de Vlaamse overheid en de Vlaamse Regering om in mensentaal te communiceren wat nu eigenlijk kan en wat niet kan en wat moet en wat niet moet. Sommige mensen zijn al vertrokken op reis. Voor een groot deel van de mensen komen een aantal zaken misschien een beetje laat. Ik wil er vooral op aandringen duidelijkheid te scheppen, zeker wat het PLF betreft. Ik zeg het nogmaals, we zijn al zeven vakanties verder en nog altijd moet er geschaafd worden aan het formulier en vooral de controle daarop. Er worden nu een aantal elementen toegevoegd om de controle sterker te maken, maar we hebben allemaal kunnen vaststellen dat noch op de luchthaven in Zaventem, noch op de regionale luchthavens, noch in de treinstations, noch aan de grens er ook maar enige controle was.
We hebben nog niet zo lang geleden in de pers kunnen lezen dat amper een op de vijf – of was het een op de tien? – een dergelijk formulier nog invult. Heel wat mensen zijn zich ook niet bewust van het feit dat zo'n formulier nog altijd moet worden ingevuld. De meesten denken dat het genoeg is om een bewijs van dubbele vaccinatie of een PCR-test te hebben. Op het vlak van communicatie is er nog heel wat werk vooraleer ook jullie op een welverdiende vakantie kunnen.
Recent ben ik met iemand naar een testcentrum gegaan om een PCR-test te laten doen. Dat verliep heel vlot. Alleen op de vraag hoe en wanneer het resultaat er zou zijn, was het antwoord dat dit op de app terug te vinden zou zijn. Dat was het. Ik ken toch nog een aantal mensen, zeker bij de oudere bevolking, die niet online actief zijn, die niet weten hoe ze aan die gegevens kunnen geraken, hoe ze aan dat formulier kunnen geraken. Er zijn wel wat steden en gemeenten die op dat vlak inspanningen doen. Mijn stad Brugge bijvoorbeeld doet dat voor mensen die niet weten hoe ze dat formulier moeten afdrukken, waar ze al die certificaten kunnen terugvinden en niet goed begrijpen waarover het juist allemaal gaat. Ook op dat vlak kan nog wel een en ander gebeuren vanuit bepaalde overheden.
U hebt een aantal zaken aangegeven om aan te tonen dat de privacy gegarandeerd blijft op het vlak van het bijhouden van gegevens, wie die gegevens ziet en om welke gegevens het gaat. De Vlaamse Regering, zeker minister Beke, heeft altijd gezegd dat vaccinatie niet verplicht is en niet verplicht zou worden. Als je alles bij elkaar neemt, dan verplicht je de mensen eigenlijk toch. Mensen hebben niet meer de vrijheid om te doen wat ze willen, om te doen en laten wat ze willen. Het is goed dat er een grote vaccinatiebereidheid en een hoge vaccinatiegraad in Vlaanderen is. Vorige week hadden we het nog over een eventuele verplichting van vaccinatie in de zorg. Ik weet niet of daar nog iets te rapen valt. Er is nog een beperkt aantal mensen dat zich niet wil laten vaccineren, maar door het opleggen van allerlei verplichtingen, ontneem je hen eigenlijk wel de vrijheid en verplicht je hen om tot bepaalde acties over te gaan.
U hebt een aantal maatregelen en garanties genoemd met betrekking tot de privacy, maar in Nederland was er recent nog een datalek waardoor gegevens van zesduizend personen vrijkwamen. We weten allemaal hoe het zit met hacking en dergelijke. Er is nooit zekerheid dat de gegevens niet vrijkomen, maar ik heb er wel wat vertrouwen in.
Het belangrijkste is om aan de bevolking te communiceren wat moet, wat kan en hoe men aan bepaalde zaken moet geraken. Ik heb de indruk dat er bij veel mensen nog heel wat twijfel en onzekerheid is. Ofwel gebeurt de communicatie via de Vlaamse overheid of bepaalde instanties, ofwel schakelt u de lokale overheden, zoals in Brugge, in om de mensen een beetje wegwijs te maken in alle certificaten en online toestanden. Ik hoop dat we in de toekomst alvast niet evolueren naar een pasjesmaatschappij waarin we te pas en te onpas een of ander certificaat moeten bovenhalen als we bijvoorbeeld – minister Weyts, ik zie u lachen – naar een topwedstrijd Club Brugge-Anderlecht gaan. (Opmerkingen van Kris van Dijck )
De heer Van Dijck zegt dat dit geen topwedstrijd is.
Mevrouw Rutten heeft het woord.
Minister-president, ook namens onze fractie bedank ik u voor de toelichting. We zullen hier natuurlijk mee instemmen. Zeker nu de deltavariant rondwaait, komt dit op een goed moment.
Ik wil een korte opmerking maken. Ik weet dat u er misschien niet onmiddellijk zelf iets aan kunt doen, maar ik vraag u om de boodschap mee te nemen. Voor jonge mensen, meer bepaald mensen onder 18 jaar, is het niet zo evident om digitaal hun identiteitskaart te gebruiken. Onder 18 jaar kun je itsme niet gebruiken. Onder 18 jaar kun je je identiteitskaart niet met de code gebruiken. Ik spreek uit ervaring als burgemeester: onze dienst Burgerlijke Stand heeft die opmerking ongelooflijk veel gekregen en krijgt er ontzettend veel vragen over.
En aangezien het coronapaspoort toch gelinkt moet zijn, wil ik u vragen om heel duidelijke informatie te geven over hoe dat dan wel kan. Mijn ideale oplossing is om itsme gewoon toepasbaar te maken voor personen jonger dan 18 jaar. Je kunt je laten vaccineren als je jonger dan 18 bent. Er zijn ook heel wat dingen mogelijk vanaf 16 jaar. Dan lijkt het mij logisch om ook die itsme-toepassing mogelijk te maken.
De heer D’Haese heeft het woord.
Bedankt, minister-president, voor de uitgebreide toelichting bij dit ontwerp van decreet. Wij zijn uiteraard met onze fractie voorstander van gepaste maatregelen om het coronavirus onder de knoet te blijven houden. Ook het covidpaspoort en de andere maatregelen die in het samenwerkingsakkoord staan, kunnen daar zeker een waardevol onderdeel van zijn of zijn dat al.
Wat hier vandaag op tafel ligt, komt echter niet helemaal overeen met wat op voorhand werd aangekondigd. Het zomerreces van de parlementen gaat bijna beginnen en net als vorig jaar lijkt het erop dat de verschillende regeringen in ons land er nu pas achter komen dat mensen in de zomer op vakantie gaan. Nochtans hebben we hier te maken met een heel ingrijpend ontwerp van decreet dat toegang geeft aan bepaalde mensen om op reis te gaan of bepaalde evenementen te bezoeken en andere mensen uiteraard dat recht ontneemt. Dat verdient volgens mij en mijn partij een breder debat in plaats van dat in een extra plenaire vergadering nog snel voor het reces te laten goedkeuren.
We maken ons ook zorgen over een aantal zaken die in het ontwerp van decreet staan, ten eerste over de prijzen voor het afnemen van zo’n PCR-test. Twee tests zijn gratis, maar daarna betaalt men 48 euro. Dat is voor veel mensen heel veel geld. Zeker nog niet volledig gevaccineerde jongeren gaan dat soort testen nodig hebben wanneer ze de eerste twee bijvoorbeeld al gebruikt hebben om op vakantie te gaan. Zo riskeer je natuurlijk om een samenleving te creëren op twee snelheden, waarmee je mensen financieel in de problemen brengt, waarmee je een extra financiële drempel opwerpt om bijvoorbeeld deel te nemen aan cultuur. Dat lijkt ons geen goed idee.
Ten tweede is het begrip massa-evenement onduidelijk omschreven in de teksten die hier voorliggen. Vanaf hoeveel deelnemers spreken we van een massa-evenement? Duizend? Vijfhonderd? Honderd? Daar moet volgens ons meer duidelijkheid over zijn, want het kan natuurlijk niet de bedoeling zijn dat je een test moet laten afnemen om bijvoorbeeld naar een straatfeest met honderd mensen te gaan terwijl je de volgende dag met honderd mensen op de metro zit en daar geen test voor nodig hebt. Dat zou een redelijk absurde situatie zijn.
Ook over de context waarin die Covid Safe Tickets gebruikt moeten worden, heerst er onduidelijkheid. Gaat het ook over winkelcentra? Gaat dat ook over restaurants? Dat kan toch allemaal niet de bedoeling zijn?
Tot slot zijn sommige zaken uit het ontwerp van decreet volgens de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) gewoon onwettig, lezen we in haar advies. Zo is het bijvoorbeeld de bedoeling om ook personenvervoerders als luchthavens de verificatie van dat certificaat toe te vertrouwen en vertrouw je op die manier politionele taken toe aan particulieren.
Wij gaan ons met de PVDA dan ook onthouden bij de stemming over dit ontwerp van decreet. Het zijn waardevolle maatregelen voor het veilig houden van onze samenleving, maar we denken dat de uitwerking op dit moment, en de manier waarop het debat gevoerd wordt, niet de juiste is.
Minister-president Jambon heeft het woord.
Dank u wel, collega’s, voor de bijkomende opmerkingen, een aantal opmerkingen die ik zeker begrijp.
Mijnheer Sintobin, ik wil eerst dit zeggen: het Covid Safe Ticket en het covidcertificaat zijn eigenlijk twee dezelfde zaken, die omgezet worden. Wat is daar de ratio achter? Ik denk dat ik dat hier al eens uitgelegd heb. Het covidcertificaat gaan we nog lang nodig hebben om internationaal te reizen. Het Covid Safe Ticket – de snelle toegang, al zal het nooit exclusieve toegang zijn, tot evenementen – willen we eindig in de tijd maken. Op een bepaald moment heeft iedereen de gelegenheid gehad om gevaccineerd te worden. Dan is het de eigen verantwoordelijkheid. Dan moet dat Covid Safe Ticket als dusdanig verdwijnen. Zolang niet iedereen de gelegenheid gehad heeft om zich te laten vaccineren, hebben natuurlijk diegenen die volledig gevaccineerd zijn – veertien dagen nadat men een of twee keer, afhankelijk van het vaccin, gevaccineerd werd – de kans om daar gebruik van te maken. Maar de andere mensen, die nog niet de gelegenheid hebben gehad om zich te laten vaccineren, moeten ook wel toegang hebben. Dus zolang niet iedereen de gelegenheid gehad heeft om zich te laten vaccineren, blijft dat Covid Safe Ticket bestaan. Daarna verdwijnt dat. Het is absoluut de bedoeling om dat te laten verdwijnen. Alleen voor het internationaal reizen – en dat is dan een EU-aangelegenheid – zal dat blijven bestaan.
Mijnheer D’Haese, ik was ervan op de hoogte dat mensen op vakantie vertrekken. De EU heeft een regeling getroffen. Vlaanderen was op 16 juni 2021 al klaar met het Covid Safe Ticket. We waren zo goed bezig dat de andere gewesten ons systeem hebben overgenomen en daar een passende vergoeding voor hebben betaald.
Mijnheer Sintobin, wat de controles op het PLF betreft, hebt u gelijk. Ik zal straks verdwijnen om naar de vergadering van het Overlegcomité te gaan. Dat punt staat daar uitdrukkelijk op de agenda. De controle op het PLF op de luchthavens en aan de grenzen is een federale aangelegenheid. Op de luchthavens vind ik dat min of meer 100 procent moet worden gecontroleerd. Aan de grenzen moet dat met steekproeven gebeuren, maar dan met voldoende dreiging, zoals ook met alcohol- en snelheidscontroles gebeurt. We moeten daar niet onnozel over doen. Er is niet op elk moment van de dag en zeven dagen per week controle op elke hoek van de straat, maar de dreiging moet voldoende groot zijn en dat is momenteel absoluut niet het geval. Dat staat nog eens op de agenda van het Overlegcomité.
De discussie over de verplichte vaccinatie en een aantal voordelen is weer een semantische discussie. Als we de volledig gevaccineerde mensen een aantal voordelen geven die de niet volledig gevaccineerde mensen niet krijgen, is dat geen verplichting. We zetten de mensen aan, maar we verplichten hen niet. Mensen kunnen er nog altijd voor kiezen niet te worden gevaccineerd. In de zorgsector is dat een andere discussie, maar er is op dit moment nog geen vaccinatieverplichting in de zorgsector. Uw woordspeling over pasjes te pas en te onpas vond ik wel goed.
Mevrouw Rutten, ik zal uw terechte opmerking over de min-18-jarigen ter harte nemen. Dat is een punt waar we iets aan moeten doen.
Mijnheer D’Haese, wat de prijzen van de PCR-testen betreft, blijft het natuurlijk het belangrijkste om mensen ertoe aan te zetten zich te laten vaccineren. Zo kunnen de PCR-testen evolueren naar iets voor de mensen die niet willen worden gevaccineerd. Nu zitten we nog in een overgangsperiode. In Vlaanderen nodigen we de 12-plussers uit. In juli 2021 gaat het vooral om tweede prikken, maar in augustus 2021 zullen we weer verder gaan. Verder zijn er ook twee gratis PCR-testen.
U hebt me ook om meer duidelijkheid over de massa-evenementen gevraagd. Dit punt staat straks ook op de agenda van het Overlegcomité. De huidige regels voor massa-evenementen gelden tot in augustus 2021. Het gaat om 2500 mensen binnen of buiten, om de afstandsregels en om de mondmaskers. Als er meer mensen zijn, kunnen massa-evenementen plaatsvinden indien het Covid Safe Ticket wordt gebruikt, als mensen 48 uur op voorhand een PCR-test laten afnemen of als er testfaciliteiten zijn. Ik wil niet op de beslissingen van deze namiddag vooruitlopen, maar dit punt staat weer op de agenda. Ik kan daar later vandaag meer uitleg over geven.
Er zijn al een aantal voorbereidende vergaderingen geweest en niemand in het Overlegcomité pleit ervoor het Covid Safe Ticket voor restaurants, winkels en dergelijke te gebruiken. Dat zal ook niet gebeuren.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2020-21, nr. 899/1)
– Er zijn geen opmerkingen bij de artikelen 1 en 2.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over de artikelen en over het ontwerp van decreet houden.