Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van de wet van 20 juli 2001 tot bevordering van buurtdiensten en -banen, waarvan het opschrift door de commissie werd gewijzigd als volgt: “ontwerp van decreet tot invoeging van een artikel 3ter in de wet van 20 juli 2001 tot bevordering van buurtdiensten en -banen”.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Ronse heeft het woord.
Dit gaat over een belangrijk iets. Dit gaat over de poetshulpen in de dienstenchequesector. Ik ga ervan uit dat iedereen zich nog de lockdown, ‘the heat of the moment’, herinnert, waarin mensen toiletpapier gingen hamsteren, bang waren om besmet te raken en we allemaal niet goed wisten wat erop ons afkwam met het coronavirus. Net op dat moment zijn poetshulpen zeer moedig blijven doorwerken, op de meest delicate plek, namelijk bij mensen thuis. De poetshulpen hebben heel wat risico's genomen om ervoor te zorgen dat wie thuis werkte en thuis bleef, maar ook wie nog fysiek moest gaan werken of mocht gaan werken, dat op een deftige manier kon doen. We hebben in dit parlement al meermaals kamerbreed een grote hulde gebracht aan alle poetshulpen. Ik denk dat zij daar alle respect voor verdienen en dat we onvoldoende kunnen inschatten hoe belangrijk het is wat zij hebben gedaan.
Heel groot was onze verbazing dat nogal wat poetshulpen aangaven dat ze niet met respect behandeld werden en dat ze niet in een veilige omgeving bij de mensen thuis werden onthaald. Dat heeft ons enorm verrast, te meer omdat gemiddeld per uur per persoon die een poetshulp heeft, deze Vlaamse overheid, u allemaal, de Vlaamse belastingbetaler, daar bijna 15 euro insteekt. Als de poetshulp 3 uur komt, is dat 45 euro subsidie die u krijgt. Het gaat in totaal over 1,3 miljard euro per jaar;. Het verrast ons te meer ook omdat we met ons allen beslist hebben om de poetshulpen te beschermen, om per cheque nog eens 2,89 euro bij te pompen zodat de dienstenchequebedrijven in extra veiligheidsmateriaal voor de poetshulpen konden investeren. In totaal ging het over een investering van 106 miljoen euro.
Toch vonden gebruikers van dat systeem het nodig om boertig te doen tegen hun poetshulp en de veiligheid van de poetshulp niet te respecteren. Dit is gedrag dat niet getolereerd kan worden. Dat is ook iets wat ikzelf in de plenaire vergadering in december 2020 heb aangebracht. We hebben de wetgeving er samen op nagekeken en we hebben vastgesteld dat het tot op vandaag onmogelijk is om iemand die boertig gedrag ten aanzien van de poetshulp vertoont, uit te sluiten van het systeem van dienstencheques, te schorsen of om de bijdrage terug te vorderen. We hebben de minister gevraagd om daar een ontwerp van decreet rond te maken, niet alleen over de inbreuken op de veiligheid tijdens corona maar ook over mogelijke andere inbreuken, zoals seksueel ongepast gedrag en noem maar op, dat gesignaleerd werd door poetshulpen.
Minister, u hebt een ontwerp van decreet gemaakt, waarvoor u ook hulde krijgt, maar helaas heeft de Raad van State een spoedadvies over het gedeelte over COVID-19 en de veiligheid gegeven. U hebt in de commissie bevestigd dat er nog een ontwerp van decreet over ander boertig gedragen ten aanzien van de poetshulpen komt.
Als we dit goedkeuren, zet het Vlaams Parlement een historische stap ten voordele van de poetshulpen. Het Vlaams Parlement kan vandaag de stap zetten om de gebruikers van dienstencheques die zich ten aanzien van de poetshulpen niet correct gedragen uit te sluiten en om bedragen terug te vorderen. Eerlijk gezegd, vind ik dat de normaalste zaak van de wereld. Ik ben blij dat we dit straks kunnen goedkeuren, alleen maar uit respect voor en als hulde aan de offers die poetshulpen tijdens de coronacrisis hebben gebracht. (Applaus bij de N-VA)
De heer Buysse heeft het woord.
Mijnheer Ronse, zoals u al hebt gezegd, worden de duidelijke veiligheidsregels natuurlijk in eerste instantie voor de dienstenchequemedewerkers zelf uitgevaardigd. Ze zouden ervoor kunnen zorgen dat het virus van de ene bubbel in de andere bubbel zou terechtkomen. Om een regelgeving af te dwingen, zijn natuurlijk adequate instrumenten nodig. Ten aanzien van de gebruikers zijn die instrumenten er niet. Het is dan ook goed dat dit nu wordt geregeld, zodat de hardleerse gebruikers kunnen worden gesanctioneerd. Als het niet meer voor deze crisis is, dan is het voor de latere situaties waarvoor nog ontwerpen van decreet zullen volgen.
Minister, tijdens de commissiebesprekingen hebben we een aantal vragen gesteld over de concrete uitvoering, over de tijdsspanne tussen een klacht en een beslissing en over de communicatie met de gebruikers. Dat komt later in het uitvoeringsbesluit aan bod. We vinden het vreemd dat de dienstenchequeondernemingen niet bij de voorbereidende fase zijn betrokken. Dat zal pas na de goedkeuring van het ontwerp van decreet gebeuren. U hebt in de commissie verklaard dat de ondernemingen er zelf alle belang bij hebben dat de gebruikers de regels respecteren. Het leek ons dan ook nuttig hen hier van in het begin bij te betrekken. Desalniettemin zal mijn fractie dit ontwerp van decreet goedkeuren.
Minister Crevits heeft het woord.
Voorzitter, ik ben er echt van overtuigd dat dit ontwerp van decreet een sterk signaal is, zowel voor de gebruikers van dienstencheques als voor de huishoudhulpen die voor heel wat gezinnen in Vlaanderen een onmisbare steun zijn. Het is heel belangrijk dat het Vlaams Parlement het signaal geeft dat we hen volledig steunen om in veilige omstandigheden te kunnen werken. Ik weet dat de overgrote meerderheid van de dienstenchequegebruikers daar effectief zo over denkt en daar ook naar handelt, maar als dat niet het geval is, moeten we kunnen optreden. We hebben de veiligheid in de sector tijdens de coronacrisis kunnen garanderen, maar we hebben ook schrijnende verhalen gehoord en gelezen. We hebben situaties ontdekt waarin mensen bij gezinnen kwamen die de regels manifest met de voeten traden. Op vraag van het Vlaams Parlement heb ik mijn verantwoordelijkheid genomen en heb ik dit ontwerp van decreet opgesteld. We hebben de spoedprocedure doorlopen en ik hoop oprecht dat dit ontwerp van decreet unaniem steun krijgt en wordt goedgekeurd.
Mijnheer Ronse, u hebt er al naar verwezen dat er nog een tweede gedeelte komt. Over geweld op het werk en grensoverschrijdend gedrag heeft de Raad van State geen spoedadvies gegeven. Ik had op een gewoon advies kunnen wachten om met dit dossier naar het Vlaams Parlement te komen, maar het lijkt me echt belangrijk de uitsluitingsmogelijkheden vandaag al goed te keuren. Zo geven we het intens signaal dat het ons menens is. Er komt echter nog een tweede gedeelte.
Mijnheer Buysse, de werkgevers waren zelf vragende partij voor dit ontwerp van decreet. De hebben die bestaande zaken expliciet veroordeeld. Mochten ze hier op de knoppen kunnen drukken, ga ik ervan uit dat ze dit ontwerp van decreet met veel enthousiasme zouden goedkeuren.
Namens alle huishoudhulpen dank ik iedereen op voorhand voor de goedkeuring van dit ontwerp van decreet. Het wordt een tweeluik met betrekking tot de bescherming van broodnodige, maar tegelijkertijd ook zeer kwetsbare mensen die ons leven allemaal een beetje beter maken.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet.
De door de commissie aangenomen tekst wordt als basis voor de bespreking genomen. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2020-21, nr. 799/3)
– Er zijn geen opmerkingen bij de artikelen 1 en 2.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over de artikelen en over het ontwerp van decreet houden.