Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, minister, goede collega’s, verkeersveiligheid is en blijft een hot issue. Het is en blijft ook altijd op het raakvlak tussen leven en dood. Dat heeft te maken met een aantal algemene maatregelen, als het gaat over veilige infrastructuur, educatie en handhaving, minister, maar ook met maatwerk. En soms doen we heel positieve vaststellingen. Tijdens de wegenwerken aan het viaduct in Gentbrugge stellen we vast dat de ongevallencurve is afgenomen met 20 procent, door te werken met aangepaste signalisatie en aangepaste wegmarkeringen en ook door te focussen op de vrachtwagenchauffeurs. Want zij zitten vaak met cruisecontrol in hun voertuig. En als zij pardoes worden geconfronteerd met een file, dan is het natuurlijk ‘paf!’, van achteren op de voorligger, met alle kwalijke gevolgen van dien.
Minister, u hebt voor de komende zomer maar liefst 38 grote wegenwerken op het programma staan in Vlaanderen. Het wordt dus heel druk. Bent u van plan om het maatwerk, dat zo’n deugdelijk werk levert op het vlak van een betere verkeersveiligheid in Gentbrugge, uit te rollen over heel Vlaanderen?
Minister Peeters heeft het woord.
Mijnheer Keulen, ik dank u voor uw vraag. We zijn allemaal op de hoogte van de talrijke ongevallen die we op de E17 te betreuren hadden.
Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) heeft alleszins, samen met de federale politie, een hele analyse gemaakt van de talrijke ongevallen die daar gebeurd zijn. Op grond daarvan hebben ze een aantal bijsturingen gedaan. We merken dat die bijsturingen, dat maatwerk effectief heeft gewerkt, dat het een impact heeft op het aantal verkeersongevallen. Dat is uiteraard een positieve zaak.
We willen dat straks voor alle werven doen. Voor elke werf moet worden voorzien in maatwerk om het aantal ongevallen tot een absoluut minimum te herleiden. Dat doen we telkens door in te zetten op drie sporen. Enerzijds zetten we in op het signaleren, waarbij we de gebruikelijke en wettelijk voorziene signalisatie hebben en daarnaast ook het maatwerk met de tekstkarren die we inzetten, het dynamisch aansturen van de snelheidsbeperkingen door de signalisatieborden boven onze snelwegen. Verder is er ook maatwerk wanneer er bijkomende elementen moeten worden ingezet, of wanneer het aantal weefbewegingen die her en der geplaatst zijn, moet worden beperkt. Daaraan wordt overal aandacht gegeven om het aantal ongevallen tot een absoluut minimum te herleiden.
Tegelijkertijd blijft sensibiliseren een heel belangrijk verhaal. Collega Keulen, u verwijst naar de vrachtwagenchauffeurs. We hebben onder andere het verhaal van Truckmeister, waarbij vrachtwagenchauffeurs via gps-aanbiedingen tijdig het signaal krijgen dat er files of wegenwerken zijn. Zo wordt hun aandacht gevraagd.
Ook willen we deze zomer met AWV een grootschalige sensibiliseringscampagne opzetten voor wegenwerken. Uiteraard is AWV ook heel belangrijk voor de mobiele trajectcontrole. Ik kan u in dat verband meegeven – dat is misschien wel de primeur voor vandaag – dat die mobiele werfkarren, die mobiele trajectcontroles ook aangesloten zullen zijn op het AMS-systeem (Automatic Number Plate Recognition Management System) en dus effectief kunnen zorgen voor boetes.
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, op het einde van deze vragenronde blijven er in Vlaanderen geen problemen meer over, gezien het hoge tempo waarin we hier beleid maken. Het klinkt ironisch, maar ik bedoel het positief.
Minister, die technische hulpmiddelen zijn allemaal stappen in de goede richting. 20 procent minder ongevallen in Gentbrugge: dat kan Vlaanderen alleen maar ten goede komen.
Daarnaast vraag ik ook aandacht voor alles wat te maken heeft met gsm-gebruik, hoe die toestellen vandaag ook heten: iPhone, smartphone. Vandaag, op de weg van Lanaken naar Brussel, ben ik drie keer een voertuig gepasseerd waarin iemand heel gefocust, bijna gebiologeerd, bezig was met zijn gsm. Je ziet dat ook op het ogenblik dat mensen stilstaan in de file ten gevolge van een ongeval, ten gevolge van wegenwerken. Dan zitten die mensen in de digitale wereld en zijn ze weg van de echte wereld. Ze hebben geen aandacht meer voor het verkeer rondom hen. Het is belangrijk om op dat vlak mensen blijvend te responsabiliseren in campagnes. Want u zorgt voor het flankerend beleid, maar verkeersveiligheid begint en eindigt bij de weggebruiker zelf. En daarin is de gsm, ook in zijn modernere toepassingen vandaag de dag, iets heel kwalijks.
De heer Anaf heeft het woord.
Collega Keulen, ik ben het volledig eens met uw analyse. Ik volg u helemaal. U hebt me wel verrast. U bent van Limburg, ik had verwacht dat u het over de ongevallen op de E313 aan de werken in Geel in de afgelopen weken zou hebben. Ook daar is het zeer ernstig. Twee weken geleden waren er dag na dag na dag ongevallen op dezelfde plaats. Er is extra signalisatie geplaatst, maar zelfs dan waren er nog bijna elke dag ongevallen. Hoe kan dat? Ik denk dat er nog een heel lange weg af te leggen is om de verkeersveiligheid te verbeteren. Dat is zeker het geval aan werken, als er dag na dag accidenten gebeuren.
Zijn er nog extra ingrepen gebeurd na het laatste ongeval op de E313? Ik hoop echt dat we dat de komende dagen en weken kunnen vermijden.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Voorzitter, ik wil het als Limburger niet concreet hebben over de wegenwerken in Geel. Alle wegen in Vlaanderen moeten veilig zijn, en ook de wegenwerken. Als we het objectief bekijken, zijn er al heel wat stappen gezet.
Ik heb de cijfers opgevraagd. In 2010 waren er nog 124 ongevallen ter hoogte van wegenwerken in Vlaanderen. In 2014 was dat al gezakt naar 88, een significant verschil. Dat blijft nu hangen. In 2018 zaten we op 76.
Toen ik hier in 2018 een actuele vraag stelde aan minister Weyts, zei hij dat men dat ging oplossen, want dat er mobiele trajectcontroles waren ter hoogte van de werken. Als ik het goed begrijp, gaat u de mobiele trajectcontroles drie jaar later nog eens herhalen. Die gaan er nu aankomen. Kunnen we daar zeker van zijn? Binnen welke timing zijn die er? Hoeveel zijn er dat? Zijn die voor alle werken voorhanden?
De heer Meremans heeft het woord.
Minister, als er digitale toepassingen zijn voor vrachtwagenchauffeurs in verband met files en werken, komt dat ook binnen via de smartphone. Ik geef het maar mee. Het zal zoeken zijn. Ik begrijp de bekommernis van de heer Keulen, maar de afleiding kan inderdaad voor gevaar zorgen.
De duidelijke aanwijzing en belichting, de internationale symbolen die gelden in Vlaanderen maar ook in Tsjechië, Bulgarije, Roemenië en Litouwen enzovoort, waarvan de vrachtwagens ook over onze snelwegen denderen, zijn ook belangrijk. We moeten dat meenemen. De digitale informatie is één zaak, de internationale signalisatie lijkt me toch ook belangrijk.
De heer Verheyden heeft het woord.
Collega’s, het probleem keert regelmatig terug. Ook in de commissie Mobiliteit bespreken we dat regelmatig. Vorig jaar waren er problemen op de E17, gelukkig zien we daar nu beterschap. Nu zijn er problemen op de E313.
Het is goed, minister, dat u inzet op de digitale middelen en de trajectcontroles. Onze fractie heeft voorgesteld om te werken met slimme camera’s: ANPR-camera’s (Automatic Number Plate Recognition) die ook het gsm-gebruik kunnen controleren. U zei toen dat u dat zou meenemen. Hoever staat u daarmee?
Er is iets structureels fout. Waarom moeten we telkens maatregelen nemen nadat er zich iets heeft voorgedaan? Misschien moeten er meer simulaties worden ingezet. Wordt de impact van dergelijke werken voldoende ingeschat? Wordt er voldoende rond gesimuleerd met betrekking tot de verkeersveiligheid? Misschien moet dat toch ook eens worden bekeken, zodat we proactief kunnen werken wanneer er wegenwerken starten.
Minister Peeters heeft het woord.
Zoals jullie zeggen: het ligt in de eerste plaats aan het gedrag. Dat blijkt ook uit de analyse van de talrijke ongevallen op de E17. Heel veel mensen waren afgeleid door gsm-gebruik. Ze hielden ook veel te weinig afstand. Maatwerk is heel belangrijk. De signalisatie en de weefbewegingen tot een absoluut minimum beperken, zijn belangrijk.
Maar het gedrag is en blijft heel belangrijk. Men moet ook begrijpen dat, of het nu met de auto rijden of met de vrachtwagen rijden is, het is en blijft een werkwoord en het vraagt alle aandacht op de weg. Men mag niet met andere activiteiten bezig zijn.
Ik kan u al meegeven dat men specifiek voor de E17 de analyse heeft gedaan van alle ongevallen. Men heeft daar ook heel specifiek geverbaliseerd op het gebruik van de gsm tijdens het rijden. Dat is natuurlijk niet mijn bevoegdheid. Dat is een federale bevoegdheid. Dat is voor de federale politie. Zij hebben daar, in samenspraak met AWV, heel gericht op gewerkt en dus ook heel wat mensen geverbaliseerd.
Met betrekking tot de E313 zijn er inderdaad terechte bedenkingen en zorgen. We hebben gehoord dat daar op dezelfde plaats meerdere ongevallen zijn gebeurd. Kunnen we dat van tevoren allemaal simuleren? Als we alles zouden kunnen voorzien, dan zouden we dat zeker doen. Ik kan u alleszins meegeven dat men ook op de E313, naar aanleiding van de ongevallen aldaar, heel wat extra maatregelen en elementen heeft doorgevoerd. U hebt misschien al gezien dat men op de acht bruggen op de E313 overal borden en spandoeken heeft gehangen, om de mensen erop te attenderen en om hun aandacht te vragen voor de file die er is door de werken. Daarnaast is er ook bijkomende signalisatie gekomen en zijn er meer controles gekomen. En net als op de E17 zal er ook op de E313 een mobiele trajectcontrole geplaatst worden. Zoals ik daarstraks al zei, was de mobiele trajectcontrole in het verleden misschien niet aangeschakeld op het ANPR Management Systeem (AMS) en was het misschien alleen een maatregel die moest afschrikken. Maar nu is die wel degelijk aan het AMS gekoppeld en kunnen daar ook effectief boetes uit gedistilleerd worden.
Ik denk dat dat een heel duidelijke boodschap is aan iedereen die daar passeert: houd u aan de snelheid, want de mobiele trajectcontroles die we daar voorzien hebben, zullen wel degelijk zorgen dat er pv’s in de bussen vallen van diegenen die de snelheid daar niet honoreren.
Wat doen we nog? We plaatsen ook een soort aftelborden op de E313, maar ook bij andere wegenwerken, die aangeven hoe ver men nog verwijderd is van het mogelijke begin van de file ten gevolge van de wegenwerken. Ook dat is maatwerk. En ook dat blijkt wel degelijk te werken.
Maar opnieuw, we kunnen nog zoveel signalisatie- en andere maatregelen nemen en nog zoveel handhaving doen, alles begint natuurlijk bij de weggebruiker als dusdanig. Gedrag is in dezen heel belangrijk, vandaar dat we ook volop blijven inzetten op sensibilisering en campagnes. In de zomer, als alle werven op kruissnelheid komen, zal er door AWV nog een grote campagne gevoerd worden langs onze gewestwegen en autosnelwegen. En uiteraard moeten die campagnes voor iedereen begrijpelijk zijn, zeker ook voor onze internationale vrachtwagenchauffeurs. We zijn nu eenmaal een logistieke draaischijf. Wel, dan moeten die campagneborden inderdaad voor iedereen begrijpelijk zijn en alleszins een impact kunnen hebben op het gedrag van de weggebruiker als dusdanig.
Met al deze maatregelen en dit maatwerk kunnen we hopelijk het aantal ongevallen tot een absoluut minimum brengen. We zien dat het op de E17 gewerkt heeft. Ik hoop dat het straks ook op de E313 en ook op alle andere snelwegwerven werkt.
De heer Keulen heeft het woord.
Dank u wel, minister.
Collega Ceyssens, ik ga eindigen met een citaat van een dorpsgenoot van u, Phil Bosmans: “Verander de wereld, begin bij jezelf.” Dat geldt natuurlijk ook als het gaat over verkeersveiligheid.
Ik denk wel, minister, en ook collega Meremans, dat we met de technologie heel veel ten goede kunnen verbeteren. Er zijn de mobiele trajectcontroles, maar ook de dynamische signalisatieborden. Uiteraard moeten die truckchauffeurs niet via de gsm verwittigd worden. Het kan ook dynamisch gebeuren, op de borden langs de wegen.
Minister, ik denk dat we naar een hete zomer gaan: 38 grote werven op de Vlaamse autosnelwegen. We kunnen alleen maar blij zijn, want we janken altijd dat onze wegen er niet goed bij liggen. Maar dat betekent een heel grote uitdaging op het vlak van de verkeersveiligheid, niet alleen voor de automobilisten en de truckchauffeurs, maar ook voor de wegenwerkers, want die hebben natuurlijk in dat hele debat geen stem. En die mensen lopen heel vaak grote risico's op die werven.
De actuele vraag is afgehandeld.