Verslag plenaire vergadering
Verslag
Voorstel tot spoedbehandeling
Dames en heren, vanmiddag heeft de heer Peter Van Rompuy bij motie van orde een voorstel tot spoedbehandeling gedaan van het voorstel van decreet van Peter Van Rompuy, Wilfried Vandaele en Willem-Frederik Schiltz tot toekenning van een eenmalige toeslag in het kader van het gezinsbeleid naar aanleiding van de coronacrisis.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Voorzitter, wij vragen de spoedbehandeling van dit voorstel van decreet omdat we het belangrijk vinden dat de eenmalige toeslag van 35 euro door de uitbetalingsactoren nog wordt uitbetaald in de maand december. Daarvoor is het nodig dat dit voorstel van decreet vandaag wordt goedgekeurd.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
Dan stemmen we nu bij zitten en opstaan over het voorstel tot spoedbehandeling.
De volksvertegenwoordigers die het voorstel tot spoedbehandeling wensen aan te nemen, drukken op ‘Ik sta op’.
De volksvertegenwoordigers die het voorstel tot spoedbehandeling niet wensen aan te nemen, drukken op ‘Ik blijf zitten’.
Het voorstel tot spoedbehandeling is aangenomen. Dan stel ik voor dat het voorstel van decreet van Peter Van Rompuy, Wilfried Vandaele en Willem-Frederik Schiltz tot toekenning van een eenmalige toeslag in het kader van het gezinsbeleid naar aanleiding van de coronacrisis onmiddellijk wordt behandeld.
Is het parlement het daarmee eens? (Instemming)
Het incident is gesloten.
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van decreet van Peter Van Rompuy, Wilfried Vandaele en Willem-Frederik Schiltz tot toekenning van een eenmalige toeslag in het kader van het gezinsbeleid naar aanleiding van de coronacrisis.
De algemene bespreking is geopend.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Collega’s, kwetsbare gezinnen hebben het in deze coronaperiode zeer moeilijk. Om hen te ondersteunen hebben we in dit parlement op 20 mei 2020 een resolutie goedgekeurd. Die bestond uit drie elementen. Een ervan was dat er een financiële tegemoetkoming zou gebeuren voor kwetsbare gezinnen met kinderen, via een toeslag in het kader van het gezinsbeleid en via het Groeipakket. Daartoe is een maatregel getroffen bij decreet van 19 juni 2020. Daarbij werd een toeslag ten bedrage van 120 euro toegekend, uitbetaald in driemaandelijkse schrijven. Deze toeslag werd voorzien voor kinderen van gezinnen waarvan het inkomen met meer dan 10 procent daalde en minder dan 2213,30 euro bedroeg.
Aanvragen konden gebeuren tot 31 oktober 2020. Op 1 november was er aan 16.670 kinderen een COVID-19-toeslag toegekend, wat overeenkomt met een totaalbedrag van 2,4 miljoen euro. Van dat bedrag is al 1.654.846,49 euro uitbetaald. Er zijn natuurlijk nog aanvragen die moeten worden beoordeeld omdat een aantal mensen hun dossier nog moeten vervolledigen. Naar schatting zal 12 miljoen euro van de initieel voorziene 15 miljoen euro niet worden benut.
In de resolutie die werd aangenomen naar aanleiding van de debatten in de Coronacommissie over het tweede deel van Welzijn staat een aanbeveling, namelijk dat op basis van de evaluatie van de COVID-19-toeslag een specifieke en tijdelijke financiële ondersteuning wordt uitgetrokken voor gezinnen met kinderen die over een laag inkomen beschikken. In uitvoering daarvan, collega’s, leggen wij hier vandaag dit voorstel van decreet voor, dat bepaalt dat bovenop de sociale toeslag voor elk kind dat sociale toeslag krijgt of dat recht heeft op een sociale toeslag in de maand november een bedrag van 35 euro zal worden bijbetaald, als eenmalige COVID-toeslag in de maand december. De toekenning gebeurt automatisch en de uitbetaling gebeurt via de gewone uitbetalingsactoren in de maand december van 2020.
De heer Daniëls heeft het woord.
De N-VA-fractie zal uiteraard dit voorstel van decreet steunen. In de afgelopen commissievergadering hebben we daarover een vraag gesteld. Het zou niet wijs zijn die 12 miljoen euro die momenteel nog niet besteed is aan die kwetsbare gezinnen in het ongewisse te laten of, meer zelfs, niet in te zetten met dat doel.
Ik moet wel toegeven dat we gehoopt hadden om dat ook langs de OCMW’s specifiek te kunnen toekennen. Maar helaas, collega’s, de General Data Protection Regulation (GDPR) is een interessante regelgeving om de privacy van de mensen te beschermen, maar soms staat ze ook een doelgerichte specifieke werking in de weg. Dat is in dit geval gebleken want omdat de Vlaamse overheid niet met elke gemeente apart GDPR-overeenkomsten heeft, is het blijkbaar niet mogelijk om aan de OCMW’s die gegevens door te geven van gezinnen die in een precaire situatie verkeren, om op die manier gericht te kunnen werken. Dat is ook de reden waarom bij de eerste maatregelen de mensen het zelf moesten aanvragen en moesten aantonen dat ze effectief een inkomensvermindering door toedoen van corona hadden.
Om ervoor te zorgen dat we zelf voldoen aan ons eigen resolutieonderdeel 95, waar we zeggen dat we het specifiek inzetten voor die gezinnen, denken we dat het goed is om dat op deze manier toch nog aan te brengen.
Vanuit onze fractie willen we er verder over waken – collega Verheyen heeft er al op gewezen – dat we een goede overeenstemming krijgen tussen het Vlaamse niveau en het lokale niveau enerzijds, en ook tussen de verschillende agentschappen anderzijds, om de mensen die toch nog tussen de mazen van het net zouden vallen zelf actief te kunnen benaderen.
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Ik ga niet herhalen wat de collega’s al gezegd hebben, maar wij waren ook altijd grote voorstander om een bijkomende inspanning te doen, zeker nu we geconfronteerd worden met die tweede golf. Er is inderdaad nog budget beschikbaar vanuit die eerste golf en wij vonden het heel belangrijk dat dat ook ging naar de kwetsbare gezinnen met kinderen. Vandaar die eenmalige premie van 35 euro. Die wordt inderdaad automatisch toegekend voor die groep met de laagste inkomens. Daarom is het heel belangrijk dat we nu opnieuw, door de tweede golf, de mensen ondersteunen die het nu het moeilijkst hebben. Wij gaan dit dus zeker en vast goedkeuren.
Mevrouw Wouters heeft het woord.
Onze fractie is erg tevreden met die 15 miljoen euro die extra werd geïnvesteerd in het Vlaams groeipakket, om 126.000 kinderen in armoede een eenmalige COVID-19-toeslag toe te kennen. Deze toeslag van 120 euro per kind is een essentiële ondersteuning in een periode van financiële crisis.
Jammer genoeg zien we een forse onderbenutting van de voorziene budgetten voor de COVID-19-toeslag. Er zijn heel wat kwetsbare gezinnen die drempels ondervinden in de aanvraag van de toeslag. En daarom zijn we blij dat die eenmalige coronatoeslag van 35 euro per kind voor kwetsbare kinderen nu automatisch wordt toegekend.
Omdat de budgetten voor de COVID-19-toeslag in het groeipakket ter ondersteuning van kwetsbare gezinnen met kinderen reeds ter beschikking werden gesteld, is het een goed idee om er alsnog voor te zorgen dat deze bedragen ook daadwerkelijk bij gezinnen met kinderen terechtkomen die moeten rondkomen met een inkomen tegen de armoedegrens.
Onze fractie gaat dit voorstel van decreet uiteraard steunen.
Mevrouw De Martelaer heeft het woord.
Beste collega’s, ik moet zeggen dat ik eigenlijk wel een beetje schrok van de hoogdringendheid, omdat ik zelf namens mijn fractie ook een voorstel van decreet met dezelfde inhoud had ingediend op 15 oktober, met stuknummer 491. Toen ik aan het voorstel van decreet aan het werken was, heb ik dat ook doorgestuurd naar alle fracties. En ik heb daar eigenlijk weinig of geen reactie op gekregen.
Nu, ik had al lang door dat we met een groot restbedrag zouden zitten van de COVID-19-toeslag. Ik was dan ook heel erg bezorgd over wat er met die middelen zou gebeuren. Diegenen die mijn voorstel hebben bestudeerd, zullen zien dat mijn berekeningen vrij juist waren, behalve dat de optie anders was. Ik zag het dus veel meer als een maandelijkse indexering van de sociale toeslag met 6 procent. Als je dat allemaal optelt, kwam je eigenlijk ook bij die eenmalige premie van 35 euro.
Misschien is jullie voorstel gemakkelijker, het is alleszins een andere optie. Maar het zou eigenlijk wel fijn geweest zijn mochten we daar samen hebben aan kunnen werken, aangezien het voorstel hetzelfde was: om met die 12 miljoen euro toch iets extra’s te doen voor gezinnen die het nu moeilijk hebben.
Onze optie was ook om het automatisch toe te kennen. We hebben gezien dat het een groot probleem is als mensen dat zelf moeten aanvragen. Onze fractie zal dit voorstel wel steunen, maar ik denk dat we nog niet tevreden mogen zijn en niet mogen zeggen dat ons werk nu af is. We moeten zeker de evaluatie van het groeipakket op tafel leggen, en dan denk ik dat we er ook voor moeten zorgen dat we de inkomensgrens eventueel durven te verhogen, die nu rond de 30.000 euro ligt. We moeten ook bepaalde bedragen voor de sociale toeslag in de toekomst evalueren, en kijken of we dat niet kunnen verhogen. Zo kunnen we er toch voor zorgen dat arme gezinnen een structurele oplossing krijgen via het groeipakket.
De heer Anaf heeft het woord.
Collega’s, jullie herinneren zich wellicht dat we in juni al een amendement hadden ingediend op het vorige decreet, om iedereen met een laag inkomen een toeslag te geven, ongeacht of ze nu inkomensverlies zouden lijden door de covidcrisis of niet. En dat had twee redenen. Ten eerste worden de meest kwetsbaren het hardst getroffen in deze crisis, of ze nu inkomstenverlies hebben of niet. Ten tweede weet iedereen dat een ingewikkelde aanvraagprocedure met allerhande bewijsstukken bij een zeer kwetsbaar publiek sowieso leidt tot weinig opname. Dat zeiden wij niet alleen, ook de experten die deze regering advies hebben verleend, gaven aan om dat aan iedereen te geven in die kwetsbare doelgroep. Toch gingen jullie door met de optie om het enkel te doen voor mensen die een inkomstenverlies hadden, met het verwachte resultaat: nog geen 15 procent bereik.
Nu stellen jullie voor om dat onbenutte budget van 12 miljoen euro alsnog via sociale toeslagen toe te kennen. Ik heb het al gezegd daarstraks in het debat: dat is een goed voorstel, het komt alleen een beetje laat. Het is jammer dat we dat in juni al niet op deze manier hebben kunnen doen. Nu zijn maandenlang een aantal gezinnen verstoken geweest van steun die ze echt kunnen gebruiken. Maar goed, er is me daarstraks gezegd dat ik positiever moet zijn. Ik wil dan ook zeggen dat wij dit voorstel van decreet onder het motto ‘beter laat dan nooit’ uiteraard zullen steunen. Jullie hebben er daarstraks heel hard op gewezen, en terecht trouwens, dat we vooral voor structurele maatregelen moeten gaan. Wel, ik ga jullie daaraan houden. Dit is een belangrijke eenmalige toeslag om mensen in armoede te helpen, maar laat ons ook hier kijken naar structurele verbeteringen voor mensen in armoede via het groeipakket.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Ik wil graag even reageren op wat de collega's zeggen. Collega's, dank voor jullie steun en dat jullie dit voorstel van decreet mee willen goedkeuren, waardoor die 35 euro nog in de maand december automatisch kan toekomen bij alle kwetsbare gezinnen met kinderen. Dat zijn er in totaal naar schatting 341.202. Het gaat dus echt wel over een heel grote groep die in aanmerking zal komen.
We hebben de eerste beslissing genomen in juni, dat is waar. Er is in verhouding maar een relatief beperkt aantal kinderen dat die toeslag heeft gekregen. De minister heeft al gezegd dat dit misschien niet is omdat er geen aanvragen werden gedaan maar wel wegens het feit dat werd vastgesteld dat de inkomensvermindering van 10 percent die werd voorzien, er voor heel veel gezinnen niet was. Dat is op zich natuurlijk geen slecht nieuws, want dat betekent dat via tijdelijke werkloosheid of via een bijpassing van de werkgever enzovoort een stuk inkomensverlies toch werd ondervangen. Wij hebben ons wel geëngageerd om de resterende middelen alsnog te laten toekomen aan die kwetsbare gezinnen. Dat is wat we met dit voorstel van decreet doen. We hebben het voorstel van resolutie in mei goedgekeurd. Daar zijn middelen voor voorzien door de Vlaamse Regering in juni. Ik denk dat het niet meer dan terecht is dat we die daaraan besteden.
Mevrouw De Martelaer, u hebt inderdaad eerder al eens een voorstel van decreet ingediend. Ik wil u toch wel graag wijzen op enkele verschillen. U kende geen eenmalig bedrag toe van 35 euro, maar het ging over 5 euro per maand over een aantal maanden. U hebt dan zelf laten weten dat er nog een aantal rekenfouten in het voorstel van decreet zaten. Het is natuurlijk van belang dat we eerst hebben afgewacht hoeveel gezinnen uiteindelijk een beroep hebben gedaan of kunnen doen op de eerste toeslag, zodat we weten wat het overblijvende bedrag is. We hebben er nu wel een heel goed zicht op dat we nog 12 miljoen euro zullen kunnen gebruiken. Ik denk dat die 35 euro per kind, uit te betalen in de maand december, echt wel een heel welkom steuntje in de rug is van heel kwetsbare gezinnen met kinderen.
Wat betreft de toekomst, weten jullie natuurlijk dat de evaluatie van het groeipakket eraan komt. Die zullen we vanzelfsprekend samen uitvoerig kunnen doen in de commissie.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het voorstel van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2020-21, nr. 557/1)
– Er zijn geen opmerkingen bij de artikelen 1 tot en met 7.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over de artikelen en over het voorstel van decreet houden.