Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Vande Reyde heeft het woord.
Minister, onze retail, onze lokale handelaars, onze winkels hebben het moeilijk, ik hoef u dat niet te zeggen. Veel van hen moeten tijdens deze tweede golf sluiten, andere mogen openblijven maar lijden enorme omzetverliezen.
Minister, u hebt vorige vrijdag samen met uw collega's van de regering steunmaatregelen daarvoor vastgelegd. Dat is een goede zaak en het toont nogmaals aan dat u een groot hart hebt voor de lokale handel, maar we moeten ook durven nadenken over de lange termijn, want vele winkels vrezen dat ze het jaareinde niet zullen halen. De feestperiode komt eraan en dat zou voor hen wel eens de laatste reddingsboei kunnen zijn. De Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO) heeft deze week een voorstel gelanceerd om winkelen op afspraak mogelijk te maken. Dat zou grote drukte vermijden en het zou winkeliers de mogelijkheid bieden om hun klanten te ontvangen, weliswaar afzonderlijk en op afspraak.
Op 1 december is het volgende Overlegcomité over de evaluatie van de steunmaatregelen. Minister, ik zal u niet vragen om dit voorstel er absoluut door te duwen. We moeten oppassen dat we niet alle maatregelen zomaar overboord gooien. Het virus is nog niet weg. Wat we zeker niet mogen doen, is dus snel versoepelen.
Minister, wat ik u wel vraag, is om de terechte bezorgdheid van heel de retailsector mee te nemen en te bekijken wat mogelijk is. Als het uiteindelijk niet mogelijk is, wat perfect legitiem is, vraag ik om een duidelijk perspectief te bieden, en te zeggen aan de lokale winkels tot wanneer ze zullen moeten sluiten, zodat er duidelijkheid is. Als er één zaak is waar zij momenteel nood aan hebben, dan is het wel die duidelijkheid.
Minister Crevits heeft het woord.
Collega Vande Reyde, ik dank u voor uw actuele vraag en voor de nuance die u daaraan toevoegt. Het Overlegcomité heeft op 30 oktober beslist dat de niet-essentiële winkels moeten sluiten vanaf 2 november tot en met 13 december. Die beslissing is in principe genomen. Maar er is ook beloofd dat er tegen 1 december een evaluatie zou komen.
Inzake de bezorgdheid van de organisaties over winkelen op afspraak, vind ik het zeer, zeer belangrijk dat in die evaluatie de beheersingsstrategie wordt meegenomen. Zoals we de vorige keer een exitstrategie hadden, krijgen we nu een beheersingsstrategie. Dan gaan we bekijken wat de impact is van het winkelen op afspraak op de mogelijke gezondheidsrisico's. Dit is een gezondheidscrisis. We hebben al een stap vooruit gezet in vergelijking met de vorige keer doordat we nu take-away en afhaal mogelijk maken, ook voor niet-essentiële goederen.
Winkelen op afspraak kan daarop een vervolg zijn, maar vandaag is het echt te vroeg om daarover een uitspraak te doen. Gisteren heb ik terecht applaus gegeven aan de mensen die in de media oproepen om niet met de fanfare voorop te lopen, om nu niet al te zeggen dat alles dicht blijft tot wie weet wanneer. Dat is afschuwelijk voor een ondernemer.
De beslissing is nu genomen tot 13 december. Er komt een evaluatie tegen 1 december. Als het uw vraag is om die terechte bezorgdheid mee te nemen in de evaluatie, dan is mijn antwoord: ja. Ik vind dat eigenlijk een evidentie en ik vind ook dat daarop een helder antwoord moet worden gegeven. Als het mogelijk is, zal ik de eerste zijn om dat zeer hard mee mogelijk te maken.
Minister, u hebt mijn repliek letterlijk weergegeven. Er rest mij niets anders dan u te bedanken om die bezorgdheid mee te nemen. Ik kan enkel de woorden van collega Bothuyne herhalen. Een van de belangrijkste steunmaatregelen moet komen van ons allemaal: blijven lokaal kopen, er zijn mogelijkheden, je kunt online kopen, je kunt op afhaal kopen. Het is echt nodig voor onze lokale winkels dat we dat met z'n allen blijven doen.
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Als winkelen op afspraak veilig kan, dan moet dat natuurlijk worden onderzocht. Een auto, een sofa, een juweeltje koop je veel moeilijker online. Ik pleit dus zeker om dat punt op het Overlegcomité aan te snijden.
Collega Bothuyne verwees naar het nieuw Vlaams beschermingsmechanisme. Ik krijg van een aantal ondernemers de vraag hoe het komt dat dat nog altijd niet operationeel is. De tweede lockdown is ingegaan op 19 oktober en er was aangekondigd dat het op 16 november op de website van het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) zou staan, maar dat blijkt nog altijd niet het geval te zijn. De mensen derven al die inkomsten, ze moeten al die prefinanciering doen, maar behalve op takeaway, hebben ze eigenlijk geen inkomen, en nu dus ook nog altijd geen bescherming vanuit de Vlaamse overheid.
Minister, we moeten de administratieve procedures dus wat stroomlijnen. U hebt zich daarvoor sterk gemaakt. Roep de administratie op om dat zo snel mogelijk in orde te brengen.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Minister, ik wil heel positief reageren op de suggestie van UNIZO om winkelen op afspraak te bekijken. Ik ben blij met uw antwoord dat u dit wil onderzoeken en dat u overleg wil plegen met de virologen zodat, als dit positief wordt bevonden, er een protocol kant en klaar kan zijn dat de sector kan toepassen en dat zo alle winkels op een veilige manier terug open kunnen gaan als de cijfers dat toelaten.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Veel hardwerkende horecaondernemers, winkeliers en lokale buurtwinkels hielden zich perfect aan de opgelegde coronamaatregelen. Veel ondernemers vinden dan ook dat ze onrechtvaardig behandeld worden nu ze weer verplicht de deuren moeten sluiten want dat is voor hen onbegrijpelijk. De ondernemers hebben al alle zeilen moeten bijzetten om de eerste lockdown te overleven en dat hebben ze met man en macht geprobeerd om zo mogelijke ontslagen, faillissementen, kortom een sociaaleconomisch bloedbad te vermijden.
De verplichte tweede lockdown kan voor veel kleine ondernemingen de doodsteek betekenen. We zijn dan ook vragende partij om creatieve winkeliers die erin slagen handelsactiviteiten op een volledige coronaproof manier te organiseren, toch de mogelijkheid te geven om dat te doen, uiteraard met strenge handhaving op de veiligheidsvoorschriften. Minister, ik wil u dan ook oproepen om dat bij de evaluatie op 1 december zeker mee in overweging te nemen.
Mevrouw De Vreese heeft het woord.
Minister, de coronacrisis blijft onze ondernemers heel hard treffen en in het bijzonder de detailhandel. De noodkreten die we zagen vanuit de retailsector, komen natuurlijk heel hard binnen voor ons allemaal. We mogen hun vraag niet negeren en moeten ze meenemen en het voorstel laten bekijken. Het voorstel om winkelen op afspraak mogelijk te maken ziet er een goed voorstel uit. Dus laten we dat verder bekijken. Dat is ook de vraag van de ondernemers: om coronaproof te gaan werken. Maar zoals u zelf ook aangeeft, is dat iets dat verder bekeken moet worden op het Overlegcomité.
Mijn collega Katrien Houtmeyers heeft er in de Kamer ook op gewezen – en ik vind dat ook iets dat kan worden bekeken –, dat bijvoorbeeld niet-essentiële zaken die coronaproof kunnen werken dan wel zouden kunnen openen. Ik geef een heel duidelijk voorbeeld want ik volg u wanneer u zegt dat het belangrijkste is om de impact op de gezondheidscrisis te bekijken.
Kunt u afronden alstublieft?
Het gaat dan bijvoorbeeld om de automatische carwash en dergelijke meer en als er nog andere dergelijke sectoren zijn, om die ook te bekijken.
Minister Crevits heeft het woord.
Een paar reacties. Collega Vande Reyde, bedankt voor uw positieve woorden. We hebben misschien samengewerkt aan die repliek en aan die vraag. Het is een een-tweetje, maar dat is een beetje moeilijk want we behoren natuurlijk niet tot dezelfde partij. Ik doe daar eigenlijk nooit aan mee, aan een-tweetjes, om eerlijk te zijn. (Gelach) Dat is niet dubbelzinnig bedoeld.
Collega Gennez, uw opmerking verbaast me enorm. Het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) heeft op 16 november laten weten dat de roze knop klaar staat. Omdat u de vraag stelde, heb ik het nagevraagd: er zijn al duizend aanvragen ingediend en die worden allemaal verwerkt. De uitbetaling zal ook heel snel volgen omdat het gebeurt op basis van een verklaring op eer, wat tot gevolg heeft dat de controle post factum zal gebeuren, net om heel snel te kunnen uitbetalen. Maar op dat punt zijn de engagementen van onze administratie nagekomen. Ik wil ze dan ook een hart onder de riem steken: het is enorm hoe ze keer op keer, maatregel na maatregel, erin slaagt om op heel korte termijn de nodige software klaar te maken om onze ondernemers toe te laten snel een aanvraag te kunnen indienen.
Collega Bothuyne, u hebt dat goed geïnterpreteerd. Ik sta superpositief ten opzichte van de mogelijkheid om winkelen op afspraak mogelijk te maken, maar we zitten in een gezondheidscrisis en ik vind het nu vooral van belang dat dit meegenomen wordt in de evaluatie. Zoals ik aan collega Vande Reyde zei, het is van belang dat we nu bij de evaluatie gaan bekijken of zo’n maatregel zoals winkelen op afspraak mogelijk is zonder negatieve impact op de gezondheidseffecten. Dat zijn de afwegingen die we moeten maken. Maar we mogen niet vergeten om het te doen want het is voor de kledij zo, maar stel je maar de meubelwinkels voor. Meubelen op afstand kopen lijkt me zeer vreemd. Er zijn wel een aantal problemen op dat vlak.
Collega Sterckx, u hebt hetzelfde pleidooi gehouden, dus het antwoord daarop is positief.
Collega De Vreese, u hebt ook eenzelfde pleidooi gehouden.
Wat de carwashes betreft kan dat ook meegenomen worden in die evaluatie. Maar weet dat er nu al een verduidelijking is. We hebben in Torhout ook een bekende carwash die heel veel zorgen had, vandaar dat ik nu iets meer op de hoogte ben van de carwashes. De business-to-business (b2b) is open.
Het is wel van belang om dat mee te geven. Het is de b2c die gesloten is. Daardoor is er natuurlijk wel een stuk activiteit mogelijk, ook voor de carwashes die in de b2b actief zijn.
Straks is het Dag van de Ondernemer, collega’s. Laat ons onze mensen een hart onder de riem steken, eerst en vooral door onze aankopen inderdaad lokaal te doen, en door zeer zorgzaam in de beheersingsstrategie van deze hele crisis onder andere dat winkelen op afspraak ook mee te nemen.
Ik denk dat alles nu wel helemaal is gezegd. Bedankt voor uw antwoord, minister. (Opmerkingen)
Ik sta wel altijd open voor een-tweetjes. Als er suggesties zijn ... (Gelach)
We kunnen eventjes schorsen. Of u kunt gewoon samen eventjes buiten gaan. (Opmerkingen)
Mijn knuffelcontact ligt al vast, hoor. (Gelach)
De actuele vraag is afgehandeld.