Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw De Vreese heeft het woord.
Minister, ondertussen ligt de start van de lockdown al enkele weken achter ons. De Vlaamse Regering heeft mijns inziens een krachtdadig beleid gevoerd en een aantal sterke maatregelen genomen, ook om onze ondernemers te ondersteunen. Desondanks worden onze ondernemers door de maatregelen om de verspreiding van het virus tegen te gaan en in te dijken hard getroffen. Voor een deel wordt het voor hen zelfs moeilijk om hun vaste kosten te dragen aangezien de inkomsten grotendeels of zelfs volledig zijn weggevallen.
Tal van ondernemers zijn gebonden door vaste kosten en ook door bijvoorbeeld een huurcontract. De handelshuur is hierbij een belangrijke kost, die de ondernemers parten speelt. De Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO) heeft daarover gisteren nog een persbericht rondgestuurd. Zij stelt een oplossing voor. In die oplossing vraagt zij de Vlaamse overheid de helft van de huur voor te schieten voor ondernemers die in nood zijn, op voorwaarde dat de verhuurders de helft van de huur kwijtschelden. De huurders moeten het voorschot wel binnen de twee jaar aan de Vlaamse overheid terugbetalen. Dit alles gebeurt op vrijwillige basis.
Minister, u liet in de commissie al weten dat eenzelfde soort piste in een werkgroep binnen de Economic Risk Management Group (ERMG) naar voren werd geschoven. Ik wil u nogmaals vragen wat uw standpunt is met betrekking tot dit voorstel van UNIZO en wanneer wij hierover een beslissing kunnen verwachten.
Minister Crevits heeft het woord.
Collega De Vreese, eerst maak ik een voorafgaande opmerking: er zijn nog collega's die dezelfde vraag hebben gesteld voor de commissievergadering van morgen en die nu de kans niet hebben om hier aan te sluiten. Het is een beetje spijtig dat dit samenloopt. Maar enfin, de dingen zijn wat ze zijn.
Ik heb in de commissievergadering van 23 april aangekondigd dat ik eigenlijk positief sta tegenover dit voorstel, dat weet u. Op dit ogenblik gaan we samen met de PMV/z na of er iets praktisch kan worden uitgewerkt om positief op dit voorstel in te gaan. Uiteraard zal ook de regering akkoord moeten gaan, maar het feit dat u mij die vraag stelt, doet me vermoeden dat uw partij positief staat tegenover dit voorstel, dat onder meer door UNIZO is gedaan. Ik vind het een heel positieve evolutie.
In elk geval moeten we nu nagaan op welke manier het praktisch kan worden uitgewerkt. Een piste zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat de betaling van de handelshuur effectief voor een aantal maanden wordt opgeschort en dat PMV/z een lening geeft aan een handelaar om bijvoorbeeld na zes maanden de helft terug te betalen en dat de andere helft wordt kwijtgescholden. Het zal sowieso altijd op basis van vrijwilligheid zijn, dus huurder en verhuurder moeten het samen eens zijn om het op die manier te doen.
Er wordt nu over die voorwaarden gesproken. Zodra daar zuurstof in komt, zal ik hopelijk een positief signaal kunnen geven.
Minister, ik dank u voor uw duidelijke antwoord. Het klopt dat ik al enkele keren in de commissie de vraag heb gesteld, maar ik heb geleerd om altijd op dezelfde nagel te kloppen, en dan komen we er wel.
Het is inderdaad belangrijk om zuurstof te geven aan onze ondernemers, maar ik heb ook een aantal bedenkingen. Ik wil nog even wijzen op de uitdaging die er komt als we uitstel geven. We moeten er natuurlijk ook voor zorgen dat de ondernemers nu niet alles zomaar uitstellen en over een aantal maanden worden geconfronteerd met een tsunami aan uitgestelde facturen. Bovendien is het zeer belangrijk om de kleine ondernemers hierin te steunen. De kleine ondernemers kunnen met moeite hun kosten betalen. Zij zijn voor mij een belangrijke prioritaire groep.
Het laatste wat ik wou zeggen, is dat het toch ook de bedoeling is om de bedrijven te helpen die voordien al gezonde bedrijven waren, en niet de wanbetalers, de bedrijven die reeds kampen met huurachterstallen. Daar helpen we die bedrijven ook niet mee. Minister, zijn er nog andere voorwaarden die u aan deze oplossing zult koppelen?
De heer Schiltz heeft het woord.
Minister, ik denk dat het een uitstekend voorstel is, waar ikzelf en mijn partij grote voorstander van zijn. Het is goedkoper dan subsidies te geven of hinderpremies te geven, en het zorgt net voor een los zelf op overbrugging. Ik heb begrepen dat de regering al voorbereidende werkzaamheden heeft verricht. U geeft ook aan dat er met PMV/z al een regeling in de pijplijn zou zitten. Wanneer kunnen wij verwachten dat de regering met een regeling naar buiten zou komen? Als de kleine handelaars voor wie de handelshuur een zware kost is, uitzicht hebben op een tijdelijke oplossing, dan zal er ook minder druk zijn om met haast en spoed open te moeten gaan, daar waar het nog niet kan. Zeker de horeca zal vragende partij zijn om zo'n oplossing te vinden.
Mevrouw Goeman heeft het woord.
Minister, de oproep van UNIZO illustreert dat er een probleem is op de huurmarkt voor handelaars, maar ook voor private huurders. Ik vind het uiteraard goed dat er maatregelen worden genomen om zuurstof te geven aan kleine ondernemers of minder kleine ondernemers, maar ik wil u oproepen om bij minister Diependaele toch nog eens aan te dringen op extra maatregelen voor private huurders. Bij sommigen staat het water aan de lippen. Ja, er komt een Fonds ter bestrijding van de uithuiszettingen, maar daar kunnen mensen pas vanaf juni een beroep op doen. Tegen dan zitten mensen al in de schulden.
Minister, huursubsidies moeten er nu komen voor mensen die door corona in de problemen komen. Ik reken op u om dat idee mee te verdedigen.
Minister Crevits heeft het woord.
Minister, u krijgt zelfs drie minuten. Het wordt beter en beter.
Korter en korter vooral. (Gelach)
Het voorstel dat op de tafel ligt, is gebaseerd op vrijwilligheid. Dat betekent dat er geen automatische kwijtschelding is en dat er een akkoord moet zijn tussen huurder en verhuurder om een stuk – dat kan de helft of minder zijn – van de huur kwijt te schelden en om voor een ander stuk van de huur uitstel van betaling te geven. De vraag die aan ons wordt gesteld is dat er voor het stuk uitgestelde betaling een garantie zou moeten zijn dat dat stuk direct wordt betaald aan de verhuurder, omdat die al een stuk niet krijgt, en dat aan de huurder de kans wordt gegeven om op langere termijn terug te betalen.
Ik ben zeker niet ongevoelig voor het feit dat je moet oppassen aan wie je dat geeft, maar vermits het op vrijwilligheid is gebaseerd, kan ik mij totaal niet voorstellen dat een verhuurder die al geconfronteerd wordt met een huurder met huurachterstallen, zal zeggen dat het allemaal nog maar een beetje opgeschoven mag worden.
Ik wil zeker kijken of bepaalde zaken meegenomen moeten worden in een kader, maar de basis blijft dat het geen recht is. Het zou anders zijn mochten we zeggen dat alles kwijtgescholden wordt en dat dit een recht is, maar dat is het niet. Er moet over onderhandeld worden en wij zouden PMV kunnen inschakelen.
Een van de vragen is of PMV rechtstreeks kan betalen aan de verhuurder. Wie het geld krijgt, is in dezen de huurder die het dan onmiddellijk moet doorstorten aan de verhuurder. Dat is echter een transactie extra, waarbij je dan de garantie moet hebben dat het geld wel naar de verhuurder gaat. Dat zijn we aan het bekijken.
Dan kom ik tot de rente. Moet je dat gratis doen? Neen, uiteraard zal daar een rente voor worden gevraagd, maar de rentevoet moet nog bepaald worden.
We moeten er ook voor zorgen dat dit in regel is met de Europese staatssteunregels.
Deze drie problemen moeten opgelost worden en ik hoop dat dit zeer snel kan gebeuren.
Ik ben het eens met de bezorgdheid dat de steun gegeven moet worden aan wie het nodig heeft. Ik wil er wel op wijzen dat vandaag heel veel kleine ondernemers enorm gebaat zijn met de hinderpremie, de dagvergoedingen en straks misschien ook de mogelijkheid om een akkoord te maken met de verhuurder. Dat zou hen in staat moeten stellen om de moeilijke periode te overbruggen.
Zodra de drie problemen volledig uitgeklaard zijn, kan dit voorstel uitgewerkt worden. Dat hoeft aan de Vlaamse begroting niet zoveel te kosten, omdat het een lening is via PMV/z. Als er echter een bepaald aandeel niet terugbetaald wordt, dan is dat wel een kost voor de Vlaamse begroting. Dat moeten we in rekening brengen en daarover moeten we binnen de regering afspraken maken.
Minister, het klopt dat de hinderpremie al een eerste sterke maatregel was. Dit kan een aanvullende sterke maatregel worden. Ik hoor dat er nog een aantal problemen zijn die verder uitgeklaard moeten worden, maar voor onze ondernemers neemt de druk steeds meer toe. Een groep van hen zit in de problemen door de impact van het coronavirus. Meer dan de helft van de huurders zal in de volgende maanden in de problemen komen, als er geen oplossing komt. Ik ijver – maar ik hoor u dat ook zeggen – voor een zeer snelle en kordate oplossing. Ik vraag u om hier een prioriteit van te maken en hier zo snel mogelijk mee verder te gaan.
De actuele vraag is afgehandeld.