Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Nevens heeft het woord.
Voorzitter, collega's, minister, niet alleen de luchtkwaliteit in de wagen is belangrijk, ook de waterkwaliteit in de Zenne is dat. En waarom is die belangrijk, minister? Die is belangrijk omdat er vandaag nog steeds rioolwater vanuit Brussel wordt geloosd in de Zenne.
Dat verhaal is niet nieuw. Maar naar aanleiding van een vraag van uw partijgenoot aan minister Fremault, wilde ik u ondervragen. Want opnieuw, voor de derde maal, hebt minister Fremault een belofte gedaan. En ze heeft u de belofte gedaan ervoor te zorgen dat het probleem van de lozingen in de Zenne eind 2017 zou worden opgelost. Opnieuw heeft zij u daarna een belofte gedaan en gezegd: ‘Dat zal niet lukken. We zullen het probleem begin 2018 aanpakken.’ En vandaag heeft ze een nieuwe belofte gedaan, namelijk dat het probleem halfweg 2019, april 2019, zou worden opgelost.
Minister, mijn vraag is zeer eenvoudig: wat is uw bekommernis om de waterkwaliteit van de Zenne, zoals die vandaag is, in ere te herstellen?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Collega's, we hebben daarover in de commissie inderdaad al een aantal keer van gedachten gewisseld. En u weet dat, als er zich een incident voordoet in Brussel, wij, als dat nodig is, absoluut optreden. Ik denk aan een aantal jaren geleden, toen we inderdaad een rechtszaak zijn aangegaan ten aanzien van Brussel, omdat er een massa vervuild water richting Vlaanderen kwam.
In dit geval wordt er heel grondig gemeten door de Vlaamse Milieumaatschappij. En als er zich inderdaad een probleem voordoet van calamiteiten, zal er ook worden opgetreden en worden er ook processen-verbaal opgesteld.
Ik heb begrepen – en ik heb dat ook in de commissie gezegd – dat Brussel nu inderdaad de stappen heeft gezet. Zij moeten nu de aanbesteding doen – het vraagt wat tijd om dat te doorlopen – op basis van de regelgeving die er is. Ik heb begrepen dat men aan die nieuwe installatie zou beginnen te bouwen vanaf september dit jaar, wat dan inderdaad in de loop van 2019 tot een definitieve installatie moet leiden.
Op zich is het goed nieuws dat die stap is gezet. En uiteraard – nogmaals – blijven wij dat goed opvolgen. We hebben een heel puntmeetnet. We kunnen alles dus heel goed monitoren vanuit de Vlaamse Milieumaatschappij. Ik herhaal: als er een probleem is, als er echt pieken zijn van grote vervuiling die rechtstreeks kunnen worden gelinkt aan die overstorting, hebben mijn diensten de opdracht om zo snel mogelijk een proces-verbaal op te stellen.
Minister, dat is het antwoord dat u reeds gaf in de commissie, namelijk dat er inderdaad een opvolging is.
Een studie van de ULB heeft uitgewezen dat er gemiddeld één dag op twee een probleem is met de waterkwaliteit van de Zenne. Dat is nefast voor de biodiversiteit in de Zenne. En de oorzaak is een nalatigheid, namelijk geen onderhoud van de grootste riool van België gedurende tien jaar.
Minister, ik hoor u ervoor pleiten om maximumboetes tot 250.000 euro op te leggen voor de luchtkwaliteit. Ik zou dan ook graag hebben dat u vandaag hetzelfde doet voor de waterkwaliteit in de Zenne en dat u dwangsommen eist per dag dat de waterkwaliteit van de Zenne achteruitgaat en er zich problemen voordoen.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Voorzitter, minister, het overstortprobleem van de Zenne is inderdaad een problematiek die we al meermaals hebben besproken in de commissie. Het is inderdaad van heel groot belang voor de waterkwaliteit, die zeer streng wordt gecontroleerd en toekomstgericht nog zeer nauwgezet zal moeten worden gecontroleerd.
Minister, u hebt ook te kennen gegeven dat er een Europees project zal zijn, met name het bufferbekken dat zal worden geïnstalleerd ter hoogte van de drie gewesten, waardoor toekomstgericht het overstortprobleem zal worden verkleind.
Het gaat over zeer grote budgetten, er zal daarin een tiental miljoen euro geïnvesteerd worden. Kunt u wat dat betreft voor alle parlementsleden hier nog eens de juiste timing vermelden?
De heer Tobback heeft het woord.
Minister, deze discussie is niet nieuw en uw antwoord is niet nieuw. Het is ook het enige antwoord dat u kunt geven. In zijn diepste dromen hoopt de heer Nevens misschien alles te kunnen afdammen en het naar Brussel te laten vloeien. Daar valt misschien zelfs wel iets voor te zeggen.
Minister, als u terecht zeer nauwgezet monitort, is het dan geen optie om in dit geval voor een soort ‘name and shame’ te gaan en, dag na dag, elke keer opnieuw, die cijfers te publiceren? Bij mijn weten is er geen dagelijkse publicatie, bijvoorbeeld op een website, waar je iedere dag kunt zien wat de werkelijke resultaten zijn. Die zijn inderdaad beschamend, daarover ben ik het absoluut eens met de heer Nevens. Het moet stoppen, en het is al meer dan te laat. Plaats het Brusselse Gewest voor zijn verantwoordelijkheid. We hebben het meetnet, we hebben de gegevens. Waarom maken we niet elke dag bekend of er overschrijdingen zijn? Finaal kan dat misschien meer druk op de ketel zetten, in de hoop dat volgend jaar eindelijk alle beloften nageleefd zullen zijn.
Mevrouw Van den Brandt heeft het woord.
Proper water moet een evidentie zijn. Wat er nu gebeurt, mijnheer Nevens, is inderdaad niet aanvaardbaar. Sinds 2007 is er een zuiveringsinstallatie. Dat heeft het water properder gemaakt, maar wanneer het regent, krijg je overstroming en vervuiling. In principe moet de collector ieder jaar proper worden gemaakt. Het is niet aanvaardbaar dat het zo lang duurt voor dat opgelost wordt. Ik hoop dat, nu Vivaqua een nieuwe voorzitter heeft na het vertrek van de heer Mayeur, het een performanter waterbedrijf zal worden, dat er een jaarlijks onderhoud wordt gedaan en dat we proper water krijgen in de Zenne. Ik wil er niet op aansturen, zoals de heer Tobback, dat we het vieze water dan maar in Brussel moeten lozen. Het water moet gewoon proper zijn en proper blijven.
De heer Sanctorum heeft het woord.
De waterkwaliteit van de Zenne is de voorbije tien jaar veel verbeterd. Er is meer vis aanwezig in de Zenne, dat is een goede zaak. Maar het blijft inderdaad, mijnheer Nevens, een bijzonder vuile rivier. Het is ook moeilijk om op dat vlak verbetering te krijgen.
Het gaat niet alleen over het overstromingsprobleem dat voor vervuilingspieken zorgt, maar ook om de algemene vervuiling in de Zenne. Het slib is heel erg vervuild. Brussel zal daar moeten in investeren. Minister, u zult het beleid van de Brusselse Regering moeten opvolgen en u zult ze moeten aanmanen om er alles aan te doen om de Zenne properder te maken. Dat heeft inderdaad een impact op Vlaanderen: de Zenne loopt in Vlaanderen en mondt uit in de Dijle. Het is dus zeker ook in het belang van Vlaanderen dat de Zenne properder wordt.
In 2009, toen ik pas minister was, werd de waterzuiveringsinstallatie in Brussel plots stilgelegd. Doordat ze niet meer werkte, kwam er massaal vuil water in de Zenne terecht. We zijn toen meteen naar de rechtbank gestapt. Wanneer u nu zo hard aandringt om dit probleem gerechtelijk aan te pakken, moet ik u toch zeggen dat die rechtszaak uit 2009 vandaag nog altijd loopt en dat er nog geen uitspraak over is. Naar de rechtbank stappen is dus niet dé oplossing om op korte termijn actie te ondernemen. Het grote probleem zit hem in het feit dat het bijzonder moeilijk is om op die momenten aan te tonen dat de vissterfte heel specifiek toe te schrijven is aan wat er zich in die waterzuiveringsinstallatie heeft afgespeeld. Het is zeer moeilijk om de algemene milieuschade te definiëren en dat is het grote probleem waar we telkens mee geconfronteerd worden. Het is belangrijk dat we blijven aanmanen. We zien de resultaten. De aanbesteding is gelanceerd en de werken zullen starten in september. Er is inderdaad ook een nieuwe directie aangesteld vanwege het wanbeleid in het verleden met betrekking tot het water in Brussel. Dat is alvast een goede zaak.
We volgen dit allemaal bijzonder goed op. Als we vanuit de VMM met die meetpunten zouden vaststellen dat zich daar een calamiteit voltrekt of dat er zich massaal problemen voordoen die kunnen leiden tot vissterfte, zullen we uiteraard weer gerechtelijke stappen ondernemen.
Mijnheer Tobback, ik zal bij de Vlaamse Milieumaatschappij navragen of het tot de mogelijkheden behoort om dat misschien dagelijks bekend te maken. Ik zal die boodschap zeker overbrengen en kijken wat technisch kan. Ik zal ook het antwoord van onze diensten aan u bezorgen.
Naast dat specifieke geval, klopt het natuurlijk, mevrouw De Vroe, dat we een Europees project hebben binnengehaald waarbij we over de grenzen van het gewest heel wat extra investeringen doen om de waterkwaliteit te verbeteren, maar ook extra bufferbekkens aan te leggen. Daar zijn inderdaad miljoenen voor uitgetrokken. Ook dat staat niet stil. Ik heb niet direct de exacte timing bij me, maar ik zal die via het secretariaat en de voorzitter aan u bezorgen. Het toont wel, mijnheer Nevens, dat uw bezorgdheid absoluut gedeeld wordt, dat ik uiteraard ook wil dat de waterkwaliteit in de Zenne nog veel verbetert – ze is al veel verbeterd, maar we zijn er nog niet – en dat we de Brusselse waterzuivering onder controle moeten krijgen en we daar blijven op hameren. Dat is trouwens een van de redenen waarom in het Brusselse parlement een van mijn partijgenoten de Brusselse minister aan de tand heeft gevoeld, net om haar voldoende aan te manen.
Het is duidelijk dat mijn bekommernis uw bekommernis is. Het is duidelijk dat onze fractie dit niet wil loslaten. U hebt het zelf aangehaald: Brussel zat met een majeur probleem. Dat majeur probleem is opgelost. Wij hopen nu, nadat dat probleem is opgelost, dat er opnieuw werk kan worden gemaakt van een degelijk waterbeleid en dat we dus eindelijk recht hebben op proper water in de Zenne. De vissen zullen u daarvoor dankbaar zijn.
De actuele vraag is afgehandeld.