Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Franssen heeft het woord.
Minister, collega's, roken in de wagen is nog veel ongezonder dan in een andere ruimte. De Stichting tegen Kanker stelt dat inzittenden van een wagen waarin gerookt wordt, worden blootgesteld aan schadelijke stoffen, kankerverwekkende stoffen in concentraties die tot 27 keer hoger liggen dan normaal.
We weten ook dat passief roken bijzonder ongezond is, zeker voor kleine kinderen. Zij ademen sneller, hun longen, luchtwegen en immuniteitssysteem zijn ook nog niet dermate ontwikkeld. Bovendien zijn baby's die passief meeroken veel vatbaarder voor onder meer wiegendood, voor het ontwikkelen van kanker en voor hart- en vaatziekten. Redenen genoeg om op dit verbod in te gaan.
Op federaal niveau liggen er in de Kamer een aantal voorstellen op tafel. Minister van Volksgezondheid De Block heeft zich vorig jaar al uitgesproken voor een rookverbod in wagens voor mensen jonger dan 16 jaar. Zij verwijst verder door naar het federale parlement, maar daar geraken de knopen niet doorgehakt.
Uw Waalse collega van Leefmilieu heeft gezegd niet meer te wachten op het initiatief van het federale niveau, en hij heeft een voorstel aangekondigd waarin hij het roken in een wagen waar minderjarigen aanwezig zijn als een milieu-inbreuk bestempelt. De overtreders zouden hiervoor 150 euro boete moeten ophoesten.
Minister, hoe staat u tegenover een rookverbod in wagens met kinderen?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Voorzitter, mevrouw Fransen, roken is ongezond en schadelijk voor de gezondheid. Dat geldt uiteraard ook voor passief roken. Roken in een wagen waarin kinderen zitten, is zeker niet verantwoord. Ik ben absoluut voor zo'n verbod.
Ik heb begrepen dat er op federaal niveau, in de Kamer, inderdaad een voorstel op tafel ligt, maar dat dat op zich laat wachten. Er kan ook wel wat discussie zijn over wie nu al of niet bevoegd is. Maar ik vind het onverantwoord om te wachten. Als het niet lukt op federaal niveau of als er bevoegdheidsdiscussies ontstaan over wie nu al of niet zo'n verbod kan uitvaardigen, vind ik het wijs om daar niet op te wachten. Laat ons nu zien of het op federaal niveau lukt om daarin vooruit te gaan. Lukt dat niet, dan ben ik bereid om, in samenspraak met de minister bevoegd voor het welzijn en de volksgezondheid, Jo Vandeurzen, daarin initiatief te nemen. Dat kan gebeuren vanuit Leefmilieu, omdat ik natuurlijk ook bevoegd ben voor de luchtkwaliteit. Ik heb het even nagegaan: er is een decretale bevoegdheid die spreekt over de link tussen luchtkwaliteit en gezondheid. Dat zouden we kunnen aangrijpen om dat verbod effectief in Vlaanderen door te voeren.
De conclusie is dat ik voor zo'n verbod ben. Als het niet snel vooruit gaat op het federale niveau, ben ik graag bereid om, in samenspraak met collega Vandeurzen, daarrond een initiatief te nemen.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik zou kunnen applaudisseren, want ik ben bijzonder tevreden met het antwoord van de minister.
De CD&V-fractie is voor zo'n rookverbod. Persoonlijk ben ik de mening toegedaan dat dit vanuit het federale niveau zou moeten worden geregeld, vanuit het luik volksgezondheid. En als dit via een parlementair initiatief kan, zeer graag. Wij zijn er in elk geval toe bereid om, als dit nodig is, binnen dit Vlaams Parlement op zoek te gaan naar een meerderheid om eventueel het decreetgevend werk te kunnen versnellen. (Applaus bij CD&V en Open Vld)
Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Minister, ik ben zeer tevreden met uw antwoord. Waarom? Ik heb er zelf al meermaals op aangedrongen bij minister De Block. Ook mijn collega Van Quickenborne heeft daarover een voorstel ingediend. Maar eigenlijk gaat het niet over wie er nu wint: dit moet gewoon stoppen. Kinderen kiezen er niet voor om in een auto te zitten waarin er gerookt wordt. Zij mogen daar geen slachtoffer meer van zijn.
Als men er op federaal niveau niet uit geraakt, minister, zullen we u absoluut steunen in uw initiatief. Het moet stoppen dat kinderen in een wagen zitten waarin er gerookt wordt en daar niet voor kiezen. Daarop moet een verbod komen. We steunen u in uw initiatief.
We zien ook dat heel wat mensen zelf inzien dat het niet gezond is voor de kinderen. 87 procent van de mensen zien dat in. Maar laten we die 13 procent die het niet inzien tot de orde roepen, zodat kinderen gezond kunnen opgroeien. Bij mij gaat de gezondheid van kinderen voor op politieke spelletjes en bevoegdheidsverdelingen. (Applaus bij CD&V en Open Vld)
Mevrouw Van den Brandt heeft het woord.
Helemaal mee eens. Het gaat hier om de gezondheid van onze kinderen. 98 procent van de bevolking staat achter zo’n verbod. Dan maakt het niet uit of men het federaal of Vlaams doet, of het van u komt of van uw collega, minister Vandeurzen. Het maakt uit of er een verbod komt, en wanneer. U hebt het over als het federaal niet vooruitgaat. Welk tijdspad ziet u? Hoeveel tijd wilt u de federale overheid nog geven vooraleer u zelf op Vlaams niveau in actie komt?
De heer Sanctorum heeft het woord.
Minister, ook ik wil u steunen in uw engagement om echt te gaan voor dat rookverbod in de auto waar kinderen aanwezig zijn, maar ik sluit me ook aan bij de vorige spreker. We hebben er in het verleden ook al discussies over gehad: federaal wordt iets aangekondigd, maar er gebeurt niks in de praktijk, zoals bij het Stookolietankfonds, en zo zijn er nog wel een paar voorbeelden. Ik ben een voorstander van het stellen van een concreet ultimatum: als het binnen pakweg een paar maanden federaal niet rond geraakt, dan doen we het in Vlaanderen gewoon zelf. Dat is mijn voorstel.
De heer Bertels heeft het woord.
Voor sp.a is het heel duidelijk: een rookverbod in een auto met kinderen is een goede maatregel. Laat daar geen twijfel over bestaan. Minister, u hebt de collega’s hier gehoord. Neem nu het initiatief. U moet niet meer treuzelen om onze kinderen te beschermen. De redenen die mevrouw Franssen heeft aangehaald, zijn duidelijk. Kinderen zijn veel meer gevoelig, baby’s nog meer gevoelig. Er is een hogere concentratie, 27 keer meer dan in een huis. Welke redenen moet u nog hebben om dat verbod nu in te voeren? U hoeft niet te wachten op de federale overheid. Laat ons hier in Vlaanderen doen waarvoor we zijn gekozen en ons kinderen nu beschermen. U hebt daar een kamerbrede meerderheid voor. Waarop wacht u in godsnaam nog? (Applaus bij sp.a)
De heer Vandaele heeft het woord.
Dank u voor het applaus.
Voorzitter, we hebben het hier meestal over de luchtkwaliteit buiten, maar ook de luchtkwaliteit binnen is inderdaad zeer belangrijk, in woningen, in auto’s. Laten we eerlijk zijn: het is eigenlijk gewoon onbegrijpelijk dat mensen nog roken in een auto, niet alleen in het bijzijn van kinderen, maar ook in het bijzijn van volwassenen. Dat vind ik bijzonder arrogant en getuigen van weinig verantwoordelijkheidszin. Minister, als Vlaanderen dus een rol kan spelen om dat gedrag bij te sturen, om dat roken terug te dringen, graag, wat ons betreft. Alleen is de vraag hoe we dat gaan doen, en met name dan hoe u dat wilt controleren en handhaven. (Applaus bij de N-VA)
Iedereen is het erover eens dat dit moet worden verboden. De eerste vraag die rees, is wanneer ik een initiatief neem als het federaal niet lukt. Laten we afspreken dat we de teksten finaliseren. Ter zake moeten we natuurlijk nog een traject doorlopen. Terwijl dat traject loopt, zullen we zien wat er federaal gebeurt en daar dan ook Vlaams mee doorgaan.
Waar wachten we op? Waarom heb ik dat niet al gedaan? Er is natuurlijk wel wat juridische discussie mogelijk over de vraag tot wiens bevoegdheid dat nu behoort. Ik denk dat we vooral moeten vermijden dat we naar een soort bevoegdheidsopbod gaan, met vernietigingsarresten en weet ik wat als iemand zijn bevoegdheid te buiten gaat. Dan zijn we nog veel verder van huis. Als je puur kijkt naar wat nu het juiste niveau zou kunnen zijn om die beslissing te nemen, naar wat juridisch het meest zekere is, dan zegt men me dat dat het federale niveau is. Daar ligt het ook klaar. Daar ligt het ontwerp op de tafel.
Lukt dat niet, dan zullen we Vlaams het initiatief nemen. We hebben een kapstok, denk ik, binnen het decreet houdende algemene bepalingen inzake het leefmilieubeleid, maar je zou daarover kunnen discussiëren. Denk aan het initiatief dat ook is genomen met betrekking tot het verbod op het gebruik van bepaalde pesticiden. Men is naar de rechtbank gestapt om dat te laten vernietigen. Ik heb daarnet echter heel uitdrukkelijk gezegd dat ik daar niet op zal wachten, dat ik een initiatief zal nemen, dat we het erop zullen wagen om dat initiatief te nemen.
Mijnheer Vandaele, de teksten liggen vandaag nog niet op de tafel. Er is een initiatief genomen in Wallonië om dat te doen. De handhaving binnen Leefmilieu zal zich natuurlijk dan ook vooral situeren op dat vlak. Hoe we dat zo afdwingbaar mogelijk kunnen maken, is iets dat we inderdaad ook goed moeten bekijken wanneer we de teksten opmaken. Het moet natuurlijk vooral de bedoeling zijn om mensen te ontraden om het te doen. Ik denk dat het al een heel belangrijk signaal is als de overheid zegt dat het verboden is, dat men dat niet mag doen. Uiteraard zullen we ook de handhaving op een goede manier moeten bekijken. Dat moet correct kunnen gebeuren. Laat er echter geen misverstand over ontstaan: wij gaan aan het schrijven, we maken de teksten. We hopen dat we misschien ondertussen in snelheid worden genomen, dat men federaal het juiste initiatief neemt. Als dat niet lukt, zullen we dus doorgaan met de decretale teksten die in Vlaanderen op de tafel liggen.
Minister, ik ben in elk geval heel tevreden dat hier kamerbreed een principieel akkoord is dat dat rookverbod er moet komen. Nogmaals, ik reik opnieuw de hand: mochten wij dat vanuit dit parlement kunnen versnellen, dan staan wij daar zeker voor open.
De actuele vraag is afgehandeld.