Verslag plenaire vergadering
Verslag
Minister Gatz verblijft op dit moment in het buitenland. Het antwoord wordt gegeven door minister Tommelein.
De heer Meremans heeft het woord.
Minister Gatz is in Soweto, volgens het laatste Twitterbericht. Dus is de vraag voor minister Tommelein, de locominister van Cultuur.
Ik wil het even hebben over het sociaal-cultureel veld, collega’s. Ik ben er zelf actief in. Ik ben bestuurslid voor KWB en ik vind het sociaal-cultureel veld belangrijk. We hebben het middenveld nodig. Een sterk, kritisch middenveld is nodig als bruggenbouwer tussen de maatschappij en de overheden.
Volgens het decreet van 2003 zijn er ook 35 bewegingen die worden gesubsidieerd. Onder hen is ook Kif Kif, dat ongeveer 200.000 euro per jaar krijgt. Kif Kif is een interculturele beweging. Ik lees even: ‘voor gelijkheid en tegen racisme, voor een solidaire, democratische, interculturele samenleving’. Ze zijn pluralistisch, collega’s, en zelfkritisch.
Maar wat zien we nu, en het is niet de eerste keer, dat die beweging eerder een forum aan het worden is voor haatboodschappen, voor polarisering, voor het opzetten van gemeenschappen tegen elkaar, laat staan dat dit nog iets te maken heeft met bruggen bouwen.
Minister, in hoever bent u van oordeel dat het herhaaldelijk opzoeken van polarisatie en controverse door Kif Kif in overeenstemming is met de uitgangspunten en de geest van het huidig decreet op sociaal-cultureel werk?
Minister Tommelein heeft het woord.
De heer Gatz heeft me gevraagd u het volgende mee te delen.
De beweging Kif Kif is inderdaad een van de vele werksoorten in het sociaal-culturele werkveld. Ze hebben zich gespecialiseerd in het strijden voor gelijkheid en tegen racisme. Het is belangrijk dat een overheid diverse stemmen ondersteunt en niet alleen stemmen die het gangbare beleid steunen. Ik denk dat dit het bewijs is van een voldragen democratie. Kif Kif werkt ook niet met de klassieke actie- en campagnemodellen, maar met een maatschappelijke activeringsfunctie. Dit vult zich in aan de hand van een journalistieke werking en juridische actie.
Maar, de manier waarop bijvoorbeeld in ‘Beeld je eens in …’ zaken in beeld worden gebracht, roept op z’n minst vraagtekens op en is bij wijlen minstens even wansmakelijk en respectloos als de dingen die ze willen aanklagen en nodigt zeker niet uit tot een constructieve dialoog. In het recente verleden zijn er nog een aantal andere wansmakelijke acties geweest, al dan niet uit sociaal-culturele hoek. Al dit soort acties roepen inderdaad niet op tot dialoog en constructieve houdingen, maar dit impliceert niet dat daarom de organisatie op zich in vraag moet worden gesteld.
Ik vat samen. We moeten als overheid een groot aantal organisaties met uiteenlopende visies op het maatschappelijke en politieke leven subsidiëren. De ondersteuning wordt ook gegeven als die standpunten niet die van de Vlaamse overheid zijn. Zelf ben ik van mening dat Kif Kif niet meteen koos voor de meest wijze aanpak om haar standpunt kenbaar te maken en om haar kritische rol te spelen als sociaal-culturele beweging. De manier waarop campagnes worden gevoerd, de manier waarop organisaties hun doelstellingen trachten te verwezenlijken, blijft echter wel de autonome keuze van de organisaties die vanuit een civiel perspectief vorm geven aan onze samenleving. Het is dus niet wenselijk om inhoudelijke keuzes vanuit een overheid te beknotten, maar wel om ruimte te geven aan diversiteit en standpunten die het debat in onze samenleving aanzwengelen.
Ik wil toch enkele voorbeelden geven. Darya Safai is een vrouwenrechtenactiviste en vooral actief in Iran, en van haar wordt op de site gezegd dat ze psychologische problemen en een trauma heeft. Er is een aanval op de directie van een katholieke school in verband met kledingvoorschriften. De Racisme-is-Relatief-prijs komt van Kif Kif en zegt van Olga Leyers, Slimste mens ter wereld, dat ze “lijdt aan eurocentrische superioriteitswaan.” Als klap op de vuurpijl hadden we ook een cartoon van twee bekende politici.
Ik stel me de vraag – ik zal daarvoor ook aandringen bij minister Gatz – dat organisaties die werken met belastinggeld van de kijkers thuis, toch gebonden zijn aan de uitgangspunten en de voorwaarden van een decreet. Ik ga ervan uit dat ze daar niet meer aan gebonden zijn en vraag u om daar een onderzoek naar in te stellen. (Applaus bij de N-VA)
Mevrouw Bastiaens heeft het woord.
Minister, ik was blij te horen dat u zelf en ook minister Gatz, namens wie u deze boodschap bracht, het civiele perspectief van de sociaal-culturele organisaties naar voren blijft schuiven, en vooral ook stelt dat we organisaties niet in vraag mogen stellen, ook niet wanneer ze eventueel acties opzetten die niet direct naar onze zin zijn. Het is een absolute meerwaarde, en die moeten we blijven bewaken, dat elke organisatie zelf moet kunnen uitmaken op welke manier ze haar eigen doelstelling wil waarmaken. Dat is de eigenheid van het sociaal-cultureel werk. Ik wil u dan ook vragen om daar waakzaam voor te blijven en die uitdaging te blijven aangaan.
De heer De Gucht heeft het woord.
Ze hebben inderdaad een wansmakelijke vertoning naar voren gebracht. Bij die bekende politici hoort ook iemand van onze partij. Het is echter niet omdat een organisatie belastinggeld krijgt, dat we moeten ingrijpen op de manier waarop ze communiceert. Dat we een dialoog moeten opstarten, akkoord. Dat het debat beter op een andere manier zou worden gevoerd, akkoord. Maar een democratie is pas echt een weerbare democratie als dergelijke stemmen op een open manier worden tegengesproken in plaats van in vraag gesteld te worden via subsidies. Als een sterke democratie moeten we daar op een volwassen manier mee kunnen omgaan.
Mevrouw Idrissi heeft het woord.
Inderdaad, het waren wansmakelijke beelden en Kif Kif heeft daar onmiddellijk op gereageerd door die beelden weg te halen. Ik kan alleen maar zeggen: hulde aan minister Gatz dat hij dit principe ook huldigt, dat we daar vanuit de politiek niet op kunnen inspelen, ook al zijn we het niet eens met bepaalde meningen.
Als er in een democratische rechtsstaat grenzen zijn overschreden, kunnen we nog altijd… Stel dat de N-VA vindt dat de grenzen echt zijn overschreden, wel, dan hebben we daar in een democratische rechtsstaat spelregels voor. Niets weerhoudt de N-VA ervan om dat ook aan te pakken.
De heer Caron heeft het woord.
Minister, het was een foute foto. Gelukkig hebben ze hem snel weggehaald. Er zat niet alleen een eurocentrische gedachte achter, maar zelfs uw eigen voorzitster werd in dat hok gekapitteld.
In Cultuur en Media hebben we de gewoonte om democratisch en pluralistisch te subsidiëren. De overheid kiest niet op basis van inhoud. We moeten natuurlijk rechtsregels volgen, maar de overheid kiest niet op basis van… Pluralisme is een basis van ons cultuurbeleid. We subsidiëren bij wijze van spreken vaak onze tegenstrevers of onze critici, en dat is een fantastische kracht in onze democratie.
Mijnheer Meremans, u wilt toch niet dat we alleen subsidiëren volgens het principe: wiens brood men eet, diens woord men spreekt. Dat en het verhaal van Apache wezen uitdrukkelijk in die richting. Beheers u wat dat betreft. Op de dag dat uw partij niet meer zo groot is als vandaag, zult u ook een stem blijven krijgen dankzij dit soort decreten en dit soort houdingen. Minister Tommelein, ik dank u van harte voor het steunen van dat principe. (Applaus bij Groen, sp.a en Open Vld)
De heer Janssens heeft het woord.
Mijnheer Meremans, ik ben uiteraard blij dat u die vraag vandaag stelt, vooral omdat u vorige week zweeg, toen ik het zelf had over de subsidieverhoging met 800.000 euro aan allerlei migrantenverenigingen. Ik had gedacht dat ik toen ook een bondgenoot in u zou vinden, maar dat was niet het geval.
Wat Kif Kif betreft, oogst men nu wat men heeft gezaaid. De Vlaamse Regering heeft het sinds haar aantreden nodig gevonden om de subsidies voor deze vereniging steeds te verhogen: in 2014 was dat nog 188.000 euro, in 2017 is dat al 204.000 euro. Dat is een stijging met bijna 10 procent. Mijnheer Meremans, mijn oproep aan u is om er werk van te maken in de Vlaamse Regering om de subsidiestroom naar allerlei organisaties van bedenkelijk allooi zoals Kif Kif stop te zetten. Wat mij betreft, links activisme, islamisme, het kan allemaal, dat is vrijheid van meningsuiting maar men moet zich wel houden aan de regels van het parlement, aan onze decreten en het moet vooral niet op kosten van de belastingbetaler. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Ik heb begrepen dat daar nogal wat meningsverschillen over bestaan in dit parlement. Ik denk dat ik de boodschap heel duidelijk breng: de afbeelding wordt duidelijk veroordeeld, bijna iedereen hier noemt die wansmakelijk. Het is duidelijk dat dit niet de juiste manier was om een boodschap te brengen. We moeten echter het kind niet met het badwater weggooien. Wij hebben een diverse samenleving, er zijn diverse groeperingen, iedereen begaat al eens een vergissing, ook in de communicatie. Wie ben ik om dat te veroordelen? Ik denk echter dat het duidelijk is dat wij de actie op zich bedenkelijk vinden en dat die actie veel vragen oproept. Voor de minister van Cultuur is dit echter niet van dien aard om de organisatie op zich of de ondersteuning van die organisatie in vraag te stellen. U hebt daar een andere mening over. Ik heb hier gebracht wat de minister mij heeft overgemaakt.
Ik zou toch graag willen nuanceren. Een kritisch middenveld is nodig, en mijn partij is de eerste om dat te verdedigen. Het verleden is daarin onze bondgenoot. Maar ik wil wel duidelijk zeggen dat wij ook de hand reiken aan organisaties die het goed menen. Door de capriolen van Kif Kif komen zij ook in een slecht daglicht te staan, en dat vind ik erg. Onze bondgenoten worden daardoor in een slecht daglicht gesteld. (Applaus bij de N-VA)
Wanneer iemand subsidies vraagt op basis van een dossier, op basis van een uitgangspunt en daarna zijn eigen uitgangspunten verloochent op een site, in acties en door handelingen, kan ik onmogelijk aan de belastingbetaler uitleggen waarom we daar geld aan blijven geven. Wie subsidies ontvangt, moet ook zijn eigen dossier respecteren. Dat zijn de regels in dit huis en in deze samenleving, dat is democratie. Wie zich niet houdt aan de regels, wordt daarvoor gesanctioneerd. Dat is zo voor elke burger in dit land en dat geldt ook voor elke organisatie. En daar zullen wij voor blijven strijden. Ik zal minister Gatz daar zeker over blijven aanvuren. Wij zullen ook bij andere organisaties goed in het oog houden dat zij hun uitgangspunten wel degelijk naleven. Dat is een taak van onze democratie. (Applaus bij de N-VA)
De actuele vraag is afgehandeld.