Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer de Kort heeft het woord.
Voorzitter, minister, we hebben het daarnet gehad over de luchthavens, een belangrijke bron van tewerkstelling. Ook een zeer belangrijke bron van tewerkstelling zijn onze havens, de haven van Antwerpen. Minister, in december was er met het arrest van de Raad van State al een gedeeltelijke vernietiging van het GRUP ‘Afbakening zeehavengebied Antwerpen’, in verband met de economische activiteiten, de havenontwikkeling. Vorige week vrijdag is er een vervolg gekomen. De Raad van State heeft beslist ook de groengebieden, de natuurcompensaties te vernietigen, om dezelfde reden: men is het niet eens met de proactieve natuurontwikkeling, er zou eigenlijk per project moeten worden gecompenseerd.
Minister, het lijkt me van belang voor ons om te zien wat er nu eigenlijk verder gaat gebeuren op het terrein. Hoe gaat het daar verder met de havenontwikkeling? Bijvoorbeeld als een concessionaris op de linkeroever een bouwvergunning aanvraagt, is daar een verdere uitbreiding mogelijk, en hoe moet het ook in de toekomst met de verdere mogelijkheden voor de containerontwikkeling?
Als we onze havens in het buitenland meer willen verdedigen en verkopen, is het belangrijk dat we goede goederentrafiek naar hier halen. Maar dan moeten we natuurlijk kunnen aantonen dat verdere havenontwikkelingen hier mogelijk zijn. Minister, wat is de impact van de vernietiging van het arrest van de Raad van State op de toekomstige verdere ontwikkeling van de haven van Antwerpen?
Minister Weyts heeft het woord.
Ik betreur natuurlijk deze vernietiging op grond van ruimtelijke ordeningsprocedures. Ik veronderstel dat uw vraag zich niet au fond richt tot Ruimtelijke Ordening, anders had u wel iemand anders ondervraagd. Maar als het gaat over de verdere ontwikkeling van de haven en de concrete consequenties, is het vrij eenvoudig: dit maakt verdere ontwikkeling van de haven onmogelijk! Enerzijds omdat de ruimtelijke bestemming ontbreekt als gevolg van, vooral, de vorige vernietiging van het GRUP ‘Havenontwikkeling Linkeroever’. Anderzijds omdat we met het probleem zitten dat de havenontwikkeling gekoppeld is aan natuurontwikkeling. Dat is dan weer de resultante van het recente arrest en de recente vernietiging, die dan gaat over de afbakening van het havengebied Antwerpen.
Je moet in een glas water de zon zien schijnen. Het levert geen extra moeilijkheid op. We hadden al beslist om de piste te volgen van een Complexeprojectendecreet. We zijn daarmee al gestart. Er moeten verschillende fases doorlopen worden. Na het organiseren van een eerste trechter liggen er nu ongeveer acht alternatieve scenario’s op tafel, waaruit, na verschillende stappen die nog moeten worden gezet, een voorkeursalternatief zal moeten worden gekozen. Als timing nemen we daar voorjaar 2018. Verschillende procedures moeten daarbij gelijktijdig doorlopen worden, zoals de milieueffectenrapportage, een maatschappelijke kosten-batenanalyse en veiligheidsstudies. De verdere havenontwikkeling mogelijk maken en ruimte maken voor extra containercapaciteit blijft natuurlijk de doelstelling. We zullen in functie daarvan nieuwe stappen moeten zetten in het kader van de ruimtelijke ordening.
Minister, het is wel duidelijk dat nu onmiddellijk de impact bijzonder groot is voor de bestaande havenontwikkeling. Eigenlijk is er op dit moment een stilstand. Ook voor de verdere natuurontwikkeling betekent dit een stilstand. Ik hoop dat u en de Vlaamse administratie de handen in elkaar slaan om een evaluatie te maken van die ontwikkeling. We hebben vrij hoge natuurinstandhoudingsdoelstellingen vooropgesteld. Gezien de vermenging van enerzijds de aanduiding van een economische zone en anderzijds de aanduiding van een Habitat- en Vogelrichtlijngebied met hoge natuurinstandhoudingsdoelstellingen vraag ik me af of we dat niet eens grondig moeten evalueren. Moeten we niet eens nadenken of het niet beter is voor die economische activiteiten en voor de verdere ontwikkelingen in de toekomst om een afbakening te hebben, met een harde kern voor economisch gebied, die uiteraard natuurlijk ook wel voor een deel zal kunnen samengaan met een stukje natuur? Maar daarnaast moeten we toch ook bekijken of er elders natuurontwikkelingen mogelijk zijn.
Mevrouw De Ridder heeft het woord.
Minister, collega’s, ik grijp op mijn beurt de gelegenheid aan om nog eens de nadruk te leggen op het gigantische belang van het spoedige doorhakken van knopen in het kader van de complexeprojectenprocedure, die na veel vijven en zessen is opgestart met betrekking tot de broodnodige extra containercapaciteit voor de haven van Antwerpen. Mijnheer de Kort, dit is, voor alle duidelijkheid, niet iets nieuws. Deze uitspraak van de Raad van State zagen we al lang op ons afkomen.
Ik blijf erbij dat in dit verband veel te lang getalmd is. Dat heeft te maken met het aspect van natuurontwikkeling, met de duidelijke niet-aanvaardbaarheid voor Europa en met alle mogelijke vergunningstechnische en procedurele gevolgen daarvan. Ik stel daar al geruime tijd vragen over. Minister, dat is geen verwijt aan u. Ik ben blij dat men nu met die complexeprojectenprocedure is gestart. U hebt bevestigd dat de ontwerpen van voorkeursbesluiten voor het najaar zullen zijn en het uiteindelijke voorkeursbesluit in het voorjaar zal worden genomen. Mijn enige bijkomende vraag is: wilt u ervoor zorgen dat er geen bijkomende vertraging meer optreedt? Zo kunnen we ook internationaal duidelijk maken dat die bijkomende capaciteit er komt. Het is werkelijk cruciaal dat er geen verdere vertraging meer komt.
Mevrouw Pira heeft het woord.
Vorige vrijdag besliste de Raad van State tot de gedeeltelijke vernietiging van het afbakeningsplan voor de Antwerpse haven. Dat betekent dat alle op basis van dit plan verleende vergunningen ongeldig zijn. Dat betekent meer bepaald dat de werken die momenteel bezig zijn nabij de Prosperpolder, onwettig zijn en een bouwovertreding vormen. Daarom zal een actiegroep vragen om deze illegale werken stil te leggen. Minister, vindt u niet dat het de verantwoordelijkheid is van de bevoegde ministers, maar ook van de gehele Vlaamse Regering, om de graafwerken die door het arrest illegaal geworden zijn, stil te leggen?
Wat dat laatste betreft, zijn er momenteel werken aan de gang in de Prosperpolder, fase1-gebied. Daar is men nu bezig met ingrijpende werken inzake de waterhuishouding. Deze week zijn daaromtrent nog gesprekken gevoerd, om te zien wat de concrete consequenties zijn voor de vergunning en de lopende werken. Ik deel in dat verband het standpunt van de haven. Onze mening is dat we die werken in de komende weken moeten stilleggen, na het nemen van bewarende maatregelen. Aangezien daar al gewerkt is aan de waterhuishouding, moeten we ervoor zorgen dat er geen neveneffecten ontstaan met betrekking tot mogelijke overstromingen. Dat moet in orde worden gebracht en dan zullen we die werken, hopelijk zeer tijdelijk, stilleggen.
Wat betreft de evaluatie van de natuurcompensatie en de procedures in het kader van ruimtelijke ordening, milieu en natuur ben ik zelf vragende partij om hervormingen te zien gebeuren. Vanuit Mobiliteit en Openbare werken zijn wij daarbij vooral het ‘lijdend voorwerp’ als het gaat over die procedures. Ik ben de eerste om te wensen dat er op dat vlak kortere, eenvoudigere en transparantere procedures tot stand zouden kunnen komen, die initiatieven kunnen faciliteren.
Minister, het is goed dat u ermee instemt dat er in de toekomst een evaluatie zal gebeuren. Ik hoor dat er goed overleg is tussen uzelf, de administratie en de haven van Antwerpen zelf over de wijze van uitvoering. De Raad van State gaat alleen na of de regels zijn gevolgd. Daarnaast moeten we de spelregels nog eens tegen het licht houden om te zien of bijsturingen in de toekomst wenselijk zijn. Het is uiteraard zo dat we oog hebben voor de natuur en voor het milieu, maar we mogen ook onze corebusiness, namelijk de economische activiteit, in het belang van Vlaanderen, niet in het gedrang laten komen. Het is goed dat we daarover in de commissie verder van gedachten blijven wisselen om te zien of we de procedures kunnen bijsturen.
De actuele vraag is afgehandeld.