Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Janssens heeft het woord.
Minister, 75 procent van de Turken in België heeft voor de dictatuur van Erdogan gestemd. Dat is de hoogste score van heel Europa, een bewijs van wat critici als het Vlaams Belang al vele jaren zeggen: fysiek leven ze misschien in Vlaanderen, maar mentaal in Turkije. Elke nieuwe generatie richt zich meer dan de vorige op het land van herkomst, op het land van de voorouders. Dat is toch wel een gigantisch failliet van het gevoerde integratiebeleid! Ook uw beleid heeft daar nog geen verandering in gebracht. Nochtans is België het enige land in Europa dat de AKP van Erdogan subsidieert, met name via de Diyanet-moskeeën.
We hebben vorige week in de commissie vijf uur lang gedebatteerd over de Diyanet-moskeeën, waarvan u – helaas – nog steeds de erkenning niet wilt intrekken. U hebt in de plaats daarvan de procedure opgestart – en enkel dat nog maar, ocharme – van welgeteld één Diyanet-moskee. En dat ondanks het feit dat de Staatsveiligheid u alle elementen in handen geeft, zwart op wit, om alle erkenningen van de Diyanet-moskeeën onmiddellijk in te trekken, omdat Diyanet hier in Vlaanderen aan buitenlandse politieke inmenging doet, omdat ze de lange arm van Erdogan zijn en dus de erkenningscriteria niet naleven.
Meer nog, vorig weekend zei u in een kranteninterview: “Om te weten dat er iets niet pluis is met Diyanet heb je echt geen geheim rapport nodig. Dat zie je met het blote oog.” U kondigde daarbij aan ook de twaalf andere Diyanet-moskeeën op de rooster te zullen leggen. U vroeg zich zelfs af: “Moet Vlaanderen de waanzin van Erdogan blijven subsidiëren?” Neen, minister, natuurlijk moet Vlaanderen dat niet, maar het gebeurt wel omdat u nalaat om de erkenningen van de Diyanet-moskeeën in te trekken.
Minister, hoe zult u nu de twaalf andere Diyanet-moskeeën op de rooster leggen? Welke instantie zal dat doen en wanneer? Hoe zult u uw ronkende persverklaringen nu eindelijk eens waarmaken? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Minister Homans heeft het woord.
De heer Vandenbroucke verwees daarnet naar het feit dat het niet alleen vorige week in de commissie werd besproken, maar ook gisteren tijdens een interpellatie.
De rol van Diyanet in Vlaanderen is problematisch. Dat kan, denk ik, over de partijgrenzen heen worden erkend. Er is de afgelopen week al heel wat over gezegd.
Mijnheer Janssens, u weet dat Vlaanderen bevoegd is voor de erkenning van de individuele lokale geloofsgemeenschappen. Hier gaat het concreet over de Diyanet-moskeeën. Die zijn ook allemaal individueel erkend. In het verleden werden de momenteel erkende dertien Diyanet-moskeeën nooit collectief erkend. Het moet moskee per moskee worden bekeken of een moskee al dan niet voldoet aan onze erkenningscriteria – en het is natuurlijk heel belangrijk om dat te kunnen nagaan.
Wat het concrete dossier van de Fatih-moskee in Beringen betreft: we beschikken over voldoende informatie om de procedure tot intrekking van de erkenning op te starten. Dat heb ik gedaan: die procedure loopt. Voor de andere twaalf erkende Diyanet-moskeeën in Vlaanderen wordt momenteel nagegaan of de algemene problematiek van Diyanet die zich momenteel in Vlaanderen voordoet, daar ook van toepassing is.
Mijnheer Janssens, ik kan u nog meegeven – en dat is een primeur – dat het niet bij holle woorden is gebleven – want zo kent u mij ook niet, mag ik hopen – maar dat we een brief hebben geschreven aan de voorzitters van die twaalf resterende moskeeën, met daarin heel pertinente vragen. Bijvoorbeeld: wordt er in de moskee AKP-propaganda verspreid? Heeft men in de moskee opgeroepen tegen aanhangers van Gülen? Zijn Gülen-aanhangers welkom in de moskee? Worden er maatregelen genomen in de moskee om de integratie te bevorderen? Zo ja, welke?
Ik wil hierop ondubbelzinnige antwoorden. Op basis daarvan zal ik al dan niet de procedure opstarten. Er moeten inderdaad geen subsidies gaan naar instanties die eigenlijk fungeren als propaganda-instrumenten van de Turkse staat. Wij kunnen dit in onze Vlaamse samenleving niet tolereren omdat zo enkel de polarisering in de hand wordt gewerkt.
Minister, is het dat wat u begrijpt onder op de rooster leggen: een vriendelijk briefje schrijven, waarvan ik nu al kan zeggen wat het antwoord zal zijn, met name nihil, de inhoud van het antwoord zal nihil zijn, u zult niks te weten komen net zoals tijdens uw gesprek met de ambassadeur op uw kabinet die zei: ‘Er is bij Diyanet helemaal niks aan de hand’?
Dan zegt u in de krant: ‘We gaan ze nu eens stevig op de rooster leggen.’ En wat doet u? U stuurt ocharme een vriendelijk briefje. Waarom hebt u in 's hemelsnaam niet de moed om met het rapport van de Staatsveiligheid in handen, en zelfs met het blote oog zoals u hebt aangekondigd, actie te nemen? We hebben geen geheim rapport nodig, met het blote oog zie je dat heel die Diyanet-structuur niet deugt. Waarom hebt u dan niet de politieke moed om de erkenning van die Diyanet-moskeeën, desnoods individueel, een voor een, maar wel onmiddellijk, allemaal in te trekken? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mevrouw Sminate heeft het woord.
Minister, ik ben blij dat u dit debat eindelijk hebt geopend. U hebt gedaan wat velen in uw plaats niet zouden durven te doen. (Opmerkingen van de heer Chris Janssens)
U hebt hierover eindelijk iedereen, enkelen daargelaten, op één lijn gekregen. U hebt duidelijk gemaakt dat iedereen de autoritaire arm van Erdogan in Europa niet wenst. Meer nog, u durft hierin zelfs verder te gaan. U durft zelfs de andere moskeeën te bekijken. Minister, wij kunnen niet anders dan u hiervoor te bedanken. De verandering werkt. (Applaus bij de N-VA)
De heer Kennes heeft het woord.
Over Erdogan en de problematiek in Turkije hebben we hier een resolutie goedgekeurd, en die was heel duidelijk en onomwonden. De problematiek van de beïnvloeding is duidelijk gesteld door de Staatsveiligheid en wordt door iedereen onderkend. Er is niet alleen een probleem met de erkende moskeeën, de problematiek van de beïnvloeding stelt zich ook in de niet-erkende moskeeën. Het intrekken van een erkenning lost dat fundamentele probleem helemaal niet op. Hoe zullen we een oplossing vinden voor de buitenlandse beïnvloeding? Hoe zullen we het ingaan tegen onze regels van scheiding tussen kerk en staat, politiek en religie stoppen? Dat moeten we oplossen, en dat gaat verder dan de intrekking van een of van dertien erkenningen.
De heer De Gucht heeft het woord.
Als je erkenningsvoorwaarden oplegt en die worden geschonden, dan moet je die erkenning intrekken. Anders is de legitimiteit van die erkenningen niets. De legitimiteit is hier duidelijk geschonden. We moeten dan ook zo snel mogelijk overgaan tot het in vraag stellen van de erkenning van de verschillende aan Diyanet verbonden moskeeën, niet alleen van de moskee in Beringen, maar van alle Diyanet-moskeeën. We zijn er voorstander van een onderzoek te voeren naar de verschillende verenigingen en moskeeën in onze regio om ervoor te zorgen dat daar niet aan polarisatie en politiek wordt gedaan, en dat de gebedsplaatsen worden gebruikt waarvoor ze dienen, namelijk het gebed.
Het is duidelijk dat de integratie wordt tegengehouden door zulke organisaties. We moeten daar een algemeen plan voor organiseren. In Groot-Brittannië stemde 80 procent tegen Erdogan, bij ons stemde 75 procent voor Erdogan. Dat betekent dat er een fundamenteel probleem is. We moeten daar een echt beleid rond voeren, en daarmee is een begin gemaakt door die erkenning in vraag te stellen.
Minister, ik roep u op om overleg te plegen met de lokale overheden, want zij hebben de vinger aan de pols in verband met de moskeeën.
Mevrouw Kherbache heeft het woord.
Minister, al twee jaar vragen we daadkracht van u, daadkracht van twee kanten. Als er een probleem is in een moskee, dan moet er worden ingegrepen. In het parlement hebben meerderheid en oppositie ook gevraagd om werk te maken van de erkenning van moskeeën. In de afgelopen jaren heeft de Moslimexecutieve haar job gedaan, heeft de federale overheid haar job gedaan, maar u kaatst de bal altijd terug.
En dan is de vraag, minister, of het niet echt hoog tijd is dat er ook op dat vlak naar oplossingen wordt gezocht. Nu slaan beide figuren op dat vlak echt een modderfiguur, en het is ook onaanvaardbaar dat men hier politieke spelletjes speelt op de kap van moskeeën en moslims die er wel alles aan doen om de regels te respecteren en werk te maken van een open en verdraagzame samenleving. (Applaus bij sp.a en bij Groen)
Een aantal vragen die hier zijn gesteld, heb ik vorige week in de commissie al beantwoord. Ik zal die niet opnieuw beantwoorden. Wat ik wel frappant vind, is dat hier opnieuw – het is wellicht een vergissing of een lapsus – wordt gesproken over de niet-erkende moskeeën. We weten allemaal hoe de bevoegdheidsverdeling momenteel in elkaar zit, ik dacht dat dat nu wel duidelijk was na het debat. Vlaanderen is enkel bevoegd voor de erkende moskeeën. Dat zijn er momenteel 28, waarvan 13 van Diyanet. Ik heb daarnet gezegd, en ik heb dat in het verleden in de commissie ook al gezegd, dat de procedure is opgestart voor de intrekking van de erkenning van een welbepaalde Diyanet-moskee, namelijk Fatih in Beringen.
Dat ik u niet zou overtuigen, mijnheer Janssens, wist ik wel, het is ook niet mijn bedoeling u persoonlijk te overtuigen, maar hier nu komen zeggen dat ik niets doe, dat ik geen daadkracht toon, dat is toch wel van veel zaken een. Vorige week voor de commissie, toen er nog geen vragen waren gesteld en ik nog geen antwoorden had gegeven, hebben heel wat mensen lange en brede verklaringen afgelegd voor de media. Ze zeiden dat ik geen daadkracht toonde, dat ik mijn geloofwaardigheid kwijt was en dat ik niets deed om dan nu te moeten concluderen dat ik wel gelijk heb. (Opmerkingen van Chris Janssens)
Van twee zaken een: iedereen komt misschien ooit wel eens tot het besef, dus op zich vind ik dat nog niet zo erg, maar u kunt nu heel veel zeggen. Als u nu echt denkt dat ik vriendelijke briefjes heb geschreven naar die twaalf erkende Diyanet-moskeeën in Vlaanderen, dan vergist u zich. Wij hebben wel degelijk heel dwingende vragen gesteld, ik heb u daarnet een aantal van die vragen opgesomd: wordt er AKP-propaganda verspreid, is uw moskee toegankelijk voor aanhangers van Gülen, doet u iets om de integratie te bevorderen enzovoort? We hebben ook een deadline vooropgesteld. Het is niet zo dat wij een briefje sturen zoals in het verleden al op het federale niveau is gebeurd en waarbij men maanden moet wachten op een antwoord. Wij hebben heel duidelijk gezegd dat onze vragen voor 18 mei moeten worden beantwoord. Als die antwoorden dubbelzinnig zijn en voor interpretatie vatbaar zijn, dan zal ik beoordelen of de procedure tot intrekking van de erkenning van die moskee zal worden opgestart. Maar we zijn nu eenmaal een rechtsstaat: als in het decreet en in de regelgeving die Vlaanderen in dit Vlaams Parlement heeft goedgekeurd staat dat elke erkenning en elke intrekking van een erkenning individueel moet worden bekeken, in casu moskee per moskee, leef ik gewoon de wet en de Vlaamse regelgeving na.
Maar ik heb al daadkracht getoond wat de Fatih-moskee in Beringen betreft, en ik zal, afhankelijk van de antwoorden die ik zal krijgen en moeten krijgen van die twaalf andere moskeeën, dat opnieuw doen als dat moet. (Applaus bij de N-VA)
Minister, de journalist die u interviewde het afgelopen weekend schreef in zijn editoriaal dat het u en uw partij niet te doen is om de verandering maar wel om de profilering, en dat is inderdaad juist. U mist de kans om deze legislatuur het verschil te maken.
Ik kan alleen maar hopen dat de reactie van de N-VA-collega was ingegeven door een poging tot humor want ik zou u dankbaar zijn, minister, als u zou zeggen dat u geen moskeeën meer zou erkennen omdat de islam hier in Vlaanderen niet gefaciliteerd en gesubsidieerd moet worden. Ik zou u dankbaar zijn indien u zou zeggen dat u de erkenning van de Diyanet-moskeeën onmiddellijk zou intrekken omdat ze de erkenningscriteria niet naleven. Maar u doet dat niet, en van een N-VA-minister zou men toch niet verwachten dat ze toestaat dat de Turkse gemeenschap in Vlaanderen de eigen Vlaamse waarden en normen met de voeten treedt en tegelijk de Turks-islamitische identiteit versterkt. Dat is wat u doet en met uw beleid brengt u daarin geen enkele verandering. Daarom, minister, bent u wat mij betreft de grootste ontgoocheling van deze Vlaamse Regering. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De actuele vraag is afgehandeld.